فهرست مطالب
درمان سرگیجه شامل ترکیبی از روشهای خانگی، دارویی، تمرینات تعادلی و تغییرات سبک زندگی است. برخی روشها فوری هستند و میتوانند حملات کوتاهمدت سرگیجه را کنترل کنند. در حالی که برخی درمانها به مرور زمان علل زمینهای را هدف قرار میدهند. انتخاب روش درمانی مناسب بستگی به علت، شدت و شرایط فرد دارد. در ادامه این مقاله از دکترتو درباره انواع روش موثر در درمان سرگیجه صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
انواع روش درمان سرگیجه
روشهای درمان سرگیجه به چند دسته اصلی تقسیم میشوند؛ درمانهای خانگی و تغییر سبک زندگی، درمان دارویی و درمانهای تخصصی مانند تمرینات تعادلی و روشهای فیزیوتراپی. هر کدام مزایا و کاربرد خاص خود را دارند. در بعضی موارد انواع روش درمان سرگیجه ممکن است با هم ترکیب شوند تا بهترین نتیجه حاصل شود.

درمان های فوری خانگی سرگیجه
درمانهای خانگی معمولاً برای انواع سرگیجه خفیف و موقت مناسب هستند و شامل هیدراتاسیون، رژیم غذایی مناسب و استراحت است. درمان دارویی به منظور کاهش علائم شدید، کنترل تهوع و تثبیت تعادل کاربرد دارد. تمرینات فیزیوتراپی و نگاه ثابت (gaze stabilization) برای سرگیجههای ناشی از اختلالات گوش داخلی یا سیستم تعادلی مفید هستند و باعث بهبود عملکرد سیستم عصبی مرکزی میشوند.
تغذیه مناسب برای درمان سرگیجه
رژیم غذایی غنی از آهن، ویتامین B12 و پتاسیم نیز میتواند به بهبود علائم کمک کند. میوهها و سبزیجات تازه، غلات کامل و منابع پروتئینی سالم علاوه بر تأمین مواد مغذی، به اصلاح سطح قند خون کمک کرده و باعث کاهش سرگیجه ناشی از افت قند یا کمخونی میشوند.
مصرف مایعات کافی، از جمله آب و محلولهای الکترولیتی، نقش مهمی در کاهش سرگیجه دارد. کمآبی باعث افت فشار خون و کاهش جریان خون به مغز میشود، بنابراین نوشیدن آب کافی و نوشیدنیهای حاوی سدیم و پتاسیم برای پیشگیری از حملات سرگیجه توصیه میشود.
درمان دارویی سرگیجه
درمان دارویی سرگیجه بسته به علت آن انتخاب میشود و معمولاً برای کاهش علائم و بهبود تعادل بهکار میرود. داروهایی مانند دیمنهیدرینات، بتاهیستین یا آنتیهیستامینها میتوانند شدت سرگیجه و تهوع را کاهش دهند.
در مواردی که مشکل از گوش داخلی باشد، گاهی داروهای ضدالتهاب یا ضدتهوع تجویز میشود. با این حال، درمان دارویی همیشه موقتی است و برای رفع کامل سرگیجه باید علت اصلی توسط پزشک تشخیص داده شود.
| دارو | اثر خلاصه |
|---|---|
| دیمن هیدرینات | کاهش سریع سرگیجه و تهوع؛ ممکن است خوابآلودگی بدهد. |
| دیفن هیدرامین | کاهش سرگیجه گوش داخلی/آلرژی؛ خوابآلودگی ایجاد میکند. |
| قطره گوش ضدالتهاب/آنتیبیوتیک | کاهش التهاب و عفونت گوش و بهبود سرگیجه |
| پرومتازین (آمپول) | درمان سرگیجه شدید همراه تهوع؛ خوابآلودگی و افت فشار |
| آنتیهیستامینها | کاهش سرگیجه و تهوع با اثر سریع؛ خوابآلودگی شایع است. |
۱. قطره فیجن برای سرگیجه
قطره فیجن در برخی مکاتب طب سنتی برای مشکلات گوش استفاده میشود، اما برای درمان سرگیجه ناشی از اختلالات گوش داخلی شواهد بالینی قوی و راهنماییهای استاندارد وجود ندارد و نباید بهعنوان درمان اصلی جایگزین ارزیابی و درمان تخصصی شود. با این حال، این دارو باید تحت نظر پزشک مصرف شود؛ زیرا استفاده نادرست یا طولانیمدت میتواند باعث تحریک گوش یا عوارض جانبی دیگر شود.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت healthdirect
If you have other symptoms while feeling dizzy, such as numbness and pain, get medical help.
ترجمه فارسی:
اگر هنگام سرگیجه علائم دیگری مانند بیحسی و درد دارید، به پزشک مراجعه کنید.
۲. دیمن هیدرینات برای سرگیجه
دیمن هیدرینات یک آنتیهیستامین با خاصیت ضدتهوع است که برای کنترل سرگیجه و حالت تهوع کاربرد دارد. این دارو معمولاً برای سرگیجههای ناشی از بیماری حرکت یا میگرن استفاده میشود. اثر دیمن هیدرینات معمولاً سریع است و علائم حاد را کاهش میدهد.
با این حال، مصرف طولانیمدت یا بیش از حد ممکن است باعث خوابآلودگی، خشکی دهان و اختلال در تمرکز شود. بنابراین استفاده آن باید با دقت و طبق دستور پزشک باشد.
