سرطان پوست چیست؟ آشنایی با علائم و نحوه تشخیص تومور پوستی

سرطان پوست یا رشد غیرطبیعی سلول‌های پوست، اغلب در پوستی که در معرض نور خورشید است ایجاد می‌شود. اما این شکل رایج سرطان می‌تواند در مناطقی از پوست که در معرض اشعه نیستند هم رخ دهد. سه نوع عمده سرطان پوست شامل کارسینوم سلول بازال، کارسینوم سلول سنگفرشی و ملانوم است. بهترین روش درمان آن نیز مراجعه به پزشک است.

درصورتی‌که به دنبال متخصص پوست برای بررسی علائم و تشخیص بیماری پوستی خود هستید، می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با متخصصان وجود دارد. در این مطلب با سرطان پوست و علایم سرطان پوست و نشانه‌های آن، همچنین با تصاویر سرطان پوست آشنا می‌شوید.

سرطان پوست چیست؟

سرطان پوست بدخیم در اثر رشد غیرطبیعی سلول‌های پوست ایجاد می‌شود. تکثیر سلول‌ها توده‌ای به نام تومور را ایجاد می‌کند. اغلب اوقات قسمتی از پوست که در معرض آفتاب قرار دارد، با رشد غیرطبیعی سلول‌ها، سرطانی می‌شود. اما سرطان می‌تواند در قسمت‌هایی از پوست که در معرض نور خورشید نیست، ایجاد شود.

سرطان پوست یکی از شایع‌ترین انواع سرطان است. با تشخیص زودهنگام این بیماری تقریباً در تمامی موارد می‌توان از درمان‌های مؤثر استفاده کرد. تومورهای پوستی می‌توانند خوش‌خیم یا بدخیم باشند. سرطان پوست بدخیم در واقع توموری است که به دلیل رشد کنترل نشده به بافت‌های مجاور به‌ویژه غدد لنفاوی سرایت کرده و به این بافت‌ها حمله می‌کند. تومورهای پوستی از طریق جریان خون نیز به اندام‌های مختلف گسترش پیدا کرده و متاستاز می‌کنند.

۱. میزان شیوع سرطان پوست چقدر است؟

این سرطان یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در سراسر جهان است. تعداد دقیق افراد مبتلا به سرطان پوست مشخص نیست. هرساله بسیاری از افراد مبتلا به سرطان سلول‌های پایه یا سلول‌های سنگ‌فرشی تشخیص داده می‌شوند. اما این سرطان‌ها در مرکز ثبت سرطان به ثبت نمی‌رسد.

شایع‌ترین شکل سرطان پوست، کارسینوم سلول بازال است. اما کشنده‌ترین نوع سرطان، ملانوما تهاجمی است. زنان بیشتر از مردان در خطر ابتلا به ملانوما قرار دارند.

خدمات زیبایی

از کلینیک های معتبر با هزینه مناسب

۱۵۰۰+ خدمت

مشاهده همه

۲. سرطان پوست در کدام قسمت های بدن ایجاد می شود؟

همان‌طور که گفتیم سرطان پوست عمدتاً در قسمت‌هایی از پوست که در معرض آفتاب قرار دارد، ظاهر می‌شود. سلول‌های سرطانی از جمله در پوست سر، صورت، لب‌ها، گوش، گردن، سینه، بازوها و دست‌ها ایجاد می‌شوند. در مواقعی این تومورها می‌توانند در کف دست، زیر ناخن پا و دست و ناحیه تناسلی به وجود بیایند.

افراد با هر رنگ پوستی می‌توانند به این بیماری مبتلا شوند. اما افراد با رنگ پوست تیره‌تر بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار می‌گیرند.

۳. متاستاز سرطان پوست چیست؟

متاستاز در سرطان پوست چندان معمول نیست اما ممکن است که اتفاق بیفتد و به بخش‌های دیگر هم منتقل شود.

متن انگلیسی:
Most cases of skin cancer are caused by overexposure to ultraviolet (UV) rays from the sun, tanning beds, or sunlamps.
ترجمه فارسی:
در بیشتر موارد، سرطان پوست به دلیل قرار گرفتن بیش‌ازحد در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید، تخت‌های برنزه‌کننده یا لامپ‌های خورشیدی اتفاق می‌افتد.

