سونوگرافی (اولتراسوند) چیست و برای چه مواردی استفاده میشود؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

سونوگرافی یا اولتراسوند یک آزمایش تصویربرداری پزشکی ایمن و دقیق است که با استفاده از امواج صوتی تصاویری از داخل بدن ایجاد می‌کند. این آزمایش بیشترین کاربرد را در بررسی رشد جنین در دوران بارداری دارد و همچنین برای شناسایی مشکلاتی مانند وجود سنگ‌های صفرا و کلیه، لخته‌های خون و سرطان نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. باتوجه به اینکه متخصص رادیولوژی سونوگرافی را انجام می‌دهد و گزارش آن را به پزشک ارسال می‌کند، برای انجام سونوگرافی بعد از تجویز پزشک عمومی یا زنان، به متخصص رادیولوژی مراجعه کنید. شما می‌توانید در سایت نوبت‌دهی آنلاین پزشکان دکترتو از زمان‌های نوبت ویزیت حضوری پزشک متخصص مورد نظرتان آگاه شوید و آن را ثبت کنید یا مشاوره تخصصی آنلاین و تلفنی دریافت کنید.

اولتراسوند سونوگرافی چیست؟

اولتراسوند (که سونوگرافی یا اولتراسونوگرافی هم نامیده می‌شود) یک آزمایش تصویربرداری تشخیصی غیرتهاجمی است. در این روش از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویر (سونوگرام) یا ویدئوهای زنده از اندام‌های داخلی بدن یا بافت‌های دیگر مانند عروق خونی استفاده می‌شود. تصاویر حاصل از اولتراسوند به پزشکان کمک می‌کند تا بدون هیچ برشی جزئیات بافت‌های نرم درون بدن را مشاهده کنند.

معاینه تلویزیونی یا دستگاه اولتراسوند امواج صوتی با فرکانس بالا را به سمت ساختارهای داخلی بدن برای بررسی هدایت می‌کند. صداهای منعکس شده یا پژواک‌ها برای ایجاد تصویری که روی مانیتور قابل مشاهده است ضبط می‌شود. در نهایت امواج صوتی از یک کاوشگر کوچک دستی ساطع و دریافت می‌شوند.

دستگاه اولتراسوند چیست؟

دستگاه اولتراسوند شبیه تکنولوژی سونار عمل می‌کند که از امواج صوتی برای تشخیص اجسام زیرسطح اقیانوس استفاده می‌کند. این امواج صوتی از دستگاهی به نام پروب سونوگرافی منتشر می‌شوند. تکنسین سونوگرافی از یک ژل مخصوص بر روی قسمتی از بدن که می‌خواهد آن را بررسی کند، استفاده می‌کند. سپس پروب را روی قسمت موردنظر قرار می‌دهد.

در واقع دستگاه سونوگرافی امواج صوتی را از یک پروب منتشر می‌کند که توسط تکنسین سونوگرافی روی بدن قرار داده می‌شود. این امواج پس از برخورد با بافت‌های داخلی بدن بازتاب می‌شوند و برای تولید تصاویر پردازش می‌شوند.

تفاوت اولتراسوند و سونوگرافی چیست؟

اولتراسوند یک نوع فناوری پزشکی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تصویربرداری استفاده می‌کند. این فناوری معمولا در سونوگرافی به کار می‌رود. در واقع، اولتراسوند به معنای تولید و استفاده از امواج صوتی است، در حالی که سونوگرافی به تصویربرداری با استفاده از این امواج گفته می‌شود.

کاربرد سونوگرافی چیست؟

پزشکان معمولا از سونو برای بررسی سلامت و رشد جنین در طی دوران بارداری استفاده می‌کنند. البته سونوگرافی علاوه بر بررسی وضعیت بارداری و جنین، برای شناسایی بسیاری از مشکلات پزشکی از جمله بیماری‌های قلبی، ناهنجاری‌های رحم و تخمدان، مشکلات گوارشی، اختلالات کبد و کلیه، مشکلات غدد لنفاوی، بیماری‌های عروقی و بررسی تومورها و کیست‌ها نیز به‌کار می‌رود. به طور کلی، کاربرد سونوگرافی شامل موارد زیر است:

• بررسی سینه‌ها
• سیستم گوارش (کبد، پانکراس، طحال یا کیسه صفرا)
• سیستم ادراری (همچون کلیه‌ها یا مثانه)
• قلب و عروق خونی
• بررسی بیضه‌ها
• دستگاه تناسلی زنان (تخمدان‌ها یا رحم)
• چکاپ تیروئید
• مغز، استخوان لگن یا ستون فقرات (در نوزادان)

