فهرست مطالب
بدن برای حفظ تعادل حرارتی، گرما تولید می‌کند و از راه پوست و تنفس آن را از دست می‌دهد. اما وقتی این تعادل به هم بخورد، دمای بدن افت می‌کند و اختلال‌های جدی در عملکرد اندام‌های حیاتی رخ می‌دهد. در چنین شرایطی ممکن است فرد حتی در محیطی که سردی آن شدید به نظر نمی‌رسد دچار حالتی شود که در پزشکی به آن هیپوترمی یا سرمازدگی می‌گویند. اهمیت شناخت این وضعیت در آن است که پیشرفت تدریجی و گاه خاموش آن می‌تواند از لرز ساده به بی‌هوشی یا ایست قلبی بینجامد. بررسی این پدیده نه‌فقط برای کوهنوردان و کارگران فضای باز، بلکه برای عموم مردم ضروری است تا نشانه‌ها را به‌موقع بشناسند. در این مطلب از دکترتو، با تعریف، علائم هشدار، درجات و اصول درمان ایمن سرمازدگی آشنا می‌شوید.
سرمازدگی یا هیپوترمی چیست؟
به کاهش غیرطبیعی دمای مرکزی بدن تا زیر ۳۵ درجه سانتی‌گراد سرمازدگی (به انگلیسی Hypothermia) می‌گویند. وقتی دما افت می‌کند، مغز، قلب و سایر اندام‌های حیاتی کند می‌شوند و بدن برای حفظ انرژی جریان خون را از پوست و اندام‌های انتهایی دور می‌کند. این وضعیت در هوای سرد، تماس طولانی با آب سرد، لباس خیس، باد شدید، ارتفاعات یا حتی در اتاق‌های سرد و تهویه نامناسب رخ می‌دهد و اگر سریع تشخیص داده نشود می‌تواند به آسیب بافتی، بی‌نظمی ضربان قلب و در موارد شدید به ایست قلبی منجر شود.
هیپوترمی ممکن است در هر سن و جنسیتی رخ دهد اما نوزادان، سالمندان، افراد کم‌تحرک و مصرف‌کنندگان الکل یا برخی داروها در معرض خطر بیشتری هستند. سرمازدگی علاوه بر اثرات عمومی، می‌تواند به یخ زدگی بافتی در قسمت‌های در معرض سرما منجر شود. در این حالت جریان خون کاهش می‌یابد. شناخت علائم اولیه مثل لرز شدید، رنگ‌پریدگی پوست، بی‌حسی انگشتان و خواب‌آلودگی کمک می‌کند تا قبل از پیشرفت آسیب اقدام کنیم. سرما زدگی در انتهای اندام‌ها مانند انگشت‌های دست و پا، گوش‌ها و بینی شایع‌تر است اما می‌تواند اندام‌های زیر را درگیر کند:
- سرمازدگی کمر به صورت اسپاسم و درد عضلانی ناشی از انقباض طولانی در محیط سرد
- سرمازدگی دست، سرمازدگی انگشت دست، سرمازدگی پوست دست و یخ زدگی دست با بی‌حسی، سفیدی و سوزن‌سوزن شدن
- سرمازدگی پا و انگشتان پا، یخ زدگی انگشتان پا، احساس یخ زدگی پا با درد سوزشی پس از گرم شدن
- سرمازدگی صورت و سرمازدگی پوست صورت به شکل قرمزی، بی‌حسی و تاول در مواجهه با باد سرد
- احساس یخ زدگی در سر همراه با سردرد ناشی از انقباض عروقی و اتلاف گرما
- سرمازدگی چشم با تاری دید موقت، اشک‌ریزش و حساسیت شدید به نور در باد و برف
سریع‌ترین روش برای درمان سرمازدگی چیه؟
همین حالا از دکتر نوبت مشاوره بگیر.
هیپوترمی نوزاد چیست؟
سرمازدگی یا هیپوترمی در نوزاد می‌تواند با رنگ‌پریدگی، دست و پای سرد، بی‌قراری یا خواب‌آلودگی، تغذیه ضعیف و تنفس سطحی بروز کند. گرم کردن پوست به پوست به وسیله مادر، گرم کردن اتاق، استفاده از کلاه و پوشش مناسب در رفع سرمازدگی اهمیت دارد. اگر علائم سرمازدگی شدید باشد باید سریعا به اورژانس مراجعه کنید.
