همه چیز در مورد سرماخوردگی و روش های درمان آن

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

با آغاز فصل پاییز و بازگشایی مدارس، موارد ابتلا به سرماخوردگی افزایش می‌یابد. این بیماری، عفونتی ویروسی و بسیار مسری است که راه‌های هوایی فوقانی شامل بینی، گلو و سینوس‌ها را درگیر می‌کند. بزرگسالان معمولاً سالی دو تا سه بار دچار سرماخوردگی می‌شوند و کودکان خردسال به دلیل تماس نزدیک‌تر در محیط‌های آموزشی، دفعات بیشتری مبتلا می‌گردند. هرچند این بیماری معمولاً خفیف است، اما علائم آن می‌تواند آزاردهنده باشد و عملکرد روزمره را مختل کند. درک ویژگی‌های بالینی، عوامل خطر، روش‌های انتقال و تفاوت آن با بیماری‌های مشابهی مانند آنفلوانزا برای پیشگیری و مراقبت مؤثر اهمیت دارد. در این مطلب از دکترتو، با ویروس سرماخوردگی، علايم و راه‌های درمان آن آشنا می‌شوید.

سرماخوردگی چیست؟

سرماخوردگی یک عفونت ویروسی خفیف تا متوسط دستگاه تنفسی فوقانی است که بیشتر توسط رینوویروس‌ها و گاهی کوروناویروس‌های فصلی و آدنوویروس‌ها ایجاد می‌شود. راینوویروس‌ها که شایع‌ترین عامل ابتلا به سرما خوردگی هستند در اوایل پاییز، بهار و تابستان بیشترین فعالیت را دارند. آنها باعث ۳۰ تا ۵۰ درصد سرماخوردگی‌ها می‌شوند. این بیماری معمولا با آبریزش یا گرفتگی بینی، عطسه، گلودرد و سرفه آغاز می‌شود و در اغلب بزرگسالان بدون عارضه و طی چند روز تا دو هفته برطرف می‌شود. انتقال از طریق قطرات تنفسی، تماس نزدیک و لمس سطوح آلوده رخ می‌دهد و به دلیل تعداد زیاد گونه‌های ویروسی، ایمنی ایجاد شده پایدار و کامل نیست.

در سال‌های اخیر عبارت ویروس جدید سرماخوردگی بیشتر به تغییرات متناوب سویه‌های در گردش اشاره دارد نه یک عامل ناشناخته خطرناک. این تغییرات می‌توانند الگوی علائم را کمی جابه‌جا کنند اما ماهیت بیماری در بیشتر موارد مشابه می‌ماند. مدیریت همچنان بر استراحت، تغذیه مناسب، کنترل تب و درد و پیشگیری از انتقال استوار است و فقط در صورت بروز علائم هشدار یا تداوم طولانی علائم نیاز به ارزیابی پزشکی وجود دارد.

می‌خوای سریع‌ترین راه درمان سرماخوردگی رو پیدا کنی؟

همین الان بهترین دکتر رو از این لیست پیدا کن.

بهترین پزشکان عمومی

سرماخوردگی چند روز طول میکشد؟

دوره سرماخوردگی در بزرگسالان غالبا ۷ تا ۱۰ روز است و برخی علائم مانند سرفه خشک یا خلطی ممکن است تا ۲ تا ۳ هفته باقی بمانند. در سه روز نخست شدت علائم بیشتر و احتمال انتقال بالاتر است. اگر تب بالای مداوم، تنگی نفس، درد شدید سینوس یا گوش، یا بازگشت بدحال شدن بعد از بهبود نسبی رخ دهد، احتمال عارضه مانند سینوزیت باکتریایی یا برونشیت مطرح می‌شود و بهتر است معاینه شوید.

علائم سرماخوردگی چیست؟

در شروع بیماری معمولا علائم اولیه سرماخوردگی شامل گلودرد خفیف، خستگی، عطسه و سوزش بینی است. سپس آبریزش یا گرفتگی بینی بیشتر می‌شود و سرفه ظاهر می‌شود. تب در بزرگسالان یا وجود ندارد یا خفیف است اما در کودکان ممکن است بالاتر باشد. در برخی افراد به دلیل التهاب راه‌های هوایی، خس خس یا درد قفسه سینه هنگام سرفه احساس می‌شود که با استراحت و مایعات بهتر می‌شود.

