چرا دچار زخم دهان می شویم و چگونه می توان آن را درمان کرد؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

دهان به علت‌های مختلفی زخم می‌شود که هر کدام از آنها عوارض خفیف تا شدیدی دارند. گاهی علت ایجاد زخم دهان می‌تواند خطرناک باشد و ضروری است که به سرعت به دکتر مراجعه کنید.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 11 دقیقه
چرا دچار زخم دهان می شویم و چگونه می توان آن را درمان کرد؟

آیا شما هم تجربه زخم دهان را داشته‌اید؟ شاید زخم درون دهان، روی لثه، زبان یا زیر زبان ایجاد شده باشد. اما علت ایجاد زخم دهان چیست؟ چرا کودکان دچار این عارضه می‌شوند؟ چگونه می‌توان زخم‌های دهان را درمان کرد؟ در این مطلب همراه ما باشید تا با انواع زخم‌های دهان آشنا شده و علت ایجاد آن‌ها را توضیح دهیم. اگر برای درمان زخم‌های دهان به دنبال بهترین متخصص گوش، حلق و بینی یا متخصص عفونی هستید، می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

زخم دهانی چیست؟

زخم‌های دهانی، زبانی و داخل گونه اغلب با آسیب‌های جزئی یا عفونت‌های ویروسی ایجاد می‌شوند. زخم‌های دهانی معمولا نیازی به اقدامات پزشکی اورژانس ندارند. اما ممکن است دردناک و آزار‌دهنده باشند. مخصوصا اگر این زخم‌ها در معرض دید باشند.

فردی که زخم دهان دارد، ممکن است توده، برآمدگی، زخم، بریدگی یا جراحت داخل یا خارج دهان و لب‌ها داشته باشد. توجه داشته باشید که اولین نکته در مورد زخم‌های دهانی تعیین محل آن‌هاست. دهان خود را باز کنید و ترجیحا با نور روشن و آینه دارای بزرگنمایی به داخل نگاه کنید. زخم‌ها ممکن است هر جا در دهان، از جمله پشت دهان، داخل گونه، لثه، لب‌ها، زبان و انتهای گلو باشند. زخم‌ها ممکن است خیلی قرمز یا متورم باشند، خونریزی داشته باشند یا ترشحات چرکی از آن‌ها خارج شود، یا ممکن است لکه‌های کوچک سفید وسط آن باشد. دقت کنید که برای چک کردن رو، زیر و طرفین زبان لازم است آن قسمت را برای دید بهتر از دهان خارج کنید.

عکس زخم دهان

در تصویر زیر زخم دهان را مشاهده می‌کنید:

عکس زخم دهان
عکس زخم دهان را مشاهده می‌کنید.

انواع زخم دهان با عکس

زخم دهان باتوجه‌به علت ایجاد آن و نوع زخم به چندیت دسته تقسیم می‌شود. برخی از انواع آن معمولا بدون درمان برطرف شده و برخی دیگر نیاز به بررسی دقیق‌تر و درمان‌های بیشتر دارند.

۱. آفت زخم داخل دهان (زخم سفید داخل دهان)

آفت دهان ضایعات کوچک و دردناکی هستند که در دهان یا روی لثه ایجاد می‌شوند. زمانی که آفت در دهان ایجاد می‌شود، غذاخوردن، صحبت کردن و نوشیدن شما را دچار ناراحتی می‌کند. زنان، نوجوانان و افراد دارای سابقه خانوادگی، بیشتر از بقیه افراد در معرض خطر ابتلا به آفت هستند. این نوع زخم‌ها مسری نیستند و معمولا حدود یک تا دو هفته طول می‌کشد تا برطرف شوند.

آفت زخم داخل دهان
آفت دهان ضایعات کوچک و دردناکی هستند که در دهان یا روی لثه ایجاد می‌شوند.

۲. برفک دهان یک علت زخم دهان و گلو

برفک دهان قارچی است که توسط مخمر کاندیدا ایجاد می‌شود، بیشتر در بچه‌ها یا سالمندان رایج است. اما سیستم ایمنی ضعیف‌شده، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، دیابت یا سایر داروها مانند کورتیکواستروئیدها، می تواند برای کاندیدا شانس رشد ایجاد کند.

در این نوع زخم برجستگی‌های سفید روی زبان، داخل گونه، لثه‌ها یا لوزه‌ها ایجاد می‌شود. محل برجستگی دردناک می‌شود و می‌تواند در حس چشایی اختلال ایجاد کند.

۳. تبخال نوعی زخم دهان و زبان و لب

تبخال دهان عفونت ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس است. این ویروس زخم‌های دردناکی را روی لب‌ها، لثه‌ها، زبان، داخل گونه‌ها و سقف دهان ایجاد می‌کند. ممکن است پس از ایجاد تبخال علائمی مانند تب و درد عضلانی داشته باشید. این بیماری مسری بوده و با لمس بزاق، غشای مخاطی یا پوست آلوده ویروس منتقل می‌شود.

ممکن است پس از ورود ویروس داخل بدن، زخم‌های دهانی به همراه تب به وجود بیایند. اما گاهی نیز ویروس هیچ علامت ظاهری از خود نشان نمی‌دهد. معمولا نوع بدون علامت دوبرابر نوع اول علائمی مانند تب و درد عضلانی دارد.