هیپوترمی در کودکان
کودکان بسیار فعالند و خیلی زود خیس و عرقی می‌شوند و گرمای بدن خود را سریع از دست می‌دهند. لرز، به هم خوردن دندان‌ها، گفتار نامفهوم، کندی واکنش و خستگی نشانه‌های هشدار سرمازدگی هستند. پوشیدن لباس به صورت لایه لایه، استراحت‌های منظم در فضای گرم، نوشیدن مایعات گرم و نظارت والدین در هوای سرد خطر هیپوترمی در کودکان را کاهش می‌دهد.
انواع سرمازدگی
هیپوترمی بر اساس دمای مرکزی و شدت علائم به خفیف، متوسط و شدید تقسیم می‌شود و یخ زدگی بافتی نیز بر اساس عمق آسیب طبقه‌بندی می‌گردد. در هیپوترمی خفیف فرد می‌لرزد اما پاسخ می‌دهد، ممکن است لرز در حد متوسط متوقف شود و گیجی و کندی حرکتی ایجاد می‌شود. اگر سرمازدگی نوع شدید باشد هوشیاری از بین می‌رود و عوارض قلبی تنفسی بروز می‌کند. در یخ زدگی نیز از فرم‌های سطحی با کرختی و بی حسی بدن و سفیدی تا فرم‌های عمقی با تاول‌های خونی، کبودی و نکروز پیش می‌رویم. در ادامه انواع هیپوترمی را معرفی می‌کنیم.
| نوع سرمازدگی | ویژگی‌ها | یافته‌های پوستی | اقدام اولیه |
|---|---|---|---|
| یخ‌زدگی اولیه | بی‌حسی و سفیدی پوست؛ سوزن‌سوزن شدن | قرمزی پس از گرم‌شدن | گرم‌کردن در آب ۳۷–۳۹ درجه، تعویض لباس خیس |
| سرمازدگی سطحی | تاول شفاف طی ۲۴–۴۸ ساعت | پوست سفید یا خاکستری، درد پس از گرم‌شدن | پانسمان استریل، بالابردن عضو |
| سرمازدگی عمقی | آسیب بافت عمقی، تاول خونی | کبودی، بی‌حسی پایدار | درمان تخصصی، جلوگیری از دوباره یخ زدن |
| سرمازدگی بسیار شدید | نکروز گسترده و از دست رفتن بافت | سیاهی و سفتی عضو | مراقبت اورژانسی در مرکز مجهز |
یخ زدگی، اولین درجه سرما زدگی
در یخ زدگی اولیه پوست سرد، رنگ‌پریده یا سفید و بی‌حس می‌شود و فرد حس سوزن‌سوزن شدن را تجربه می‌کند. با گرم‌کردن صحیح، درد سوزشی و قرمزی برطرف می‌شود و معمولا آسیب پایداری رخ نمی‌دهد. این مرحله هشدار است تا فورا محیط را گرم کنید، لباس خیس را عوض کرده و عضو را در آب گرم نه داغ قرار دهیم و از مالش مستقیم خودداری کنیم.
سرمازدگی سطحی
این مرحله با تشکیل تاول‌های شفاف طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از گرم شدن مشخص می‌شود و پوست ممکن است مومی شکل و سفید یا خاکستری به نظر برسد. جریان خون کاهش یافته و خطر عفونت وجود دارد. مراقبت‌های رفع سرمازدگی سطحی شامل گرم‌کردن تدریجی، استفاده از پانسمان استریل، بالابردن عضو نسبت به قلب و مراجعه به پزشک برای ارزیابی گردش خون و دریافت داروهای ضد درد است.
ممکن است بعد از شروع درمان (گرم‌کردن مجدد)، انواع تاول‌های پوستی پر از مایع در محل درگیر ایجاد‌شود. همچنین پوست ممکن است به رنگ‌های آبی یا بنفش درآید. به علاوه ممکن است پوست متورم شود و احساس سوختن یا تیرکشیدن نیز ایجاد‌شود. بسیاری از افراد به طور کامل پس از سرمازدگی سطحی بهبود پیدا می‌کنند و پوست جدید زیر تاول‌ها یا پوسته‌ریزی‌ها تشکیل می‌شود.
