فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
سرطان مغز یکی از چالشبرانگیزترین بیماریهای سیستم عصبی است که میتواند عملکرد طبیعی سلولهای مغزی را دچار اختلال کند. این بیماری در اثر رشد غیرقابلکنترل سلولهای غیرطبیعی بهوجود میآید و بسته به نوع، اندازه و محل تومور، علائم متفاوتی ایجاد میکند. اهمیت بررسی این بیماری در تأثیر مستقیم آن بر تواناییهای شناختی، حرکتی و عاطفی انسان نهفته است. اگرچه علت دقیق بروز آن هنوز مشخص نیست، اما مطالعات نشان دادهاند که عوامل ژنتیکی، تابشهای محیطی و برخی مواد شیمیایی میتوانند در افزایش احتمال ابتلا نقش داشته باشند. در نتیجه، شناسایی زودهنگام و درک مکانیزم رشد سرطان مغز برای مدیریت مؤثر آن ضروری است. در این مطلب از دکترتو، با علت، درمان و عوارض سرطان مغز آشنا میشوید.
سرطان مغز یا کانسر مغز چیست؟
سرطان مغز یا یکی از مهمترین و پیچیدهترین بیماریهای مرتبط با بیماری های مغز و اعصاب است که در اثر رشد غیرطبیعی سلولها در بافت مغز یا پوششهای اطراف آن بهوجود میآید. این نوع از انواع سرطان میتواند اولیه باشد، یعنی از خود سلولهای مغزی منشأ بگیرد، یا ثانویه که از سایر اندامها به مغز گسترش یافته است. با توجه به حساسیت ساختارهای مغزی، حتی تومورهای کوچک نیز ممکن است عملکرد حیاتی مغز مانند حرکت، گفتار، بینایی یا حافظه را تحتتأثیر قرار دهند. شناسایی زودهنگام و درمان تخصصی نقش کلیدی در کنترل این بیماری دارد.
سرطان مغزی پایان زندگی نیست!
برای درمان مشاوره بگیرید.
طول عمر بیماران سرطان مغز
طول عمر بیماران مبتلا به سرطان مغز به نوع سلول سرطانی، محل دقیق غده سرطانی در سر، مرحله پیشرفت بیماری، سن بیمار و پاسخ به درمان بستگی دارد. در میان انواع سرطان مغز، گلیوبلاستوما بدخیمترین نوع سرطان مغز است که میانگین بقای بیماران پس از تشخیص حدود ۱۲ تا ۱۸ ماه گزارش شده است. در مقابل، برخی انواع کمتر تهاجمی مانند آستروسیتوم درجه پایین میتوانند با درمان مناسب سالها کنترل شوند. روشهایی مانند جراحی دقیق، پرتودرمانی، شیمیدرمانی و درمانهای هدفمند میتوانند مدت و کیفیت زندگی بیماران را افزایش دهند. تشخیص زودهنگام و مراقبت مداوم نقش بسیار مهمی در بهبود پیشآگهی دارد.
علائم اصلی سرطان مغز
علائم سرطان مغز بسته به نوع و محل کانسر مغز میتواند متفاوت باشد، اما برخی از علائم شایع شامل سردردهای مداوم که با تهوع و استفراغ همراه هستند، تغییرات در بینایی یا شنوایی مانند تاری دید و دوبینی، مشکلات حافظه و تمرکز، ضعف عضلانی یا فلج در برخی از اعضای بدن، و تغییرات در رفتار و شخصیت فرد میباشد. همچنین، مشکلات حرکتی و اختلال در هماهنگی نیز ممکن است از دیگر نشانههای این بیماری باشند. این علائم ممکن است به تدریج یا به طور ناگهانی ظاهر شوند.
سردرد داری و مشکوک به سرطان مغزی هستی؟
برای تشخیص دقیق همین الان نوبت بگیر.