در چرخه‌های فصلی ممکن است علائم سرماخوردگی جدید یا علائم ویروس جدید سرماخوردگی به صورت الگوهای کمی متفاوت دیده شود، مثلا در یک فصل التهاب گلو بارزتر و در فصلی دیگر گرفتگی بینی غالب باشد. علائم سرماخوردگی شدید شامل تب بالا، تنگی نفس، درد قفسه سینه، کاهش سطح هوشیاری یا دهیدراتاسیون نیازمند توجه فوری پزشکی است. عرق سرد در سرماخوردگی می‌تواند نشان‌دهنده تب یا پاسخ استرسی بدن باشد و به تنهایی خطرناک نیست مگر با سایر علائم هشدار همراه شود. علائم رایج سرماخوردگی عبارت است از:

• آبریزش یا گرفتگی بینی همراه با عطسه و سوزش بینی در سرماخوردگی
• گلودرد، خشونت صدا و درد خفیف هنگام بلع
• سرفه خشک یا خلطی که شب ها بدتر می شود
• احساس کوفتگی، خستگی و بی اشتهایی خفیف
• اشک ریزش چشم و قرمزی ملایم
• تب خفیف یا احساس گرگرفتگی و گاهی عرق سرد در سرماخوردگی
• بدن درد و کوفتگی بدن

علائم سرماخوردگی کلیه

از نظر علمی سرماخوردگی کلیه وجود ندارد و درد یا علائم ادراری را نباید به سرماخوردگی نسبت داد. اگر همراه با سرماخوردگی علائمی از دستگاه ادراری دارید باید به عفونت ادراری فکر کرد. نشانه‌های هشدار عبارتند از:

• سوزش و تکرر ادرار یا بوی غیرطبیعی
• درد پهلو با تب و لرز
• ادرار خونی یا تیره
• تهوع، استفراغ و بی‌حالی شدید

علائم سرماخوردگی شکم و پهلو

سرماخوردگی به طور مستقیم ارگان‌های شکم و پهلو را درگیر نمی‌کند اما سرفه‌های مکرر می‌تواند باعث درد عضلات دیواره شکم و پهلو شود. همچنین بلع خلط و کاهش اشتها ممکن است تهوع خفیف ایجاد کند. اگر درد پهلو شدید، تب بالا و سوزش ادرار دارید باید به فکر عفونت ادراری یا مشکلات کلیوی باشید نه صرفا سرماخوردگی.

علائم سرماخوردگی روده و معده

وقتی علائم گوارشی مثل تهوع، استفراغ یا اسهال همراه با علائم تنفسی رخ می‌دهد معمولا با یک ویروس گوارشی همزمانی پیدا کرده است و سرماخوردگی روده اصطلاح عامیانه است. مدیریت بر هیدراتاسیون، رژیم ساده و استراحت است. استفراغ های مکرر، خون در مدفوع یا دهیدراتاسیون نیازمند مراجعه پزشکی است.

درد قفسه سينه هنگام سرفه در سرماخوردگی

درد قفسه سینه هنگام سرفه اغلب ناشی از کشیدگی عضلات بین دنده ای و تحریک راه های هوایی است. این درد سطحی، با لمس تشدید می شود و با استراحت و مصرف مایعات بهبود می یابد. اگر درد فشارنده، منتشر به بازو یا همراه با تنگی نفس شدید، خس خس پایدار یا تب بالا باشد ارزیابی فوری توسط پزشک لازم است.

تلخی دهان در سرماخوردگی

تلخی دهان می‌تواند نتیجه ترشح پشت حلق، خشکی دهان، مصرف برخی داروها یا کاهش بو و چشایی باشد. نوشیدن آب کافی، رعایت بهداشت دهان، استفاده از آب نمک ملایم برای غرغره و اجتناب از سیگار به کاهش این حس کمک می‌کند. پایدار ماندن تلخی دهان پس از بهبود یا همراهی با زردی و درد شکم نیاز به بررسی دارد.

آبریزش چشم در سرماخوردگی

آبریزش و قرمزی خفیف چشم در سرماخوردگی شایع است و معمولا ناشی از ورود ترشحات بینی به مجاری اشکی و التهاب ملایم ملتحمه است. سرماخوردگی چشمی اصطلاحی برای همین درگیری خفیف است. اگر ترشحات چرکی غلیظ، درد چشم، حساسیت به نور یا تاری دید ایجاد شد احتمال عفونت ملتحمه باکتریایی یا ویروسی مجزا مطرح می‌شود و معاینه لازم است.

علائم سرماخوردگی ویروسی

بیشتر موارد سرماخوردگی‌ها ویروسی هستند و به مرور خوب می‌شوند. علائم سسرماخوردگی ویروسی عبارت است از:

• شروع تدریجی با گلودرد، عطسه و آبریزش
• تب خفیف یا بدون تب
• درد عضلانی ملایم و خستگی
• سرفه که طی چند روز ظاهر می‌شود

علائم سرماخوردگی باکتریایی

سرماخوردگی باکتریایی اصطلاح دقیقی نیست و عفونت‌های باکتریایی معمولا به عنوان عارضه روی سرماخوردگی ویروسی سوار می‌شوند. نشانه‌های احتمالی سرماخوردگی باکتریایی عبارت است از:

• تب بالای پایدار بیش از سه روز
• ترشحات بینی غلیظ و بدبو با درد شدید سینوس
• درد گوش با کاهش شنوایی
• برگشت علائم پس از بهبود اولیه

علت سرماخوردگی چیست؟

سرماخوردگی یک بیماری ویروسی است و ازآنجایی‌که ویروس‌های تنفسی کاملا مسری بوده و در هوا پخش می‌شوند. می‌توان گفت که شایع‌ترین دلیل ابتلا به این بیماری تنفس هوای آلوده به ویروس و ارتباط با افراد مبتلاست. سرماخوردگی به‌راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. برای اینکه شما آلوده شوید، ویروس باید به یکی از غشاهای مخاطی شما برسد؛ پوشش مرطوب سوراخ‌های بینی، چشم‌ها یا دهان شما.