سرما زدگی عمقی
در این نوع، آسیب به درم و بافت‌های عمقی می‌رسد و تاول‌های خونین، کبودی، بی‌حسی پایدار و پس از مدتی سفتی بافت دیده می‌شود. با گذشت زمان، مرزهای نکروز مشخص می‌گردد و نیاز به درمان تخصصی، تصویربرداری عروقی و در برخی موارد جراحی وجود دارد. پیشگیری از دوباره یخ زدن عضو پس از گرم شدن حیاتی است چون ریسک نکروز چند برابر می‌شود.
در موارد بسیار شدید سرمازدگی می‌تواند منجر به ایجاد لخته‌ی خون شود، مانند موارد سرمازدگی سطحی افرادی که سرمازدگی عمقی دارند نیز ممکن است مشکلات دائمی داشته‌باشند که به شکل درد یا بی‌حسی و همچنین افزایش حساسیت به سرما در ناحیه‌ی سرمازده است.
سرمازدگی بسیار شدید
سرمازدگی بسیار شدید، که به عنوان سرمازدگی درجه چهار نیز شناخته می‌شود، یک وضعیت بحرانی است که باعث آسیب زیاد بافتی و از دست دادن احتمالی قسمت‌های آسیب‌دیده بدن می‌شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های بدن کاملا منجمد می‌شوند و منجر به نکروز گسترده (مرگ بافت) می‌شود. بسیار مهم است که در این موارد به دنبال مراقبت فوری پزشکی باشید زیرا درمان اورژانسی ضروری است.
این نوع از سرمازدگی معمولاً در مواجهه طولانی با باد و سرما یا گیر افتادن در برف و یخ رخ می‌دهد. درمان شامل گرم کردن بدن در مرکز مجهز، مایع‌درمانی، کنترل درد با دوز کافی، ارزیابی ترومبوز و در نظر گرفتن داروهای ترومبولیتیک در پنجره زمانی مناسب به عهده تیم تخصصی است.
علائم سرمازدگی چیست؟
علائم هیپوترمی به تدریج از لرز و سردی بدن و پوست شروع شده و به خواب‌آلودگی، اختلال تشخیص و در موارد شدید به از دست رفتن هوشیاری می‌رسد. همچنین علائم یخ‌زدگی شامل بی‌حسی انگشتان، سفیدی یا خاکستری شدن پوست، تاول شفاف یا خونی پس از گرم شدن می‌شود. گروه‌های سنی مثل نوزادان و کودکان به دلیل تنظیم حرارت ضعیف‌تر، الگوهای متفاوتی از علائم نشان می‌دهند. علائم سرمازدگی به شرح زیر است:
- لرز شدید یا قطع ناگهانی لرز همراه با گیجی
- پوست سرد و رنگ‌پریده، لب‌های بنفش و ناخن‌های آبی
- گفتار کش‌دار، حرکات کند و ناهماهنگی عضلات
- خواب‌آلودگی، بی‌تفاوتی، تغییر رفتار و قضاوت
علائم سرمازدگی کلیه
کلیه‌ها در داخل بدن قرار دارند و در معرض محیط خارجی یعنی محیطی که سرمازدگی رخ می‌دهد قرار نمی‌گیرند. اما هیپوترمی در کلیه می‌تواند از راه کاهش جریان خون، رابدومیولیز، دهیدراسیون و دیورز سرد به کلیه‌ها فشار بیاورد. در مواجهه شدید با سرما ممکن است علائمی مثل درد پهلو، کاهش یا افزایش غیرعادی ادرار و تغییر رنگ آن رخ دهد. اگر علائم عمومی هیپوترمی همراه با درد پهلو یا تغییر عملکرد ادراری دارید باید معاینه و آزمایش خون و ادرار انجام شود. بهطورکلی علائم هیپوترمی کلیه عبارت است از:
- درد مبهم پهلو همراه با لرز و ضعف
- تیره شدن ادرار یا کاهش حجم به دلیل دهیدراسیون یا رابدومیولیز
- تهوع و بی‌حالی ناشی از اختلالات الکترولیتی