به نقل از سایت cdc.gov

علائم سرطان پوست چیست؟

در انواع مختلف سرطان پوست و انواع بیماری های پوستی علائم و نشانه های سرطان پوست متفاوت است و نمی‌توان علایم سرطان پوست کلی برای آن‌ها در نظر گرفت. به همین دلیل در ادامه علائم هر یک از تومورهای پوستی را به‌صورت مجزا توضیح می‌دهیم.

۱. خارش بدن و سرطان

خارش بدن و سرطان به هم مرتبط هستند. ملانوما می‌تواند ضایعه‌ای دردناک داشته‌باشد که خارش هم دارد. بنابراین می‌توان از علائم سرطان پوست خارش را نام برد. البته توجه داشته باشید که خارش بدن می‌تواند یکی از علائم سرطان پوست باشد، اما هر خارش بدنی قطعا نشان‌دهنده‌ی سرطان نیست. کمترین درجه‌ی درد به صورت خارش بروز می‌کند و در سرطان پوشت ممکن است که درد (در هر درجه‌ای) از علائم آن باشد. معمولا خارش پوست یک علامت هشداردهنده برای بیماری‌های کبدی و آسیب‌های پوستی است. شاید اولین چیزی که به ذهن می‌رسد، خشکی پوست باشد. اما اگر با خارش پوستی مواجه شده‌اید که همراه با خشکی نیست، حتما باید به دکتر پوست مراجعه کنید. در کنار آن، آزمایش‌های کبدی و صفراوی هم درخواست می‌شوند.

۲. علائم و نشانه های سرطان پوست کارسینوم سلول بازال

کارسینوم سلول بازال معمولاً در قسمت‌هایی از پوست که در معرض آفتاب قرار دارند، مانند گردن یا صورت ایجاد می‌شود. این نوع سلول‌های سرطانی، علایم سرطان پوست و نشانه‌های زیر را دارند؛

• برآمدگی مرواریدی یا مومی شکل
• ضایعه‌ای مسطح یا اسکار مانند به رنگ قهوه‌ای
• خونریزی یا زخمی که پس از بهبود دوباره عود می‌کند.

۳. علائم و نشانه های سرطان پوست سنگفرشی

این نوع سلول‌های سرطانی بیشتر در مناطقی که در معرض آفتاب هستند، ایجاد می‌شوند، مانند صورت، گوش و دست‌ها. این نوع بیماری در افراد با پوست تیره ممکن است، در قسمت‌هایی از پوست ایجاد شود که در معرض آفتاب نیست. کارسینوم سلول سنگ‌فرشی معمولاً به‌صورت زیر ظاهر می‌شود:

• ندول سفت و قرمز
• ضایعه مسطح با حالت پوسته‌پوسته‌شده

۴. علائم و نشانه های سرطان پوست ملانوما

علامت سرطان پوست تغییرات پوستی است. بیماری ملانوما می‌تواند در هر قسمتی از بدن ایجاد شود. در مردان این نوع سلول‌های سرطانی بیشتر در صورت و بالاتنه دیده شده، اما در زنان بیشتر در پایین تنه و ساق پا ایجاد می‌شود.

به‌طورکلی ملانوما می‌تواند در هر قسمتی که در معرض نور خورشید نیست، به وجود بیاید. این نوع سرطان افراد با هر رنگ پوستی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در افرادی که پوست تیره دارند، ملانوما بیشتر در کف دست، کف پا یا زیر ناخن‌های دست‌وپا ایجاد می‌شود.

علائم سرطان پوست از نوع ملانوما عبارتند از:

• لکه قهوه‌ای بزرگ با لکه‌های تیره‌تر
• خالی که تغییر رنگ یا اندازه بدهد و یا احساس درد و خونریزی داشته باشد.
• ضایعه کوچک با حاشیه نامنظم که ممکن است قرمز، آبی، صورتی، سفید یا آبی – سیاه به نظر برسد.
• ضایعه دردناکی که خارش یا سوزش دارد.
• ضایعات تیره روی کف دست، کف پا، نوک انگشتان یا انگشتان پا
• ضایعات تیره روی غشای مخاطی پوشاننده دهان، بینی، واژن یا مقعد

۵. علائم و نشانه های سرطان پوست کمتر شایع

سایر انواع سرطان پوست کمتر شایع بوده و هرکدام علائم خاص خود را دارند. این سرطان‌ها عبارتند از:

• سارکوم کاپوزی: این نوع نادر از سرطان پوست در رگ‌های خونی پوست ایجاد می‌شود. از علائم آن می‌توان به ایجاد لکه‌های قرمز یا بنفش روی پوست یا غشاهای مخاطی اشاره کرد. این سرطان بیشتر در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف مانند افراد مبتلا به ایدز یا افراد تحت پیوند عضو که داروهای خاص استفاده کرده‌اند، ایجاد می‌شود.

