فهرست مطالب
زمانی که یکی از اعضای داخلی بدن مانند روده‌ها از دیواره‌های ضعیف یا شکاف‌های موجود در دیواره شکم یا ناحیه کشاله ران با فشار بیرون زده و گیر می‌کنند، برآمدگی‌هایی ایجاد میشود که به آنها فتق می‌گویند. فتق برشی معمولا پس از انجام جراحی و ایجاد برش روی شکم اتفاق می‌افتد. فتق در زنان هم در ناحیه کشاله ران یا اینگوینال، شکم، ناف یا نزدیک ناحیه جراحی (فتق برشی) بروز می‌کند. به‌علاوه اینکه فتق عضلات کف لگن هم در زنان دیده میشود. اگر علائم خاصی را تجربه می‌کنید بهتر است در این باره با متخصص زنان مشورت کنید. شما می‌توانید از خدمات نوبت‌دهی و آنلاین دکترتو برای مشاوره با بهترین پزشکان استفاده کنید.
فتق در زنان چیست؟
تشخیص فتق در زنان بسیار دشوار است چرا که فتق‌ها بسیار کوچک هستند که به راحتی دیده نمی‌شوند. فتق در زنان معمولا از نوع فتق‌های داخلی است که معمولا درد مداوم دارد. به‌طورکلی، فتق در زنان نسبت به مردان کمتر شایع بوده و علایم آن نیز متفاوت است و اغلب درست تشخیص داده نمی‌شود.
فتق کشاله ران یا بالای ران، فتق پایین شکم (ناف) و فتق لگن در زنان شایع بوده که فتق شکمی و لگنی به شکل متفاوتی از مردان در زنان ظاهر می‌شوند. فتق در مردان برجسته شده و بیرون می‌زنند، درحالی‌که فتق در زنان کوچک‌تر، عمیق‌تر بوده و چندان قابل تشخیص نیستند.
ایا زنان هم فتق دارند؟
زنان نیز همانند مردان می‌توانند دچار انواع مختلف فتق شوند. فتق در زنان می‌تواند به دلایل متعددی اتفاق بیفتد. یکی از رایج‌ترین انواع فتق در زنان، فتق اینگوینال یا فتق در ناحیه کشاله ران است که ممکن است به علت ضعف عضلات این ناحیه، افزایش فشار داخل شکم در دوران بارداری یا چاقی رخ دهد. همچنین فتق امبلیکال یا فتق در ناحیه ناف نیز در زنان دیده میشود که می‌تواند در اثر افزایش فشار داخل شکم ایجاد شود.
نوع دیگر فتق در زنان، فتق رحمی است که در آن بخشی از رحم یا لوله‌های رحمی از طریق سوراخ‌های دیواره شکم به بیرون برآمده و گیر می‌کند. فتق در زنان غالبا پس از جراحی‌های شکمی یا زایمان نیز رخ می‌دهد. به دلیل ساختار آناتومیکی و فیزیولوژیکی خاص زنان، در مقایسه با مردان بیشتر در معرض انواع مختلف فتق قرار دارند.
| نوع فتق | نوع بروز | علل شایع | علائم اصلی | عوارض احتمالی |
|---|---|---|---|---|
| فتق کشاله ران (اینگوینال) | کانال اینگوینال (ناحیه کشاله ران) | ضعف عضلات، افزایش فشار داخل شکمی (بارداری، سرفه مزمن) | برآمدگی در کشاله ران، درد، ناراحتی | خفگی روده، انسداد روده |
| فتق نافی | ناحیه ناف | ضعف عضلات شکم، افزایش فشار داخل شکمی (بارداری، چاقی) | برآمدگی در ناحیه ناف، درد، ناراحتی | خفگی روده، عفونت |
| فتق فمورال (رانی) | کانال فمورال (ناحیه بالای ران) | ضعف بافت همبند، افزایش فشار داخل شکمی | برآمدگی در بالای ران، درد، ناراحتی | خفگی روده، انسداد روده |
| فتق برشی | محل برش جراحی قبلی | ضعف بافت همبند در محل برش | برآمدگی در محل برش، درد، ناراحتی | خفگی روده، عفونت |
| فتق دیافراگمی | دیافراگم (پرده جداکننده قفسه سینه و شکم) | نقص مادرزادی، آسیب، افزایش فشار داخل شکمی | مشکل در تنفس، درد قفسه سینه، سوزش سر دل | خفگی روده، مشکلات قلبی و ریوی |
علائم فتق در زنان
فتق در زنان کوچک‌تر و عمیق‌تر از فتق در مردان بوده و معمولا برجسته نشده و بیرون نمی‌زنند. اما برعکس، فتق در زنان باعث ایجاد درد مزمن و عمیق در ناحیه لگن و درد ضربه‌ای شدید چند وقت یکبار شده که به‌سرعت می‌آید و محو میشود. درد فتق در زنان با ورزش، سرفه، خنده یا حرکات کششی بدتر میشود.
