فهرست مطالب
سرگیجه یکی از مشکلات شایع ناشی از کمآبی، افت فشار خون، کمخونی یا اختلالات تغذیهای بدن است. وقتی بدن دچار کمبود ویتامینها، مواد معدنی و آب شود، سیستم عصبی و گردش خون دچار اختلال شده و فرد احساس سرگیجه و سبکی سر میکند. تغذیه مناسب نقش مهمی در پیشگیری و کاهش شدت سرگیجه دارد و عملکرد مغز و سیستم عصبی را بهبود میبخشد. انتخاب مواد غذایی مناسب نه تنها به تأمین انرژی و تثبیت قند خون کمک میکند، بلکه با بهبود تعادل الکترولیتها و کاهش التهاب، علائم سرگیجه را هم کاهش میدهد. در این مقاله از دکترتو، مواد غذایی مفید، میوهها، دمنوشها و نکات تغذیهای برای پیشگیری و درمان سرگیجه را بررسی میکنیم و به این سوال پاسخ میدهیم که برای درمان سرگیجه چه بخوریم؟
کدام مواد غذایی برای درمان سرگیجه مفیدند؟
مواد غذایی سرشار از آهن، پتاسیم، منیزیم و ویتامینهای گروه B نقش کلیدی در کاهش سرگیجه دارند. این ترکیبات باعث بهبود عملکرد سلولهای عصبی، گردش خون و تولید انرژی در بدن میشوند. همچنین مصرف مواد غذایی حاوی آنتیاکسیدان هم استرس اکسیداتیو مغز را کاهش داده و علائم سرگیجه را بهبود دهد.
علاوه بر این، استفاده از غذاهای حاوی مایعات کافی مانند سوپها، آب میوههای طبیعی و نوشیدنیهای الکترولیتی ملایم به تثبیت فشار خون و تعادل آب و الکترولیتها کمک میکند. این مواد غذایی مفید برای درمان سرگیجه برای افرادی که سرگیجه ناشی از کمآبی یا اختلالات الکترولیتی دارند، بسیار مفید است. در اصل به بهبود سریع وضعیت بیمار کمک زیادی میکند.
۱. آب و محلول های الکترولیت ملایم
کمآبی یکی از شایعترین دلایل سرگیجه است؛ زیرا کاهش حجم خون باعث کاهش جریان خون به مغز و اختلال در تعادل میشود. نوشیدن آب کافی، بهویژه در هوای گرم یا پس از فعالیت بدنی، برای پیشگیری از سرگیجه بسیار مهم است.
علاوه بر آب، محلولهای الکترولیت ملایم شامل سدیم، پتاسیم و منیزیم به تعادل یونها در بدن کمک میکنند. این الکترولیتها عملکرد قلب و سیستم عصبی را بهبود بخشیده و سرگیجه ناشی از کمبود الکترولیتها را کاهش میدهند. برای مثال، نوشیدنیهای ورزشی ملایم یا محلولهای خانگی آب و کمی نمک و عسل میتوانند مؤثر باشند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت ainpc
Sometimes, low blood sugar and dehydration can cause dizziness. Eating light and healthy snacks helps get your blood glucose levels up. A glass of water or an electrolyte drink may also help. Electrolytes help with fluid balance and oxygen delivery to the rest of the body.
ترجمه فارسی:
گاهی اوقات، قند خون پایین و کم آبی بدن میتواند باعث سرگیجه شود. خوردن میان وعدههای سبک و سالم به بالا رفتن سطح گلوکز خون کمک میکند. یک لیوان آب یا نوشیدنی الکترولیت هم میتواند مفید باشد. الکترولیتها به تعادل مایعات و رساندن اکسیژن به بقیه بدن کمک میکنند.
۲. دمنوش زنجبیل برای تهوع و سرگیجه
زنجبیل دارای ترکیبات فعال ضدالتهاب و ضدتهوع طبیعی است. این ترکیبات میتوانند حالت تهوع و سرگیجه را کاهش دهند. مصرف دمنوش زنجبیل بهخصوص برای سرگیجههای ناشی از میگرن مفید است. علاوه بر اثر ضدتهوع، زنجبیل گردش خون را بهبود میبخشد و با افزایش جریان خون مغزی، تعادل بدن را بهتر میکند.
مصرف منظم آن علائم سرگیجه را کاهش داده و باعث آرامش معده و سیستم عصبی میشود. اما شواهد برای اثر قطعی آن بر سرگیجه میگرنی یا بهبود تعادل محدود است و نباید جایگزین ارزیابی و درمان پزشکی شود.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت lineurology
Drinking ginger tea may help alleviate vertigo symptoms naturally.
ترجمه فارسی:
نوشیدن چای زنجبیل میتواند به کاهش طبیعی علائم سرگیجه کمک کند.
