فهرست مطالب
بارداری خارج از رحم یکی از شرایط مهم و گاه خطرناک در دوران بارداری است که در آن تخمک بارور شده در جایی خارج از رحم، معمولاً در لوله‌های فالوپ، لانه‌گزینی می‌کند. این وضعیت، برخلاف بارداری طبیعی، نمی‌تواند به درستی ادامه یابد و اگر به‌موقع تشخیص داده نشود، ممکن است عوارض جدی و حتی تهدیدکننده حیات ایجاد کند. شناخت علائم هشداردهنده بارداری خارج از رحم می‌تواند به تشخیص سریع‌تر و درمان به‌موقع کمک کند. در این مقاله از دکترتو، به علائم و روش‌های شناسایی این وضعیت مهم می‌پردازیم تا بیاموزیم از کجا بفهمیم بارداری خارج از رحم است؟ بهتر است با مشاهده هر گونه علائم غیرطبیعی و به تاخیر افتادگی قاعدگی با یک متخصص زنان یا مامایی مشورت کنید.
روش های تشخیص بارداری خارج از رحم
تشخیص بارداری خارج از رحم در مراحل اولیه می‌تواند دشوار باشد، زیرا بسیاری از علائم آن مشابه علائم بارداری طبیعی است. با این حال، برخی از نشانه‌ها می‌توانند هشداردهنده باشند، از جمله درد شدید در یک سمت پایین شکم، خونریزی واژینال غیرطبیعی، سرگیجه، ضعف یا حتی درد در شانه. اگر علائمی مثل درد ناگهانی و شدید یا خونریزی شدید را تجربه کردید، بلافاصله باید به پزشک مراجعه کنید. تشخیص دقیق بارداری خارج رحم معمولاً با استفاده از سونوگرافی واژینال و آزمایش خون (برای اندازه‌گیری سطح هورمون بارداری) انجام می‌شود. روش‌های کلی تشخیص بارداری خارج از رحم عبارتند از:
- توجه به علائم بارداری خارج از رحم
- تشخیص بارداری خارج از رحم با آزمایش خون (سطح hCG)
- تست بارداری ادرار
- معاینه بالینی
- آزمایش خون کامل (CBC)
- تشخیص بارداری خارج از رحم با سونوگرافی
- MRI یا CT اسکن
۱. توجه به علائم بارداری خارج از رحم
توجه به علائم بارداری خارج از رحم بسیار مهم است، چراکه می‌تواند تهدیدکننده حیات باشد. برخی از علائم هشداردهنده شامل درد شدید در یک سمت پایین شکم، خونریزی واژینال غیرطبیعی، سرگیجه یا ضعف، درد شانه و در موارد شدید، علائم شوک (مانند فشار خون پایین، ضربان قلب سریع و غش کردن) هستند. آگاهی از این علائم و اقدام سریع در صورت بروز، می‌تواند در پیشگیری از عوارض جدی و حفظ سلامت مادر نقش مهمی ایفا کند.
۲. تشخیص بارداری خارج از رحم با آزمایش خون
آزمایش خون یکی از روش‌های مؤثر و رایج در مراحل اولیه بارداری است. در این روش، سطح هورمون بارداری (hCG) اندازه‌گیری می‌شود. در بارداری طبیعی، سطح hCG به‌طور منظم افزایش پیدا می‌کند، اما در بارداری خارج از رحم، این افزایش معمولاً کندتر است یا در بعضی مواقع به‌طور غیرعادی تغییر می‌کند. پزشک ممکن است چندین بار آزمایش خون انجام دهد تا تغییرات سطح این هورمون را بررسی کند. در کنار آزمایش خون، معمولاً سونوگرافی واژینال برای تأیید تشخیص استفاده می‌شود.
متن انگلیسی:
nhs
Blood tests to measure the pregnancy hormone human chorionic gonadotropin (hCG) may also be carried out twice, 48 hours apart, to see how the level changes over time.