متن انگلیسی:
verywellhealth
Other troubling symptoms that warrant prompt medical attention include: Worsening pain, Nausea, Difficulty with bowel movements, Bloating, Fever, A racing heart
ترجمه متن:
علائم نگران‌کننده دیگری که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند عبارتند از: بدتر شدن درد، حالت تهوع، مشکل در حرکات روده، نفخ، تب و ضربان قلب.
فتق تخمدان زنان
فتق تخمدان در زنان نوع نادری از فتق است که تخمدان یا بخشی از آن از طریق یکی از سوراخ‌های طبیعی یا ضعیف شده در دیواره شکم به بیرون برآمده و گیر می‌کند. برخی از علل ایجاد فتق تخمدان در زنان عبارتند از:
- سابقه جراحی‌های شکمی مانند زایمان سزارین یا جراحی‌های لگنی
- افزایش فشار داخل شکم در اثر بارداری، چاقی، یبوست مزمن و سرفه‌های طولانی‌مدت
- ضعف عضلانی مادرزادی در مناطقی از دیواره شکم
فتق ناحیه تناسلی در زنان
فتق در ناحیه تناسلی زنان به عنوان فتق واژینال یا فتق لگنی شناخته میشود. در این نوع فتق، بخشی از اندام‌های لگن و تناسلی زن از طریق واژن بیرون می‌زند. ضعف عضلات کف لگن در اثر زایمان، افزایش سن یا چاقی، افزایش فشار داخل شکم در شرایطی مانند یبوست مزمن، سرفه مزمن و بلندکردن اجسام سنگین، و همچنین جراحی‌های لگنی مانند هیسترکتومی (برداشتن رحم) از علل ایجاد فتق ناحیه تناسلی در زنان هستند.
علائم فتق ناف در زنان
برخی از علائم شایع فتق ناف در زنان عبارتند از:
- ظاهر شدن توده یا برآمدگی در ناف، به خصوص هنگام سرفه، عطسه یا بلند کردن اشیا سنگین
- احساس درد یا ناراحتی در ناحیه ناف
- احساس ناراحتی یا درد هنگام فعالیت‌های بدنی یا تغییر وضعیت بدن
- تورم و قرمزی در ناحیه ناف
- گاهی اوقات، گیر کردن بخشی از روده در ناف که باعث انسداد روده و درد شکم میشود.
احساس درد در زیر شکم داری؟
از متخصص نوبت بگیر تا معاینه بشی.
علائم فتق ناف در زنان باردار
افزایش فشار درون شکم ناشی از رشد رحم و جنین باعث شده بخشی از اندام‌های داخلی مانند روده از سوراخی در عضلات شکم به سمت ناف برآمده می‌شوند و فتق ناف به وجود می‌آید. این مسئله باعث ظاهر شدن توده یا برآمدگی در ناحیه ناف، همراه با احساس درد یا ناراحتی در این ناحیه به خصوص هنگام فعالیت بدنی، سرفه، عطسه و بلند کردن اشیا سنگین میشود. گاهی قرمزی و تورم ناحیه ناف نیز مشاهده می‌گردد.
فتق کشاله ران در زنان
فتق کشاله ران در زنان چندان شایع نیست که علت آن باریک‌تر بودن کانال ران در زنان است. اما بافت همبند ضعیف، احتمال ابتلا به این نوع فتق را افزایش می‌دهد و بالا رفتن سن هم مزید بر علت میشود. بلند کردن یا جابجایی اجسام سنگین تاثیری روی ایجاد فتق کشاله ران ندارد.
فتق شکم در زنان
فتق شکم در زنان پدیده‌ای شایع است که می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. این نوع فتق اغلب در اثر افزایش فشار داخل شکم، ضعف عضلات شکم یا آسیب‌های ناحیه شکم اتفاق می‌افتد. زنان به دلایل متعددی مستعد ابتلا به فتق شکم هستند، از جمله:
- بارداری و زایمان
- اضافه وزن و چربی اضافی در ناحیه شکم
- اسکار ناشی از جراحی‌های قبلی
- ضعف ذاتی عضلات شکم
سن ابتلا به فتق در زنان
فتق شکم در زنان می‌تواند در هر سنی ایجاد شود، اما برخی دوره‌های زندگی زنان بیشتر مستعد ابتلا به این مشکل هستند. در دوران بارداری و پس از زایمان، افزایش فشار داخل شکم ناشی از رشد جنین و عضلات ضعیف شده در اثر زایمان، زمینه‌ساز بروز فتق می‌گردد. معمولا فتق در طول بارداری یا چند هفته تا ماه‌ها پس از زایمان ایجاد میشود. زنان در دهه‌های چهارم تا ششم زندگی (سنین میانسالی) بیشتر در معرض ابتلا به فتق شکم قرار دارند، زیرا افزایش وزن، چاقی شکمی و ضعف عضلات در این سنین می‌تواند زمینه‌ساز بروز فتق باشد.