این شرایط زمانی اتفاق می‌افتد که سطحی را لمس کنید یا هوای مرطوب حاوی ویروس سرماخوردگی را تنفس کنید. برخلاف تصور افراد هوای سرد عامل سرماخوردگی نیست. حتی گرمای بیش از حد هم نمی‌تواند دلیل ابتلا به این بیماری باشد. از سوی دیگر، تحقیقات نشان می‌دهد که استرس و آلرژی‌هایی که روی بینی یا گلو شما تأثیر می‌گذارند ممکن است احتمال ابتلا به ویروس سرماخوردگی را افزایش دهند. سایر عوامل مانند سن، سیستم ایمنی، سایر بیماری‌های زمینه‌ای و سیگارکشیدن می‌تواند روی میزان ابتلا به این بیماری و شدت علائم موثر باشد. دلایل سرماخوردگی عبارت است از:

• تماس نزدیک با فرد بیمار به ویژه در ۳ روز اول
• لمس سطوح آلوده و سپس تماس با چشم و بینی
• کم خوابی، استرس و تغذیه نامناسب
• هوای خشک و تهویه نامناسب محیط
• استعمال دخانیات و مواجهه با دود

متن انگلیسی:
A cold is caused by any one of several viruses that causes inflammation of the membranes that line the nose and throat. It can result from any one of more than 200 different viruses. But, the rhinoviruses causes most colds.
ترجمه فارسی متن:
هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد در اثر قرارگرفتن در معرض هوای سرد یا سرد شدن هوا یا گرمای بیش از حد ممکن است دچار سرماخوردگی شوید.

hopkinsmedicine

علت سرماخوردگی زیاد در بزرگسالان

تعدد سویه‌های ویروسی و ماندگاری کوتاه مدت ایمنی باعث می‌شود بزرگسالان هم سالی چند بار مبتلا شوند. مشاغل پرتعامل، داشتن کودکان خردسال، کمبود خواب مزمن، استرس طولانی و آلرژی‌های بینی زمینه را برای ابتلای مکرر فراهم می‌کنند. بررسی کمبود ریزمغذی‌ها و اصلاح سبک زندگی در این افراد اهمیت دارد.

کمبود کدام ویتامین باعث سرماخوردگی مکرر می شود؟

هیچ ویتامینی به تنهایی مانع قطعی سرماخوردگی نیست اما کمبود ویتامین دی و تا حدی روی می‌تواند پاسخ ایمنی را تضعیف کند. رژیم متعادل شامل میوه و سبزی، منابع پروتئینی باکیفیت و دریافت نور خورشید و در صورت نیاز مکمل ویتامین دی زیر نظر پزشک، می‌تواند دفعات ابتلا را کاهش دهد. مصرف خودسرانه دوزهای بالای ویتامین پیشنهاد نمی شود.

انواع سرماخوردگی

از منظر بالینی می توان انواع سرماخوردگی بزرگسالان را به الگوهای غالب بینی حلقی، فارنژیتی، سینوسی و برونشیال تقسیم کرد که در هر کدام یک دسته علائم برجسته تر است اما همپوشانی زیاد وجود دارد. در الگوی بینی حلقی آبریزش و عطسه غالب است، در الگوی فارنژیتی گلودرد و سوزش، در الگوی سینوسی فشار صورت و سردرد و در الگوی برونشیال سرفه و خس خس برجسته می شود. شدت بیماری از خفیف تا متوسط متغیر است و در افراد پرخطر مانند سالمندان و مبتلایان به بیماری های زمینه ای باید مراقبت بیشتری صورت گیرد.

سرماخوردگی در بارداری

اصلی‌ترین علت ابتلای بیشتر زنان باردار به عفونت ویروسی سرما خوردگی سرکوب سیستم ایمنی آنهاست. در دوران بارداری سیستم ایمنی بدن به‌خاطر محافظت از جنین و حفظ بارداری سرکوب می‌شود تا به‌این‌ترتیب مشکلی برای جنین ایجاد نشود. به همین دلیل هم زنان باردار زیاد سرما می‌خورند. داروهای مجاز برای سرماخوردگی در بارداری محدود هستند و بهتر است هر دارو پس از مشورت با پزشک مصرف شود.

