فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
سرطان مغز به رشد غیرطبیعی سلول‌ها در بافت مغز گفته میشود که می‌تواند خوش‌خیم یا بدخیم باشد. این بیماری می‌تواند در هر بخش از مغز یا نخاع آغاز شود و با توجه به نوع و محل سلول‌های سرطانی، علائم متفاوتی ایجاد کند. علائم سرطان مغز ممکن است شامل سردردهای مداوم، تهوع، استفراغ، تغییرات در بینایی یا شنوایی، ضعف عضلانی، مشکلات حافظه و تغییرات در رفتار و شخصیت فرد باشد. به دلیل موقعیت حساس مغز، این بیماری می‌تواند تأثیرات جدی بر عملکردهای روزمره فرد داشته و نیاز به تشخیص و درمان فوری دارد. در این مقاله به بررسی علائم، تشخیص و روش‌های درمان سرطان مغز پرداخته میشود.(اولیه) یا از سایر نقاط بدن به مغز گسترش یابند (ثانویه یا متاستاتیک). علائم سرطان مغز بسته به محل سرطان متفاوت است و می‌تواند شامل سردردهای مداوم، حالت تهوع، استفراغ، تشنج، اختلالات بینایی، تغییرات رفتاری و مشکلات حرکتی یا گفتاری باشد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند در کنترل بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیمار نقش مهمی داشته باشد. در ادامه، به بررسی علائم و راه‌های تشخیص سرطان مغز می‌پردازیم.
سرطان مغز چیست؟
سرطان مغز یکی از بیماری های مغز و اعصاب است که به رشد غیرعادی و کنترل‌نشده سلول‌های سرطانی در بافت مغز گفته میشود. این سلول‌های سرطانی می‌توانند به بافت‌های سالم مغز حمله کرده و باعث اختلال در عملکرد طبیعی مغز شوند. سرطان مغز ممکن است در هر قسمتی از مغز یا نخاع شروع شود و بسته به نوع سلول‌های سرطانی، علائم و رفتارهای متفاوتی از خود نشان دهد. این بیماری می‌تواند به‌طور اولیه در مغز آغاز شود (سرطان اولیه مغز) یا از سایر نقاط بدن به مغز گسترش یابد (سرطان متاستاتیک). این نوع سرطان می‌تواند به بافت‌های اطراف آسیب بزند و مشکلات جدی عصبی ایجاد کند که تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی فرد می‌گذارد.
سرطان مغزی پایان زندگی نیست!
برای درمان مشاوره بگیرید.
طول عمر بیماران سرطان مغز چقدر است؟
طول عمر بیماران مبتلا به سرطان مغز به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله نوع و محل سرطان، مرحله بیماری، سن بیمار، وضعیت سلامت عمومی و پاسخ به درمان‌ها. برخی از انواع سرطان مغز مانند گلیوما (که یکی از شایع‌ترین انواع سرطان مغز است) ممکن است روندی تهاجمی داشته باشند و پیش‌آگهی آن‌ها بسته به شدت بیماری متفاوت باشد.
در مواردی که سرطان مغز در مراحل اولیه شناسایی شود و درمان‌های مناسب مانند جراحی، پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی آغاز شود، بیماران می‌توانند زندگی طولانی‌تری داشته باشند. با این حال، در انواع پیشرفته‌تر و تهاجمی‌تر، متوسط طول عمر ممکن است کوتاه‌تر باشد. به طور کلی، بیماران مبتلا به سرطان مغز ممکن است از چند ماه تا چند سال پس از تشخیص زندگی کنند، ولی این میزان بستگی به وضعیت خاص هر بیمار دارد.
