فهرست مطالب
سرطان های روده انواع مختلفی دارند که پزشکان آنها را بر اساس نوع سلولهای سرطانی و محل قرارگیری آنها، دستهبندی میکنند. سرطان روده بزرگ و روده کوچک دو نوع رایج از این سرطانها هستند که هر یک، بخشهای مختلفی از دستگاه گوارشی را درگیر میکنند و به همین خاطر سبب بروز علائم متفاوتی میشوند. از آنجایی که تشخیص زودهنگام علائم سرطان روده، اثرگذاری روشهای درمانی را افزایش میدهد برای هر فردی ضروری است که با این علائم آشنا شود. چنانه بعد از مطالع این مقاله هر یک از این علائم را در خود مشاهده کردید بهتر است در این باره با متخصص گوارش مشورت کنید. شما میتوانید از سامانه دکترتو نسبت به نوبت دهی حضوری و یا مشاوره آنلاین اقدام کنید.
مهمترین علائم سرطان روده
سرطان روده یکی از شایعترین انواع سرطانها است که اغلب در مراحل اولیه بدون علائم خاصی بروز میکند. با این حال، شناسایی برخی نشانههای کلیدی مانند خونریزی در مدفوع، تغییرات مداوم در عادات دفع و کاهش وزن غیرمنتظره میتواند در تشخیص زودهنگام و موفقیت درمان بسیار موثر باشد. معمولا تمام بیمارانی که دچار سرطان روده هستند، چند مورد از علائم زیر را تجربه میکنند:
- اسهال یا یبوست
- احساس تخلیهنشدن رودهها بعد از دفع مدفوع
- نفخ، درد شکم و احساس گرفتگی در شکم
- حالت تهوع و استفراغ
- کم خونی و سرگیجه
- تغییر رنگ مدفوع
- خونریزی روده یا مشاهده خون در مدفوع
علائم اولیه سرطان روده (علائم ابتدایی سرطان روده)
سرطان روده اغلب در مراحل اولیه هیچ علامتی ایجاد نمیکند، اما علائم ممکن است با پیشرفت بیماری بیشتر قابل توجه باشند. برخی از علائم ابتدایی سرطان روده عبارتاند از:
- خستگی و بیحالی
- از دست دادن روحیه
- دردهای مکرر با منشأ نامشخص
- بیخوابی
- بیحوصلگی
- تغییر در روند دفع مدفوع
- از دست اشتها
- نداشتن علاقه به مواد غذاییای که قبلا به آنها علاقه داشتید.
علائم | زنان | مردان | کودکان |
---|---|---|---|
تغییرات در عادات روده | یبوست، اسهال، احساس تخلیه ناقص روده | یبوست، اسهال، احساس تخلیه ناقص روده | تغییر در عادات روده، درد شکمی |
خونریزی مقعدی | خون قرمز روشن یا تیره در مدفوع | خون قرمز روشن یا تیره در مدفوع | خون در مدفوع، درد شکمی |
درد شکمی | درد مداوم یا اسپاسم در شکم | درد مداوم یا اسپاسم در شکم | درد شکمی، نفخ، کاهش اشتها |
کاهش وزن بدون دلیل | کاهش وزن قابل توجه بدون تغییر در رژیم غذایی یا فعالیت بدنی | کاهش وزن قابل توجه بدون تغییر در رژیم غذایی یا فعالیت بدنی | کاهش وزن، خستگی، رشد ضعیف |
خستگی و ضعف | احساس خستگی مفرط | احساس خستگی مفرط | خستگی، کم خونی، عفونت های مکرر |
تغییر در شکل مدفوع | مدفوع باریک یا نوار مانند | مدفوع باریک یا نوار مانند | مدفوع خونی، مخاطی یا چرب |
دیگر علائم | نفخ، گاز، احساس سیری زودرس | نفخ، گاز، احساس سیری زودرس | درد مفاصل، تب، تعریق شبانه |
علائم سرطان روده بزرگ بدخیم
سرطان روده بزرگ بدخیم یا سرطان کولورکتال نوعی سرطان است که کولون و رکتوم (بخش انتهایی روده بزرگ) را تحت تاثیر قرار میدهد. این سرطان زمانی اتفاق میافتد که سلولهای روده بزرگ خارج از کنترل رشد میکنند. در صورتی که این بیماری و تومورهای حاصل از آن، رشد سریع و پیشرفتهای داشته باشند، بیماران این علائم را تجربه میکنند:
۱. خونریزی روده و کم خونی
خونریزی مقعدی معمولا از خونریزی در قسمت تحتانی کولون یا رکتوم ناشی میشود و یکی از علائم رایج سرطان روده بزرگ است. اگر پس از دفع مدفوع روی دستمال توالت خون قرمز میبینید یا این که اخیرا در دستشویی، متوجه خروج آب قرمز یا صورتی میشوید، دچار خونریزی روده شدهاید. بسیاری از افراد این خونریزی را جدی نمیگیرند و آن را به هموروئید نسبت میدهند. متاسفانه همین موضوع میتواند از تشخیص زودهنگام سرطان جلوگیری کند.
