فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
سرطان روده بزرگ از جمله سرطانهایی است که در ابتدا بیصدا پیشرفت میکند و به همین دلیل تشخیص آن در مراحل اولیه دشوار است. بسیاری از بیماران تنها زمانی متوجه تغییرات میشوند که بیماری به مراحل پیشرفتهتر رسیده باشد. این تغییرات ممکن است بهصورت خون در مدفوع، دردهای شکمی یا تغییرات در حرکات روده ظاهر شوند. عوامل مختلفی مانند سبک زندگی ناسالم، رژیم غذایی پرچرب و سابقه خانوادگی میتوانند احتمال ابتلا به علائم سرطان روده بزرگ را افزایش دهند. در عین حال، چون بسیاری از این نشانهها با مشکلات شایعتری مثل هموروئید یا سندروم روده تحریکپذیر شباهت دارند، اغلب نادیده گرفته میشوند. در این مطلب از دکترتو، با علائم سرطان روده بزرگ آشنا میشوید.
علائم سرطان روده بزرگ چیست؟
بسیاری از افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ در ابتدا هیچ علامتی ندارند. معمولا زمانی علائم سرطان روده بزرگ ظاهر می شود که بیماری پیشرفت کرده یا این که باعث بروز یک سری عوارض جانبی شده است. حتی بسیاری از علائم این سرطان میتواند ناشی از مشکلات دیگری مانند عفونت، هموروئید، سندروم روده تحریکپذیر یا بیماری التهابی روده باشند که به دلیل شباهت آنها با نشانههای سرطان، گاهی اشتباه گرفته میشوند. از طرفی، علایم سرطان روده بزرگ در بیماران مختلف، به اندازه سرطان و محل قرارگیری آن در روده بستگی دارد. به صورت کلی این نشانهها شامل موارد زیر است:
- تغییر در عادات روده مانند اسهال، یبوست یا باریک شدن مدفوع که بیش از چند روز طول بکشد.
- احساس مداوم نیاز به اجابت مزاج که حتی با رفتن به توالت هم برطرف نمیشود.
- خونریزی مقعدی یا وجود خون قرمز روشن
- وجود خون در مدفوع که ممکن است آن را قهوهای تیره یا سیاه نشان دهد.
- گرفتگی یا درد شکم (روده)
- ضعف و خستگی
- کاهش وزن بدون تلاش
۱. تغییر در عادات روده مانند اسهال، یبوست یا باریک شدن مدفوع
تغییر مداوم در عادات رودهای، از نشانههای مهم سرطان روده بزرگ است. این تغییرات ممکن است در اثر تومور یا انسداد نسبی در مسیر روده ایجاد شوند و گاهی با نفخ یا احساس پری همراهاند. در صورتی که مدفوع به رنگ قرمز تیره یا سیاه درآید یا علائم بهطور ناگهانی شدید شوند، باید بهصورت فوری به پزشک مراجعه شود تا احتمال خونریزی داخلی یا بیماریهای جدیتر از جمله سرطان بررسی گردد.
۲. احساس مداوم نیاز به اجابت مزاج
احساس نیاز پیوسته به دفع مدفوع حتی پس از تخلیه کامل، یا همان تنسموس، میتواند از علائم سرطان روده بزرگ باشد. تنسموس ممکن است در اثر وجود توده یا التهاب در دیواره روده ایجاد شود و با درد، فشار یا ناراحتی در ناحیه پایین شکم همراه باشد. در صورت مشاهدهی خون در مدفوع یا بروز ناگهانی علائم شدید، مراجعهی فوری برای تشخیص و درمان ضروری است.
۳. خونریزی مقعدی یا وجود خون قرمز روشن
مشاهده خون قرمز روشن در مدفوع یا پس از اجابت مزاج یکی از نشانههای هشداردهنده مشکلات گوارشی از جمله سرطان روده بزرگ است. اگرچه بواسیر و شقاق نیز میتوانند باعث خونریزی شوند، اما خونریزی مکرر یا همراه با تغییر در عادات روده نیاز به بررسی دقیق دارد. پزشک معمولا با کولونوسکوپی منبع خونریزی را مشخص میکند. تشخیص زودهنگام علت خونریزی میتواند در پیشگیری از پیشرفت سرطان نقش کلیدی داشته باشد.