علت ابتلا به سرطان مغز
علت دقیق سرطان مغز هنوز بهطور کامل مشخص نیست، اما تحقیقات نشان میدهد که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند. جهشهای ژنتیکی که باعث رشد کنترلنشده سلولهای مغزی میشوند، عامل اصلی ایجاد این سرطان هستند. برخی عوامل خطر نیز احتمال بروز سرطان مغز را افزایش میدهند، از جمله:
- سابقه خانوادگی سرطان مغز
- قرار گرفتن طولانیمدت در معرض پرتوهای یونیزان
- ضعف سیستم ایمنی یا ابتلا به بیماریهای تضعیفکننده ایمنی
- تماس با مواد شیمیایی سرطانزا در محیط کار یا زندگی
- افزایش سن
| معیار مقایسه | بیشترین احتمال بروز | توضیحات |
|---|---|---|
| جنسیت | مردان کمی بیشتر | معمولاً سرطانهای بدخیم مغز در مردان کمی شایعتر است. |
| سن | کودکان و سالمندان | برخی انواع در کودکان شایعترند، و انواع بدخیم در سنین بالا بیشتر دیده میشوند. |
| نوع تومور | تومورهای بدخیم (سرطانی) کمتر از تومورهای خوشخیم هستند | تومورهای خوشخیم مغز شایعترند، اما تومورهای سرطانی تهاجمیترند. |
| محل زندگی | کشورهای توسعهیافته کمی بیشتر | بهدلیل تشخیص دقیقتر و عوامل محیطی، در برخی کشورها آمار ثبتشده بالاتر است. |
| ژنتیک / سابقه خانوادگی | افراد با سابقه خانوادگی بیشتر | برخی سندرمها احتمال ابتلا را بالا میبرند. |
| قرار گرفتن در معرض پرتو شدید | بیشتر | عامل محیطی افزایش خطر است. |
ارتباط بین مدفوع گربه و سرطان مغز
مدفوع گربه بهطور مستقیم عامل بروز سرطان مغز نیست، اما میتواند حامل انگل توکسوپلاسما گوندی باشد که در برخی شرایط به مغز آسیب میزند. این انگل از طریق تماس با مدفوع آلوده گربه یا خوردن غذای نپخته منتقل میشود و معمولاً در افراد سالم بدون نشانه خاصی است. در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، عفونت میتواند به التهاب مغز و بروز علائمی مانند سردرد، تب و اختلالات عصبی منجر شود. پژوهشهای محدودی رابطه احتمالی بین عفونت مزمن توکسوپلاسما و افزایش خطر برخی تومورهای مغزی را بررسی کردهاند، اما تاکنون مدرک علمی قطعی درباره ارتباط مدفوع گربه با سرطان مغز وجود ندارد. رعایت بهداشت فردی و استفاده از دستکش هنگام تمیز کردن خاک گربه توصیه میشود.
آشنایی با انواع سرطان مغز
سرطان مغز شامل انواع مختلفی از تومورهاست که بسته به منشاء سلولی، محل رشد و شدت بدخیمی دستهبندی میشوند. از مهمترین انواع آن میتوان به گلیوماها اشاره کرد که شامل آستروسیتوما، الیگودندروگلیوما و گلیوبلاستوما هستند و اغلب در بافت عصبی مغز شکل میگیرند. مننژیومها تومورهایی هستند که از مننژها، لایههای پوشاننده مغز، نشأت میگیرند و معمولاً رشد آهسته دارند. سایر انواع شامل مدولوبلاستوما، شوانوما و لنفومهای مغزی اولیه میشوند. شناخت این دستهبندیها برای درک پیچیدگی سرطان مغز و تعیین برنامه درمانی مناسب اهمیت دارد.
روش های تشخیص سرطان مغز
تشخیص سرطان مغز فرآیندی چندمرحلهای است که با بررسی دقیق علائم و انجام آزمایشهای تخصصی انجام میشود. پزشکان برای تعیین نوع و محل دقیق تومور از روشهای مختلفی استفاده میکنند که هرکدام اطلاعات متفاوتی درباره ساختار و عملکرد مغز ارائه میدهند. روشهای تشخیص سرطان مغز عبارتاند از:
- تستهای عملکردی مغز برای ارزیابی میزان تأثیر تومور بر نواحی حیاتی مغزی
- معاینه عصبی برای ارزیابی بینایی، شنوایی، تعادل و عملکرد شناختی
- تصویربرداری با امآرآی یا سیتیاسکن برای شناسایی تودههای مغزی
- بیوپسی یا نمونهبرداری از بافت مغز برای تشخیص نوع سلولهای سرطانی
- آزمایش مایع مغزی نخاعی جهت بررسی سلولهای غیرطبیعی یا نشانگرهای تومور
روش های درمان سرطان مغز
روشهای درمان سرطان مغز بسته به نوع تومور، محل قرارگیری و وضعیت عمومی بیمار انتخاب میشوند و معمولاً ترکیبی از چند روش هستند. جراحی نخستین گزینه درمانی است که در صورت امکان برای برداشت کامل یا بخشی از تومور انجام میشود. پس از آن، پرتودرمانی برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقیمانده و شیمیدرمانی برای جلوگیری از رشد مجدد تومور به کار میروند. در برخی بیماران از درمانهای هدفمند و ایمنیدرمانی برای حمله مستقیم به سلولهای بدخیم استفاده میشود. توانبخشی نیز بهمنظور بازگرداندن عملکردهای حرکتی، گفتاری و شناختی نقش مهمی در روند بهبودی دارد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت hopkinsmedicine
«Brain cancer can be life-threatening due to the changes it causes to the vital structures of the brain.»