سرماخوردگی در تابستان

در فصل تابستان برخی از ویروس‌ها مانند راینوویروس‌ها شیوع دارند. تجمع افراد در محیط‌های بسته و استفاده از وسایل خنک‌کننده مانند پنکه یا اسپلیت می‌تواند موجب چرخش سریع‌تر ویروس در فضا شود و به همین دلیل هم در تابستان ممکن است شیوع بالایی از سرما خوردگی را شاهد باشیم. بااین‌حال شیوع این بیماری در تابستان به نسبت زمستان بسیار کمتر است.

سرماخوردگی در کودکان

کودکان به دلیل تماس نزدیک در مهد و مدرسه و کامل نبودن سیستم ایمنی، دفعات بیشتری دچار سرماخوردگی می‌شوند. تب در کودکان شایع‌تر است و گاهی گوش درد یا خس خس نیز دیده می‌شود. مراقبت اصلی شامل مایعات، تب‌بر مناسب سن، سالین بینی و استراحت است. مصرف عسل برای کودکان بالای یک سال می تواند سرفه را کاهش دهد و مصرف آنتی بیوتیک فقط در صورت عارضه باکتریایی ضرورت دارد.

سرماخوردگی چطور تشخیص داده می شود؟

اکثر سرما خوردگی های رایج بر اساس علائم گزارش شده تشخیص داده می‌شوند. بااین‌حال، علائم سرماخوردگی ممکن است شبیه به عفونت‌های باکتریایی خاص، آلرژی‌ها و سایر شرایط پزشکی باشد. در صورت شدید بودن علائم، همیشه با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود برای تشخیص مشورت کنید تا بر اساس تجربه پزشک و در صورت لزوم بررسی‌های تکمیلی، این بیماری را از سایر موارد مشابه مانند آنفلوانزا تشخیص دهند.

از علائم سرماخوردگی خسته شدی و بهتر نمیشی؟ برای بررسی علائمت از دکتر نوبت بگیر.

دکتر سرماخوردگی

تفاوت علائم آنفلوانزا، سرما خوردگی، حساسیت فصلی و کرونا

این بیماری‌ها علائم مشابهی داشته و در بسیاری از مواقع تشخیص آنها از هم دشوار است. سرماخوردگی تدریجی شروع می‌شود و بیشتر بینی و گلو را درگیر می‌کند. آنفلوانزا شروع ناگهانی با تب بالا، بدن‌درد شدید و بی‌حالی واضح دارد. حساسیت فصلی با عطسه‌های پشت سر هم، خارش چشم و بینی و آبریزش شفاف بدون تب مشخص می‌شود. کرونا می‌تواند طیفی از علائم از بی‌علامت تا تب، سرفه خشک، از دست دادن بویایی و تنگی نفس ایجاد کند. در جدول زیر تفاوت سرماخوردگی و آنفولانزا و همچنین تفاوت آلرژی و سرماخوردگی را به طور خلاصه شرح داده‌ایم.

علائم	سرماخوردگی	آنفلوانزا	کرونا	حساسیت فصلی
سردرد	–	–	دارد	کم
تب و لرز	نادر و کم	رایج و شدید	رایج و شدید	ندارد
گلودرد و گرفتگی گلو	سوزش و درد گلو دارد	رایج و شدید	احتمالا متوسط	احتمال سوزش گلو
بدن‌درد	کم	بدن‌درد شدید	بدن‌درد شدید	ندارد
تهوع و استفراغ	ندارد	دارد	دارد	ندارد
سرفه	کم	زیاد و خشک	خشک	سرفه خشک
عفونت ریه	ندارد	دارد	دارد	ندارد
ازدست‌دادن حس بویایی و چشایی	کم	کم	زیاد	ندارد
میزان خطر تهدیدکننده زندگی	کم	زیاد	زیاد	ندارد
گرفتگی بینی	زیاد	کم	کم	زیاد
آبریزش بینی	دارد	کم	کم	زیاد

راه های انتقال سرما خوردگی

ویروس سرما خوردگی از طریق دهان، چشم یا بینی وارد بدن می‌شود. راه های انتقال ویروس سرما خوردگی عبارت است از:

• قطرات در هوا هنگامی که فردی که بیمار است سرفه، عطسه یا صحبت می‌کند
• تماس دست‌به‌دست با فردی که سرماخورده است
• اشتراک‌گذاری اشیا با ویروس روی آنها مانند ظروف، حوله، اسباب‌بازی یا تلفن
• دست‌زدن به چشم، بینی یا دهان پس از تماس با ویروس

سرماخوردگی تا چند روز واگیر دارد؟

ویروس سرماخوردگی تا هفت روز قابل انتقال است. دوره انتقال سرماخوردگی معمولا از یک روز قبل از شروع علائم آغاز می شود و طی ۲ تا ۳ روز اول بیشترین است. در بزرگسالان تا حدود ۵ تا ۷ روز و در کودکان کمی بیشتر امکان انتقال وجود دارد. رعایت بهداشت تنفسی، ماسک در روزهای اول، شستشوی دست و ایزوله نسبی در محیط کار می‌تواند خطر انتقال را کاهش دهد. البته گاهی می‌توانید تا دو هفته ناقل بیماری باشید. حتی یک یا دو روز قبل از بروز علائم سرماخوردگی می‌توان ویروس را انتقال داد.