۴. وجود خون در مدفوع و تغییر رنگ آن از علائم سرطان روده بزرگ
وجود خون در مدفوع که باعث تیره یا سیاه شدن آن شود، معمولاً نشانه خونریزی در بخشهای بالایی دستگاه گوارش مانند معده یا دوازدهه است و به آن «ملِنا» گفته میشود. در مقابل، خون ناشی از روده بزرگ یا راستروده اغلب به رنگ قرمز روشن یا تیره دیده میشود. هرچند بهندرت ممکن است خونریزی از بخشهای بالایی روده بزرگ نیز باعث تیرگی مدفوع شود، اما در بیشتر موارد منشأ آن در قسمتهای بالاتر است.
۵. گرفتگی یا درد شکم (روده)
درد یا گرفتگی شکم بهویژه اگر مداوم و بدون علت مشخص باشد، میتواند از علائم سرطان روده بزرگ باشد. این درد معمولا به دلیل انسداد جزئی یا التهاب در ناحیه تومور ایجاد میشود. بیماران ممکن است احساس نفخ، پری یا فشار در شکم داشته باشند. اگر این درد با تغییر در حرکات روده یا خون در مدفوع همراه است، لازم است ارزیابی پزشکی صورت گیرد. تشخیص زودرس میتواند از پیشرفت سرطان و بروز عوارض شدید جلوگیری کند.
۶. ضعف و خستگی
ضعف و خستگی مداوم در مبتلایان به سرطان روده بزرگ اغلب ناشی از کمخونی است که در اثر از دست دادن تدریجی خون از طریق روده ایجاد میشود. کاهش سطح گلبولهای قرمز باعث میشود اکسیژن کمتری به بافتها برسد و بدن احساس خستگی و بیحالی کند. اگر خستگی بدون دلیل واضح مانند بیخوابی یا استرس بروز کند، باید بررسیهای خونی و گوارشی انجام شود تا احتمال وجود سرطان رد شود.
۷. کاهش وزن بدون تلاش
کاهش وزن ناگهانی بدون تغییر در رژیم غذایی یا فعالیت بدنی میتواند نشانه پیشرفت سرطان روده بزرگ باشد. این کاهش وزن معمولا به دلیل افزایش نیاز متابولیکی بدن برای مقابله با تومور و کاهش جذب مواد مغذی در روده اتفاق میافتد. اگر کاهش وزن با علائمی مانند درد شکم، تغییر در اجابت مزاج یا خون در مدفوع همراه باشد، بررسی فوری از نظر سرطان ضروری است. تشخیص زودهنگام در این مرحله تأثیر زیادی در موفقیت درمان دارد.