کم خونی نیز یک اختلال رایج است که با کمبود گلبولهای قرمز یا هموگلوبین همراه است. در بیماران مبتلا به سرطان کولون یا رکتوم، خونریزی روده ممکن است باعث کم خونی شود. علائم شایع کم خونی شامل رنگپریدگی پوست، افزایش ضربان قلب، خستگی، سرگیجه و قاعدگیهای نامنظم در زنان هستند.
۲. وجود خون در مدفوع
یک علامت هشداردهنده برای سرطان کولون یا رکتوم، وجود خون در مدفوع است. گاهی اوقات ممکن است متوجه لکههای قرمز روشن و واضح در مدفوع شوید. اما در برخی شرایط این خونریزی با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست. بهطورکلی، شدت این خونریزی بستگی به پیشرفت بیماری و محل آن دارد.
۳. تیره یا سیاه شدن رنگ مدفوع در سرطان روده
ممکن است مدفوع بسیاری از بیماران بسیار تیره یا سیاه به نظر برسد که این نشان دهنده وجود خون خشک شده است. در این شرایط پزشک آزمایشهایی همچون آزمایش خون مخفی در مدفوع را تجویز میکند. این آزمایش میتواند نشان دهد که آیا خون در مدفوع وجود دارد یا خیر.
۴. باریک شدن اندازه مدفوع
سرطان روده بزرگ میتواند توانایی روده برای انجام وظایف معمول خود (مانند دفع مواد زائد بدن و جذب آب و مواد مغذی) را مختل کند. به همین خاطر ممکن است بیماران تغییرات شدید در اندازه، قوام و قطر مدفوع را تجربه کنند. مدفوع شل و آبکی، اسهال و مدفوع رشتهای و باریکتر از حد معمول (حتی به نازکی یک مداد) از رایجترین نشانههای سرطان روده هستند.
۵. احساس درد در شکم
درد و نفخ شکم یا احساس گرفتگی در شکم میتواند از علائم سرطان روده بزرگ یا رکتوم باشد که حدود ۱۵ درصد از بیماران آن را تجربه میکنند.
حساس شدن شکم نسبت به لمس و درد شکمی اغلب نشان دهنده این هستند که سرطان روده بزرگ پیشرفت کرده یا به سایر قسمتهای بدن مانند کبد یا غدد لنفاوی گسترش یافته است. بیماران این درد را به عنوان یک درد مبهم یا احساس گرفتگی توصیف میکنند که مداوم است و ممکن است برای مدت کوتاهی از بین برود اما دوباره برمیگردد. این درد اغلب با علائمی مانند اسهال یا کاهش اشتها نیز همراه است.
۶. احساس اجابت مزاج مداوم
سرطان روده بزرگ میتواند تغییرات زیادی را در شکل، رنگ و غلظت مدفوع و نحوه دفع آن ایجاد کند. در حقیقت بدن از طریق این علائم، به شما هشدار وجود یک مشکل را میدهد. برخی از این تغییرات شامل نیاز مداوم به اجابت مزاج و احساس عدم تخلیه کامل روده پس از هر بار دفع مدفوع هستند.