درمان سرماخوردگی

در اکثر موارد سرماخوردگی بدون هیچ درمانی طی ۷ تا ۱۰ روز بهبود می‌یابد. بااین‌حال برخی از گزینه‌های درمانی ممکن است به کاهش علائم کمک کنند. به‌صورت کلی داشتن یک روتین زندگی سالم مانند فعالیت بدنی منظم، خوردن وعده‌های غذایی مغذی، کاهش استرس و خواب کافی می‌تواند از درگیری زیاد با این بیماری جلوگیری کند.

یکی از گزینه‌هایی که می‌توان به‌عنوان درمان فوری سرماخوردگی آن را در نظر گرفت، غرغره آب‌نمک است. این ترکیب می‌تواند شدت علائم سرماخوردگی را کاهش داده و با احتقان و گلودرد مبارزه کند. علاوه بر این برای درمان سریع سرماخوردگی می‌توان از شست‌وشوی بینی با نمک نیز کمک گرفت. در برخی منابع مصرف ویتامین سی و روی نیز به‌عنوان گزینه‌های درمان سرماخوردگی در نظر گرفته شده است. مسکن‌ها و تقویت‌کننده‌های بدون نسخه به کاهش درد و تب و بهبود حال عمومی بیماران کمک می‌کنند. اسپری‌های ضد احتقان بینی هم می‌توانند به رفع گرفتگی بینی کمک کنند.

بهترین دارو برای سرماخوردگی

انتخاب داروی سرماخوردگی وابسته به علامت فرد است و هدف کاهش علائم و ناراحتی فرد است. از مصرف همزمان داروهای هم ترکیب خودداری کنید و اگر بیماری زمینه‌ای دارید یا بارداری هستید قبل از مصرف هر دارو با پزشک مشورت داشته باشید. برخی از داروهای سرماخوردگی شامل موارد زیر است:

• داروی سرماخوردگی حاوی استامینوفن یا ایبوپروفن برای تب و درد
• سرم برای سرماخوردگی به شکل سالین بینی برای شستشو و کاهش گرفتگی
• داروهای سرماخوردگی حاوی آنتی هیستامین نسل اول برای آبریزش و عطسه شبانه
• شربت ضدسرفه یا اکسپکتورانت بر حسب نوع سرفه

بهترین قرص برای سرماخوردگی بزرگسالان

برای بزرگسالان ترکیباتی مانند استامینوفن برای تب و درد، دکونژستانت مثل سودوافدرین برای گرفتگی و آنتی هیستامین های خواب آور برای درمان سرماخوردگی و کاهش علائم در شب مفیدند. افرادی که فشار خون بالا دارند باید از دکونژستانت خوراکی پرهیز یا با پزشک مشورت کنند. برخی از قرص‌های سرماخوردگی شامل موارد زیر است.:

• قرص سرماخوردگی بزرگسالان حاوی استامینوفن ساده مانند کلداستاپ
• قرص سرماخوردگی قوی ترکیبی با دکونژستانت در صورت تجویز پزشک
• بهترین قرص برای سرماخوردگی بر اساس علامت غالب و شرایط فرد انتخاب می شود

قرص سرماخوردگی بزرگسالان، قرص استامینوفن یا کلرفنیل آمین است و می‌تواند تاثیر بالایی در بهبود علائم سرماخوردگی داشته باشند. پزشک احتمالا قرص برای گرفتگی بینی هم تجویز می‌کند. معمولاً این داروها مانند ژلوفن، را هر ۶ ساعت یکبار مصرف می‌کنند.

آنتی بیوتیک برای سرماخوردگی بزرگسالان

برای دوران سرماخوردگی به‌هیچ‌عنوان از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده نمی‌شود، چرا که این بیماری یک عفونت ویروسی است نه باکتریایی و در نتیجه آنتی‌بیوتیک‌ها تاثیری در درمان بیماری ندارند. تنها در مواردی که یک عفونت باکتریایی ثانویه نیز در بیماران ایجاد شود ممکن است بنا به تشخیص پزشک آنتی‌بیوتیک نیز تجویز شود. مصرف غیرضروری انواع آنتی بیوتیک‌ها برای سرماخوردگی مقاومت دارویی و عوارض گوارشی ایجاد می‌کند.

بهترین آمپول سرماخوردگی

در برخی مواقع که علائم بیماری بسیار شدید است و حال عمومی بیماران مبتلا خوب نیست ممکن است یک آمپول سرکوب‌کننده ایمنی نیز تجویز شود که می‌تواند به کاهش کلی علائم و تسکین آنها کمک زیادی کند. آمپول برای سرما خوردگی می‌تواند به تسکین التهاب ناشی از بیماری نیز کمک زیادی کند. بااین‌حال تزریق آن باید تنها با نظر پزشک انجام شود.