ترجمه فارسی:
«سرطان مغز به دلیل تغییراتی که در ساختارهای حیاتی مغز ایجاد میکند، میتواند تهدیدکننده زندگی باشد.»
راه های پیشگیری از سرطان مغز
اگرچه هیچ راهی برای جلوگیری از سرطانهای مغزی وجود ندارد. اما تشخیص زودهنگام و درمان سرطانهایی که تمایل به متاستاز مغز دارند، ممکن است با این حال، برخی از اقدامات میتوانند احتمال ابتلا به سرطان مغز یا سایر بیماریهای مغزی را کاهش دهند:
- کاهش قرار گرفتن در معرض تابش
- عفونت HIV
- سموم محیطی.
بااینحال، علت دقیق سرطان مغز، به ویژه سرطان اولیهی مغز، شناختهشده نیست، بنابراین اقدامات پیشگیرانهی خاصی توسط محققین مشخص نشدهاست. توجه داشتهباشید که سرطان در کودکان انواع مختلفی دارد.
۴.۶ (۱۳۱۱ نظر)۴.۶ (۱۳۰۵ نظر)۴.۸ (۶۸۲ نظر)۴.۹ (۶۳۶ نظر)۴.۴ (۵۰۶ نظر)۴.۵ (۴۶۳ نظر)راهنمای مراجعه به پزشک متخصص
برای اطلاع بیشتر درباره سرطان مغز می توانید از بهترین دکترهای مغز و اعصاب ایران نوبت بگیرید.
در ادامه لیستی از برجسته ترین پزشکان مغز و اعصاب در شهرهای مختلف ایران را مشاهده میکنید:
نتیجه گیری
سرطان مغز از جمله بیماریهایی است که با تأثیر بر ساختارهای حیاتی مغز، میتواند پیامدهای گستردهای بر سلامت جسم و روان فرد داشته باشد. این بیماری به علت پیچیدگی ساختار مغز و تفاوت در انواع تومورها، نیازمند بررسی دقیق و درمان چندجانبه است. ترکیب روشهایی مانند جراحی، شیمیدرمانی و پرتودرمانی بسته به نوع سرطان و وضعیت بیمار، میتواند در کنترل آن مؤثر باشد. هرچند علت دقیق بروز هنوز بهطور کامل روشن نیست، اما درک عوامل خطر و آگاهی از نشانههای هشداردهنده میتواند به تشخیص زودهنگام کمک کند. در نهایت، مدیریت مؤثر این بیماری نیازمند همکاری بین بیمار، خانواده و تیم درمانی است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام مامان من دو یا سه ماه میشه که گاهی اوقات میگه سرم گیج میره و آخرین بار هفته پیش گفت سرم گیج رفت و نزدیک بود بخوره زمین و دکتر هم نرفته. تنها علایمی که داره سرگیجه هست گاهی اوقات هم زود عصبانی میشه میشه راهنمایی کنید که دلیلش چی هست
سلام، سرگیجه میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله مشکلات گوش داخلی، فشار خون پایین یا بالا، مشکلات عصبی یا حتی استرس و اضطراب. همچنین، تغییرات هورمونی و برخی مشکلات دیگر مانند کمخونی نیز میتوانند علائمی مانند سرگیجه و زود عصبانی شدن را به همراه داشته باشند. بهتر است که مادرتان به پزشک مراجعه کند تا علل دقیقتر شناسایی شود و درمان مناسب شروع گردد.