۷. خارش مقعد
خارش داخل مقعد در اکثر موارد به خاطر تحریک پوست، هموروئید یا عفونت رخ میدهد اما گاهی میتواند از علائم سرطان روده بزرگ نیز باشد. در شرایطی که دچار خونریزی روده و علائم گوارشیای نظیر یبوست یا اسهال شده باشید، معمولا این علائم خارش مقعد را هم در پی دارند.
۸. ضعف و خستگی
سلولهای سرطانی مقدار زیادی از انرژی بدن را مصرف میکنند و سیستم ایمنی نیز بخش زیادی از انرژی بدن را برای مبارزه با این سلولها، صرف میکند. این موضوع سبب میشود که بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ، مدام احساس خستگی و ضعف داشته باشند و حتی انرژی کافی برای انجام کارهای روزمره خود را هم نداشته باشند.
۹. کاهش وزن بدون دلیل
کاهش وزن ناگهانی اغلب نشانه چندین نوع سرطان از جمله سرطان روده بزرگ است. منظور از کاهش وزن ناخواسته و بیدلیل این است که در عرض مدت ۶ ماه یا کمتر، بیش از ۴.۵ کیلوگرم وزن کم کنید. سرطان روده بزرگ میتواند به روشهای مختلفی منجر به کاهش وزن غیرقابلتوجیه شود که یکی از آنها انسداد بخشی از روده توسط تومور است.
از این گذشته، سلولهای سرطانی میتوانند موادی را در بدن آزاد کنند که نحوه تبدیل غذا به انرژی را تغییر میدهند و میتوانند باعث کاهش وزن چشمگیری در فرد شوند.
علائم سرطان روده کوچک
سرطان روده کوچک نوعی سرطان است که با رشد و تکثیر غیرعادی سلولها در روده کوچک شروع میشود. روده کوچک لوله بلندی است که غذای هضم شده را بین معده و روده بزرگ حمل میکند و در هضم و جذب مواد مغذی، تولید هورمونهای مفید در هضم غذا و مبارزه با میکروبها، نقش اساسی ایفا میکند. این سرطان ممکن است سبب بروز این علائم شود:
۱. درد و احساس وجود توده در شکم
درد یا گرفتگی مزمن شکم و احساس وجود توده در شکم، از علائم سرطان روده کوچک در نظر گرفته میشوند. ممکن است احساس درد مداوم در ناحیه شکم و تشدید گرفتگی عضلات داشته باشید که این درد پس از دفع مدفوع هم از بین نمیرود. علاوه بر این بسیاری از این بیماران حتی زمانی که مقدار زیادی غذا نخوردهاند، احساس پر بودن شکم یا سیری غیرعادی میکنند. این علائم اغلب با نفخ شدید و درد لگن همراه هستند.
۲. حالت تهوع و استفراغ در سرطان روده
اگر تومور، روده کوچک را مسدود کرده باشد و از عبور مایعات و مواد غذایی جلوگیری کند، حالت تهوع و استفراغ همراه با سایر علائم گوارشی اتفاق میافتند. بسیاری از افراد این حالت تهوع و استفراغ را به مسمومیت غذایی، استرس و غیره ارتباط میدهند و از این که این علائم میتوانند هشداردهنده وجود سرطان روده باشند آگاه نیستند. به همین خاطر توصیه میکنیم که اگر حالت تهوع مداوم، استفراغ شدید و علائم کمآبی بدن را تجربه کردید و این علائم بیش از ۲۴ ساعت طول کشیدند، فورا به دنبال درمان پزشکی باشید.
۳. کم خونی و کاهش وزن
بیمارانی که مبتلا به سرطان روده کوچک هستند، از طریق مدفوع خون از دست میدهند که این خون گاهی واضح است و گاهی فقط در آزمایشهای تخصصی مشخص است. در این صورت شرایط، آهن نیز همراه با گلبولهای قرمز از بین میرود و این موضوع میتواند به آرامی کل ذخایر آهن بدن را تخلیه کند. در نتیجه این اتفاق، تولید گلبولهای قرمز جدید نیز کاهش مییابد و کم خونی اتفاق میافتد.
از این گذشته، در مراحلی که بیماری سرطان روده کوچک پیشرفته شده باشد، اکثر بیماران بدون دلیل وزن کم میکنند و اشتهای خود را از دست میدهند.