بهترین شربت سرماخوردگی بزرگسالان

شربت سرماخوردگی بیشتر برای سرفه خشک یا خلطی به کار می روند و بر حسب نوع سرفه انتخاب می‌شوند. مصرف مایعات و عسل در کنار شربت‌ها اثرگذاری را بهتر می کند. برخی از شربت‌های سرماخوردگی عبارتند از:

• شربت سرماخوردگی اکسپکتورانت برای رقیق کردن خلط و تسهیل خروج آن
• شربت ضدسرفه شبانه برای کاهش سرفه خشک هنگام خواب در کوتاه مدت

درمان خانگی سرماخوردگی بزرگسالان

برخی درمان‌های خانگی نیز می‌توانند به بهبود سریع‌تر بیماری و بهتر شدن حال عمومی بیماران مبتلا به سرماخوردگی کمک زیادی کنند. البته تمام این موارد کاملاً تایید شده نیستند. استراحت کافی و مصرف زیاد مایعات می‌تواند مفید باشد. مایعات زیاد به مرطوب نگه‌داشتن بینی و گلوی بیماران کمک زیادی می‌کند. غرغره کردن آب‌نمک یا استفاده از محلول نمکی در بینی و شست‌وشوی بینی با آن نیز می‌تواند به‌عنوان یک درمان خانگی باشد. هوای مرطوب، پرهیز از دود، حمام ولرم کوتاه و بالا نگه داشتن سر هنگام خواب به کاهش گرفتگی کمک می کند.

برای درمان سرماخوردگی چه بخوریم؟

تغذیه یکی از مواردی است که در دوران بیماری اهمیت زیادی دارد. مصرف برخی غذاها می‌تواند به‌عنوان درمان سرما خوردگی در نظر گرفته شوند. سوپ مرغ یکی از مواردی است که با تقویت سیستم ایمنی و آبرسانی بدن بیمار، به او کمک می‌کند که در کل احساس بهتری داشته باشد. سیر ترکیب غذایی موثر دیگری است که خاصیت ضدویروسی نیز دارد و به همین دلیل افزودن آن به رژیم غذایی ممکن است شدت سرما خوردگی را کاهش دهد. فهرست زیر راهنمای انتخاب عملی است.

ماده غذایی	کاربرد برای سرماخوردگی
سوپ برای سرماخوردگی و گلودرد	سوپ مرغ یا سبزیجات سبک، آبرسان و ضدالتهاب ملایم
غذای تقویتی برای سرماخوردگی	پروتئین ملایم مثل مرغ، تخم مرغ آبپز، فرنی غنی شده
غذا برای سرماخوردگی	وعده های کوچک، کم چرب و قابل هضم در فواصل منظم
آب جوش و عسل و آبلیمو برای سرماخوردگی	آرامش بخش گلو و کمک به هیدراتاسیون
شیر زردچوبه عسل برای سرماخوردگی	نوشیدنی ولرم انتخابی در صورت تحمل لبنیات
پیاز برای سرماخوردگی	به عنوان طعم دهنده پخته در سوپ قابل استفاده
لبو برای سرماخوردگی	منبع کربوهیدرات و ریزمغذی با هضم نسبتا آسان
بابونه برای سرماخوردگی	دمنوش آرام بخش و کمک به خواب
دارچین برای سرماخوردگی	ادویه معطر در نوشیدنی یا سوپ در حد غذایی
عسل برای سرماخوردگی	تسکین سرفه شبانه برای بزرگسالان و کودکان بالای یک سال
خیار برای سرماخوردگی	آبرسانی و تامین فیبر ملایم در طول روز
انبه برای سرماخوردگی	در حد کم به علت قند بالاتر و لطیف بودن بافت
لیمو شیرین برای سرماخوردگی	منبع ویتامین سی غذایی و طعم مطبوع
به برای سرماخوردگی	کمپوت به نرم و قابل تحمل برای گلودرد
زنجبیل برای سرماخوردگی و سرفه	کمک به تهوع و احساس گرمی در نوشیدنی ها
اسطوخودوس برای سرماخوردگی	دمنوش آرام بخش برای بهبود کیفیت خواب

میوه های مفید برای سرماخوردگی و گلو درد کدام است؟

میوه های آبدار و ویتامین دار به هیدراتاسیون و دریافت ریزمغذی ها کمک می کنند. بهتر است میوه ها را به صورت نرم، اسموتی ولرم یا کمپوت مصرف کنید تا گلو آزرده نشود. میوه های ترش را در صورت ریفلاکس یا تحریک گلو کمتر مصرف کنید. جدول زیر پیشنهادهای متداول انواع میوه را خلاصه می کند.

