فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
روزیگلیتازون یکی از داروهای دیابت است که به تنظیم قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک میکند. این دارو ممکن است به تنهایی یا همراه با سایر داروها مانند متفورمین یا عوامل سولفونیل اوره استفاده شود. اگر سابقه بیماری قلبی دارید، از مصرف روزیگلیتازون پرهیز کنید زیرا میتواند بیماری قلبی را بدتر کند. همچنین درصورتیکه دچار دیابت هستید و نیاز به مصرف دارو دارید، به دکتر غدد یا دکتر داخلی مراجعه کنید. پزشک با بررسی سن و شرایط کلی شما بهترین دارو را تجویز میکند. برای ارتباط با بهترین پزشکان میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
داروی روزیگلیتازون چیست؟
روزیگلیتازون به انگلیسی Rosiglitazone یکی از داروهای دیابت است که به شکل قرص عرضه میشود. این دارو به تنظیم سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک میکند. اما برای افرادی که مبتلا به دیابت نوع ۱ یا کتواسیدوز دیابتی هستند، مناسب نیست.
قرص روزیگلیتازون در دسته داروهای تیازولیدین دیونها قرار دارد. این دارو در کنار رژیم غذایی و برنامه ورزشی به بهبود وضعیت قند خون کمک میکند. پزشک ممکن است این قرص را بهتنهایی یا همراه با داروهای دیگر مانند متفورمین یا دسته داروهای سولفونیل اوره تجویز کند. قرص روزیگلیتازون تولید انسولین را در بدن افزایش داده و از این طریق قند خون را کاهش میدهد.
توجه داشته باشید که در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۰ (۱ مهر ۱۳۸۹)، FDA و EMA ایالات متحده بیانیههایی را منتشر کردند که در آن استفاده از داروی ضد دیابت روزیگلیتازون را با افزایش خطر حوادث قلبی عروقی، از جمله انفارکتوس حاد میوکارد و سکته مغزی مرتبط دانستند.
اسامی رایج این دارو: آواندیا
۱. اشکال دارویی روزیگلیتازون
داروی روزیگلیتازون به شکل قرص تولید میشود. قرص روزیگلیتازون را میتوانید در دو دوز زیر تهیه کنید:
- قرص روزیگلیتازون ۲ میلیگرم
- قرص روزیگلیتازون ۴ میلیگرم
۲. مکانیسم عملکرد روزیگلیتازون
داروی روزیگلیتازون باعث افزایش حساسیت بافتی به انسولین میشود. این دارو گیرندههای فعال پراکسی زوم در بافت هدف را نشانه گرفته و روی عملکرد انسولین تاثیر میگذارد. در نتیجه تولید، انتقال و استفاده از گلوکز کنترل میشود. مصرف این دارو یک بار در روز میتواند برای ۲۴ ساعت قند خون را کنترل کند.
۳. تفاوت روزیگلیتازون و پیوگلیتازون چیست؟
گروه دارویی تیازولیدین دیون، که شامل روزیگلیتازون و داروی پیوگلیتازون نیز میشود، اثر دارویی خود را عمدتاً با ارتقاء حساسیت به انسولین و جذب بهبود یافته گلوکز خون از طریق آگونیسم در گیرنده گاما فعال شده توسط پراکسی زوم (PPARγ) اعمال میکند. این دو دارو از یک دسته هستند و پزشک با توجه به شرایط بیمار و صلاح دید در درمان سریع، آنها را تجویز میکند.
نحوه مصرف قرص روزیگلیتازون چگونه است؟
برای اطلاع از نحوه مصرف این دارو بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. همچنین دستورالعمل روی جعبه دارو را بهدقت مطالعه کنید. داروی روزیگلیتازون بهصورت قرص عرضه میشود. قرص را معمولا یک یا دو بار در روز همراه یا بدون غذا باید مصرف کنید.
دوز دارو بر اساس سن، شرایط پزشکی و پاسخ به درمان تعیین میشود. هر روز در ساعت معین دارو را مصرف کنید تا بیشترین تاثیر را داشته باشد. ممکن است ۲ تا ۳ ماه طول بکشد تا تاثیر دارو را در بدن خود متوجه شوید. اگر بعد از مصرف این قرص سطح قند خون تنظیم نشد و قند خون شما پایین یا بالا بود، به پزشک اطلاع دهید. ممکن است دوز دارو را تغییر دهد یا داروی دیگری را جایگزین کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این دارو و نحوه استفاده از آن بهتر است با دکتر غدد و متابولیسم یا دکتر داخلی مشاوره داشته باشید. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان بهصورت حضوری، آنلاین یا تلفنی ارتباط برقرار کنید.
۱. در صورت فراموشی مصرف قرص روزیگلیتازون چه کنیم؟
اگر یک نوبت مصرف دارو را فراموش کردید، بهمحض یادآوری آن را مصرف کنید. اما اگر نزدیک بهنوبت دوز بعدی است، باید آن را نادیده بگیرید. بههیچوجه دوز دارو را دوبرابر نکنید.