علائم سرطان مغز چیست؟
علائم سرطان مغز بسته به نوع و محل بیماری می‌تواند متفاوت باشد، اما برخی از علائم شایع شامل سردردهای مداوم که با تهوع و استفراغ همراه هستند، تغییرات در بینایی یا شنوایی مانند تاری دید و دوبینی، مشکلات حافظه و تمرکز، ضعف عضلانی یا فلج در برخی از اعضای بدن، و تغییرات در رفتار و شخصیت فرد می‌باشد. همچنین، مشکلات حرکتی و اختلال در هماهنگی نیز ممکن است از دیگر نشانه‌های این بیماری باشند. این علائم ممکن است به تدریج یا به طور ناگهانی ظاهر شوند.
علت سرطان مغز چیست؟
علت دقیق سرطان مغز هنوز به‌طور کامل شناخته نشده است، اما تحقیقات نشان می‌دهند که عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد آن نقش دارند. جهش‌های ژنتیکی و تغییرات غیرطبیعی در DNA سلول‌های مغزی می‌توانند باعث رشد غیرقابل‌کنترل سلول‌ها و برور سرطان شوند.
برخی از عوامل خطر که ممکن است احتمال ابتلا به سرطان مغز را افزایش دهند، شامل موارد زیر هستند:
- سابقه خانوادگی: افرادی که در خانواده خود سابقه سرطان مغزی دارند، ممکن است در معرض خطر بیشتری باشند.
- قرارگیری در معرض تشعشعات یونیزان: افرادی که در معرض دوزهای بالای اشعه، مانند پرتودرمانی یا تشعشعات محیطی، قرار می‌گیرند، بیشتر در معرض خطر ابتلا هستند.
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی: برخی مواد شیمیایی صنعتی یا حشره‌کش‌ها ممکن است در بروز سرطان مغز نقش داشته باشند.
- سیستم ایمنی ضعیف: برخی سرطان های مغزی مانند لنفوم اولیه مغز بیشتر در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف دیده می‌شوند.
اگرچه این عوامل می‌توانند خطر ابتلا به سرطان مغز را افزایش دهند، اما در بسیاری از موارد، علت دقیق بیماری ناشناخته باقی می‌ماند.
| علت | توضیحات |
|---|---|
| ژنتیک و وراثت | برخی از انواع سرطان مغز به عوامل ژنتیکی و وراثتی مرتبط هستند و در خانواده‌ها مشاهده می‌شوند. |
| قرار گرفتن در معرض تابش | تابش‌های رادیواکتیو و اشعه ایکس ممکن است خطر ابتلا به سرطان مغز را افزایش دهند. |
| سیستم ایمنی ضعیف | افراد با سیستم ایمنی ضعیف (مانند مبتلایان به HIV یا افرادی که پیوند عضو داشته‌اند) ممکن است بیشتر در معرض سرطان مغز باشند. |
| عوامل محیطی و شغلی | قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی و محیط‌های آلوده مانند بنزن و برخی حشره‌کش‌ها می‌تواند خطر ابتلا را افزایش دهد. |
| تومورهای متاستاتیک | سرطان‌های دیگر که به مغز منتشر می‌شوند، مانند سرطان ریه، پستان یا روده، ممکن است منجر به سرطان مغز شوند. |
| اختلالات ژنتیکی خاص | برخی اختلالات ژنتیکی مانند بیماری‌های ارثی که بر سیستم عصبی تأثیر می‌گذارند، خطر ابتلا به سرطان مغز را افزایش می‌دهند. |
| عوامل هورمونی | برخی مطالعات نشان می‌دهند که هورمون‌های خاص مانند استروژن می‌توانند در رشد سرطان مغز نقش داشته باشند. |
رابطه سرطان مغز با امواج موبایل (آیا استفاده از تلفن های همراه باعث سرطان مغز می شوند؟)
رابطه بین استفاده از تلفن‌های همراه و سرطان مغز یکی از مباحث مورد بحث در تحقیقات علمی است. تلفن‌های همراه از امواج رادیویی برای انتقال سیگنال‌ها استفاده می‌کنند، که به امواج مایکروویو معروف هستند. نگرانی‌هایی وجود دارد که این امواج ممکن است با قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض آن‌ها، به بافت‌های مغزی آسیب برسانند و احتمال ابتلا به سرطان مغز را افزایش دهند.