میوه	نکته مصرفی
انار برای سرماخوردگی	دانه یا آب انار رقیق شده برای آنتی اکسیدان
موز برای سرماخوردگی	نرم، پرکالری ملایم و مفید برای تهوع
هندوانه برای سرماخوردگی	آبرسان قوی در صورت تحمل و دمای معتدل
توت فرنگی برای سرماخوردگی	منبع ویتامین سی با حجم کم و طعم ملایم
نارنگی برای سرماخوردگی	مصرف متعادل به دلیل اسیدیته ملایم
هندوانه برای سرماخوردگی و گلودرد	تکه های کوچک ولرم نه خیلی سرد
لیمو شیرین برای سرماخوردگی	آبمیوه رقیق شده برای ویتامین سی غذایی
انگور برای سرماخوردگی	خوش خوراک و نرم برای تامین انرژی سریع اما تحریک‌کننده گلو

دمنوش برای سرماخوردگی و آبریزش بینی

برخی درمان‌های گیاهی را نیز برای بهبود سرماخوردگی و آبریزش بینی و تسریع روند بهبودی مفید می‌دانند. گزینه‌های مختلفی از انواع دم‌نوش‌ها گرفته تا برخی ترکیبات مانند زنجبیل می‌توانند به‌عنوان گزینه درمانی در نظر گرفته شوند. برای مثال زنجبیل با خاصیت ضدمیکروبی به کاهش درد عضلانی و کاهش حالت تهوع بیماران کمک زیادی می‌کند.

دم‌نوش‌ها و جوشانده‌های گیاهی مختلفی می‌توانند برای درمان سرماخوردگی مفید باشند. جوشانده زنجبیل با عسل یکی از آنها است که می‌تواند علاوه بر آبرسانی، درد گلو و دردهای عضلانی را تسکین دهد. دم‌نوش عناب نیز برای درمان سرما خوردگی مفید است. این ترکیب گیاهی سیستم ایمنی را تقویت کرده و التهاب را کاهش می‌دهد. دم‌نوش چای سبز با عسل و آب‌لیموی تازه خلط و گرفتگی را کاهش می‌دهد. سایر دم‌نوش‌های گیاهی موثر در درمان بیماری شامل دم‌نوش آویشن، دم‌نوش نعناع و دم‌نوش اکالیپتوس می‌شود.

درمان تنگی نفس در سرماخوردگی

تنگی نفس در سرماخوردگی باید جدی گرفته شود. نشستن نیمه نشسته، استفاده از بخور سرد، مصرف مایعات و پرهیز از فعالیت سنگین مفید است. افراد مبتلا به آسم یا بیماری انسدادی ریه باید داروهای استنشاقی خود را طبق برنامه مصرف کنند. اگر تنگی نفس شدید، کبودی لب یا ضربان نامنظم ایجاد شد، ارزیابی فوری لازم است.

درمان گرفتگی گوش در سرماخوردگی

گرفتگی گوش ناشی از التهاب شیپور استاش و تجمع ترشحات بینی است. شستشوی بینی با سالین، بخار ولرم، جویدن آدامس بدون قند و مانورهای ملایم بلع به باز شدن لوله کمک می‌کند. ضداحتقان بینی کوتاه مدت می‌تواند مفید باشد ولی از مصرف طولانی خودداری کنید. درد یا تب بالا نیازمند معاینه برای عفونت گوش است. علاوه بر مصرف مسکن‌ها برای تسکین گوش درد ناشی از سرما خوردگی می‌توان از کمپرس آب گرم و آب‌نمک نیز برای درمان گوش درد سرما خوردگی کمک گرفت.

درمان حالت تهوع در سرماخوردگی

تهوع در سرماخوردگی غالبا به دلیل بلع ترشحات و کاهش اشتها است. مصرف وعده‌های کوچک و مایعات شفاف، زنجبیل ملایم، استراحت و دوری از بوهای تند به درمان تهوع کمک می‌کند. اگر استفراغ مکرر، ناتوانی در نگه داشتن مایعات یا علائم کم آبی دارید باید به پزشک مراجعه کنید.

درمان سرفه بعد از سرماخوردگی

سرفه پس از عفونت می تواند تا چند هفته به دلیل حساس شدن راه‌های هوایی ادامه یابد. مصرف مایعات، عسل شبانه، بخور سرد و اجتناب از محرک ها مانند دود موثر است. اگر سرفه با تب، خون در خلط، خس خس شدید یا کاهش وزن همراه شد یا بیش از سه هفته طول کشید ارزیابی پزشکی نیاز است.