• کارسینوم سلول مرکل: این نوع سرطان باعث ایجاد گره‌های سفت و براق می‌شود. این گره‌ها می‌توانند روی پوست، زیرپوست یا در فولیکول‌های مو ایجاد شوند. کارسینوم سلول مرکل بیشتر در سر، گردن و تنه دیده می‌شود.

• کارسینوم غدد سباسه: این سرطان غیرمعمول و تهاجمی از غدد چربی در پوست منشأ می‌گیرد. معمولاً به‌صورت ندول‌های سخت و بدون درد ظاهر می‌شود. در هرجایی می‌تواند ایجاد شود، اما بیشتر روی پلک به وجود می‌آید.

برای تشخیص و درمان سرطان باید به متخصص انکولوژی مراجعه کنید. در دکترتو می‌توانید با بهترین انکولوژیست آشنا شوید، به‌صورت آنلاین یا تلفنی با آنها مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

۶. علایم سرطان پوست سر کدامند؟

نشانه‌ها و علائم سرطان پوست سر شامل موارد زیر هستند؛

• نقطه‌های بزرگ و قرمز که ممکن است خارش داشته‌باشند.
• بخش‌هایی از پوست صاف می‌شوند و شبیه به اسکار زخم می‌شوند.
• بر روی پوست بخش‌های ملتهب و قرمزی وجود دارند که معمولا خونریزی هم می‌کنند.
• برجستگی‌های کوچک، قرمز، سیاه و حتی آبی که ممکن است قهوه‌ای هم باشند.

آیا سرطان پوست خطرناک است؟

برای تشخیص و درمان دقیق، از پزشک مشورت بگیر.

دکتر پوست آنلایندکتر پوست و مو خوب

۷. علائم سرطان پوست در ناحیه تناسلی چیست؟

علائم سرطان پوست ناحیه تناسلی زنان هم تقریبا مانند مردان و شامل موارد زیر هستند؛

• خارشی که از بین نمی‌رود.
• درد و حساس به لمس بودن
• خونریزی که ربطی به پریود ندارد.
• تغییرات پوستی مثل خارش و تغییر رنگ پوست
• زخم‌های باز و یا برجستگی‌های غیرطبیعی

۸. علائم و نشانه های سرطان پوست صورت و سرطان پوست روی بینی چیست؟

نشانه و علایم سرطان پوست در صورت شامل موارد زیر هستند؛

• یک نقطه‌ی بزرگ قهوه‌ای در روی پوست صورت
• یک توده‌ی سیاه و تیره که ممکن است اندازه‌اش تغییر کند و یا خونریزی کند.
• یک بخش با حاشیه نامنظم بر روی پوست صورت که می‌تواند رنگ‌های صورتی، سفید، سیاه و حتی آبی داشته‌باشد.
• بخشی از پوست می‌خارد و درد می‌کند.

۹. علایم سرطان پوست دست

علائم سرطان پوست در دست شامل مواردی هستند که در صورت هم دیده شد. ممکن است که علائم آنها کاملا به هم مشابه باشند. باید نسبت به هر تغییر پوستی در بدن آگاه باشید و توجه نشان دهید.

۱۰. سرطان پوست کف پا چیست؟ (علائم سرطان پوست در ناخن)

سرطان پوست پا می‌تواند ملانوما سرطان پوست باشد که شامل یک خط عرضی و سیاه در زیر ناخن شست است. همچنین ممکن است که در بخشی از پا که آسیب دیده ‌است، نقطه‌ی جدید و قهوه‌ای یا صورتی رنگی دیده‌شود.

۱۱. جوش های سرطانی و سرطان پوست کودکان

جوش‌های سرطانی، دانه های قرمز روی پوست ضایعاتی که شبیه جوش هستند می‌تواند نشانه سرطان پوست در کودکان باشد. سرطان پوست در کودکان نادر است اما ممکن است در برخی از آن‌ها رخ دهد. هر گونه ضایعات پوستی و علائم سرطان پوست با عکس یا معاینه بالینی توسط متخصص پوست ارزیابی می‌شوند.