- تورم اندام‌ها در موارد نادر ناشی از اختلال عملکرد کلیه
علائم سرمازدگی شکم
سرما باعث انقباض عضلات شکم، کندی حرکات روده و گاهی درد شکمی می‌شود. در هیپوترمی متوسط تا شدید، جریان خون احشایی کاهش می‌یابد و ممکن است فرد علائمی مثل تهوع، نفخ و درد منتشر را تجربه کند. اگر درد شکمی همراه با علائم عمومی هیپوترمی است باید ارزیابی پزشک انجام شود و به تدریج بدن گرم شود تا از خطرات بیشتر جلوگیری شود. علائم سرمازدگی شکمی عبارت است از:
- درد منتشر یا قولنجی با انقباض عضلانی
- تهوع، بی‌اشتهایی و نفخ
- دفع کند و احساس سنگینی شکم
- حساسیت خفیف دیواره شکم که با گرم شدن بهتر می‌شود
علت هیپوترمی چیست؟
وقتی هیپوترمی رخ می‌دهد که فرد در طولانی مدت در معرض هوای سرد یا آب سرد، لباس خیس و تنگ، باد شدید، خستگی، سوءتغذیه، مصرف الکل، برخی داروهای آرام‌بخش و بیماری‌هایی که تنظیم دما را مختل می‌کنند قرار داشته باشد. حتی در دمای نه‌چندان پایین، اگر فرد بی‌تحرک باشد یا لباس نامناسب بپوشد ممکن است دمای مرکزی افت کند. کودکان و سالمندان به دلیل تنظیم حرارت ضعیف‌تر در معرض خطر بیشتری قرار دارند. دلایل سرمازدگی بهطورکلی عبارت است از:
- قرارگیری در هوای سرد، کوهستان و ارتفاعات با باد
- افتادن در آب سرد یا کار در محیط مرطوب و خیس
- لباس ناکافی، خیس یا چسبان که عایق را کم می‌کند
- سوءتغذیه، کم‌خوابی، خستگی و کاهش توده عضلانی
- مصرف الکل و داروهای خواب‌آور که لرز و قضاوت را مختل می‌کند
- بیماری‌های تیروئید، دیابت، سکته، آسیب نخاعی و سپسیس
خطر سرمازدگی درصورتی‌که فرد برای مدت طولانی در معرض دماهای سرد باشد، دمای سرد همراه با باد باشد و اینکه فرد در ارتفاع بالا باشد، افزایش می‌یابد.
مقاله علت سرد و گرم شدن بدن را مطالعه کنید
علت احساس یخ زدگی در پاها
احساس یخ زدگی پاها معممولا به دلایل کاهش جریان خون محیطی، کفش تنگ یا خیس، ایستادن طولانی در سرما و عایق نامناسب جوراب است. مشکلات عروقی، دیابت و کم‌خونی نیز می‌توانند این حس را تشدید کنند. برای پیشگیری از یخ زدن پاها باید جوراب پشمی و کفش ضد آب بپوشید. همچنی تحرک منظم به افزایش خون‌رسانی کمک می‌کند. در صورت ادامه‌دار بودن این شرایط پیشنهاد می‌شود توسط متخصص عروق ارزیابی شوید.
سرمازدگی انگشتان پا و دست
انگشتان پا از قسمت‌هایی است که در سرما می‌تواند دچار سرما زدگی شود. این اتفاق زمانی شدت پیدا می‌کند که از کفش نامناسب استفاده کنید. معمولا افرادی که مشکل پا و دست سرد دارند با قرمزی و خارش انگشتان به خانه برمی‌گردند. سعی کنید در برابر میل شدید به خارش این ناحیه مقاومت کنید تا از آسیب رساندن به انگشتان پا و پوست دست خود پیشگیری کنید.
همچنین می‌توانید از پماد موضعی کالامین برای بهبود جای سرمازدگی کمک بگیرید. تمام بدن خود را گرم نگه دارید و جوراب‌های پشمی و گرم بپوشید. به محض اینکه گردش خون به شدت قبل اتفاق بیفتد، احساس بهتری پیدا خواهید کرد و سرمازدگی شما برطرف خواهد شد.