۲. چگونه قرص روزیگلیتازون را نگهداری کنیم؟
این دارو را باید در دمای اتاق دور از نور خورشید و رطوبت نگهداری کنید. حتما به تاریخ انقضای آن توجه داشته باشید. اگر تاریخ دارو گذشته است، آن را دور بیندازید. از یخزدگی قرص جلوگیری کنید.
۳. مصرف بیش از حد روزیگلیتازون (آیا امکان اوردوز با قرص روزیگلیتازون وجود دارد؟)
این دارو در مواقع نادر ممکن است باعث حمله قلبی شود. به همین دلیل در زمان مصرف قرص روزیگلیتازون باید به علائم حمله قلبی توجه داشته باشید. مهمترین علائم درد قفسه سینه، درد بازوها، حالت تهوع، تنگی نفس و تعریق است. درصورتیکه بیمار مقدار زیادی از این دارو را مصرف کرد، سریعا با اورژانس تماس بگیرید.
موارد مصرف و دوز مصرفی روزیگلیتازون
داروی روزیگلیتازون یکی از داروهای دیابت است که به شکل قرص تولید شده و برای تنظیم قند خون و درمان دیابت نوع دو تجویز میشود. این دارو برای افرادی که به دیابت نوع ۱ مبتلا هستند، مناسب نیست. همچنین برای رژیم تک دارویی و بهبود کنترل قند خون با رژیم غذایی و ورزش و رژیم چند دارویی (ترکیب با سایر داروهای مدیریت علاُم دیابت) کاربرد دارد.
دوز دارو باتوجهبه سن، شرایط کلی بیمار و پاسخ به درمان تعیین میشود. دوز مصرفی به شرح زیر است:
سنین مختلف مصرف دارو | دوز مصرف داروی روزیگلیتازون |
---|---|
کودکان مبتلا به دیابت نوع دو | مقدار دوز مصرفی این دارو برای کودکان باید توسط پزشک تعیین شود. بههیچوجه بدون مشورت با پزشک دوز داروی کودک را تغییر ندهید. |
بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع دو | دوز اولیه: پزشک معمولا در ابتدا یک قرص روزیگلیتازون ۴ را تجویز میکند. ممکن است بهجای آن دو عدد قرص روزیگلیتازون ۲ تجویز شده و در دو نوبت مصرف شود. مقدار افزایش دوز: پزشک باتوجهبه پاسخ درمانی میتواند هر دوهفته یک بار دوز دارو را افزایش دهد. افزایش تدریجی دوز دارو باعث کاهش عوارض جانبی میشود. حداکثر دوز: معمولا بزرگسالان نباید بیشتر از دو عدد قرص روزیگلیتازون ۴ در روز مصرف کنند. |
عوارض جانبی قرص روزیگلیتازون چیست؟
قرص روزیگلیتازون ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند. برخی عوارض شایع بوده و در چند هفته اول مصرف دارو دیده میشود. اگر این عوارض از بین نرفت یا بدتر شد، حتما به پزشک اطلاع دهید. عوارض رایج این دارو عبارتند از:
- سرفه
- سردرد
- آبریزش بینی یا سایر علائم سرماخوردگی
- گلودرد
- کمردرد.
برخی عوارض این دارو جدی بوده و باید در صورت بروز این علائم به پزشک مراجعه کنید:
- درد فک، بازو، کمر یا شکم
- درد قفسه سینه
- عرق سرد
- سبکی سر
- ازدستدادن اشتها
- حالت تهوع
- ادرار تیره
- زردی پوست و سفیدی چشم
- تغییرات بینایی
- رنگپریدگی
- سرگیجه
- گرفتگی صدا
- تب
- تاول.
در مواقع نادر ممکن است روزیگلیتازون باعث بیماری کبدی جدی شود. به همین دلیل باید به علائمی مانند زردی پوست و سفیدی چشم، حالت تهوع، درد معده و ادرار تیره توجه داشته باشید.
این دارو باعث افت شدید قند خون نمیشود. اگر همراه با داروهای دیگر دیابت تجویز شده است یا کالری کافی دریافت نکنید، احتمال بروز علائم هیپوگلیسمی (افت شدید قند خون) وجود دارد.
در صورت بروز عوارض جانبی قرص روزیگلیتازون به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
عوارض ذکر شده در این مطلب کامل نبوده و ممکن است شما دچار عوارض دیگری شوید. اگر دچار عوارض جدی این دارو شدید یا عوارض رایج آن تشدید شد، حتما به پزشک اطلاع دهید. برای ارتباط با دکتر غدد و متابولیسم یا متخصص داخلی میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی با متخصص غدد وجود دارد.