۱۲. علائم سرطان پوست در آقایان

نشانه‌های سرطان پوست در مردان شامل موارد زیر هستند:

• خال‌های جدید یا افزایش اندازه خال قدیمی
• بریده بریده شدن سطح خال پوستی (سطح خال خشن، پوسته پوسته یا زخمی)
• نقطه‌ای که رنگ آن از قهوه‌ای به سیاه تغییر می‌کند
• جوش پوستی که برآمده می‌شود
• خال‌هایی که خارش یا گزگز دارند.

۱۳. علائم سرطان پوست در زنان

علائم سرطان روی بدن خانم‌ها که ممکن است خطرناک باشند عبارتند از:

• لکه‌های جدید یا در حال تغییر
• خارش و حساسیت پوست
• لکه‌های پوستی همراه با خونریزی

متن انگلیسی:
Some types of skin cancer spread along the nerves. If this happens, it can cause itching, pain, numbness, tingling, or a feeling like there are ants crawling under the skin.
ترجمه فارسی:
برخی از انواع سرطان پوست در امتداد اعصاب (رگ‌های عصبی) پخش می‌شوند. اگر این اتفاق بیفتد، می‌تواند باعث خارش، درد، بی‌حسی، سوزن‌سوزن شدن یا احساسی مانند حرکت کردن مورچه‌ها در زیر پوست شود.

به نقل از سایت cancer

۱۴. زخم های سرطان پوست چگونه هستند؟

در این بخش انواع سرطان پوست با عکس، عکس  جوشهای سرطانی، لکه های پوستی خطرناک و زخم‌هایی که ممکن است سرطان پوست بروز دهد را به شما نشان می‌دهیم. احتمالا از خود می‌پرسید که سرطان پوست چگونه است؟ در ادامه می‌توانید برخی تصاویر را ببینید.

علت سرطان پوست چیست؟

چه چیزی باعث سرطان پوست میشود؟ عوامل ایجاد سرطان پوست متنوع هستند. این بیماری زمانی ایجاد می‌شود که جهش‌هایی در سلول‌های DNA پوست اتفاق بیفتد. این جهش‌ها باعث می‌شوند که سلول‌ها خارج از کنترل رشد کنند و توده‌ای از سلول‌های سرطانی به وجود بیاید.

مهم‌ترین علت آسیب به DNA در سلول‌های پوست، اشعه ماوراء بنفش است. این اشعه در نور خورشید و نورهای مورداستفاده در تخت‌های برنزه کننده یافت می‌شود. البته علت ایجاد سلول‌های سرطانی در قسمت‌هایی که در معرض نور خورشید نیست، هنوز مشخص نشده است. عوامل دیگری نیز ممکن است در خطر ابتلا به سرطان پوست نقش داشته باشند. به‌عنوان‌مثال قرارگرفتن در معرض مواد سمی یا شرایطی که سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند.

عوامل خطر ابتلا به سرطان پوست کدامند؟

عواملی که ممکن است، خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهند، عبارتند از:

• پوست روشن: افرادی که موهای بور یا قرمز و چشم‌های روشن دارند و به‌راحتی دچار کک‌ومک و آفتاب‌سوختگی می‌شوند، بیشتر در خطر ابتلا به سرطان پوست قرار دارند.
• خال: افرادی که دارای خال‌های زیاد یا خال‌های غیرطبیعی به نام خال‌های دیسپلاستیک هستند، در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار دارند. خال‌های غیرطبیعی معمولاً بزرگ‌تر از خال‌های معمولی هستند و احتمال سرطانی شدن دارند.
• ضایعات پوستی پیش سرطانی: توده‌های پیش سرطانی معمولاً به‌صورت لکه‌های خشن و پوسته‌دار ظاهر می‌شوند. رنگ آن‌ها از قهوه‌ای تا صورتی تیره متغیر است. این ضایعات بیشتر در صورت، سر و دست افراد با پوست روشن که پوست آن‌ها در اثر آفتاب آسیب‌دیده است، به وجود می‌آیند.
• سابقه خانوادگی سرطان پوست: اگر یکی از والدین، خواهر یا برادر به سرطان پوست مبتلا شده باشد، خطر ابتلا به این بیماری بیشتر می‌شود.
• سابقه ابتلا به سرطان پوست: اگر شخص یک‌بار به سرطان پوست مبتلا شده و درمان شده باشد، احتمال عود بیماری در او زیاد است.
• سیستم ایمنی ضعیف: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشت در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. این مورد شامل افراد مبتلا به ایدز و افرادی که تحت پیوند عضو قرار گرفته‌اند، می‌شود. برای پیوند عضو از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی بدن استفاده می‌شود.