درمان هیپوترمی چیست؟
درمان به شدت سرمازدگی بستگی دارد اما اصل مشترک درمان، گرم کردن تدریجی و ایمن است. در نوع خفیف، گرمادهی، تعویض لباس خیس، پتو، نوشیدنی گرم و حرکت ملایم برای درمان کافی است. در هیپوترمی متوسط تا شدید باید با اورژانس تماس گرفت، بیمار را به آرامی جابه‌جا کرد، راه هوایی و تنفس را بررسی کرد و از منابع گرمایی امن مانند پتو و پد گرم‌کننده استفاده کرد.
برای یخ زدگی بافتی، باید عضو رادر آب گرم ۳۷ تا ۳۹ درجه برای ۲۰ تا ۳۰ دقیقه غوطه‌ور کرد تا رنگ و حس برگردد. نباید عضو سخ‌زده را ماساژ داد یا در برابر شعله مستقیم قرار داد زیرا پوست در این شرایط حساس است و ممکن است آسیب عمیق‌تر می‌شود. پس از گرم شدن، عضو را بالا نگه دارید. نباید تاول‌ها را دست‌کاری کنید. اگر احتمال دوباره یخ زدن وجود دارد، تا زمان فراهم شدن شرایط پایدار از گرم کردن شدید پرهیز کنید چون آسیب تشدید می‌شود.
کمک‌های اولیه یخ‌زدگی شامل قطع سریع تماس با سرما و گرم‌کردن مجدد عضو در آب گرم نه داغ به مدت حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه است. از منابع گرمای مستقیم مانند اجاق گاز و پد حرارتی باید پرهیز شود تا سوختگی ایجاد نشود. هنگام بازگشت گرما احساس درد یا سوزن‌سوزن‌شدن طبیعی است و می‌توان برای کنترل درد از داروهای ضددرد بدون نسخه مثل ایبوپروفن طبق دستور پزشک استفاده کرد.
دچار لرز و سرما شدی؟ شاید مشکل تیروئیدی داری. همین الان نوبت بگیر.
درمان سرمازدگی پوست صورت
پوست صورت در برابر باد و سرما آسیب‌پذیر است و اولین اقدام محافظت و گرم کردن تدریجی است. صورت را به آرامی با دست‌های گرم بپوشانید یا از کمپرس گرم نه داغ استفاده کنید و از ماساژ شدید، مالش برف یا نزدیک کردن به بخاری پرهیز کنید. پس از بازگشت رنگ طبیعی، از کرم مرطوب‌کننده ملایم و ضدآفتاب استفاده کنید چون پس از سرما حساسیت به نور بیشتر می‌شود و برای تاول‌ها باید پانسمان استریل انجام شود.
درمان خانگی سرمازدگی پوست
برای درمان خانگی سرمازدگی پوست به محیط گرم بروید، رطوبت را کنترل کنید و از بخور گرم ملایم برای کاهش خشکی پوست استفاده کنید. کمپرس گرم کوتاه، کرم‌های مرطوب‌کننده ساده و محافظت در برابر باد برای درمان سرمازدگی کمک‌کننده است. اگر درد شدید، تاول خونین، کبودی یا بی‌حسی ماندگار دارید باید معاینه شوید چون ممکن است آسیب عمقی و شدید باشد.
پماد سرمازدگی
پمادها نقش محدودی برای درمان سرمازدگی دارند و جایگزین گرم کردن استاندارد نیستند. پس از گرم شدن و خشک‌کردن عضو، از یک مرطوب‌کننده بی‌بو و ساده برای بازگرداندن سطح ساده پوست استفاده کنید. در موارد تاولی یا زخم، پماد آنتی‌بیوتیک موضعی طبق تجویز پزشک و پانسمان غیرچسبنده توصیه می‌شود. از پمادهای محرک و ماساژ با مواد گرم‌کننده پرهیز کنید چون جریان خون را مختل و آسیب را تشدید می‌کنند.