متخصص مغزواعصاب
ببخشید میشه جواب بدید
کیمیای عزیز
به همه سوالات پاسخ داده می شود
تندرست باشید
سلام ببخشید من یک سال هست که سرم درد میکنه ولی همیشگی نبود ولی ۵۰روز هست که سر م همیشه درد میکنه وبه هر طرفی می خوابم یه چیزی تکان میخره و جابه جا میشود وبی حالی بدن دارم باهر صدای سری اعصابم به هم میخره وبی اشتهاه شدم وکم خواب شدم در طول یک شبانه روز ۳ساعت یاشاید کمتر می خوابم الان به نظر شما چی هست
سلام، با توجه به علائمی که گفتید، از جمله سردرد دائمی، حساسیت به صدا، بیحوصلگی، بیاشتهایی و خواب کم، به نظر میرسد که ممکن است مشکلی مربوط به اعصاب یا سیستم عصبی شما وجود داشته باشد. اختلالات عصبی، استرس زیاد یا اضطراب میتواند این علائم را ایجاد کند. همچنین، مشکلات خواب میتواند بر شدت این علائم افزوده باشد. پیشنهاد میکنم به یک متخصص نورولوژی یا روانپزشک مراجعه کنید تا بررسی دقیقتری انجام دهد و درمان مناسبی برای شما تجویز شود.
متخصص روانپزشک
سلام و وقت بخیر
من در مواقع عصبانیت و استرس زیاد احساس سری و بی حسی در قسمت چپ و گاهی در سمت راست سرم دارم و در بعضی مواقع به صورتم هم منتقل میشه ولی چند دقیقه بیشتر طول نمیکشه و گاهی اوقات وقتی از حالت دراز کشیده سریع بلند میشم سرم گیج میره که بعد از حدودا ۱۵ ۲۰ ثانیه برطرف میشه (حدودا ۶ سال پیش ۳ بار تشنج داشتم و دوسال داروی ضد تشنج مصرف کردم کاملا برطرف شد و الان ۴ ساله که هیچ دارویی مصرف نمیکنم تو طول دوره تشنج دو بار ام ار ای گرفتم که سالم بود)
سلام و وقت بخیر! علائمی که توصیف کردید، مانند بیحسی و احساس سرگیجه در زمان استرس یا تغییرات سریع وضعیت بدنی، ممکن است به دلیل فشارهای عصبی، استرس، یا مشکلات سیستم عصبی محیطی باشد. همچنین، سابقه تشنج و مصرف داروهای ضد تشنج هم میتواند در این موضوع مؤثر باشد. با توجه به اینکه امآرآی شما سالم بوده و داروهای ضد تشنج قبلاً مصرف کردید، اما همچنان این علائم را تجربه میکنید، پیشنهاد میشود که با پزشک متخصص مغز و اعصاب مشورت کنید تا علت دقیق این علائم مشخص شود و درمان مناسب در صورت نیاز ارائه گردد.
متخصص مغزواعصاب
سلام و وقت بخیر
من در مواقع عصبانیت و استرس زیاد احساس سری و بی حسی در قسمت چپ و گاهی در سمت راست سرم دارم و در بعضی مواقع به صورتم هم منتقل میشه ولی چند دقیقه بیشتر طول نمیکشه و گاهی اوقات وقتی از حالت دراز کشیده سریع بلند میشم به شدت سرم گیج میره که بعد از حدودا ۱۵ ۲۰ ثانیه برطرف میشه (حدودا ۳ سال پیش تشنج داشتم و دوسال داروی ضد تشنج مصرف کردم تو طول دوره دو بار ام ار ای گرفتم که سالم بود الان دو سالی میشه که هیچ دارویی مصرف نمیکنم)
سلام و وقت بخیر
من در مواقع عصبانیت و استرس زیاد احساس سری و بی حسی در قسمت چپ و گاهی در سمت راست سرم دارم و در بعضی مواقع به صورتم هم منتقل میشه ولی چند دقیقه بیشتر طول نمیکشه و گاهی اوقات وقتی از حالت دراز کشیده سریع بلند میشم به شدت سرم گیج میره که بعد از حدودا ۱۵ ۲۰ ثانیه برطرف میشه (حدودا ۳ سال پیش تشنج داشتم و دوسال داروی ضد تشنج مصرف کردم تو طول دوره دو بار ام ار ای گرفتم که سالم بود الان دو سالی میشه که هیچ دارویی مصرف نمیکنم)
سلام! احساس بیحسی و سرگیجه که در موقع عصبانیت یا استرس به سراغ شما میآید، میتواند ناشی از فشار روانی، اضطراب یا تغییرات هورمونی باشد. همچنین، احساس گیجی هنگام بلند شدن ممکن است به علت افت فشار خون یا تغییرات در سیستم گردش خون باشد. با توجه به سابقه تشنج و مصرف داروهای ضد تشنج، بهتر است برای اطمینان بیشتر به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق علائم شما بررسی و درمان مناسب پیشنهاد شود.