با این حال، تحقیقات علمی تا کنون نتایج قطعی در مورد ارتباط مستقیم استفاده از تلفن‌های همراه با سرطان مغز نداشته‌اند. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که احتمال بروز برخی از مشکلات مغزی مانند تومورهای مغزی در افرادی که مدت زمان طولانی از تلفن همراه استفاده کرده‌اند، ممکن است کمی بیشتر باشد، اما نتایج این تحقیقات همچنان متناقض و قابل بحث هستند.
موسسات بهداشتی و علمی مانند سازمان بهداشت جهانی (WHO) اعلام کرده‌اند که تا زمانی که شواهد قطعی در دست نیست، نمی‌توان به طور قطع اظهار نظر کرد که استفاده از تلفن همراه به طور مستقیم باعث سرطان مغز میشود. بنابراین، برای کاهش نگرانی‌ها و احتمال خطرات ناشی از امواج موبایل، برخی از پیشنهادات مانند استفاده از هندزفری، نگه‌داشتن موبایل از بدن و محدود کردن مدت زمان استفاده از تلفن همراه مطرح شده است.
در نهایت، استفاده معقول و آگاهانه از تلفن همراه می‌تواند خطرات احتمالی را کاهش دهد، اما نیاز به تحقیقات بیشتر برای درک کامل اثرات طولانی‌مدت امواج موبایل بر سلامتی وجود دارد.
خودارضايی و سرطان مغز؛ آيا خود ارضايی باعث سرطان مغز ميشود؟
تا کنون هیچ تحقیق علمی معتبر و قطعی وجود ندارد که نشان دهد خودارضایی باعث سرطان مغز میشود. در واقع، بیشتر تحقیقات علمی نشان می‌دهند که خودارضایی از نظر فیزیولوژیکی تاثیری منفی بر سلامت جسمانی یا روانی ندارد، مگر در صورتی که به‌طور مکرر و افراطی انجام شود و باعث مشکلات روانی یا اجتماعی شود.
سرطان مغز، مانند سایر انواع سرطان، معمولاً به دلیل عواملی مانند ژنتیک، تابش‌های رادیواکتیو، شرایط محیطی، یا بیماری‌های سیستم ایمنی ضعیف به وجود می‌آید و هیچ ارتباط علمی اثبات‌شده‌ای با خودارضایی ندارد. بنابراین، به‌طور عمومی، می‌توان گفت که خودارضایی باعث سرطان مغز نمی‌شود.
آیا مدفوع گربه می تواند باعث سرطان مغز شود؟
مدفوع گربه به خودی خود نمی‌تواند باعث سرطان مغز شود، اما در صورت تماس با آن، احتمال ابتلا به برخی بیماری‌ها وجود دارد که به سلامتی آسیب می‌زند. یکی از مهم‌ترین خطرات مربوط به مدفوع گربه، ابتلا به توکسوپلاسموز است، یک عفونت انگلی که توسط انگل توکسوپلاسما گوندی ایجاد میشود. این انگل می‌تواند از طریق تماس با مدفوع گربه آلوده منتقل شود.
اگرچه توکسوپلاسموز معمولاً به مغز آسیب نمی‌زند و سرطان ایجاد نمی‌کند، اما در برخی افراد با سیستم ایمنی ضعیف، مانند کسانی که به بیماری‌های مزمن مانند HIV مبتلا هستند یا تحت درمان‌های سرکوب‌کننده ایمنی قرار دارند، این عفونت ممکن است باعث مشکلات جدی مغزی مانند انسفالیت (التهاب مغز) شود.
در عین حال، توکسوپلاسموز در اکثر افراد سالم هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند یا تنها علائم خفیف مشابه آنفولانزا دارد. به طور کلی، تا کنون هیچ ارتباط علمی و مستقیم بین مدفوع گربه و سرطان مغز وجود ندارد، اما رعایت بهداشت و شستشوی دست‌ها پس از تماس با مدفوع گربه می‌تواند از خطرات احتمالی پیشگیری کند.