درمان یخ زدگی دست
برای درمان سرمازدگی انگشتان دست باید دست و انگشتان را از سرما دور نگه دارید و هر چه زودتر در آب ۳۷ تا ۳۹ درجه غوطه‌ور کنید تا حس و رنگ انگشتان دست بازگردد. حلقه و زیورآلات را سریع خارج کنید چون با تورم گیر می‌کنند. پس از گرم شدن، دست‌ها را خشک کرده و بالا نگه دارید، بین انگشتان گاز استریل قرار دهید و پانسمان شل انجام دهید. برای رفع درد از مسکن طبق نظر پزشک کمک بگیرید و از سیگار و نیکوتین که عروق را تنگ می‌کنند دوری کنید. برای درمان سرمازدگی دست اگر دستکش خیس به دست دارید آن را درآورید و دستان خود را در آب ولرم گرم کنید. از قرار دادن دست نزدیک شعله یا کیسه آب داغ پرهیز کنید چون حس کاهش یافته و سوختگی پنهان ایجاد می‌شود.
درمان خانگی سرمازدگی پا
در منزل برای درمان خانگی هیپوترمی پا، جوراب پشمی خشک و کفش آزاد بپوشید و از گرم‌کننده‌های شیمیایی مجاز با احتیاط استفاده کنید. حرکت ملایم مچ و انگشتان برای افزایش خون‌رسانی مفید است اما ورزش شدید انجام ندهید. نوشیدنی گرم غیرالکلی بنوشید و پوست را با مرطوب‌کننده محافظت کنید. اگر حس برنمی‌گردد یا رنگ پا آبی و تیره می‌شود باید فوراً ویزیت شوید. برای درمان احساس یخ زدگی با مواد غذایی می‌توانید از مواد غذایی زیر استفاده کنید:
- غذاهای غنی از ویتامین C و روی استفاده کنید: این مواد مغذی برای بهبود زخم مفید هستند و در مرکبات، انواع توت‌ها، اسفناج، فلفل دلمه، کلم بروکلی، گوشت بدون چربی و آجیل یافت می‌شوند.
- پروتئین کافی مصرف کنید: مصرف پروتئین برای ترمیم و بهبود بافت آسیب‌دیده بسیار مهم است. منابع پروتئین بدون چربی مانند مرغ، ماهی، تخم مرغ، لوبیا، عدس و محصولات لبنی کم چرب را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- از غذاهای ضد التهابی استفاده کنید: غذاهای دارای خواص ضد التهابی مانند ماهی‌های چرب (ماهی آزاد، ماهی خال خالی)، گردو، دانه کتان، انواع توت‌ها، سبزی‌های برگ‌دار، زردچوبه و زنجبیل باعث بهبودی و کاهش التهاب می‌شوند.
درمان سرمازدگی کلیه
اگر پس از مواجهه با سرما دچار درد پهلو، تغییر ادرار یا ضعف شدید شده‌اید، به گرم کردن تدریجی بدن، جبران مایعات گرم و استراحت نیاز دارید اما این موضوع باید توسط پزشک بررسی شود. در اورژانس، علل کم‌آبی و اختلالات الکترولیتی ارزیابی و درمان می‌شوند. تا زمان معاینه از مصرف بی‌رویه مسکن‌های ضدالتهاب خودداری کنید چون می‌توانند به کلیه فشار وارد کنند. همچنین نوشیدن آب کافی را در اولویت بگذارید.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت mayoclinic
Don’t rewarm frostbitten skin with direct heat, such as a stove, heat lamp, fireplace or heating pad. This can cause burns.
ترجمه فارسی:
پوست سرمازده را با حرارت مستقیم اجاق گاز، لامپ حرارتی، شومینه یا پد گرمایشی دوباره گرم نکنید. این کار می‌تواند باعث سوختگی شود.
