فهرست مطالب
سرطان روده یکی از سرطان‌های شایع است که تشخیص به موقع آن می‌تواند نقش حیاتی در درمان و کنترل بیماری داشته باشد. به همین خاطر پزشکان به محض مشکوک شدن به وجود این بیماری، آزمایش‌های مختلفی را برای بررسی سلامت و وضعیت روده توصیه می‌کنند. هر کدام از این آزمایش‌ها اطلاعات خاصی درباره وضعیت فرد ارائه می‌دهد و بسته به شرایط بیمار، ممکن است پزشک یک یا چند مورد از آن‌ها را توصیه کند. در این مقاله از دکترتو قصد داریم با انواع نمونه برگه آزمایش سرطان روده و نحوه تفسیر هر کدام آشنا شویم. با ما همراه باشید.
انواع نمونه برگه آزمایش سرطان روده
انواع مختلفی از برگه‌های آزمایش برای تشخیص سرطان روده وجود دارند که شامل تست‌های خون مخفی در مدفوع (FOBT)، کولونوسکوپی، و بیوپسی هستند. برگه آزمایش FOBT معمولا برای شناسایی خون پنهان در مدفوع استفاده میشود که می‌تواند نشانه‌ای از سرطان روده باشد. کولونوسکوپی برای بررسی مستقیم روده بزرگ و برداشت نمونه برای بیوپسی به کار می‌رود. برای تشخیص سرطان روده از آزمایش‌های گوناگونی استفاده میشود. در ادامه، مهم‌ترین انواع نمونه برگه آزمایش سرطان روده را معرفی می‌کنیم:
- نمونه برگه آزمایش مدفوع
- نمونه برگه آزمایش خون
- نمونه برگه کولونوسکوپی
- نمونه برگه بیوپسی روده
- نمونه برگه تصویربرداری از سرطان روده
متن انگلیسی:
به نقل از سایت labcorp
Colon cancer can take as long as 10 to 15 years to develop, which gives you lots of time to do something about It.
ترجمه فارسی:
سرطان روده ممکن است ۱۰ تا ۱۵ سال طول بکشد تا شکل بگیرد، بنابراین فرصت کافی دارید تا برای پیشگیری از آن اقدام کنید.
نمونه برگه ازمایش مدفوع
از آنجایی که وجود خون در مدفوع می‌تواند نشانه‌ای از سرطان روده بزرگ یا پولیپ‌های پیش سرطانی باشد، آزمایش مدفوع یکی از ساده‌ترین و در عین حال موثرترین روش‌ها برای غربالگری سرطان روده به شمار می‌رود.
رایج‌ترین نوع این آزمایش، تست ایمونوشیمی مدفوع (FIT) است که برای تشخیص خون مخفی در مدفوع انجام میشود. این خون مخفی با چشم قابل مشاهده نیست اما می‌تواند نشان دهنده تغییرات مهم در دستگاه گوارش باشد. در نمونه برگه ازمایش مدفوع معمولا اطلاعات زیر درج میشود:
- نام آزمایش (FIT یا FOBT)، تاریخ جمع‌آوری نمونه و انجام تست
- میزان هموگلوبین شناسایی شده در نمونه مدفوع
- نتیجه نهایی آزمایش (مثبت یا منفی)
تفسیر آزمایش مدفوع و تشخیص سرطان روده
نتایج آزمایش مدفوع معمولا به دو شکل مثبت یا منفی گزارش میشود که هر یک بیانگر وضعیت خاصی از سلامت دستگاه گوارش هستند:
نتیجه منفی به این معناست که در نمونه مدفوع شما هیچ نشانه‌ای از خون مخفی یافت نشده و در حال حاضر نیازی به اقدام فوری وجود ندارد. با این حال، نتیجه منفی احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ را به طور کامل رد نمی‌کند، زیرا برخی از توده‌ها یا پولیپ‌ها خونریزی ندارند و دقت این آزمایش بسته به کیت و آستانه تغییر می‌کند.
بنابراین اگر پس از دریافت نتیجه منفی، علائم مشکوکی نظیر دردهای شدید در ناحیه شکم یا کاهش وزن بی‌دلیل را تجربه کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
نتیجه مثبت نشان می‌دهد که در نمونه مدفوع مقدار قابل‌توجهی هموگلوبین (پروتئین موجود در گلبول‌های قرمز خون) یافت شده است. البته نتیجه مثبت لزوما به معنی وجود سرطان نیست، زیرا ممکن است خونریزی به دلایل دیگری مانند بواسیر، زخم معده، التهاب روده، مصرف برخی داروها یا حتی رژیم غذایی رخ داده باشد. معمولا در صورت مثبت بودن نتیجه، پزشک کولونوسکوپی را برای بررسی دقیق‌تر روده بزرگ و تعیین علت خونریزی توصیه می‌کند.