از دیگر کاربردهای اولتراسوند به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

• تشخیص، درمان و هدایت عمل‌هایی همچون بیوپسی
• اولتراسوند می‌تواند نشان دهد که آیا یک توده سرطانی است یا یک کیست پر از مایع؟
• هدایت یک سوزن با محلول بیهوشی در نزدیک عصب‌ها

سونوگرافی چه مشکلاتی را تشخیص میدهد؟

اولتراسوند می‌تواند در تشخیص طیف وسیعی از مشکلات پزشکی به پزشک کمک کند، از جمله:

• رشد غیرطبیعی (تومور) مانند سرطان، کیست تخمدان یا ندول تیروئید
• لخته‌ی خونی
• بزرگ‌شدن طحال
• بارداری خارج از رحم
• سنگ کیسه صفرا
• مشکلات قلبی مانند بیماری شریان کرونری یا اختلالات قلبی مادرزادی
• سنگ کلیه یا مثانه
• کوله سیستیت (التهاب کیسه صفرا)
• واریکوسل

قیمت سونوگرافی چقدر است؟

هزینه سونوگرافی را نمی‌توان به صورت دقیق مشخص کرد. زیرا این آزمایش به فاکتورهای مختلفی وابسته بوده و سونوگرافی از هر ناحیه هزینه متفاوتی دارد. در برخی آزمایشگاه‌ها به دلیل به روز بودن تجهیزات سونوگرافی و تجربه زیاد متخصص قیمت سونوگرافی بیشتر می‌شود. اگر تحت پوشش بیمه درمانی هستید، می‌توانید برای کاهش هزینه از خدمات بیمه استفاده کنید. معمولا بیمه حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از هزینه را تحت پوشش قرار می‌دهد.

قیمت سونوگرافی	قیمت آزاد به تومان
سونوگرافی تیروئید یا پاراتیروئید	۲۴۱,۹۲۵ هزار تومان
سونوگرافی حاملگی (شامل سن، وضع جفت، جنین و ضربان قلب)	۳۶۴,۱۲۵ هزار تومان
سونوگرافی قفسه سینه	۱۹۸,۲۳۰ هزار تومان
سونوگرافی کلیه ها و مجاری ادراری(مثانه پر)	۲۹۱,۳۰۰ هزار تومان
سونوگرافی کامل شکم و لگن	۴۸۳,۴۸۵ هزار تومان
سونوگرافی NT و انومالی سه ماهه اول بارداری	۶۸۱,۳۵۰ هزار تومان
سونوگرافی آلت	۲۶۷,۸۵۰ هزار تومان
سونوگرافی بارداری ترانس واژینال	۵۸۲,۶۰۰ هزار تومان
سونوگرافی جستجوی حاملگی خارج از رحم(EP	۲۳۸,۷۲۰ هزار تومان
سونوگرافی هر مفصل	۲۹۱,۳۰۰ هزار تومان
سونوگرافی کالرداپلر رحم و تخمدان از طریق واژینال	۱,۰۱۹,۵۵۰ میلیون تومان
سونوگرافی آپاندیس	۲۰۳,۹۱۰ هزار تومان
سونوگرافی پروستات (ترانس رکتال)	۴۳۶,۹۵۰ هزار تومان

تفسیر آزمایش سونوگرافی

در سونوگرافی، امواج صوتی به بدن ارسال شده و پس از برخورد به بافت‌های مختلف، بازتابی ایجاد می‌کنند که به دستگاه برمی‌گردد و تصویری از بافت‌ها فراهم می‌کند. تفسیر نتایج بر اساس شکل، اندازه، موقعیت و ویژگی‌های بافت‌ها انجام می‌شود. برای مثال، در بررسی اندام‌ها ممکن است اندازه‌گیری‌ها و وجود تغییرات غیرطبیعی مورد توجه پزشک قرار بگیرد.

برای بررسی سلامت جنین دنبال متخصص سونوگرافی میگردی؟

همین الان نوبت ویزیت حضوریت رو دریافت کن!

دکتر متخصص سونوگرافی

انواع سونوگرافی: چند نوع سونوگرافی داریم؟

سونوگرافی انواع مختلفی دارد که شامل سونوگرافی ترانس‌ ابدومینال (برای بررسی اندام‌های شکمی)، سونوگرافی ترانس‌واژینال (برای بررسی دستگاه تناسلی زنان)، اکوکاردیوگرافی (برای ارزیابی وضعیت قلب)، سونوگرافی داپلر (برای بررسی جریان خون) و سونوگرافی سه‌بعدی یا چهار‌بعدی است. هر کدام از این موارد برای بخش‌های مختلفی از اندام‌های بدن کاربرد دارند.