ترجمه متن:
آزمایش خون برای اندازه‌گیری هورمون بارداری گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) ممکن است دو بار و با فاصله ۴۸ ساعت انجام شود تا تغییرات سطح این هورمون در طول زمان بررسی گردد.
۳. تست بارداری ادرار
آزمایش ادرار بارداری یکی از روش‌های اولیه برای تشخیص بارداری است. این تست، وجود هورمون بارداری را در ادرار شناسایی می‌کند. در بارداری خارج از رحم نیز این هورمون تولید می‌شود و معمولاً نتیجه تست بارداری مثبت خواهد بود. با این حال، تست ادرار به‌تنهایی نمی‌تواند محل لانه‌گزینی جنین را مشخص کند و قادر به تشخیص بارداری خارج از رحم نیست. بنابراین، اگر علائمی مانند درد شدید یا خونریزی غیرطبیعی وجود دارد، برای تشخیص دقیق‌تر باید به پزشک مراجعه کرده و آزمایش خون یا سونوگرافی انجام دهید.
دنبال مناسب‌ترین روش تشخیص بارداری هستی؟
از متخصص راهنمایی بگیر.
۴. معاینه بالینی
پزشک در معاینه بالینی، وضعیت شکم و لگن را بررسی می‌کند و به دنبال علائمی مثل درد هنگام لمس، حساسیت شکمی، یا وجود توده در لگن می‌گردد. همچنین، ممکن است علائم حیاتی مانند فشار خون و نبض را کنترل کند تا از بروز شوک ناشی از خونریزی داخلی مطمئن شود. هرچند معاینه بالینی به‌تنهایی نمی‌تواند تشخیص قطعی بدهد، اما به همراه سونوگرافی و آزمایش خون می‌تواند به پزشک در شناسایی سریع این وضعیت کمک کند.
۵. آزمایش خون کامل
آزمایش خون کامل (CBC) در تشخیص بارداری خارج از رحم کاربرد کمکی دارد. این آزمایش، شمارش گلبول‌های قرمز، سفید و پلاکت‌ها را مشخص می‌کند و می‌تواند به پزشک در ارزیابی علائمی مثل کم‌خونی ناشی از خونریزی داخلی یا وجود عفونت کمک کند. اگر خونریزی داخلی در اثر پارگی لوله فالوپ اتفاق افتاده باشد، هموگلوبین و هماتوکریت بیمار ممکن است کاهش یافته باشد که نشان‌دهنده از دست دادن خون است. بنابراین، آزمایش CBC به پزشک کمک می‌کند تا در کنار سایر آزمایش‌ها و معاینات، وضعیت بیمار را بهتر ارزیابی کند و اقدامات درمانی سریع‌تری انجام دهد.
متن انگلیسی:
mayoclinic
A complete blood count will be done to check for anemia or other signs of blood loss. If you’re diagnosed with an ectopic pregnancy, your doctor may also order tests to check your blood type in case you need a transfusion.
ترجمه متن:
آزمایش شمارش کامل خون برای بررسی کم‌خونی یا سایر علائم از دست دادن خون انجام می‌شود. اگر بارداری خارج از رحم تشخیص داده شود، پزشک ممکن است آزمایش‌هایی برای تعیین گروه خونی شما نیز درخواست کند تا در صورت نیاز به انتقال خون آماده باشند.
۶. تشخیص بارداری خارج از رحم با سونوگرافی
سونوگرافی واژینال یکی از دقیق‌ترین روش‌ها برای تشخیص بارداری خارج از رحم است. در این روش، پزشک می‌تواند بررسی کند که آیا کیسه بارداری یا ساک حاملگی در داخل رحم قرار دارد یا خیر. اگر کیسه بارداری در رحم دیده نشود، یا در جایی غیر از رحم (مثلاً در لوله فالوپ) مشاهده شود، احتمال بارداری خارج از رحم وجود دارد. این روش به‌خصوص در کنار آزمایش خون می‌تواند به تشخیص سریع و دقیق کمک کند و از بروز عوارض جدی جلوگیری نماید.