عوامل خطر قابل کنترل سرطان پوست چیست؟

برخی از عوامل خطر ابتلا به سرطان قابل‌کنترل بوده و می‌توان با تغییراتی در زندگی از آن جلوگیری کرد. برخی از این عوامل خطر عبارتند از:

• سابقه آفتاب‌سوختگی: داشتن یک یا چند آفتاب‌سوختگی تاول‌دار در دوران کودکی یا نوجوانی خطر ابتلا به سرطان در بزرگسالی را افزایش می‌دهد.
• قرارگرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید: هر فردی که زمان زیادی را زیر نور خورشید می‌گذارند، ممکن است به سرطان پوست مبتلا شود؛ به‌خصوص اگر پوست با کرم ضدآفتاب یا لباس محافظت نشود. برنزه کردن و قرارگرفتن در معرض لامپ‌ها و تخت‌های برنزه کننده نیز شخص را در معرض خطر قرار می‌دهد.
• آب‌وهوای آفتابی و زندگی در نقاط مرتفع: افرادی که در آب‌وهوای آفتابی و گرم زندگی می‌کنند، نسبت به افرادی که در آب‌وهوای سردتر زندگی می‌کنند، بیشتر در معرض نور خورشید قرار دارند. زندگی در ارتفاعات نیز باعث می‌شود افراد بیشتر در معرض تشعشعات خورشید قرار بگیرند.
• قرارگرفتن در معرض تشعشع: افرادی که برای بیماری‌های پوستی مانند اگزما و آکنه تحت پرتودرمانی قرار می‌گیرند، ممکن است به سرطان پوست به‌ویژه کارسینوم سلول بازال مبتلا شوند.
• قرارگرفتن در معرض مواد خاص: قرارگرفتن در معرض برخی مواد مانند آرسنیک ممکن است خطر ابتلا به سرطان را بیشتر کند.

جدیدترین روش درمان سرطان پوست چیست؟

دکتر جراحی سرطان

روش تشخیص سرطان پوست چگونه است؟

برای تشخیص سرطان پوست دکتر پوست از روش‌های زیر استفاده می‌کند:

• پوست شما را بررسی می‌کند. پزشک تغییرات پوستی را بررسی کرده تا تشخیص دهد، احتمال سرطان وجود دارد یا نه.
• بیوپسی پوست انجام می‌شود. متخصص نمونه‌ای از پوست مشکوک را برای ارسال به آزمایشگاه برمی‌دارد. بیوپسی برای تشخیص ابتلا به سرطان و حتی نوع سرطان استفاده می‌شود.

تعیین مرحله سرطان پوست

اگر پزشک تشخیص دهد که شخص مبتلا به سرطان است، برای تعیین مرحله و میزان پیشرفت بیماری آزمایش‌های بیشتری را تجویز می‌کند. سرطان پوست از مرحله ۰ تا مرحله ۴ طبقه‌بندی می‌شود. در مراحل اولیه توده سرطانی کوچک و محدود به یک ناحیه می‌شود. در مراحل آخر سرطان پیشرفت کرده و در بافت‌های مختلف گسترش پیدا می‌کند. برای انتخاب مؤثرترین درمان تعیین مرحله سرطان پوست ضروری است.

سرطان‌های سطحی پوست مانند کارسینوم سلول بازال به‌ندرت گسترش پیدا می‌کند. در بیشتر مواقع با بیوپسی می‌توان کل سلول‌های سرطانی را از بین برد. تنها پزشک آزمایشی برای تعیین مرحله سرطان تجویز می‌کند. اما دررابطه‌با سرطان‌هایی مانند کارسینوم سلول سنگ‌فرشی، کارسینوم سلول مرکل یا ملانوم پزشک آزمایش‌های بیشتری را انجام می‌دهد.

این آزمایش‌ها شامل آزمایش‌های تصویربرداری برای بررسی غدد لنفاوی مجاور و تشخیص علائم سرطان است. راه دیگر بیوپسی غدد لنفاوی است که با برداشتن غدد لنفاوی مجاور و آزمایش روی آن‌ها انجام می‌شود.