انواع سونوگرافی	مشخصات
سونوگرافی ترانس ابدومینال	بررسی اندام داخلی شکم (مانند کبد، کلیه‌ها، مثانه، رحم و تخمدان‌ها)
سونوگرافی ترانس‌ واژینال	بررسی دستگاه تناسلی زنانه و بررسی مشکلات باروری، کیست‌ها و فیبروم‌ها
اکوکاردیوگرافی یا سونوگرافی قلب	ارزیابی عملکرد قلب مانند تنگی رگ‌ها و مشکلات قلبی
سونوگرافی داپلر	ارزیابی جریان خون
سونوگرافی سه بعدی یا چهار بعدی (3D/4D)	تصویربرداری سه‌بعدی و چهار‌بعدی از اندام‌های بدن

۱. سونوگرافی داخلی

اگر اندام‌های تناسلی داخلی یا سیستم ادراری نیاز به بررسی داشته باشند، تکنسین پروب سونو را در مردان در راست‌روده و در زنان در واژن قرار می‌دهد. برای ارزیابی بخشی از سیستم گوارش (برای مثال مری، غدد لنفاوی قفسه سینه، یا معده) ممکن است از آندوسکوپ استفاده شود.

در این حالت یک لامپ و یک پروب سونو به انتهای آندوسکوپ وصل می‌شود که معمولا از طریق دهان وارد بدن بیمار می‌شود. قبل از انجام این سونوها داروهایی به بیمار داده می‌شود تا هرگونه درد احتمالی کاهش پیدا کند. انجام سونوگرافی داخلی نسبت به اسکن‌های خارجی کمی سخت‌تر هستند و کمی احتمال خونریزی داخلی را به همراه دارند.

۲. سونوگرافی بیرونی یا خارجی

سونوگرافی خارجی تکنسین یک ژل روان‌کننده را روی پوست بیمار می‌کشد و یک پروب را روی پوست روان شده قرار می‌دهد. پروب روی قسمتی از بدن که نیاز به بررسی دارد حرکت داده می‌شود و تصویری از قسمت موردنظر فراهم می‌کند. از این نوع سونو برای بررسی قلب بیمار یا جنین هم استفاده می‌شود.

در سونوی خارجی فرد احساس درد یا ناراحتی نمی‌کند بلکه فقط پروب سونو را روی پوست خود احساس می‌کند. البته در دوران بارداری، به علت فشار موجود روی مثانه، ممکن است بیمار کمی احساس ناراحتی بکند. این روش می‌تواند به تشخیص مشکلات مربوط به بافت‌های نرم، عضلات، رگ‌های خونی، تاندون‌ها و مفاصل کمک کند. همچنین برای تشخیص شانه‌ی یخ‌زده، آرنج تنیس‌بازان، سندرم تونل کارپال و سایر موارد هم از این نوع سونو استفاده می‌شود.

متن انگلیسی:
«Diagnostic ultrasound, also called sonography or diagnostic medical sonography, is an imaging method that uses sound waves to produce images of structures within your body.»
ترجمه فارسی:
«سونوگرافی تشخیصی که اولتراسوند یا سونوگرافی پزشکی تشخیصی نیز نامیده می‌شود، یک روش تصویربرداری است که از امواج صوتی برای تولید تصاویر ساختارهای درون بدن استفاده می‌کند.»

به نقل از سایت mayoclinic

۳. سونوگرافی شکم و لگن

سونوگرافی شکم و لگن برای ارزیابی اندام‌های داخلی مانند کبد، کلیه‌ها، مثانه، رحم و تخمدان‌ها استفاده می‌شود. بهترین زمان برای انجام این سونوگرافی معمولا صبح زود و با معده خالی است، زیرا این روش نیاز به دید بهتر از طریق بافت‌های شکمی دارد. در جدول زیر به بررسی سونوگرافی شکم و لگن پرداختیم:

سونوگرافی شکم	سونوگرافی لگن
سونوگرافی کلیه، کبد و کیسه صفرا	سونوگرافی مثانه
بررسی طحال و پانکراس	بررسی رحم و تخمدان
سونو آپاندیس	سونوگرافی پروستات
سونوی غدد فوق کلیوی	سونوگرافی بیضه (بررسی واریکوسل در آقایان)
سونوی غدد لنفاوی عمق شکم

بهترین زمان سونوگرافی شکم و لگن

بهترین زمان برای انجام سونوگرافی شکم و لگن معمولا صبح زود و زمانی است که معده خالی است. برای سونوگرافی شکم، باید حداقل ۶ ساعت ناشتا باشید. در سونوگرافی لگن، ممکن است نیاز به پر کردن مثانه باشد تا تصاویر واضحی از اندام‌ها به دست آید.