همچنین، با افزایش سن و کاهش توده عضلانی، زنان سالمند بیشتر مستعد ابتلا به فتق شکم هستند، زیرا ضعف عضلات و کاهش قدرت بافت‌های همبند در این سنین، احتمال فتق را افزایش می‌دهد. سن اوج ابتلا به فتق در زنان حدود ۵ سالگی و بعد ۷۰ سالگی است.
علت فتق در زنان
فتق شکم در زنان می‌تواند به دلایل متعددی ایجاد شود، اما برخی از مهم‌ترین علل آن عبارتند از:
- بارداری و زایمان
- ضعف و کشیدگی عضلات شکم به دلیل چاقی
- کاهش قدرت عضلات و بافت‌های همبند با افزایش سن
- کاهش تراکم استخوانی و عضلانی در سالمندان
- وجود عوامل ژنتیکی و ارثی
- فعالیت‌های سنگین و افزایش فشار داخل شکم
- عفونت‌های شکمی
- بیماری‌های نادر ژنتیکی
- حوادث و آسیب‌های شکمی
تشخیص فتق در زنان
تشخیص فتق شکم در زنان از طریق معاینه فیزیکی توسط پزشک انجام میشود. پزشک با بررسی ظاهری ناحیه شکم و انجام آزمایش‌های لازم به تشخیص فتق دست پیدا می‌کند. در معاینه فیزیکی، پزشک ناحیه شکم را به دقت بررسی نموده و به دنبال تورم یا برآمدگی غیرطبیعی در این ناحیه می‌گردد. سایر روش‌های تشخیص فتق در زنان عبارتند از:
- سی تی اسکن
- سونوگرافی
- آزمایش خون
درمان فتق در زنان
درمان فتق در زنان بسته به شدت و نوع فتق متفاوت است و می‌تواند به صورت محافظه‌کارانه یا جراحی انجام شود:
- درمان محافظه‌کارانه
- استفاده از کمربند یا تجهیزات ارتوپدی برای حمایت از ناحیه فتق و کاهش فشار بر آن
- اصلاح عادات و رفتارهای روزانه برای کاهش فشار داخل شکم مانند کاهش وزن، پرهیز از فعالیت‌های سنگین و اجتناب از یبوست
- انجام ورزش و تمرینات تقویت‌کننده عضلات شکم
- درمان جراحی
- جراحی ترمیم فتق: بازگرداندن محتویات فتق به داخل شکم و بازسازی دیواره شکم
- جراحی لاپاراسکوپیک با استفاده از دوربین و ابزارهای کوچک از طریق برش‌های کوچک
- استفاده از مش مصنوعی برای تقویت دیواره شکم
انتخاب روش درمان مناسب بسته به شدت علائم، اندازه فتق، علت ایجاد آن و سلامت کلی بیمار است. پزشک پس از ارزیابی‌های لازم، بهترین گزینه درمانی را برای هر بیمار توصیه می‌کند.
۱. درمان فتق در زنان با دارو
درمان دارویی در مورد فتق شکم در زنان معمولا کاربرد محدودی دارد. اغلب در موارد خفیف یا در کنار سایر روش‌های درمانی از داروها استفاده میشود. داروها می‌توانند به کاهش درد و پیشگیری از عوارض فتق کمک کنند. برای مثال، می‌توان از ضد درد‌ها، ملین‌ها یا داروهای کاهنده فشار داخل شکم استفاده کرد. در مواردی که فتق بزرگ یا پیشرفته باشد، درمان دارویی به تنهایی کافی نبوده و نیاز به اقدام جراحی خواهد بود.