عوارض سرمازدگی چیست؟
اثرات مواجهه با سرما و عوارض هیپوترمی به شدت و مدت مواجهه با سرما بستگی دارد. در هیپوترمی خفیف معمولاً پس از گرم شدن مشکل برطرف می‌شود اما در موارد متوسط تا شدید ممکن است اختلال ضربان قلب، ذات‌الریه، مشکلات انعقادی و نارسایی کلیه دیده شود. در یخ زدگی، تاول، عفونت، آسیب عصبی، حساسیت طولانی به سرما، درد مزمن و در موارد عمقی نکروز و قطع عضو محتمل است. پیشگیری، تشخیص سریع و گرم کردن استاندارد، ریسک این عوارض را به شکل معنی‌دار کاهش می‌دهد.برخی از عوارض جانبی سرمازدگی عبارتند از:
- قرمزی، خارش و احساس سوزش یا سوزن‌سوزن شدن در ناحیه آسیب دیده
- تورم، تاول و زخم که ممکن است دردناک باشد و خطر عفونت را افزایش دهد
- آریتمی‌های قلبی، افت فشار خون و ایست قلبی در موارد شدید
- ذات‌الریه، کاهش ایمنی و عفونت‌های پوستی در محل یخ زدگی
- آسیب عصبی با بی‌حسی یا درد نوروپاتیک طولانی مدت
- نکروز بافتی، تغییر رنگ دائمی و احتمال قطع عضو
- نارسایی کلیه به دلیل دهیدراسیون
روش های جلوگیری از سرمازدگی چیست؟
برنامه‌ریزی برای گرم کردن خود پیش از خروج، بررسی پیش‌بینی هوا، انتخاب لباس مناسب و رعایت اصول ایمنی کوه‌پیمایی و کار در فضای باز نقش اصلی در پیشگیری از این مشکلات دارد. مصرف آب کافی، تغذیه مناسب و اجتناب از الکل و سیگار به بدن کمک می‌کند تا گرما را بهتر حفظ کند. برخی از روش‌های پیشگیری از سرمازدگی و هیپوترمی عبارت است از:
- کمتر در معرض سرما قرار بگیرید و اگر می‌توانید مواجهه با سرما را تا حد امکان کاهش دهید
- به جای اینکه تنها یک لباس گرم بپوشید، سعی کنید که لایه لایه لباس بپوشید
- دستکش و جوراب را فراموش نکنید
- تمامی بخش‌های پوست را در برابر سرما بپوشانید. حتی نوک دماغ خود را با شال گردن و یا یک محافط پوشش دهید تا از سرمازدگی پوست بیرون مانده و در معرض سرما پیشگیری کنید
- دستان، پاها و صورت خود را خشک و گرم نگه‌دارید
- لباس‌های خود را در صورت خیس شدن تعویض کنید
۴.۶ (۸۵۲ نظر)۴.۹ (۳۳۵ نظر)۴.۹ (۲۸۱ نظر)۴.۹ (۲۰۴ نظر)۴.۸ (۱۶۲ نظر)۴.۷ (۱۵۸ نظر)نتیجه گیری
هیپوترمی یا سرمازدگی وضعیتی جدی اما قابل پیشگیری است که با شناخت علائم، اقدام سریع و رعایت اصول گرم کردن استاندارد می‌توان از عوارض آن پیشگیری کرد. اگر با سرمای شدید، لباس خیس یا باد مواجه می‌شوید، برنامه‌ریزی و تجهیزات مناسب را جدی بگیرید. در صورت بروز علائم متوسط تا شدید یا یخ زدگی عمقی، کمک پزشکی فوری ضروری است. مراقبت درست، پیگیری و آموزش می‌تواند جان و اندام‌ها را حفظ کند و بازگشت سریع به فعالیتهای روزمره را ممکن سازد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
درمان یخ. زده. گی دست
سلام
سرمازدگی دست‌ها در زمستان نیاز به اقدامات فوری دارد. ابتدا باید فرد به محیطی گرم و خشک منتقل شود و سپس ناحیه آسیب‌دیده را به تدریج با آب گرم (نه داغ) گرم کنید تا دما به حالت طبیعی بازگردد. از مالش یا ماساژ دست خودداری کنید، زیرا این کار می‌تواند آسیب بیشتری وارد کند. پس از گرم شدن، ناحیه را با پوشاک گرم بپوشانید و در صورت بروز علائم شدید مانند بی‌حسی طولانی، تغییر رنگ پوست یا تاول‌ها، فوراً به پزشک مراجعه کنید. این اقدامات به جلوگیری از آسیب‌های جدی و بهبود سریع‌تر کمک خواهد کرد.