۴. آندوسکوپی سونوگرافی

در این روش پزشک به‌دقت یک لوله‌ی انعطاف‌پذیر (به نام آندوسکوپ) را وارد گلو می‌کند. این لوله دارای یک پروب اولتراسوند در قسمت انتهایی است. این پروب، قسمت داخلی و خارجی اندام‌های گوارشی یا شکمی (همچون کبد) را نشان می‌دهد. در طول آندوسکوپی سونوگرافی، ممکن است پزشک یک نمونه بافت کوچک را بردارد تا آن را در آزمایشگاه آنالیز کند.

۵. اکوکاردیوگرافی از راه مری

طی سونوی تخصصی اکوکاردیوگرافی از راه مری، پزشک یک پروب آندوسکوپی را به‌دقت در گلوی بیمار هدایت می‌کند. این پروب از قلب و عروق خونی مجاور عکس‌هایی تهیه می‌کند.

۶. سونوگرافی رکتال برای اندومتریوز

برای تشخیص اندومتریوز در سونوگرافی پزشک یک پروب را در راست‌روده قرار می‌دهد. این پروب تصاویری را از راست‌روده یا سایر بافت‌های مجاور همچون پروستات (در مردان) تهیه می‌کند. در مواردی ممکن است سونوگرافی رکتال برای اندومتریوز درد و ناراحتی ایجاد کند.

۷. سونوگرافی واژینال

در سونوگرافی واژینال تکنسین یک پروب را در واژن قرار می‌دهد. این پروب بافت‌های تناسلی (همچون رحم یا تخمدان‌ها) را نشان می‌دهد. گاهی به سونوگرافی واژینال، سونوگرافی لگن هم گفته می‌شود. زیرا ساختارهای داخل لگن (استخوان‌های لگن) هم در این نوع سونو ارزیابی می‌شود. بهترین زمان برای سونوگرافی واژینال بعد از چرخه قاعدگی است و حدود ۱ ساعت حداکثر زمان می‌برد.

۸. سونوگرافی با کنتراست بهبود یافته

در سونوگرافی با کنتراست بهبود یافته پزشک در طول سونوگرافی، مواد کنتراست را از طریق کاتتر یا به‌صورت درون وریدی به بیمار تزریق می‌کند. این مواد به ارائه‌ی تصویری واضح‌تر و دقیق‌تر از اندام‌های شما کمک می‌کنند. از این نوع سونو معمولا برای بررسی کلیه‌ها، کبد و مثانه استفاده می‌شود.

۹. سونوگرافی NT چیست؟

در سونوگرافی NT، فضای شفاف پشت گردن (که nuchal translucency یا اسکن NT هم نامیده می‌شود) برای ارزیابی خطر بروز سندروم داون و برخی دیگر از ناهنجاری‌های کروموزومی و همچنین مشکلات قلبی مادرزادی در نوزاد بررسی می‌شود. متخصص زنان و زایمان این آزمایش را به همراه آزمایش خون در تست‌های غربالگری ترکیبی سه ماه اول بارداری، برای تمام زنان باردار درخواست می‌دهد.

سونوگرافی NT، فضای شفاف موجود در بافت پشت گردن نوزاد را اندازه‌گیری می‌کند. به این فضا، فضای شفاف پشت گردن گفته می‌شود. در صورت وجود برخی ناهنجاری‌ها و مشکلات ژنتیکی در سه ماه اول بارداری، مقدار بیشتری مایعات در قسمت پشت گردن جنین جمع می‌شود. این موضوع باعث می‌شود این فضای شفاف بزرگ‌تر از حد متوسط باشد.

اسکن NT باید در هفته‌ی ۱۱ الی ۱۴ بارداری انجام شود، زیرا فقط در این بازه زمانی پایین‌ترین قسمت گردن جنین همچنان شفاف است. آخرین روزی که می‌توانید سونو NT را انجام دهید روزی است که وارد هفته‌ی ۱۳ و روز ۶ بارداری‌تان می‌شوید. در برخی از مراکز آزمایش با استفاده از تجهیزات بسیار تخصصی، ممکن است ناهنجاری‌های ژنتیکی دیگری هم در طول سونو NT تشخیص داده شود.

اسکن NT تهاجمی نیست. البته نتایج آن هم کاملا قطعی نیست. آزمایش‌های تشخیصی مانند CVS  یا آمنیوسنتز برای تأیید نتیجه‌ی مثبت اسکن، ضروری هستند.