۲. درمان خانگی فتق در زنان
برخی روش‌های درمان خانگی فتق در زنان عبارتند از:
- استفاده از کمربند یا بند ارتوپدی
- انجام تمرینات تقویت‌کننده عضلات شکم و لگن
- تغییر عادات روزانه و پرهیز از فعالیت‌های سنگین بدنی، جلوگیری از یبوست و کاهش وزن اضافی
- استراحت و محدود کردن فعالیت‌های سنگین بدنی
- کمپرس سرد و گرم روی ناحیه فتق
۳. درمان پاره شدن فتق در زنان
درمان پاره شدن فتق در زنان شامل اقدامات اولیه مانند عدم لمس بافت خارج شده، وضعیت خوابیده و پوشاندن محل با پارچه نرم تا زمان مراجعه به بخش اورژانس است. پزشک در اورژانس با معاینه و در صورت نیاز، برگرداندن بافت خارج شده داخل شکم، اقدامات درمانی را انجام می‌دهد. در موارد شدید ممکن است نیاز به جراحی اورژانسی باشد. پس از درمان، بیمار باید به توصیه‌های پزشک در مورد محدودیت‌های فعالیت و پیگیری منظم توجه کند.
۴. عمل فتق زنان چگونه است؟
عمل جراحی فتق در زنان معمولا به صورت غیر اورژانسی انجام میشود. در این عمل، محل فتق باز شده و بافت خارج شده از شکم (روده یا چربی) با احتیاط به داخل بازگردانده میشود. سپس، دیواره شکم تقویت و محکم میشود تا از بازگشت فتق جلوگیری شود. جراحی می‌تواند به دو صورت باز یا لاپاروسکوپی انجام شود.
در لاپاروسکوپی جراح از طریق چند برش کوچک در شکم عمل را انجام می‌دهد و به دلیل کمتر بودن اندازه برش‌ها، باعث کاهش درد و زمان بهبودی بیمار میشود. پس از جراحی، بیمار معمولا یک تا دو روز در بیمارستان بستری میشود. پیگیری منظم پزشکی برای ارزیابی روند بهبودی و پیشگیری از عوارض ضروری است.
نمی‌دونی جراحی فتق نیاز داری یا نه؟ همین حالا با متخصص مشورت کن.
عوارض فتق در زنان
فتق در زنان عوارض مختلفی ایجاد می‌کند که عبارتند از:
- انسداد روده و اختلال در خون‌رسانی به بافت
- مرگ سلولی (نکروز)
- عفونت در محل برش جراحی
- درد و سفتی در ناحیه عمل
- عود فتق
عوارض فتق در زنان باردار
فتق در زنان باردار به طور مستقیم به نوزاد آسیب نمی‌رساند، چرا که نوزاد در داخل رحم در امان است، بنابراین یک حفره کوچک در دیواره شکمی تاثیری روی جنین ندارد. حتی اگر احساس درد داشته باشید، نوزاد دردی حس نمی‌کند.
متن انگلیسی:
ukhealthcare.uky
In many cases, the hernia actually becomes less painful in the later stages of pregnancy because the growing uterus blocks the hole in the muscles. Even with a hernia, a Caesarean section is not usually necessary. Almost all women can safely deliver a baby vaginally
ترجمه متن:
در بسیاری از موارد، فتق در مراحل بعدی بارداری کمتر دردناک میشود، زیرا رحم در حال رشد، سوراخ ماهیچه‌ها را مسدود می‌کند. حتی با وجود فتق، معمولاً سزارین لازم نیست. تقریباً همه زنان می‌توانند با خیال راحت نوزاد خود را از طریق واژینال به دنیا آورند.