متخصص مغزواعصاب
سلام خسته نباشید چند روزی سرم مبچرخونم گیج میزنع هیچ علائم دیه ای ندارم نه حالت تهوو هیچی یه وقتای سرم تیر میکشه میشه بگید مشکلش چیه
سلام! احساس گیجی و چرخش سر بدون علائم دیگری مانند تهوع یا سردرد میتواند ناشی از چندین علت مختلف باشد. برخی از علل احتمالی میتوانند شامل فشار خون پایین، مشکلات مربوط به گردن یا ستون فقرات، استرس و اضطراب، یا حتی مشکلات مربوط به گوش داخلی (که میتواند بر تعادل تأثیر بگذارد) باشند. همچنین، تیر کشیدن سر ممکن است نشانهای از میگرن یا مشکلات عضلانی در ناحیه گردن باشد که به سر منتقل میشود. اگر این علائم مداوم هستند یا بدتر میشوند، توصیه میشود که به پزشک مراجعه کنید تا بررسیهای لازم مانند اندازهگیری فشار خون، بررسی وضعیت گوش داخلی یا حتی انجام تصویربرداری مغز را انجام دهد. پزشک میتواند بر اساس علائم شما تشخیص دقیقتری بدهد.
متخصص مغزواعصاب
باسلام لطفا جواب بدید ممنون میشم
من از وقتی باردار بودم یعنی ۳ سال پیش سردرد میگیرم
وقتی گشنم بشه وقتی یک ساعت تو ماشین بشینم نزدیک پریودیم شدید تر میشه ولی میترسم برم دکتر 🫠
سلام و وقت بخیر.
سردردهای شما ممکن است ناشی از تغییرات هورمونی، افت قند خون یا میگرن هورمونی باشد. بهتر است به متخصص مغز و اعصاب (نورولوژیست) مراجعه کنید تا علت دقیق مشخص و درمان مناسب آغاز شود.
سلام من یه چیزی حدود ۳ ۴ روزه سر درد داردم و یک روزخ پیشونیم و سمت چپ راست پیشونیمو یکم گوشام درد می کنه یک روزه که بالای سرم اقلبا بالای چشمام هم درد میکنه اما امروز فقط پیشونیم درد می کرد و شب قبلش هم تنگیه نفس داشتم و الان با خوردن قرص شفافر ۸۵ درصد درد رفع شده وقتی هم داد میزنم کل سرم درد میگیره جوری که می خوام سرم رو بکوبنم به دیوار و اینکه من زیاد از گوشی استفاده میکنم.
سلام من یه چیزی حدود ۳ ۴ روزه سر درد داردم و یک روزخ پیشونیم و سمت چپ راست پیشونیمو یکم گوشام درد می کنه یک روزه که بالای سرم اقلبا بالای چشمام هم درد میکنه اما امروز فقط پیشونیم درد می کرد و شب قبلش هم تنگیه نفس داشتم و الان با خوردن قرص شفافر ۸۵ درصد درد رفع شده وقتی هم داد میزنم کل سرم درد میگیره جوری که می خوام سرم رو بکوبنم به دیوار و اینکه من زیاد از گوشی استفاده می کنم و روزی ۶ یا ۷ ساعت می خوابم
سلام، با توجه به علائمی که توضیح دادید، به نظر میرسد که ممکن است درد سر شما ناشی از تنش، استرس یا استفاده طولانیمدت از گوشی و ضعف خواب باشد. استفاده بیش از حد از گوشی، به ویژه در حالتهای نادرست بدن، میتواند باعث ایجاد سردردهای تنشی شود که معمولاً در نواحی پیشانی، گردن و اطراف گوش احساس میشود. همچنین، خواب ناکافی میتواند بر شدت این دردها افزوده و باعث ایجاد مشکلات تنفسی و تنگی نفس نیز بشود. برای کاهش این دردها، پیشنهاد میشود که زمان استفاده از گوشی را محدود کنید، به وضعیت بدنی خود توجه کنید و تمرینات کششی برای گردن و شانهها انجام دهید. در صورتی که درد ادامه یافت یا شدیدتر شد، مشورت با پزشک برای بررسی بیشتر ضروری است.
متخصص روانپزشک