سردرد داری و مشکوک به سرطان مغزی هستی؟
برای تشخیص دقیق همین الان نوبت بگیر.
روش تشخیص سرطان مغز
تشخیص سرطان مغز معمولاً از طریق ترکیبی از ارزیابی‌های بالینی، آزمایشات تصویربرداری و در برخی موارد نمونه‌برداری (بیوپسی) انجام میشود. روش‌های اصلی تشخیص سرطان مغز عبارتند از:۱-
۱- معاینه بالینی: پزشک ابتدا با بررسی علائم بیمار، وضعیت عصبی و شناختی او را ارزیابی می‌کند. این شامل تست‌هایی برای بررسی عملکرد حرکتی، بینایی، شنوایی، حافظه و هماهنگی است.
۲- تصویربرداری مغزی:
- MRI (تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی): این روش یکی از دقیق‌ترین و رایج‌ترین روش‌ها برای شناسایی سرطان مغز است. MRI می‌تواند به وضوح سرطان و آسیب‌های مغزی را نشان دهد.
- CT اسکن (تصویربرداری با اشعه ایکس کامپیوتری): CT اسکن نیز می‌تواند برای شناسایی سرطان و خونریزی‌های مغزی استفاده شود، هرچند وضوح آن نسبت به MRI کمتر است.
۳- بیوپسی مغز: در مواردی که وحود سرطان مشخص شده است، پزشک ممکن است از روش بیوپسی استفاده کند تا نمونه‌ای از بافت مغزی برداشته و تحت میکروسکوپ قرار دهد. این کار می‌تواند نوع و درجه سرطان را مشخص کند.
۴- آزمایش خون: آزمایشات خون می‌تواند به شناسایی نشانه‌هایی از سرطان کمک کند، اما به‌طور معمول در تشخیص مستقیم سرطان مغز استفاده نمی‌شود.
۵- الکتروانسفالوگرافی (EEG): در برخی موارد که بیمار دچار تشنج میشود، EEG می‌تواند به شناسایی فعالیت‌های غیرطبیعی مغزی کمک کند.
۶- آزمایشات ژنتیکی: در برخی موارد، آزمایش‌های ژنتیکی می‌تواند برای شناسایی تغییرات سلولی خاص در سرطان مغزی مفید باشد.
روش های درمان سرطان مغز
روش‌های درمان سرطان مغز بسته به نوع و محل سرطان، اندازه و میزان گسترش بیماری و وضعیت عمومی بیمار متفاوت هستند. درمان‌های اصلی سرطان مغز شامل موارد زیر است:
- جراحی: در بسیاری از موارد، جراحی برای برداشتن سلول های سرطانی مغز یا کاهش فشار بر مغز استفاده میشود.
- پرتودرمانی: این روش از اشعه‌های پرتوان برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. پرتودرمانی می‌تواند بعد از جراحی برای از بین بردن سلول‌های باقی‌مانده یا در صورتی که جراحی امکان‌پذیر نباشد، به‌طور مستقل انجام شود.
- شیمی‌درمانی: شیمی‌درمانی شامل استفاده از داروهای خاص برای از بین بردن یا توقف رشد سلول‌های سرطانی است. این داروها معمولاً به‌طور خوراکی یا از طریق وریدی مصرف می‌شوند و می‌توانند برای درمان سرطان مغز یا جلوگیری از گسترش آن به کار روند.
- درمان‌های هدفمند: این نوع درمان‌ها بر روی سلول‌های سرطانی خاص تمرکز دارند و به‌طور مستقیم سلول‌های بیمار را هدف قرار می‌دهند. این روش‌ها می‌توانند به‌ویژه در درمان انواع خاصی از سرطان مغز مؤثر باشند.
- ایمنی‌درمانی: در این روش از سیستم ایمنی بدن بیمار برای مبارزه با سلول‌های سرطانی استفاده میشود. ایمنی‌درمانی می‌تواند به تقویت واکنش سیستم ایمنی بدن در برابر سرطان کمک کند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت hopkinsmedicine
«Brain cancer can be life-threatening due to the changes it causes to the vital structures of the brain.»