۴. زردی چشم و پوست در سرطان روده
در موارد نادر، شکلگیری تومور در دوازدهه (اولین قسمت روده کوچک) میتواند باعث زردی یا یرقان شود. در این شرایط یک تومور مجرای صفراوی را مسدود میکند و از ورود محتویات کبد به روده جلوگیری میکند. در نتیجه علائم زردی نمایان میشوند که اصلیترین آنها شامل زرد شدن رنگ پوست یا قسمت سفید چشم و علائم شبیه آنفولانزا (از جمله تب و لرز) هستند.
۵. ادرار تیره رنگ
یکی دیگر از علائم یرقان و زردی، تیره شدن رنگ ادرار است که در حقیقت به خاطر سطوح بالای بیلی روبین اتفاق میافتد. در این شرایط بیمار بلافاصله پس از دفع ادرار متوجه رنگ غیرعادی آن که اغلب حالت قهوهای و تیره دارد، میشود.
علائم سرطان روده در کودکان
یکی از موانع اصلی برای تشخیص زودهنگام سرطان روده در کودکان و همچنین بزرگسالان این است که علائم این بیماری گاهی مبهم هستند یا حتی ممکن است برای مدتی مورد توجه قرار نگیرند. با این حال، علائمی که در صورت وقوع باید آنها را جدی بگیرید و فرزندتان را نزد پزشک ببرید شامل این مواردند:
- وجود خون یا مخاط در مدفوع
- مدفوع نازک و باریک
- اسهال یا یبوست مکرر که ناشی از عفونت نیست.
- کاهش وزن
- حالت تهوع و استفراغ
- درد شکم
- خستگی و بیحوصلگی کودک بهطوریکه به بازی کردن هیچ علاقهای نشان نمیدهد.
علائم سرطان روده در زنان
زنان نیز همان علائم ذکر شده در بالا را تجربه میکنند. علاوه بر این، ممکن است دچار تنگی نفس یا درد قفسه سینه نیز شوند که این علائم ناشی از کم خونی فقر آهن هستند. کم خونی ناشی از سرطان روده بزرگ حتی میتواند چرخههای قاعدگی زنان را نیز نامنظم کند و باعث تاخیر در پریود شود.
علائم سرطان روده در مردان
در واقع علائم سرطان روده، صرفنظر از جنسیت، برای همه یکسان هستند. به همین دلیل مردان نیز دچار علائمی همچون احساس پر بودن رودهها یا وجود توده در آنها، نفخهای مکرر، درد در ناحیه دستگاه گوارشی، درد لگن و تغییر در نحوه دفع مدفوع و شکل مدفوع میشوند. این علائم گاهی تا حدی شدید هستند که زندگی روزمره فرد را دچار اختلال میکنند.
علائم سرطان روده در افراد مسن
افراد مسن نیز علائمی مشابه با آنچه به آن اشاره کردیم را تجربه میکنند. با این حال از آنجایی که این بیماران بدن ضعیفتری نسبت به افراد جوان دارند، ممکن است شدت علائم در آنها بیشتر باشد. به همین خاطر افراد مسن باید خیلی مراقب سلامت خود باشند و در صورت تجربه هر علامت جدید و غیرعادی، پزشکشان را در جریان قرار دهند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
سرطان روده بزرگ و کوچک، تبدیل به انواع رایجی از سرطان شدهاند که میتوانند افراد را در هر سنی درگیر کنند. از آنجایی که این سرطان در صورت تشخیص زودهنگام قابلکنترل است، ضروری است که با علائم آن آشنا شوید. به همین خاطر ما در این مقاله لیست کاملی از علائم سرطان روده را تهیه کردیم تا به محض تجربه آنها پیگیری را شروع کنید و به یک فوق تخصص گوارش یا دکتر داخلی مراجعه کنید. متخصصان گوارش با آزمایشهای تخصصی، علت علائمتان را تشخیص میدهند و درمانهای مناسبی را برای شما تجویز میکنند. خوشبختانه شما میتوانید با مشاهده هر گونه علائم غیرطبیعی با متخصص گوارش آنلاین دکترتو مشورت نمایید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!