۱۰. سونوگرافی NB چیست؟

NB مخفف Nasal Bone یا همان استخوان بینی است. در طول اسکن NT، پزشکان ضخامت چین گردن و در سونو NB تشکیل استخوان بینی نوزاد را بررسی می‌کنند. چین گردن ضخیم و یا عدم وجود استخوان بینی می‌توانند نشان‌دهنده‌ی وجود سندرم داون باشند. اسکن NT معمولا همزمان همراه با آزمایش خون انجام می‌شود. این سونو در لیست آزمایشات و سونوگرافی‌های دوران بارداری قرار دارد.

نتیجه آزمایش غربالگری به شما نشان می‌دهد احتمال این که نوزادی با اختلال کروموزومی داشته باشید چقدر است. برای مثال، ممکن است احتمال داشتن فرزندی با T21 (سندرم داون) ۱ در ۲۵۰۰ باشد. توجه داشته باشید که اسکن NT و خون فقط آزمایش‌های غربالگری هستند. این آزمایش‌ها فقط می‌توانند به شما بگویند که آیا احتمال وجود اختلال کروموزومی وجود دارد یا خیر. برای یافتن جواب بله یا خیر قطعی، باید آزمایش‌های تشخیصی نظیر MaterniT21 یا CVS را انجام دهید.

۱۱. سونوگرافی آنومالی

بیشتر پزشکان در هفته ۲۰ بارداری، انجام سونوگرافی آنومالی را توصیه می‌کنند. به این سونو معمولا سونوگرافی قبل از تولد دوم می‌گویند. این آزمایش، رشد جنین را در دوران بارداری بررسی می‌کند. به این اولتراسوند، سونوگرافی تشخیص جنسیت هم گفته می‌شود. این نوع سونوگرافی ممکن است جنسیت بیولوژیکی فرزندتان را نشان دهد.

سونوهای دیگر (در اوایل یا اواخر بارداری) می‌توانند تصویر جزئی از رحم یا تخمدان‌ها ارائه دهند. متخصص زنان و زایمان برای پاسخ‌دادن به سؤالات یا نگرانی‌هایی همچون احتمال وجود نقایص مادرزادی، ممکن است انجام اسکن‌های بیشتری را توصیه کند.

سونوگرافی آنومالی معمولا حدود ۳۰ دقیقه زمان می‌برد و بهترین زمان انجام آن بین هفته ۲۰ تا ۲۴ بارداری است. به طور کلی متخصصان می‌گویند که قبل از انجام سونو باید مثانه ئر باشد و زیاد آب بنوشید.

در این ویدئو دکتر امیرپاشا هنرپیشه، متخصص رادیولوژی و سونوگرافی، در مورد سونوگرافی حاملگی با شما صحبت می‌کند.

۱۲. اکوکاردیوگرافی جنین

اکوکاردیوگرافی جنین یک روش تصویربرداری برای ارزیابی سلامت قلب جنین است. این روش معمولا بین هفته‌های ۱۸ تا ۲۲ بارداری انجام می‌شود و برای شناسایی مشکلات قلبی مادرزادی مفید است. تصاویر ایجاد شده با این روش شامل نمایش جزئیات آناتومی قلب جنین هستند.

۱۳. سونوگرافی داپلر چیست؟

سونوگرافی داپلر برای ارزیابی جریان خون در عروق خونی استفاده می‌شود. این روش به تشخیص اختلالات عروقی مانند لخته‌های خون، تنگی شریان‌ها یا ناهنجاری‌های گردش خون کمک می‌کند.

سونوی داپلر می‌تواند عملکرد و وضعیت قسمت دریچه‌ قلب، هرگونه ناهنجاری در قلب، نارسایی دریچه‌ای یا نشت خون از دریچه‌ها را ارزیابی کند و همچنین نشان دهد که قلب تا چه حد می‌تواند خون را به‌خوبی پمپاژ کند. سونوی داپلر برای بررسی موارد زیر هم استفاده دارد:

• بررسی دیواره‌ی رگ‌های خونی
• بررسی ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) یا آنوریسم
• بررسی قلب جنین و ضربان قلب
• سونوگرافی داپلر جنین و سونوگرافی داپلر در بارداری
• بررسی تجمع پلاک و لخته شدن خون
• بررسی انسداد یا تنگ شدن رگ‌ها

داپلکس شریان کاروتید (carotid duplex) نوعی اولتراسونوگرافی کاروتیدی است که ممکن است شامل سونوگرافی داپلر باشد. این آزمایش نحوه‌ی حرکت سلول‌های خونی در شریان‌های کاروتید را نشان می‌دهد. قیمت انجام سونوی داپلر حدود ۵۰۰ هزار تومان است. در صورتی که بیمه داشته باشید تا ۲۰۰ هزار تومان خواهد شد.