ترجمه فارسی:
«سرطان مغز به دلیل تغییراتی که در ساختارهای حیاتی مغز ایجاد می‌کند، می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد.»
پیشگیری از سرطان مغز ممکن است؟
اگرچه هیچ راهی برای جلوگیری از سرطان‌های مغزی وجود ندارد. اما تشخیص زودهنگام و درمان سرطان‌هایی که تمایل به متاستاز مغز دارند، ممکن است با این حال، برخی از اقدامات می‌توانند احتمال ابتلا به سرطان مغز یا سایر بیماری‌های مغزی را کاهش دهند:
- کاهش قرار گرفتن در معرض تابش
- عفونت HIV
- سموم محیطی.
با‌این‌حال، علت دقیق سرطان مغز، به ویژه سرطان اولیه‌ی مغز، شناخته‌شده نیست، بنابراین اقدامات پیشگیرانه‌ی خاصی توسط محققین مشخص نشده‌است. توجه داشته‌باشید که سرطان در کودکان انواع مختلفی دارد.
۴.۷ (۱۰۳۴ نظر)۴.۸ (۷۶۰ نظر)۴.۹ (۵۸۶ نظر)۴.۸ (۵۲۰ نظر)۴.۵ (۴۵۲ نظر)۴.۵ (۳۷۴ نظر)نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
در صورت بروز علائم مربوط به سرطان مغز باید مشاوره‌ای با دکتر مغز و اعصاب داشته‌باشید تا آزمایش‌های لازم برای تشخیص بیماری انجام شود. متخصص پس از انجام غربالگری‌های لازم و تعیین مرحله سرطان درمان را آغاز می‌کند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام خوبید من مادر شوهرم شش ماهه سردرد داره چشم درد و تاری دید هم و دوبینی هم داره الانم سردرد داره راهنماییم کنید ممنون میشم
سلام وقت شما بخیر،
با توجه به علائمی که اشاره کردید (سردرد، درد چشم، تاری دید و دوبینی)، این ممکن است نشان‌دهنده مشکلات مختلفی باشد از جمله مشکلات بینایی، فشار خون بالا، مشکلات عروقی یا حتی اختلالات عصبی. توصیه میشود که هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مغز و اعصاب یا چشم‌پزشک مراجعه کنند تا بررسی‌های لازم انجام شود. این علائم می‌توانند ناشی از مشکلات جدی‌تری باشند که نیاز به تشخیص دقیق و درمان فوری دارند.
اگر سردرد و مشکلات بینایی ادامه داشته باشد، بهتر است هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنند.
متخصص مغزواعصاب
سلام خوبید من مادر شوهرم شش ماهه سردرد داره چشم درد و تاری دید هم و دوبینی هم داره الانم سردرد داره راهنماییم کنید
سلام وقتتون بخیر من نزدیک چند ماهه پشت سرم هر دو طرفش درد میکنه و دردش صبحا خیلی بیشتره
سلام و وقت شما هم بخیر. درد پشت سر، به‌ویژه در نواحی دو طرف و با شدت بیشتر در صبح‌ها، ممکنه به عللی مثل مشکلات گردن (مانند اسپاسم عضلانی یا آرتروز گردن)، وضعیت نامناسب خواب، استرس و فشار عصبی، یا حتی فشار خون بالا مرتبط باشه. اگر این درد با علائم دیگه‌ای مثل سرگیجه، تاری دید، تهوع یا بی‌حسی همراهه، نیاز به بررسی دقیق‌تری توسط پزشک (ترجیحاً متخصص مغز و اعصاب) داره. بهتره نحوه خواب، بالش، و سطح استرس‌تون رو بررسی کنید و اگر درد ادامه‌دار یا رو به شدت هست، پیگیری پزشکی ضروریه
متخصص مغزواعصاب