| علامت | توضیح | چه زمانی نگرانکننده است؟ |
|---|---|---|
| تغییر در عادت اجابت مزاج | اسهال یا یبوست جدید، یا تغییر در شکل مدفوع | اگر بیش از ۲–۳ هفته ادامهدار باشد |
| وجود خون در مدفوع | خون روشن یا تیره، گاهی مخفی و فقط در آزمایش دیده میشود | حتی یکبار مشاهده هم نیاز به بررسی دارد |
| درد یا گرفتگی شکم | درد مبهم، نفخ یا احساس پری مداوم | اگر بدون علت مشخص تکرار شود |
| احساس تخلیه ناقص روده | حس باقیماندن مدفوع بعد از دفع | در صورت تداوم یا همراهی با سایر علائم |
| کاهش وزن بیدلیل | لاغری بدون رژیم یا فعالیت خاص | بهویژه همراه با ضعف یا بیاشتهایی |
| خستگی و کمخونی | رنگپریدگی، بیحالی، تنگی نفس خفیف | ناشی از خونریزی مزمن روده |
| باریک شدن مدفوع | مدفوع نازکتر از حالت طبیعی | اگر تغییر جدید و پایدار باشد |
علائم اولیه سرطان روده بزرگ
سرطان روده بزرگ در مراحل اولیه اغلب بیعلامت است و معمولاً با غربالگری شناسایی میشود؛ غربالگری میتواند سرطان را زودتر و حتی پیش از علائم آشکار کند. معمولا بیماری تنها از طریق انجام غربالگریهای سرطان و با بررسی بافتهای روده قابل تشخیص است. در برخی موارد هم علائم سرطان روده بزرگ در مراحل اولیه شامل تغییراتی در عادات رودهها است. برای مثال ممکن است برای مدت زمانی طولانی مدام یبوست داشته باشید یا برعکس اسهال شوید. خونریزیهای مقعدی هم میتواند یکی دیگر از علائم اولیه این بیماری باشد. از آن جایی که عمدتا این نشانهها میتوانند مشابه با سایر مشکلات سلامتی مانند هموروئید باشند، گاهی اوقات به راحتی نادیده گرفته میشوند. نفخ معده یا حالت تهوع و استفراغ هم در برخی از بیماران، از نشانههای اولیه این بیماری است. بنابراین بررسی موارد فرق بواسیر با سرطان روده در چنین مواردی حائز اهمیت است.
علائم سرطان روده بزرگ خوش خیم
در بیشتر موارد تومورهای خوشخیم کولون، مانند پولیپها، خصوصا در مراحل اولیه بیماری هیچ علائمی را ایجاد نمیکنند. اغلب آنها در طول کولونوسکوپی کشف میشوند. با این حال، برخی از پولیپهای بزرگتر یا تومورهای خوشخیم میتوانند علائمی مانند خونریزی مقعدی، تغییر در عادات روده (از جمله یبوست، اسهال یا احساس تخلیه ناقص) و درد شکم را ایجاد کنند. خونریزیهای مقعدی معمولا یکی از نشانههای قابل توجه پولیپها یا تومورهای خوشخیم بزرگتر هستند. همچنین پولیپهای بزرگتر ممکن است باعث درد شکم، نفخ یا وجود ترشحات مخاطی در مدفوع شوند.
علائم سرطان روده بزرگ بدخیم
در اکثر مواقع تا زمانی که تومورها یا پولیپهای روده بزرگ خوشخیم و کوچکاند، علائمی ندارند. اما با پیشرفت بیماری و بدخیم شدن سرطان، به تدریج یک سری علائم جدیتر ایجاد میشود. علائم هشداردهندهای که باید به آنها توجه کرد شامل موارد زیر است:
- اسهال شدید که برای چند هفته ادامه دارد و بهتر نمیشود.
- یبوست مزمن و ادامهدار که با دارو درمان نمیشود.
- از دست دادن اشتها
- احساس تخلیه نشدن رودهها
- خون در مدفوع
- خستگی یا ضعف مداوم و غیر قابل توضیح که با استراحت بهبود نمییابد.
برخی از علائم سرطان روده بزرگ بدخیم مربوط به زمانی است که بیماری به سایر بخشها یا اندامهای بدن متاستاز میکند. در این شرایط بسته به این که سرطان به چه بخشهایی سرایت کرده، ممکن است بیماران علائم متفاوتی را تجربه کنند. برای مثال در صورتی که سرطان بدخیم روده بزرگ به ریهها متاستاز کند، علائمی مانند سرفههای شدید یا تنگی نفس هم ایجاد میشوند. گاهی هم سرطان به مغز سرایت میکند و علائم آن شامل سرگیجه و سردردهای بسیار شدید است.
متن انگلیسی:
beatcancer
Common signs include changes in bowel habits, rectal bleeding, persistent abdominal discomfort, weakness or fatigue, unexplained weight loss, and the feeling that the bowel doesn’t empty completely.