فرق سونوگرافی معمولی با داپلر چیست؟

سونوگرافی معمولی از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از ساختارهای داخل بدن استفاده می‌کند اما نمی‌تواند جریان خون را نشان دهد. سونوگرافی داپلر با اندازه‌گیری امواج صوتی که از اجسام متحرک مانند گلبول‌های قرمز منعکس می‌شود، کار می‌کند.

۱۴. سونوگرافی سه بعدی و سونوگرافی چهار بعدی

بیشتر انواع اولتراسوند تصاویر مسطح یا دوبعدی ایجاد می‌کنند. برخی از پزشکان سونوگرافی ۳ بعدی یا ۴ بعدی را توصیه می‌کنند. هر دوی این سونوها نمایی مشابه واقعیت از جنین ارائه می‌دهند. سونوگرافی 3D/4D در بارداری، تصویربرداری سه‌بعدی و چهار‌بعدی از جنین ارائه می‌دهد و برای مشاهده دقیق‌تر جزئیات صورت و بدن جنین به کار می‌رود.

۱۵. سونوگرافی کبد

سونوگرافی کبد یک آزمایش غیر تهاجمی است که تصاویری از کبد و عروق خونی فرد ایجاد می‌کند و می‌تواند به تشخیص بیماری‌های مختلف کبد مانند کبد چرب، سرطان کبد و سنگ کیسه صفرا کمک کند. سونوگرافی کبد نوعی سونوگرافی از طریق شکم است. بهتر است برای سونوگرافی کبد از حداقل ۶ تا ۷ ساعت قبل ناشتا باشید.

۱۶. سونوگرافی کلیه و مجاری ادراری و مثانه

سونوگرافی کلیه و مجاری ادراری (REE-nul) از امواج صوتی برای تهیه تصاویری از کلیه و مثانه استفاده می‌کند. در طول اسکن، یک دستگاه اولتراسوند امواج صوتی را به ناحیه کلیه ارسال می‌کند و تصاویر روی کامپیوتر ضبط می‌شود. تصاویر سیاه و سفید ساختار داخلی کلیه و اندام‌های مرتبط را نشان می‌دهد.

۱۷. سونوگرافی سینه

سونوگرافی سینه یک آزمایش تشخیصی غیر تهاجمی است که برای ارزیابی اندام و ساختارهای داخل قفسه سینه مانند ریه‌ها، مدیاستنوم (ناحیه‌ای در قفسه سینه شامل قلب، آئورت، نای، مری، تیموس و غدد لنفاوی) و فضای پلور (فضای بین ریه) استفاده می‌شود.

متن انگلیسی:
«Clinically, gynecomastia is diagnosed by finding subareolar breast tissue of 2 cm in diameter or greater.»
ترجمه فارسی:
«از نظر بالینی، ژنیکوماستی با یافتن بافت ساب آرئولار سینه با قطر ۲ سانتی‌متر یا بیشتر تشخیص داده می‌شود.»

به نقل از سایت ncbi

۱۸. سونوگرافی بیضه

سونوگرافی بیضه یک روش تصویربرداری برای بررسی بیضه و سایر ساختارهای کیسه بیضه است. سونوگرافی با حرکت مبدل اولتراسوند بر روی کیسه بیضه انجام می‌شود. تصاویر اولتراسوند همزمان بر روی مانیتور مشاهده می‌شوند.

۱۹. سونوگرافی تیروئيد

سونوگرافی تیروئید برای ارزیابی وضعیت غده تیروئید و شناسایی مشکلاتی مانند گواتر یا ندول‌ها استفاده می‌شود. این روش غیرتهاجمی و بدون درد است و معمولا برای بررسی اندازه، شکل و بافت غده تیروئید انجام می‌شود.

۲۰. سونوگرافی معده و روده

سونوگرافی معده و روده یک روش غیر تهاجمی است که برای ارزیابی ساختارهای داخل شکم استفاده می‌شود. این سونو شامل کبد، کیسه صفرا، پانکراس، مجاری صفراوی، طحال و آئورت شکمی است.