بهترین روش درمان سرطان پوست کدام است؟

اولین سؤال افراد پس از تشخیص بیماری این است که آیا سرطان پوست درمان دارد؟ گزینه‌های درمانی زیادی برای این بیماری وجود دارد. معمولاً بیوپسی اولیه پوست کافی بوده و نیازی به درمان‌های بیشتر نیست. اما اگر به درمان اضافی نیاز باشد، پزشک از گزینه‌های زیر استفاده می‌کند:

• درمان سرطان پوست به روش انجماد یا فریز: ممکن است پزشک کراتوزهای اکتنیک و برخی سرطان‌های کوچک و اولیه پوست را با انجماد از طریق نیتروژن مایع از بین ببرد. بافت مرده پس از انجماد حذف می‌شود.

• برش از طریق جراحی: این روش برای هر نوع سرطان مناسب است. پزشک بافت سرطانی و حاشیه اطراف پوست سالم را برش می‌دهد. در برخی مواقع برش گسترده‌تر بوده و پوست اطراف تومور هم برداشته می‌شود.

• جراحی موس: در مواقعی که سرطان بزرگ و عودکننده باشد یا سخت‌تر درمان شود، جراحی موس کاربرد دارد. این جراحی بیشتر برای ازبین‌بردن کارسینوم سلول‌های پایه و سنگ‌فرشی استفاده می‌شود. در قسمت‌هایی که باید تا حد ممکن از پوست محافظت شود، مانند روی بینی، این روش توصیه می‌شود. در طی این جراحی پزشک پوست را لایه به لایه برمی‌دارد و هر لایه را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند. این عمل تا زمانی که هیچ سلول غیرطبیعی باقی نماند، ادامه دارد.  

• کورتاژ و الکترودیکاسیون یا کرایوتراپی: پزشک پس از برداشتن توده، لایه‌های سلول سرطانی را با استفاده از دستگاهی با تیغه دایره‌ای (کورت) می‌تراشد. سوزن الکتریکی سلول‌های سرطانی باقی‌مانده را از بین می‌برد. در یکی از تکنیک‌های این روش می‌توان از نیتروژن مایع برای منجمد کردن ناحیه تحت درمان استفاده کرد.

درمان سرطان پوست پیشرفته چگونه است؟

در شرایطی که سرطان پیشرفت کرده و به بافت‌های مجاور منتقل شده باشد، باید از روش‌های دیگری برای مهار سرطان استفاده کرد. معمولاً در این مرحله درمان‌های زیر استفاده می‌شود.

۱. پرتو درمانی

در پرتو درمانی از پرتوهای انرژی پرقدرت مانند اشعه ایکس برای ازبین‌بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. زمانی که نتوان در طول جراحی سلول‌های سرطانی را به طور کامل از بین برد، پرتودرمانی گزینه بعدی است.

پرتو درمانی یک روش درمانی سیستمیک سلول‌های سرطانی است که در آن همه‌ی بدن تحت تاثیر قرار می‌گیرد. با این پرتوهای پرانرژی و پر قدرت، ساختار سلول‌های سرطانی از بین می‌رود و نمی‌توانند به رشد و تکثیر خود ادامه بدهند.

زمانی که از این روش استفاده می‌شود، بیمار به عوارض جانبی متنوع و نستبا شدیدی هم دچار می‌شود که برای آنها باید آماده باشد و آموزش‌های لازم به بیمار داد خواهد شد. زمان تشخیص بیماری و مرحله‌ی پیشرفت سرطان در تعیین روش‌های درمانی موثر است.

۲. شیمی‌ درمانی

در شیمی‌ درمانی از داروها برای ازبین‌بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. در مراحل اولیه سرطان که محدود به لایه‌های بالایی پوست است، کرم‌ها یا لوسیون‌های حاوی عوامل ضدسرطان مستقیماً روی پوست قرار می‌گیرند. اما زمانی که سرطان به سایر قسمت‌های بدن گسترش‌یافته باشد، از شیمی‌درمانی سیستمیک استفاده می‌شود.

شیمی درمانی از درمان‌های تهاجمی است و به کار بردن آن برای بیمار سرطانی باعث ایجاد و بروز علائمی می‌شود که می‌توانند ناتوان کننده باشند. برای همین، وجود حمایت اطرافیان و روحیه‌ی قوی خود بیمار می‌تواند در اثربخشی آن موثر باشد.