۳. چای نعنا و بابونه برای سرگیجه
چای نعنا به دلیل ترکیبات آرامبخش و ضدالتهابی، جریان خون را در بدن و مغز بهبود میبخشد و تنش عضلات را کاهش میدهد. این اثر ممکن است سرگیجه ناشی از استرس، اضطراب یا میگرن کاهش دهد. بابونه نیز خواص آرامبخش و ضدالتهابی دارد و سیستم عصبی را تسکین میدهد.
مصرف منظم این چایها علاوه بر کاهش سرگیجه، کیفیت خواب و آرامش عمومی بدن را بهبود میبخشد و به مدیریت استرس کمک میکند. (که یکی از عوامل شایع سرگیجه است.) در صورت سرگیجه مکرر یا شدید، باید حتماً ارزیابی پزشکی انجام شود.
دنبال دمنوش مفید برای رفع سرگیجه هستی؟
از متخصص راهنمایی بگیر.
۴. مواد غذایی حاوی آهن
کمبود آهن باعث کمخونی و کاهش اکسیژنرسانی به مغز که یکی از علل شایع سرگیجه است میشود. مصرف گوشت قرمز، جگر، حبوبات و سبزیجات برگ سبز میتواند سطح آهن بدن را افزایش دهد. آهن برای تولید هموگلوبین و انتقال اکسیژن به سلولها ضروری است.
با مصرف منظم مواد غذایی غنی از آهن، سرگیجه ناشی از کمخونی کاهش و انرژی بدن افزایش پیدا میکند. این ترکیبات همچنین عملکرد مغز و تمرکز را هم بهبود میدهند.
| مواد غذایی مفید | مواد غذایی مضر |
|---|---|
| مواد غذایی سرشار از آهن (گوشت قرمز، جگر، حبوبات، سبزیجات برگ سبز) | الکل |
| مواد غذایی حاوی پتاسیم و منیزیم | قهوه و نوشیدنیهای انرژیزا (کافئین بالا) |
| مواد غذایی دارای ویتامینهای گروه B | شکر زیاد و غذاهای فرآوریشده |
| مواد غذایی حاوی آنتیاکسیدان | نمک زیاد |
| غذاهای حاوی مایعات کافی (سوپها، آبمیوه طبیعی، نوشیدنی الکترولیتی ملایم) | غذاهای سنگین، چرب و سرخشده |
| آب و محلولهای الکترولیت ملایم | — |
| دمنوش زنجبیل | — |
| چای نعناع و بابونه | — |
| میوههای غنی از ویتامین C و آنتیاکسیدان (پرتقال، کیوی، توتها، توتفرنگی) | — |
| میوههای حاوی پتاسیم (موز، آووکادو) | — |
| وعدههای سبک، کوچک و منظم | — |
| غذاهای دارای کربوهیدرات پیچیده (غلات کامل، سبزیجات، میوهها) | — |
چه میوه ای برای سرگیجه خوب است؟
میوههای غنی از ویتامین C و آنتیاکسیدانها مانند پرتقال، کیوی، توتها و توتفرنگی میتوانند به بهبود گردش خون و سلامت مغز کمک کنند. این میوهها همچنین التهاب سلولی را کاهش میدهند که در کنترل سرگیجه موثر است. میوههای حاوی پتاسیم مانند موز و آووکادو نیز تعادل الکترولیتها را در بدن حفظ و از افت فشار خون جلوگیری میکنند. مصرف منظم میوهها باعث بهبود عملکرد سیستم عصبی و کاهش خستگی عمومی بدن میشود.
۴.۶ (۳۶۱ نظر)۴.۸ (۲۹۸ نظر)۴.۶ (۲۹۰ نظر)۴.۸ (۲۵۴ نظر)۴.۷ (۲۲۳ نظر)۴.۸ (۱۹۷ نظر)نکات تغذیه ای برای درمان سرگیجه
یکی از مهمترین راهکارهای تغذیهای برای کاهش سرگیجه، مصرف وعدههای کوچک و منظم است. خوردن غذا در فواصل منظم باعث تثبیت سطح قند خون و جلوگیری از افت ناگهانی آن میشود؛ که یکی از علل شایع سرگیجه است. مواد غذایی دارای کربوهیدراتهای پیچیده مانند غلات کامل، سبزیجات و میوهها انرژی را به آرامی آزاد میکنند و همراه با پروتئین، ثبات قند خون را تضمین کنند.
میانوعدههای سبک مانند آجیل، میوه خشک و ماست نیز میتوانند از افت انرژی و سرگیجههای ناگهانی جلوگیری کنند. علاوه بر وعدههای منظم، رعایت نظم در برنامه غذایی و مصرف مایعات کافی اهمیت دارد. مصرف آب کافی و نوشیدنیهای ملایم مانند دمنوشهای گیاهی باعث حفظ تعادل آب و الکترولیتها در بدن میشود و فشار خون را تثبیت میکند.