سونوگرافی بارداری و جدول سونوگرافی بارداری

پزشکان از سونوگرافی بارداری یا مرتبط با زایمان که سونوگرافی قبل از تولد هم نامیده می‌شود، برای تحت‌نظر داشتن سلامت مادر و جنین در دوران بارداری استفاده می‌کنند. ممکن است پزشک در اوایل بارداری از سونوگرافی شکم یا ترانس واژینال به عنوان یکی از آزمایش های دوران بارداری برای بررسی موارد زیر استفاده کند:

• تشخیص ساک بارداری
• تشخیص تاریخ زایمان
• وضعیت سلامت جنین (از جمله ضربان قلب)
• تعیین سن حاملگی جنین
• بررسی چندقلویی (وجود بیش از یک جنین)

هفته بارداری	نوع سونوگرافی بارداری	هدف انجام سونوگرافی بارداری
هفته ۶ تا ۷	سونوگرافی ترانس‌ واژینال	تایید بارداری و بررسی قلب جنین
هفته ۱۰ تا ۱۲	سونوگرافی ترانس ابدومینال	بررسی رشد جنین و غربالگری سندرم داون
هفته ۱۸ تا ۲۰	سونوگرافی ترانس ابدومینال	بررسی آناتومی جنین
هفته ۲۸ تا ۳۲	سونوگرافی ترانس ابدومینال	بررسی وضعیت جنین و مایع آمینوتیک
هفته ۳۶ تا ۳۸	سونوگرافی ترانس ابدومینال	بررسی وضعیت جفت و آماده بودن جنین برای زایمان

سونوگرافی چگونه انجام میشود؟

برای انجام سونوگرافی ممکن است پزشک از شما بخواهد که برخی از لباس‌هایتان را در بیاورید یا از یک روپوش مخصوص بیمارستان استفاده کنید. برای اسکن، باید به پهلو یا پشت روی یک میز راحت دراز بکشید. بیشتر اسکن‌ها بین ۲۰ الی ۶۰ دقیقه طول می‌کشند.

در طول آزمایش سونو اپراتور یا پزشک مراحل زیر را انجام می‌دهد:

• تکنسین مقدار کمی ژل محلول در آب را روی پوست محل موردنظر می‌کشد. این ژل هیچ آسیبی به پوست نمی‌زند و باعث ایجاد لکه روی لباس‌هایتان نمی‌شود و به‌راحتی شسته می‌شود.
• تکنسین یک ابزار دستی به نام پروب یا اسکنر را روی ژل حرکت می‌دهد. بسته به محلی که باید سونو شود، اسکنر روی پوست یا در داخل بدنتان (برای مثال در معاینات رحم) حرکت می‌کند.
• در طول سونو باید بی‌حرکت بمانید. ممکن است تکنسین از شما بخواهد که نفستان را برای چند ثانیه حبس کنید. بی‌حرکت بودن می‌تواند به ایجاد تصاویر واضح‌تر کمک کند.
• در آخرین مرحله از سونو تکنسین ژل باقیمانده روی پوست را پاک می‌کند.

سونوگرافی را می‌توان در مطب پزشک، بیمارستان یا در کلینیک به‌صورت سرپایی انجام داد. اولتراسوند معمولا دردناک نبوده و با هیچ‌گونه سروصدایی همراه نیست.

پزشکان پیشنهادی

۴.۸ (۳۴۳ نظر)

دکتر جمال جندقی

تخصص تصویربرداری (رادیولوژی)

نوبت بگیرید

۴.۸ (۲۸۰ نظر)

دکتر انسیه ایزدپناه

تخصص تصویربرداری (رادیولوژی)

نوبت بگیرید

۴.۹ (۲۰۱ نظر)

دکتر عاطفه ابراهیمی

تخصص زنان، زایمان و نازایی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۱۶۰ نظر)

دکتر سیروس سرحدی

تخصص تصویربرداری (رادیولوژی)

نوبت بگیرید

۴.۶ (۱۴۸ نظر)

دکتر امیرپاشا هنرپیشه

تخصص تصویربرداری (رادیولوژی)

نوبت بگیرید

۳.۹ (۱۷۴ نظر)

دکتر وجیهه مقصودی

تخصص تصویربرداری (رادیولوژی)

نوبت بگیرید

آمادگی قبل از سونوگرافی

برخی از عوامل خاص (مانند پر بودن مثانه یا معده) می‌تواند باعث شود که تصاویر سونو جزئیات کمتر یا بیشتری داشته‌باشند. در بیشتر موارد برای انجام سونوگرافی به هیچ آمادگی خاصی نیاز نیست اما باتوجه به نوع سونو ممکن است پزشک از شما بخواهد که:

• قبل از اسکن، از حمام کردن خودداری کنید.
• درست قبل از اسکن، مقدار مشخصی آب بنوشید.
• چندین ساعت قبل از انجام سونوگرافی، از خوردن یا نوشیدن بپرهیزید.
• در بررسی کبد یا کیسه صفرا ممکن است نیاز باشد چند ساعت قبل از عمل ناشتا باشید یا چیزی نخورید.
• برای اسکن در دوران بارداری (به‌خصوص در اوایل بارداری)، بیمار باید مقداری آب بنوشد و قبل از آزمایش ادرار نکنید. زمانی که مثانه پر باشد، اسکن تصویر بهتری از رحم را ایجاد می‌کند.