ترجمه متن:
علائم شایع عبارتند از تغییر در عادات روده، خونریزی مقعدی، ناراحتی مداوم شکمی، ضعف یا خستگی، کاهش وزن غیرقابلتوضیح و احساس تخلیه نشدن کامل روده است.
خون در مدفوع یا تغییر در اجابت مزاج رو نادیده نگیر. از دکتر نوبت بگیر.
علائم عود سرطان روده بزرگ
سرطان روده بزرگ یا رکتوم میتواند ماهها یا سالها پس از درمان بازگردد. به این شرایط سرطان عود کننده میگویند. بسیاری از علائم عود سرطان روده بزرگ مشابه علائمی است که در اولین مرتبه ابتلا به سرطان تجربه کردهاید. این علائم شامل درد شکم، یبوست یا اسهال و کاهش وزن میشود. همچنین برخی از بیماران ممکن است بیش از حد معمول احساس خستگی کنند یا این که بسته به ناحیهای که سرطان به آنجا گسترش یافته، درد لگن یا کمر و مشکلات تنفسی داشته باشند. در نهایت برخی از افراد هم هیچ علائمی ندارند که در این شرایط احتمال سرایت سرطان به دیگر بخشهای بدن کمتر است.
شکم درد و خونریزی مقعدی میتواند از علائم سرطان روده بزرگ خوشخیم باشد، هرچند این علائم نیاز به بررسی دقیق پزشکی دارند.علائم سرطان روده بزرگ بدخیمدر اکثر مواقع تا زمانی که تومورها یا پولیپهای روده بزرگ خوشخیم و کوچکاند، علائمی ندارند. اما با پیشرفت بیماری و بدخیم شدن سرطان، به تدریج یک سری علائم جدیتر ایجاد میشود. علائم هشداردهندهای که باید به آنها توجه کرد شامل موارد زیر است:اسهال شدید که برای چند هفته ادامه دارد و بهتر نمیشود.یبوست مزمن و ادامهدار که با دارو درمان نمیشود.از دست دادن اشتهااحساس تخلیه نشدن رودههاخون در مدفوعخستگی یا ضعف مداوم و غیر قابل توضیح که با استراحت بهبود نمییابد.برخی از علائم سرطان روده بزرگ بدخیم مربوط به زمانی است که بیماری به سایر بخشها یا اندامهای بدن متاستاز میکند. در این شرایط بسته به این که سرطان به چه بخشهایی سرایت کرده، ممکن است بیماران علائم متفاوتی را تجربه کنند. برای مثال در صورتی که سرطان بدخیم روده بزرگ به ریهها متاستاز کند، علائمی مانند سرفههای شدید یا تنگی نفس هم ایجاد میشوند. گاهی هم سرطان به مغز سرایت میکند و علائم آن شامل سرگیجه و سردردهای بسیار شدید است.متن انگلیسی:Common signs include changes in bowel habits, rectal bleeding, persistent abdominal discomfort, weakness or fatigue, unexplained weight loss, and the feeling that the bowel doesn’t empty completely.ترجمه متن:علائم شایع عبارتند از تغییر در عادات روده، خونریزی مقعدی، ناراحتی مداوم شکمی، ضعف یا خستگی، کاهش وزن غیرقابلتوضیح و احساس تخلیه نشدن کامل روده است.beatcancerخون در مدفوع یا تغییر در اجابت مزاج رو نادیده نگیر. از دکتر نوبت بگیر.
کاهش وزن غیرقابل توضیح میتواند یکی از علائم عود سرطان روده بزرگ باشد.کاهش وزن غیرقابل توضیح میتواند یکی از علائم عود سرطان روده بزرگ باشد.علائم سرطان روده بزرگ در کودکان
سرطان روده بزرگ در کودکان نادر است، اما غیرممکن نیست. در صورت ابتلای کودک به این نوع سرطان، علائم سرطان روده بزرگ در آنها شامل موارد زیر است:
- درد و گرفتگیهای شدید شکمی؛ درد شکمی مداوم یا مکرر، به ویژه اگر با علائم دیگر همراه باشد.