۳. درمان فوتودینامیک

این درمان ترکیبی از نور لیزر و داروهایی است که سلول‌های سرطانی را به نور حساس می‌کنند. درمان فوتودینامیک یا PDT از داروهایی استفاده می‌شود که سلول‌های سرطانی را به نور حساس می‌کنند و سپس با نور خاصی که به آنها تابانیده می‌شود، ساختار سلول‌های سرطانی از بین می‌رود. این درمان برای سرطان‌های خاصی استفاده می‌شود، سرطان پوست و چشم از انواع آن هستند.

درمان فوتودینامیک اگر به درستی استفاده شود، می‌تواند بدون عوارض بلندمدت، به درمان سرطان بپردازد. همچنین از جراحی کم تهاجم‌تر است و مدت زمانی که برای انجام جلسه‌ی درمانی طول می‌کشد، کوتاه است. برخلاف پرتو درمانی از این درمان می‌توان تعداد دفعات زیادی استفاده کرد و آن را بر روی یک بخش مشخص از نظر محل تابش، به کار برد.

۴. درمان بیولوژیکی سرطان پوست

در این روش از سیستم ایمنی بدن برای کشتن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. در این روش سیستم ایمنی بدن تحریک می‌شود تا توانایی آن برای از بین بردن سلول‌های سرطانی بازیابی شود. بیوتراپی و ایمونوتراپی از نام‌های دیگر این درمان هستند. یکی از مثال‌هایی که می‌توان برای این درمان نام برد، استفاده از سلول‌های لنفوسیت ‌T و انتقال آنها به بدن بیمار است. گاهی نیز از برخی از واکسن‌ها برای درمان بیولوژیکی استفاده می‌شود.

علائم بیماری پوستی	روش درمان سرطان پوست	عوارض جانبی
خونریزی	انجماد یا فریز	متاستاز و گسترش خال‌های پوستی
برآمدگی مرواریدی یا مومی شکل	برش از طریق جراحی	عود و بازگشت مجدد
درد و حساسیت	پرتو درمانی و شیمی درمانی	پیشرفت بیماری
پوسته‌پوسته شدن	کرایوتراپی	تورم و خارش پوست

انواع سرطان پوست کدامند؟

تومور پوست ۳ نوع مختلف دارد، کارسینوم سلول بازال، کارسینوم سلول سنگ‌فرشی و ملانوما. هرکدام از این سلول‌های سرطانی در ناحیه خاصی ایجاد شده و علائم متفاوتی دارند. دو نوع اول به‌عنوان سرطان پوست غیر ملانوما دسته‌بندی می‌شوند. انواع غیرمعمولی از سرطان‌های پوست وجود دارد که کمتر شایع هستند. سرطان‌هایی مثل تومور سلول مرکل و درماتوفیبروسارکوم ازاین‌دست هستند.

۱. کارسینوم سلول بازال

سرطان سلول بازال یا سرطان پوست bcc در نتیجه رشد غیرطبیعی و کنترل نشده سلول‌های پایه پوست در خارجی‌ترین لایه (اپیدرم) ایجاد می‌شود. این نوع سرطان بیشتر در نواحی که در معرض نور خورشید است، دیده می‌شود.

به‌ویژه در صورت، گوش‌ها، گردن، پوست سر، شانه‌ها و پشت کارسینوم سلول بازال دیده شده است. افرادی که به‌صورت متناوب و در طولانی‌مدت در معرض نور UV خورشید قرار دارند، بیشتر به این سرطان مبتلا می‌شوند. این نوع سرطان در مواقع نادر کشنده است.

۲. سرطان سلول سنگفرشی

کارسینوم سلول سنگ‌فرشی یا سرطان پوست سنگفرشی در اثر رشد کنترل نشده و غیرطبیعی سلول‌های سنگ‌فرشی در لایه اپیدرم ایجاد می‌شود. معمولاً این نوع سلول سرطانی در قسمت‌هایی از پوست که در معرض آفتاب قرار دارند، مانند گوش‌ها، صورت، پوست سر، گردن و دست‌ها دیده می‌شود.