سونوگرافی بارداری انجام دادی و نیاز به تفسیر داری؟ مشاوره بگیر.
۷. MRI یا CT اسکن
MRI و CT اسکن در موارد نادر برای تشخیص بارداری خارج از رحم استفاده می‌شوند. این روش‌ها معمولاً زمانی به کار می‌روند که سونوگرافی نتواند تشخیص قطعی بدهد یا در موارد پیچیده که پزشک به دنبال عوارض یا سایر علل درد لگنی است. MRI می‌تواند تصاویر دقیق‌تری از اندام‌های لگنی ارائه دهد و در تشخیص خونریزی داخلی یا آسیب به ساختارهای اطراف مفید باشد. با این حال، سونوگرافی واژینال همچنان روش استاندارد برای تشخیص اولیه بارداری خارج از رحم است و MRI و CT اغلب به‌عنوان روش‌های تکمیلی در موارد خاص به کار می‌روند.
تفاوت تشخیص بارداری داخل رحم و بارداری خارج از رحم
تفاوت اصلی بین تشخیص بارداری داخل رحم و بارداری خارج از رحم در محل قرارگیری جنین است. در بارداری داخل رحم، تخمک بارور شده درون رحم لانه‌گزینی می‌کند و سونوگرافی معمولاً ساک حاملگی را در رحم نشان می‌دهد. سطح hCG نیز به‌طور منظم و نرمال افزایش می‌یابد. اما در بارداری خارج از رحم، جنین در جایی خارج از رحم، معمولاً در لوله فالوپ، رشد می‌کند. سونوگرافی ممکن است ساک حاملگی را در رحم نشان ندهد و افزایش هورمون hCG کندتر یا غیرطبیعی باشد. همچنین علائم بالینی مانند درد شدید یک‌طرفه شکم و خونریزی غیرطبیعی ممکن است مشاهده شود. بنابراین، ترکیب آزمایش خون، سونوگرافی و علائم بالینی به پزشک کمک می‌کند تا نوع بارداری را به‌درستی تشخیص دهد.
| بارداری داخل رحم | بارداری خارج رحم |
|---|---|
| لانه گزینی تخمک بارور شده درون رحم | لانه گزینی جنین خارج از رحم یا درون لوله‌های فالوپ |
| افزایش نرمال و منظم هورمون hCG | افزایش کند یا غیرطبیعی هورمون hCG |
علائم بارداری خارج از رحم با بیبی چک
اگر در ذهن شما این سوال ایجاد شده که آیا علائم بارداری خارج از رحم با بیبی چک قابل تشخیص است یا نه باید بگوییم که بیبی چک یا تست بارداری خانگی، هورمون hCG را در ادرار تشخیص می‌دهد. این هورمون معمولاً در بارداری خارج از رحم نیز مثبت می‌شود، زیرا بدن همچنان این هورمون را تولید می‌کند. با این حال، بیبی چک نمی‌تواند محل بارداری را مشخص کند و نمی‌تواند بگوید که آیا بارداری داخل رحم است یا خارج از رحم. بنابراین، حتی اگر نتیجه تست بارداری مثبت باشد، در صورت وجود علائم هشداردهنده مانند درد شدید شکم، خونریزی غیرطبیعی یا سرگیجه، باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام شود.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
از کجا بفهمیم بارداری خارج از رحم است؟ شناخت علائم هشداردهنده مانند درد شدید شکم، خونریزی غیرطبیعی و سرگیجه کمک می‌کند تا در صورت بروز این علائم به‌موقع به پزشک مراجعه کنید. انجام آزمایش‌های لازم مانند تست بارداری، آزمایش خون و سونوگرافی برای تشخیص دقیق ضروری است. در صورت داشتن هرگونه شک یا نگرانی، حتماً به متخصص زنان و زایمان یا مامایی مراجعه کنید تا از بروز عوارض جدی پیشگیری شود و سلامت شما حفظ گردد. سلامت خود را جدی بگیرید و در صورت مشاهده هر علامت غیرطبیعی، فوراً به مراکز درمانی مراجعه کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!