| نتیجه منفی | نتیجه مثبت |
|---|---|
| نشانه‌ای از خون مخفی در مدفوع یافت نشده است. | مقدار قابل‌توجهی هموگلوبین در مدفوع شناسایی شده است. |
| در حال حاضر نیازی به اقدام فوری وجود ندارد. | معمولاً نیاز به بررسی بیشتر با کولونوسکوپی دارد. |
| احتمال سرطان روده به‌طور کامل رد نمی‌شود. | وجود خون لزوماً نشانه سرطان نیست. |
| ممکن است برخی توده‌ها یا پولیپ‌ها بدون خونریزی باشند. | ممکن است خونریزی به دلیل بواسیر، زخم معده یا التهاب روده باشد. |
| دقت آزمایش بسته به کیت و آستانه تغییر می‌کند. | تشخیص نهایی به بررسی‌های تکمیلی وابسته است. |
| در صورت مشاهده علائمی مانند درد شکم یا کاهش وزن بی‌دلیل باید به پزشک مراجعه شود. | پزشک برای تعیین علت خونریزی علت‌های غیرسرطانی یا سرطانی را بررسی می‌کند. |
نمونه برگه ازمایش خون
آزمایش‌های خون به تنهایی برای تشخیص قطعی سرطان روده استفاده نمی‌شوند، اما می‌توانند به پزشک در ارزیابی وضعیت عمومی بدن و بررسی احتمال وجود بیماری کمک کنند. از جمله آزمایش‌های رایج در این زمینه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- شمارش کامل خون (CBC) زیرا برخی از مبتلایان به سرطان روده ممکن است به دلیل خونریزی طولانی مدت ناشی از تومور، دچار کم‌خونی شوند.
- تست‌های عملکرد کبد (LFTs) برای بررسی سلامت کبد انجام می‌شوند، زیرا سرطان روده ممکن است به این اندام گسترش پیدا کند و باعث افزایش آنزیم‌های کبدی شود.
- آزمایش تومور مارکر (CEA) برای سنجش سطح آنتی‌ژن کارسینوآمبریونیک انجام میشود؛ پروتئینی که در برخی از انواع سرطان‌های روده تولید میشود. افزایش سطح CEA در خون می‌تواند نشان دهنده وجود تومور یا عود بیماری پس از درمان باشد.
به طور کلی، در برگه آزمایش خون، مقادیر هر شاخص همراه با محدوده نرمال آن نوشته شده است و با مقایسه آن‌ها می‌توان تا حدی وضعیت کلی بدن را درک کرد.
برای بررسی وضعیت سرطان روده می‌خوای آزمایش بدی؟
همین حالا نوبت بگیر.
تفسیر آزمایش خون و تشخیص سرطان روده
تفسیر آزمایش خون می‌تواند نشانه‌های وجود این بیماری را آشکار کند. بسته به نوع آزمایش خون، پزشک قادر است به شواهدی از وجود مشکلات روده‌ای یا متاستازهای احتمالی پی ببرد. تفسیر آزمایش خونی که برای سرطان روده انجام میشود، می‌تواند یکی یا چند تا از تفاسیر زیر را داشته باشد:
- در صورت مشاهده کم‌خونی یا کاهش هموگلوبین، پزشک آزمایش‌ها و بررسی‌های تکمیلی را انجام می‌دهد تا مشخص شود آیا علت آن خونریزی مزمن روده است یا عامل دیگری در میان است.
- سطوح غیرنرمال آنزیم‌های کبدی می‌تواند نشانه درگیری کبد یا پیشرفت بیماری باشد.
- سطوح غیرطبیعی CEA می‌تواند یکی از مهم‌ترین نشانه‌ها برای پایش تومور باشد.
نمونه برگه کولونوسکوپی
در کولونوسکوپی، پزشک با کمک لوله‌ای باریک و انعطاف‌پذیر به نام کولونوسکوپ داخل روده بزرگ را به طور کامل بررسی می‌کند. در انتهای این لوله، دوربین و چراغ کوچکی قرار دارد که پزشک می‌تواند تصاویر درون روده را روی یک مانیتور مشاهده کند. در طول کولونوسکوپی، اگر پزشک متوجه پولیپ، زخم یا ناحیه‌ای غیرطبیعی شود، از آن قسمت نمونه‌برداری (بیوپسی) می‌کند و نمونه را برای بررسی دقیق‌تر به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال می‌کند. برگه گزارش کولونوسکوپی معمولا شامل اطلاعات زیر است:
- نوع و هدف کولونوسکوپی
- نواحی بررسی شده در طول کولونوسکوپی
- وجود یا عدم وجود پولیپ، توده یا هر بافت غیرطبیعی
- طبیعی یا غیرطبیعی بودن ساختار روده
- تصاویر ثبت شده از بخش‌های مختلف روده
۴.۹ (۵۷۰ نظر)۴.۷ (۵۵۵ نظر)۴.۷ (۴۷۱ نظر)۴.۸ (۲۹۹ نظر)۴.۸ (۲۵۱ نظر)۴.۳ (۲۷۶ نظر)تفسیر برگه کولونوسکوپی برای تشخیص سرطان روده
در صورت وجود ضایعه، پس از بررسی، نوع آن مشخص میشود و پزشک بر اساس ماهیت ضایعه تصمیم می‌گیرد که آیا نیاز به درمان وجود دارد و چه روش درمانی مناسب است. اما اگر هیچ مورد غیرطبیعی مشاهده نشود، این موضوع در گزارش ثبت میشود و بیمار معمولا نیازی به اقدام درمانی فوری ندارد، مگر این که پزشک پیگیری‌های دوره‌ای را توصیه کند.