- تغییر در عادات روده مانند یبوست یا اسهال یا تغییر در دفعات دفع یا قوام مدفوع
- خونریزی مقعدی یا وجود خون در مدفوع
- وجود توده قابللمس در شکم
- کاهش وزن ناخواسته و بدون علت شناخته شده کودک
- حالت تهوع یا استفراغ مداوم یا غیر قابل توضیح
- خستگی و ضعف شدید
دیدن خون در مدفوع نگرانت کرده؟
تا دیر نشده نوبت بگیر.
علائم سرطان روده بزرگ در زنان
اکثر علائم سرطان روده بزرگ در زنان مشابه مردان است. تغییر در عادات روده، مانند اسهال یا یبوست مداوم و وجود خون در مدفوع از شایعترین نشانه های سرطان روده بزرگ در زنان است. یکی از علائم اختصاصیتر سرطان روده بزرگ در زنان، تنگی نفس و علائم کم خونی است. سرطان رکتوم یا روده بزرگ به دلیل از دست دادن خون و التهاب مزمن، میتواند منجر به کم خونی شود. خونریزی در سرطان روده بزرگ، تعداد گلبولهای قرمز و سطح آهن در خون را کاهش میدهد و منجر به کم خونی فقر آهن در زنان می شود. جدای از این، التهاب ناشی از تشکیل تومور در راستروده یا کولون نیز ممکن است باعث کم خونی شود. کم خونی میتواند باعث بروز علائمی مانند تنگی نفس، رنگ پریدگی، سرگیجه یا ضعف شود.
یکی دیگر از علائم بسیار ناراحت کننده سرطان روده بزرگ در زنان، درد و ناراحتیهای شدید شکمی و گرفتگی عضلانی است. برای زنانی که هنوز یائسه نشدهاند، برخی از علائم مانند خونریزی یا گرفتگیهای عضله، ممکن است شبیه مشکلات قاعدگی باشد.
متن انگلیسی:Anemia is another warning sign of colon cancer in women. Rectal or colon cancer can lead to anemia due to chronic blood loss and inflammation.ترجمه متن:کم خونی یکی دیگر از علائم هشداردهنده سرطان روده بزرگ در زنان است. سرطان رکتوم یا روده بزرگ به دلیل خونریزی و التهاب مزمن میتواند منجر به کم خونی شود.
buzzrx
علائم سرطان روده بزرگ در مردان
با وجودی که احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ در مردان بیشتر از زنان است، اما علائمی که تجربه میکنند عمدتا یکسان است. تنها بسته به سن بیمار و مرحله و شدت بیماری، ممکن است علائم سرطان روده بزرگ در مردان متغیر باشد. بهطور کلی شایعترین علایم سرطان روده بزرگ در مردان شامل موارد زیر است:
- تغییراتی در عادات روده مانند اسهال یا یبوست مداوم
- خونریزی مقعدی
- وجود خون در مدفوع
- خستگی و ضعف شدید
- درد و گرفتگی شدید شکمی
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
نتیجه گیری
علائم سرطان روده بزرگ میتوانند متنوع و گمراهکننده باشند، اما شایعترین آنها شامل تغییر در عادات روده، خونریزی مقعدی، درد شکمی و کاهش وزن ناگهانی است. این نشانهها معمولاً زمانی بروز میکنند که بیماری پیشرفت کرده و نیاز به بررسی فوری دارد. با وجود این، بروز چنین علائمی همیشه به معنی سرطان نیست و میتواند به سایر اختلالات گوارشی نیز مربوط شود. تشخیص قطعی تنها از طریق آزمایشهای تخصصی مانند کولونوسکوپی امکانپذیر است. شناخت زودهنگام نشانهها و توجه به تغییرات غیرعادی در عملکرد روده میتواند نقش کلیدی در درمان مؤثر و پیشگیری از عوارض جدیتر داشته باشد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!