بهترین زمان برای انجام سونوگرافی کی است؟

در هر ساعتی از روز می‌توانید به مرکز سونوگرافی مراجعه کنید و این آزمایش را انجام دهید. بعضی از سونو‌های شکمی مثل سونوی کبد لازم است که در حالت ناشتا انجام شوند. در این حالت لازم است از ساعت ۱۲ شب قبل از سونو، چیزی نخورید.

سونوی رحم هم در هر روزی از چرخه‌ی قاعدگی قابل انجام است. اگر برای بررسی کیست یا پولیپ نیاز به سونوی رحم دارید، بهتر است بعد از قاعدگی یعنی بین روز ۵ تا ۱۱ قاعدگی انجام شود. زیرا در این روزها، پولیپ‌های رحمی به‌خوبی مشاهده می‌شوند.

قبل از سونوگرافی چند لیوان آب بخوریم؟

برای سونوگرافی‌های شکمی، باید مثانه پر باشد. به طور معمول، از بیمار خواسته می‌شود که ۱ تا ۲ ساعت قبل از انجام سونوگرافی ۳ تا ۵ لیوان آب بنوشد تا مثانه کاملا پر شود و بتوان تصویربرداری دقیق‌تری انجام داد.

برای سونوگرافی باید ناشتا بود؟

در بیشتر موارد سونوگرافی نیاز به ناشتا بودن ندارد مگر اینکه قرار باشد سونوگرافی از شکم یا کبد انجام شود. در چنین مواقعی، بهتر است بیمار ناشتا باشد تا دقت نتایج بالاتر برود.

سونوگرافی در ماه‌های آخر بارداری ایمن است؟ با پزشک مشورت کن!

دکتر سونوگرافی سلامت جنین

مزایا و عوارض سونوگرافی چیست؟

سونوگرافی یک روش غیرتهاجمی است به این معنی که در آن نیازی به بریدن یا وارد کردن هیچ جسم خارجی به بدن نیست. همچنین، این روش بدون درد است و هیچ گونه عوارض جانبی خاصی ایجاد نمی‌کند. مزایای سونوگرافی شامل ایمنی بالا و عدم استفاده از تابش‌های یونیزه‌شده است که آن را نسبت به روش‌هایی مانند سی‌تی‌اسکن و رادیولوژی متمایز می‌کند.

اما با این حال، سونوگرافی بیشتر برای بررسی بافت‌های نرم موثر است و در بررسی استخوان‌ها یا اندام‌های بسیار سخت، کاربرد کمتری دارد. همچنین، در بررسی برخی ساختارهای عمیق‌تر بدن مانند ریه‌ها یا مغز، این روش دقت کمتری دارد.

مزایای سونوگرافی	عوارض سونوگرافی
بدون درد و غیرتهاجمی	کیفیت نتایج تا حد زیادی وابسته به تسلط متخصص
قیمت مناسب	امکان حساسیت به ژل استفاده‌شده در سونوگرافی
بدون استفاده از اشعه خطرناک	نتایج نادرست در برخی موارد
بی‌خطر برای زنان باردار	محدودیت‌های تصویربرداری در برخی بافت‌های بدن (مانند مغز)
سهولت استفاده

آیا سونوگرافی درد دارد؟

سونوگرافی معمولا بدون درد است. البته گاهی در طول سونوگرافی، فشار بر روی بدن وارد می‌شود که ممکن است کمی ناخوشایند باشد اما در بیشتر مواقع فرد هیچ دردی احساس نمی‌کند.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

بیشتر متخصصان سونوگرافی را به‌عنوان یک آزمایش تصویربرداری دقیق و بی‌خطر می‌شناسند. این آزمایش معمولا هیچ دردی ندارد و برای تشخیص یا دریافت اطلاعات درباره طیف وسیعی از بیماری‌های پزشکی استفاده می‌شود. از آنجایی که مهارت اپراتور در دقت نتایج تأثیر دارد، اطمینان حاصل کنید که اولتراسوند را توسط یک دکتر متخصص سونوگرافی باتجربه انجام می‌دهید. شما در سایت نوبت‌دهی آنلاین پزشکان دکترتو می‌توانید از زمان‌های نوبت ویزیت حضوری پزشک متخصص مورد نظرتان آگاه شوید و آن را ثبت کنید یا مشاوره تخصصی آنلاین و تلفنی دریافت کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!