قسمت‌هایی از پوست که نشانه‌هایی از آسیب‌های خورشیدی، از جمله چین‌وچروک و لکه‌های پیری دارند، بیشتر در معرض ایجاد تومور هستند. این نوع سرطان گاهی به‌سرعت رشد کرده و در صورت عدم تشخیص و درمان به‌موقع متاستاز کرده و موجب مرگ می‌شود.  

۳. بیماری ملانوما

ملانوسیت‌ها سلول‌های پوستی هستند که رنگ‌دانه ملانین را تولید می‌کنند. ملانوما سرطانی است که این سلول‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. سرطان ملانوم اغلب شبیه به خال است و در هر ناحیه‌ای از بدن می‌تواند ایجاد شود. حتی در قسمت‌هایی از پوست که در معرض نور خورشید نیست، این نوع سرطان دیده شده است.

در میان سه نوع شایع سرطان، ملانوما خطرناک‌ترین نوع است. در صورت تشخیص و درمان زودهنگام ملانوما می‌توان خطر مرگ را تا حد زیادی کاهش داد.

عوارض سرطان پوست چیست؟

خطراتی که ممکن است بعد از ایجاد انواع سرطان پوستی رخ دهد عبارتند از:

• سرطان پوست می‌تواند به بافت‌های مجاور مانند رگ‌های خونی، غدد لنفاوی یا اندام‌ها حمله کند.
• خطر بازگشت سرطان (عود) وجود دارد. اگر تمام سلول‌های سرطانی در طول درمان حذف نشوند یا سلول‌های سرطانی جدید در طول زمان ایجاد شوند، ممکن است این اتفاق رخ دهد.
• سرطان‌های بزرگتر یا پیشرفته‌تر پوست ممکن است نیاز به برداشتن و جراحی داشته باشند.
• در مواردی که سرطان پوست به غدد لنفاوی یا عروق لنفاوی مجاور گسترش یابد، لنف ادم ممکن است رخ دهد. لنف ادم به معنای تورم اندام یا ناحیه آسیب دیده به دلیل اختلال در تخلیه لنفاوی اس که باعث ناراحتی، کاهش تحرک و افزایش خطر عفونت می‌شود.

روش پیشگیری و جلوگیری از ابتلا به سرطان پوست چیست؟

بیشتر سرطان‌های پوست قابل پیشگیری هستند. برای محافظت از خود بهتر است به این نکات توجه داشته باشید:

• در وسط روز تاحدامکان از نور خورشید دوری کنید.
• در تمام طول سال از ضدآفتاب استفاده کنید.
• از لباس‌های تیره و پوشیده در معرض آفتاب استفاده کنید.
• از سولاریوم خودداری کنید.
• مراقب داروهای حساس‌کننده در مقابل آفتاب باشید. برخی داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها پوست را در برابر آفتاب حساس می‌کنند.
• پوست خود را مرتب چک کرده و در صورت مشاهده تغییرات به پزشک مراجعه کنید.
• اصول اولیه مراقبت از پوست را رعایت کنید.

خود آزمایی سرطان پوست چیست؟

یکی از بهترین روش‌ها برای پیشگیری از سرطان پوست، انجام خودآزمایی ماهانه است. برای انجام خودآزمایی بدن خود را از جلو و عقب در یک آینه تمام‌قد بررسی کنید. آرنج را خم کنید و بادقت ساعد، زیربغل و کف دست را نگاه کنید. پاها، بین انگشتان و کف پا نیز باید بررسی شود. با یک آینه دستی می‌توانید گردن و پوست سر خود را ببینید. در نهایت کمر و باسن خود را با آینه دستی چک کنید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

اگر متوجه تغییراتی در پوست خود شده‌اید و این موضوع برای شما نگرانی ایجاد کرده است، حتماً با متخصص پوست مشاوره داشته باشید. هر نوع تغییری در پوست نشانه سرطان پوست نیست. دکتر فوق تخصص سرطان پوست، پزشک متخصص پوست یا متخصص انکولوژی با بررسی و معاینه دقیق علت را بررسی کرده و در صورت نیاز آزمایش‌های بیشتری را تجویز می‌کند.

برای پیداکردن بهترین متخصص پوست می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره با دکتر پوست آنلاین و دکتر خون و سرطان آنلاین نیز وجود دارد.

• دکتر پوست تهران
• دکتر پوست شیراز
• دکتر پوست اصفهان
•  دکتر پوست مشهد
• دکتر پوست کرج

دکترتو مراقب سلامتی شماست!