همچنین اجتناب از مصرف غذاهای بسیار سنگین یا دیرهنگام باعث کاهش فشار روی دستگاه گوارش و بهبود جریان خون به مغز میشود. رعایت این نکات ساده اما پزشکی میتواند دفعات و شدت سرگیجه را بهطور قابل توجهی کاهش دهد و سلامت کلی سیستم عصبی و گردش خون را بهبود بخشد.
۱. وعده های کوچک و منظم برای پیشگیری از افت قند
افت قند خون یکی از علل شایع سرگیجه است و خوردن وعدههای کوچک و منظم میتواند از آن پیشگیری کند. هر ۳ تا ۴ ساعت یک میانوعده یا وعده غذایی کوچک باعث تثبیت سطح گلوکز خون و جلوگیری از سرگیجه میشود.
مواد غذایی دارای کربوهیدرات پیچیده مانند غلات کامل، سبزیجات و میوهها باعث آزاد شدن تدریجی انرژی میشوند و از افت ناگهانی قند خون جلوگیری میکنند. مصرف پروتئین در کنار کربوهیدراتها نیز اثر بسیار خوبی دارد.
۲. نظم در وعده های غذایی
برنامه منظم غذایی به حفظ تعادل انرژی و فشار خون کمک و از بروز سرگیجههای ناشی از کمبود انرژی یا افت فشار جلوگیری میکند. خوردن غذا در ساعتهای مشخص بدن را به حالت پایدار میرساند.
همچنین رعایت نظم غذایی به سیستم گوارش کمک میکند تا جذب مواد مغذی بهتر انجام شود؛ که در بهبود عملکرد مغز و سیستم عصبی و کاهش سرگیجه موثر است. مصرف مایعات در طول روز نیز باید جز برنامه منظم غذایی باشد.
برای درمان سرگیجه از چه مواد غذایی پرهیز کنیم؟
برخی مواد غذایی و نوشیدنیها میتوانند سرگیجه را تشدید کنند و باید از مصرف آنها پرهیز کرد. الکل یکی از مهمترین این عوامل است، زیرا باعث کمآبی بدن، اختلال در تعادل و کاهش جریان خون مغزی میشود و در نتیجه سرگیجه و سبکی سر را افزایش میدهد.
همچنین نوشیدنیها و غذاهای حاوی کافئین بالا مانند قهوه و نوشیدنیهای انرژیزا هم فشار خون و ضربان قلب را ناپایدار کرده و احساس سرگیجه یا تپش قلب ایجاد میکنند. مصرف بیش از حد شکر و غذاهای فرآوریشده هم باعث نوسانات سریع قند خون میشود که به بروز سرگیجه و ضعف عمومی بدن منجر خواهد شد.
در کنار این موارد، نمک زیاد در رژیم غذایی میتواند فشار خون را افزایش دهد و تعادل مایعات بدن را مختل کند، که در افراد مستعد سرگیجه مشکلساز است.
همچنین غذاهای سنگین، چرب و سرخشده جریان خون را کاهش داده و سیستم گوارش را تحت فشار قرار میدهند؛ که به طور غیرمستقیم سرگیجه را تشدید میکند. بنابراین، اجتناب از الکل، قهوه زیاد، شکر، نمک و غذاهای سنگین به کاهش دفعات و شدت سرگیجه کمک کرده و تعادل و سلامت سیستم عصبی را حفظ میکند.
نمیدونی چه مواد غذایی برای سرگیجه مضره؟ از پزشک بپرس.
پرهیز از مصرف الکل و قهوه
الکل باعث کمآبی بدن و کاهش جریان خون مغزی میشود و سرگیجه را تشدید میکند. مصرف الکل حتی در مقادیر کم باعث کاهش تعادل و افزایش احساس سبکی سر میشود. کافئین موجود در قهوه و نوشیدنیهای انرژیزا نیز میتواند فشار خون را افزایش یا کاهش دهد و باعث تپش قلب و سرگیجه شود. برای افراد مستعد سرگیجه، کاهش مصرف این مواد غذایی مهم است.
نتیجه گیری
تغذیه مناسب نقش کلیدی در پیشگیری و کاهش سرگیجه دارد. مصرف آب کافی، میوهها، سبزیجات و مواد غذایی غنی از آهن و الکترولیتها به بهبود عملکرد مغز و سیستم عصبی کمک میکند. همچنین رعایت وعدههای منظم غذایی، اجتناب از الکل و کافئین و استفاده از دمنوشهای گیاهی میتواند شدت و تعداد حملات سرگیجه را کاهش دهد. با برنامه غذایی صحیح، بسیاری از علل رایج سرگیجه قابل کنترل هستند. با این حال اگر هنوز هم پاسخ این سوال که برای درمان سرگیجه چه بخوریم را نمیدانید، خیلی زود با یک پزشک متخصص صحبت کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!