نمونه برگه بیوپسی روده
بیوپسی اغلب همزمان با کولونوسکوپی انجام میشود، مخصوصا زمانی که پزشک در حین بررسی روده به ناحیه‌ای مشکوک برخورد کند، یا بیمار علائم خاصی داشته باشد، یا این که سایر آزمایش‌ها وجود نواحی غیرطبیعی را نشان دهند. در بیوپسی، پزشک بخشی کوچک از بافت مشکوک را برمی‌دارد و برای بررسی دقیق به پاتولوژیست ارسال می‌کند.
پاتولوژیست با بررسی نمونه، وجود تغییرات سلولی، التهاب و هر نشانه غیرطبیعی را تشخیص می‌دهد. اطلاعاتی که اغلب در نمونه برگه آزمایش بیوپسی روده درج می‌شوند شامل موارد زیر هستند:
- تاریخ و ساعت تهیه و بررسی نمونه
- محل نمونه‌برداری
- نوع و ماهیت بافت نمونه برداری شده (همچون پولیپ، توده، زخم و غیره)
- تشخیص نهایی
تفسیر برگه بیوپسی روده
پس از ارسال نمونه بیوپسی به آزمایشگاه، معمولا نتایج ظرف حدود یک هفته آماده می‌شوند. نتایج بیوپسی معمولا شامل توضیحاتی درباره ویژگی‌های بافت نمونه است. برای مثال:
- اگر در گزارش ذکر شود که نمونه آدنوکارسینوم (Adenocarcinoma) یا Malignant است، به این معناست که توده بدخیم بوده و شامل سلول‌های سرطانی است. در این شرایط، پزشک ممکن است آزمایش‌ها و بررسی‌های تکمیلی را برای تعیین میزان پیشرفت بیماری، درجه تهاجمی بودن سلول‌ها و این که آیا سرطان از روده بزرگ آغاز شده یا از بخش‌های دیگر بدن گسترش یافته است، توصیه کند. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کنند تا بهترین مسیر درمانی را انتخاب کند.
- اگر گزارش نشان دهد که نمونه خوش‌خیم (Benign) است، یعنی توده سرطانی نیست و معمولا نیازی به درمان اضافی وجود ندارد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت nhs
Bowel cancer screening is currently offered to everyone aged 50 to 74 every 2 years.
ترجمه فارسی:
غربالگری سرطان روده، هر ۲ سال یکبار برای تمامی افراد بین ۵۰ تا ۷۴ سال توصیه میشود.
نمونه برگه تست تصویربرداری از سرطان روده
از روش‌های تصویربرداری متعددی نظیر CT اسکن، سونوگرافی، MRI و PET اسکن برای تشخیص وجود تومور در روده و کسب اطلاعات در خصوص ویژگی‌های آن استفاده میشود. در نمونه برگه تست تصویربرداری از روده، اغلب اطلاعات زیر درج می‌شوند:
- وجود یا عدم وجود تومور
- اندازه و محل تومور
- میزان متاستاز (انتشار) سلول‌های سرطانی به بافت‌ها و اندام‌های دیگر
- تشخیص مرحله سرطان
تفسیر برگه تست تصویربرداری از سرطان روده
پزشک با بررسی نتایج تصویربرداری می‌تواند اطلاعات دقیقی درباره وضعیت روده و تومور احتمالی به دست آورد. اگر توموری وجود نداشته باشد، در نتیجه آزمایش به وضوح ذکر میشود که تومور مشاهده نشده است. اما در صورت وجود تومور، گزارش تصویربرداری جزئیاتی مانند اندازه، محل و میزان گسترش آن را نشان می‌دهد. پزشک نیز با استناد به این نتایج و سایر آزمایش‌ها، مناسب‌ترین روش درمان مانند شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا جراحی را توصیه می‌کند.
برای سرطان روده آزمایش دادی و دنبال تفسیرشی؟ مشاوره بگیر.
نتیجه گیری
تشخیص زودهنگام، موثرترین راه برای درمان بسیاری از بیماری‌ها از جمله سرطان روده است. به همین دلیل، پزشکان از آزمایش‌های مختلفی برای ارزیابی سلامت روده استفاده می‌کنند. پس از انجام هر یک از این آزمایش‌ها، نمونه برگه آزمایش سرطان روده تهیه میشود که تصویری دقیق از وضعیت دستگاه گوارش را در اختیار پزشک قرار می‌دهد. تفسیر درست این برگه‌ها به پزشک کمک می‌کند تا با درک کامل شرایط بیمار، در صورت نیاز، سریع‌تر مسیر درمانی مناسب را برنامه‌ریزی کند و شانس بهبودی بیمار را به طور چشمگیری افزایش دهد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!