پیشگیری از فتق زنان
روش‌های پیشگیری از فتق زنان عبارتند از:
- حفظ وزن سالم و جلوگیری از اضافه وزن
- تقویت عضلات شکم
- پرهیز از بلند کردن اشیای سنگین
- پرهیز از سرفه و یبوست مزمن
- درمان مشکلات تنفسی و گوارشی
- رعایت بهداشت زایمان
- پیشگیری از عوارض جراحی شکمی، رعایت نکات بهداشتی و پیگیری منظم پس از جراحی
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
فتق در زنان پدیده شایعی است که معمولا در بیشتر موارد جدی نیست، اما ممکن است عوارضی ایجاد کنند که خطرناک باشند. درد و سایر مشکلات ناشی از فتق در زنان با گذشت زمان بیشتر می‌شوند. در صورت ابتلا به فتق باید مراقب باشید و حتما پیش از جدی و وخیم شدن بیماری حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید. از آنجایی که فتق‌ها خود به خود درمان نمی‌شوند، حتما باید برای درمان آن اقدام کنید و به پزشک متخصص زنان مراجعه نمایید. اگر نیاز به دریافت نظرات بیشتری دارید می‌توانید از خدمات غیرحضوری دکترتو برای مشاوره آنلاین دکتر زنان کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
من چند روز پیش بخاطر سرفه های شدیدزیر بخیه های سزارینم درد گرفت بعد ۱۳ سال به طوری که فکر کردم بخیه هام از داخل شکمم باز شده رفتم پیش دکتر گفتم حس میکنم بخیه هام باز شده چون با سرفه هایی که داشتم هر بار فشار زیادی به زیر شکمم سمت چپ بغل کشاله رانم بود ودکتر گفت بعد ۱۳ سال وبرای اطمینان گفت سونوگرافی بدم که سونوگرافی هیچ مشکلی نداشت ولی چون درد داشتم دکتر گفت احتمال فتق داری ومن خیلی دارم اذیت میشم چیکار باید بکنم
سلام
اگر سونوگرافی مشکلی نشان نداده و فتق تایید نشده، احتمالاً درد شما به دلیل فشار ناشی از سرفه‌های شدید یا کشش عضلات و بافت‌های اطراف ناحیه بخیه‌ها باشد. درد در ناحیه بخیه‌های سزارین بعد از مدت طولانی معمولاً نادر است، اما می‌تواند به دلیل عواملی مانند کشش، فشار یا التهاب ایجاد شود. در صورتی که درد ادامه پیدا کرد یا شدت گرفت، بهتر است دوباره با پزشک مشورت کنید تا علت دقیق‌تر بررسی شود. در صورت تایید فتق، درمان‌های خاصی مانند جراحی ممکن است نیاز باشد. همچنین، استراحت و اجتناب از فشار زیاد می‌تواند به کاهش درد کمک کند.
با سلام
من دو ساله قبل جراحی رحم و تخمدان داشتم و برداشتم.
گاهی اوقات که فعالیت سنگین و یا زیاد خم می شوم .کمی بالاتر از نامیم درد می گیرد و چاق هم هستم .
امکان دارد فتق ناف داشته باشم .بعد اگه رعایت کنم درد از بین می رود.ممکنه راهنمایی کنید.
سلام، با توجه به جراحی قبلی شما و دردهایی که هنگام فعالیت‌های سنگین یا خم شدن ایجاد میشود، احتمال وجود فتق ناف وجود دارد. فتق ممکن است زمانی که فشار بر دیواره شکم افزایش یابد، به ویژه در شرایطی مانند چاقی یا بلند کردن اجسام سنگین، ایجاد شود. برای بررسی دقیق و تشخیص قطعی، توصیه میشود که به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که فتق وجود داشته باشد، ممکن است با رعایت محدودیت‌های فیزیکی و انجام درمان‌های خاص، درد کاهش یابد، اما در برخی موارد نیاز به درمان جراحی است.
متخصص جراحی عمومی
امروزفهمیدم فتق کشاله ران دارم دردهم میکنه
سلام
فتق کشاله ران زمانی رخ می‌دهد که بخشی از بافت بدن، مانند روده، از دیواره شکمی ضعیف شده به خارج فشار می‌آورد. درد در ناحیه فتق معمولاً ناشی از فشار و تحریک بافت‌ها است. برای مدیریت درد و جلوگیری از بدتر شدن وضعیت، بهتر است از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید و به پزشک مراجعه کنید تا راهنمایی‌های لازم برای درمان، از جمله احتمال نیاز به جراحی را دریافت کنید.
متخصص جراحی عمومی
ممنون از مطالب بسیار خوبتون
خیلی عالی توضیح دادید
ممنونم از همراهی تان دوست عزیز
تندرست باشید و شاد
سلام من تقزیبن یک و نیم سال میشه فتق در قسمت بالایی سمت راست رانم دارم که بعد از زایمان ایجاد شد قبلأ درد نداشت ولی الان که ۵ماهه باردارم وسیله سنگین که برمی‌داریم تمام ران سمت راست پام درد میگیره بنظرتون چکار کنم آیا آسیب ب جنین وارد نمیشه اگر جراحی کنم
سلام! فتق در دوران بارداری می‌تواند فشار زیادی به ناحیه ایجاد کند و درد بیشتری به همراه داشته باشد. برای جلوگیری از آسیب به جنین، بهتر است از بلند کردن وسایل سنگین خودداری کنید و به پزشک متخصص جراحی و متخصص زنان مراجعه کنید تا نظر دقیق‌تری بدهند. معمولاً جراحی فتق در دوران بارداری توصیه نمی‌شود مگر در موارد ضروری، زیرا ممکن است به جنین آسیب برساند. پزشک شما می‌تواند بهترین راهکار را بسته به وضعیت خاص شما تجویز کند.
متخصص زنان و زایمان