۳. دیفن هیدرامین برای سرگیجه
دیفن هیدرامین نیز آنتیهیستامینی است که با مهار گیرندههای هیستامین باعث کاهش سرگیجه و تهوع میشود. این دارو برای سرگیجههای ناشی از اختلالات گوش داخلی یا آلرژی کاربرد دارد. عوارض جانبی شربت دیفن هیدرامین شامل خوابآلودگی و کاهش هوشیاری است. بنابراین مصرف آن در مواقعی که فرد نیاز به هوشیاری کامل دارد، توصیه نمیشود. در هر صورت، پزشک باید دوز مناسب و مدت زمان مصرف را تعیین کند.
۴. قطره گوش برای سرگیجه
در مواردی که سرگیجه ناشی از عفونت یا التهاب گوش است، قطره گوش حاوی آنتیبیوتیک یا ضد التهاب مفید خواهد بود. این قطرهها باعث کاهش التهاب گوش داخلی میشوند و علائم سرگیجه را کاهش میدهند. مصرف قطره گوش باید مطابق دستور پزشک باشد تا از آسیب به پرده گوش یا تشدید عفونت جلوگیری شود.
استفاده نادرست یا طولانیمدت، باعث تحریک یا ایجاد عوارض جانبی میشود؛ بنابراین ارزیابی دقیق علت سرگیجه قبل از شروع درمان ضروری است.
۵. آمپول پرومتازین برای سرگیجه
پرومتازین یک داروی ضد تهوع قوی است که در موارد سرگیجه شدید و همراه با استفراغ استفاده میشود. این دارو با اثر روی سیستم عصبی مرکزی باعث کاهش تهوع و تثبیت تعادل میشود. آمپول پرومتازین معمولاً در شرایط اورژانسی یا زمانی که داروهای خوراکی اثر نکردهاند کاربرد دارد. مصرف آن باید تحت نظر پزشک و با دوز مناسب باشد؛ زیرا باعث خوابآلودگی شدید و کاهش فشار خون خواهد شد.

۶. آنتی هیستامین برای سرگیجه
آنتیهیستامینها با مهار گیرندههای هیستامین در گوش داخلی و مغز باعث کاهش سرگیجه و تهوع میشوند. این داروها برای سرگیجههای ناشی از آلرژی، بیماری حرکت یا اختلالات گوش داخلی مناسب هستند. اثر آنتیهیستامینها معمولاً سریع است و میتواند در طول حمله سرگیجه علائم را کاهش دهد.
با این حال، خوابآلودگی و کاهش تمرکز از شایعترین عوارض آن است. انتخاب نوع و دوز مناسب دارو باید توسط پزشک تعیین شود.
تمرینات تعادل و نگاه ثابت برای درمان سرگیجه
تمرینات تعادل و نگاه ثابت به بهبود عملکرد سیستم عصبی مرکزی و گوش داخلی کمک میکنند. این تمرینات شامل تمرکز نگاه روی یک نقطه ثابت و حرکات سر کنترلشده هستند که باعث کاهش سرگیجه و بهبود هماهنگی میشوند.
انجام منظم این تمرینات، مخصوصاً برای سرگیجههای مزمن یا ناشی از اختلالات گوش داخلی، توانایی مغز در سازگاری با تغییرات حرکتی و تعادلی را افزایش میدهد. فیزیوتراپها معمولاً برنامه تمرینی شخصی برای هر فرد طراحی میکنند.
درمان سرگیجه در طب سنتی
طب سنتی بر اصلاح سبک زندگی، رژیم غذایی و استفاده از گیاهان دارویی برای درمان سرگیجه تمرکز دارد. دمنوشهای زنجبیل، نعناع و بابونه با اثرات ضد التهابی و آرامبخش میتوانند تهوع و سرگیجه را کاهش دهند. همچنین تکنیکهای ماساژ، حجامت و مصرف برخی عرقیات گیاهی به بهبود گردش خون مغزی و کاهش سرگیجه کمک میکنند. طب سنتی معمولاً همراه با روشهای مدرن استفاده میشود و بهتر است تحت نظر متخصص انجام شود.
درمان سرگیجه با توجه به علت زمینه ای آن
انتخاب درمان سرگیجه باید بر اساس علت اصلی آن انجام شود. سرگیجه ناشی از میگرن، اختلالات گوش داخلی، افت فشار خون یا کمخونی هرکدام نیازمند روش درمانی متفاوتی هستند. در سرگیجههای ناشی از بیماری زمینهای، درمان علت اصلی باعث کاهش طولانیمدت علائم میشود.
به عنوان مثال، کمخونی با مکمل آهن، اختلال گوش داخلی با دارو و تمرینات تعادلی و میگرن با داروهای پیشگیرانه و تغذیه مناسب درمان میشوند.
نتیجه گیری
درمان سرگیجه ترکیبی از روشهای خانگی، دارویی، تمرینات تعادلی و تغییر سبک زندگی است. انتخاب روش مناسب بستگی به علت، شدت سرگیجه و شرایط فرد دارد. روشهای خانگی، تغذیه و مایعات کافی به کنترل حملات خفیف کمک میکنند، داروها برای سرگیجه شدید یا همراه با تهوع کاربرد دارند و تمرینات تعادلی باعث بهبود طولانیمدت عملکرد سیستم عصبی میشوند. تشخیص دقیق علت زمینهای سرگیجه راه موفقیت در درمان سرگیجه است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!