موارد احتیاط روزیگلیتازون چیست؟
قبل از مصرف این دارو باید به نکاتی توجه داشته باشید. اگر هر یک از موارد زیر در مورد شما صدق میکند، حتما به پزشک اطلاع دهید. ممکن است این دارو برای شما مناسب نباشد:
- به داروی روزیگلیتازون یا سایر داروهای مشابه حساسیت دارید
- دچار بیماری کبدی، بیماری قلبی، تورم، کمخونی یا مشکلات استخوانی هستید
- در زمان مصرف این دارو باید از مصرف الکل دوری کنید. زیرا خطر افت قند خون را افزایش میدهد
- این دارو در چرخه قاعدگی تغییراتی ایجاد کرده و باعث افزایش احتمال بارداری میشود
اگر بهسرعت در حال افزایش وزن یا تنگی نفس، درد یا ناراحتی قفسه سینه، خستگی یا ضعف شدید، تنفس نامنظم، ضربان قلب نامنظم، یا تورم بیش از حد دستها، مچ پا یا پا هستید، فورا با پزشک خود مشورت کنید. این عوارض ممکن است علائم مشکل قلبی یا ادم (احتباس مایعات) باشد.
منع مصرف قرص روزیگلیتازون
مصرف این دارو برای برخی افراد مناسب نبوده و نباید آن را مصرف کنند. اگر دچار شرایط پزشکی زیر هستید، به پزشک خود اطلاع دهید:
- دیابت نوع ۱
- کتواسیدوز دیابتی
- نارسایی احتقانی قلب
- سابقه حمله قلبی
- ادم
- پوکی استخوان
مصرف قرص روزیگلیتازون در بارداری و شیردهی
در زمان بارداری احتمال بروز عارضه دیابت بارداری وجود دارد. دیابت بارداری هم برای مادر و هم برای جنین خطرناک است. به همین دلیل باید داروهای لازم در این دوره مصرف شود. داروی روزیگلیتازون در زمان بارداری باید بااحتیاط مصرف شود، چون ممکن است عوارضی ایجاد کند. معمولا پزشک در دوران بارداری داروهای انسولین یا متفورمین را تجویز میکند.
در مورد انتقال این دارو از شیر مادر به نوزاد به تحقیقات بیشتری نیاز است. بهتر است در دوره شیردهی از این دارو استفاده نکنید. در صورت انتقال دارو به نوزاد ممکن است عوارض جدی ایجاد شود.
تداخلات دارویی روزیگلیتازون
برخی داروها با قرص روزیگلیتازون تداخل دارند و نباید با هم مصرف شوند. گاهی تداخل باعث تشدید عوارض شده و گاهی تاثیر هر یک از داروها را کاهش میدهد. برخی از داروهایی که ممکن است با این قرص تداخل ایجاد کنند، عبارتند از:
- الکسادولین
- اتانول
- جمفیبروزیل
- توکاتینیب
- بکساروتن
- سیپروفلوکساسین
- محلول تزریقی اگزناتید
- ایلوپریدون
- انسولین دتمیر
- انسولین گلارژین
- انسولین لیسپرو
- لورازیدون
این لیست کامل نبوده و ممکن است داروهای دیگری هم با این قرص تداخل داشته باشند. اگر دارویی مصرف میکنید، حتما پیش از مصرف روزیگلیتازون به پزشک اطلاع دهید. برای اطلاع از تداخلات دارویی و سایر اطلاعات دارویی میتوانید از مشاوره دارویی در دکترتو استفاده کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
منع مصرف داروی روزیگلیتازون | تداخل دارویی قرص روزیگلیتازون | عوارض جانبی روزیگلیتازون |
---|---|---|
سندرم حاد کرونری | فلورکینولونها | عفونت تنفسی فوقانی |
کتواسیدوز دیابتی | کلروکین | نازوفارنژیت |
نارسایی قلبی | انوکساسین | سردرد |
سابقه حساسیت به این دارویا داروهای مشابه | انتاکاپون | آنمی دیلوشنال |
نارسایی کبدی | فلومکوئین | القای تخمکگذاری |
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
روزیگلیتازون یکی از داروهای دیابت است. این دارو برای تنظیم قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ تجویز میشود. دارو را باید یک یا دو بار در روز همراه یا بدون غذا مصرف کنید. معمولا ۲ تا ۳ ماه طول میکشد، تاثیر دارو در بدن مشخص شود. برای شروع درمان در بزرگسالان معمولا یک عدد قرص روزیگلیتازون ۴ یا دو عدد قرص روزیگلیتازون ۲ در روز تجویز میشود. ممکن است در چند هفته اول دچار عوارضی مانند سردرد، آبریزش بینی و کمردرد شوید. این عوارض بهمرور کاهش پیدا میکنند.
اگر عوارض بهبود پیدا نکرد یا دچار علائم حمله قلبی شدید، حتما به پزشک اطلاع داده یا به بیمارستان مراجعه کنید. البته حمله قلبی از عوارض نادر این قرص است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد قرص روزیگلیتازون باید با متخصص غدد و متابولیسم یا دکتر داخلی مشورت کنید. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو از طریق سیستم مشاوره با دکتر غدد آنلاین و دکتر آنلاین داخلی ارتباط داشته باشید. همچنین میتوانید از مشاوره دارویی در دکترتو استفاده کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!