عوارض سرماخوردگی

بیشتر سرماخوردگی ها بدون عارضه خاصی خوب می‌شوند. با این حال در برخی افراد سینوزیت باکتریایی، اوتیت مدیا، برونشیت، تشدید آسم یا به ندرت ذات‌الریه رخ می‌دهد. عوامل خطر شامل سن بالا، نقص ایمنی، سیگار، بیماری‌های مزمن و عدم استراحت کافی است. برخی از عوارض احتمالی سرماخوردگی عبارت است از:

• سینوزیت با درد صورت و ترشحات غلیظ
• عفونت گوش با درد و تب
• تشدید آسم با خس خس و تنگی نفس
• برونشیت با سرفه طولانی

عوارض قرص سرماخوردگی بزرگسالان

داروهای سرماخوردگی اگر به درستی مصرف نشوند می‌توانند عوارض ایجاد کنند. تداخل با داروهای فشار خون، خواب آلودگی، خشکی دهان و تپش قلب از جمله موارد شایع عوارض دراوهای سرماخوردگی است است. همپوشانی ترکیبات در داروهای مختلف می تواند به مصرف بیش از حد استامینوفن منجر شود. موارد قابل توجه عوارض قرص سرماخوردگی در بزرگسالان عبارت است از:

• خواب آلودگی و اختلال تمرکز با آنتی هیستامین نسل اول
• افزایش فشار خون و تپش قلب با دکونژستانت‌ها
• آسیب کبدی در مصرف بیش از حد استامینوفن
• تداخل با داروهای ضدافسردگی یا ضدانعقاد

پزشکان پیشنهادی

۴.۶ (۸۵۵ نظر)

دکتر فرزین خوروش

تخصص عفونی

نوبت بگیرید

۴.۹ (۳۳۶ نظر)

دکتر میلاد گندمی

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

۴.۹ (۲۸۱ نظر)

حسین فزونی

تخصص تغذیه

نوبت بگیرید

۴.۹ (۲۰۵ نظر)

دکتر پیمان فردوسی

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۱۶۳ نظر)

دکتر حمیدرضا بدیهی

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

۴.۷ (۱۵۹ نظر)

دکتر پیمان علیپور کوهی

تخصص کودکان و اطفال

نوبت بگیرید

برای جلوگیری از سرماخوردگی چه کنیم؟

جهت پیشگیری از سرماخوردگی باید تماس خود را با ویروس کاهش دهید و سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید. شستشوی مکرر دست، پرهیز از لمس صورت، تهویه مناسب، خواب کافی و تغذیه متعادل نقش اساسی در جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی دارند. ورزش منظم، قطع سیگار و واکسیناسیون آنفلوانزا در فصل سرد به کاهش بیماری‌های تنفسی کمک می‌کند. هیچ واکسنی برای سرماخوردگی وجود ندارد برای کاهش سرعت انتشار ویروس و جلوگیری از بیماری می‌توانید این اقدامات را انجام دهید:

• دست‌هایتان را بشویید
• از ضدعفونی کننده دست مبتنی بر الکل با حداقل ۶۰ درصد الکل استفاده کنید
• با دست‌های شسته‌نشده به چشم‌ها، بینی یا دهان خود دست نزنید
• سعی کنید سطوحی که زیاد به آنها دست می‌زنید را مرتباً تمیز و ضدعفونی کنید
• از تماس و نزدیکی با افراد مبتلا به ویروس پرهیز کنید
• در محیط‌های عمومی از ماسک استفاده کنید
• به اندازه کافی بخوابید و استراحت کنید

برای جلوگیری از سرماخوردگی چه بخوریم؟

رژیم متعادل سرشار از سبزی و میوه، پروتئین باکیفیت و چربی های سالم به عملکرد ایمنی کمک می‌کند. مصرف منابع ویتامین دی و روی تحت نظر پزشک سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند. مصرف نوشیدنی‌های شیرین و الکل را محدود کرده و به اندازه کافی آب مصرف کنید. مواد غذایی زیر به جلوگیری از سرماخوردگی کمک می‌کند:

• مرکبات ملایم، کیوی، فلفل دلمه‌ای برای ویتامین سی غذایی
• ماهی‌های چرب و تخم مرغ برای ویتامین دی غذایی
• حبوبات، مغزها و گوشت کم چرب برای تامین روی
• ماست پروبیوتیک در صورت تحمل برای سلامت روده

نتیجه گیری

سرماخوردگی بیماری ویروسی شایعی است که معمولاً بدون نیاز به درمان اختصاصی و تنها با مراقبت‌های حمایتی بهبود می‌یابد. شناخت مسیرهای انتقال و رعایت بهداشت فردی، کلید اصلی پیشگیری از ابتلا و انتشار آن است. بیشتر مبتلایان طی یک تا دو هفته بهبود می‌یابند و تنها در صورت بروز علائم هشدار مانند تب مداوم، تنگی نفس یا درد شدید باید به پزشک مراجعه کنند. تفاوت سرماخوردگی با سایر عفونت‌های تنفسی در شدت و سیر خفیف‌تر آن است. حفظ سبک زندگی سالم، تغذیه متعادل، خواب کافی و اجتناب از تماس با افراد بیمار از مهم‌ترین اقدامات در کاهش شیوع این بیماری فصلی محسوب می‌شود.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!