۴. زخم های دهان لکوپلاکی

اگر فردی که دچار بریدگی‌ها و زخم‌های دهانی شده، بیماری زمینه‌ای نداشته باشد، لازم است مشکلات عادات بهداشتی و مراقبتی از دندان خود را بیابد. برخی جراحات و زخم‌های دهانی با دندان‌های تیز یا شکسته، دندان‌هایی که یک اندازه نیستند، یا بریس هایی با سیم‌های بیرون زده، ایجاد می شوند. لکوپلاکی واکنشی به این نوع تحریک‌های آزاردهنده است که به شکل پلاک‌های سفید، اغلب بدون درد در دهان دیده می‌شود و نمی‌توان آن را با خراشیدن محو کرد. همچنین لکوپلاکی ممکن است حالت پیش‌سرطانی داشته باشد.

متن انگلیسی:
«Fever Blisters (also known as cold sores) are painful fluid-filled sores that form on the outside of the mouth around the lips.»
ترجمه متن:
«تاول‌های تبی (همچنین به عنوان زخم‌های سرد شناخته می‌شوند) زخم‌های دردناک پر از مایع هستند که در قسمت بیرونی، دهان در اطراف لب‌ها ایجاد می‌شوند.»

به نقل از nidcr

۵. زبان جغرافیایی

زبان به شکل نقشه جغرافیایی زمانی ایجاد می‌شود که بخش‌هایی از زبان برآمدگی‌های کوچک روی خود را از دست بدهند و زبان حالت نقشه مانند به خود بگیرد. این لکه‌ها ممکن است محل، الگو و ابعاد خود را طی دقایق و ساعت‌ها تغییر دهند. زبان جغرافیایی تغییر بی‌ضرری در بافت زبان است.

۶. زخم دهان و زبان لیکن پلان

نوعی راش نادر است که ممکن است داخل گونه یا روی زبان را به شکل تکه‌های سفید مشبک یا برآمدگی‌های قرمز براق درگیر کند. علت دقیق آن مشخص نیست. اغلب در صورتی که درد یا زخم ایجاد نکند نیاز به درمان ندارد.

زخم دهان چه زمانی خطرناکه؟

اگر همیشه زخم دهان داری، الآن مشاوره بگیر.

علائم زخم دهان چیست؟

علائم مشکلات دهانی شامل درد و زخم، همچنین ظاهر قرمز، براق یا متورم در دهان و لثه‌ها می‌شود. ممکن است زخم‌ها یا جراحاتی کوچک در دهان، روی لثه‌ها، رو یا زیر زبان وجود داشته باشد. همچنین ممکن است پلاک‌های سفید یا چرک در دهان دیده شود یا گلو درد،خشکی دهان و گلو وجود داشته باشد.

بسته به اندازه، شدت و محل زخم‌ها در دهان این عارضه می‌تواند خوردن، نوشیدن، قورت‌دادن، صحبت‌کردن یا نفس‌کشیدن را سخت کند. در صورتیکه همراه با زخم علائم زیر را مشاهده کردید، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید:

  • زخم‌هایی که قطر آن‌ها بیشتر از ۱۳ میلی‌متر است.
  • شیوع مکرر زخم‌های دهان
  • راش
  • درد مفاصل
  • تب
  • اسهال

علت زخم دهان (زخم دهان نشانه چیست؟)

زخم دهان به دلایل مختلفی می‌تواند ایجاد شود. در ادامه مهم‌ترین دلایل ایجاد این عارضه در دهان و زبان را توضیح می‌دهیم.

۱. عفونت

عفونت‌های ویروسی و قارچی علت اصلی زخم‌های دهانی هستند. دو مورد از رایج‌ترین علل جراحات عودکننده دهانی، تبخال و آفت‌های داخل دهان (canker sore) هستند. تبخال‌های دهان احتمالا توسط ویروس هرپس سیمپلکس ۱ یا هرپس، که حدود دو-سوم از بزرگسالان جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهند، به وجود می‌آیند.

آفت‌ها (canker sore) تاول‌های کوچک و دردناک داخل دهان هستند که معمولا به خودی خود از بین می‌روند. علت آن ها مشخص نیست اما ازدیاد حساسیت، عفونت و خونریزی لثه، هورمون‌ها، استرس و کمبود برخی از ویتامین‌ها ممکن است تحریک‌کننده باشند. زخم روی زبان یا درون دهان ممکن است توسط سایر عفونت‌ها، التهابات، استرس یا بسیار به ندرت سرطان، ایجاد و یا تشدید شود. گاهی زخم‌های دهانی ترشح چرکی یا خونی دارند. گاهی خونریزی ممکن است اتفاق بیفتد. در صورتی که زخم عمیق باشد، توسط ماده خارجی یا درمانی تحریک شود یا عفونی شود، احتمال خونریزی است.

علت زخم دهان (زخم دهان نشانه چیست؟)
زخم دهان به دلایل مختلفی می‌تواند ایجاد شود.

۲. زبان دارای موهای سیاه

حالتی بدون درد است که در اثر بلند‌شدن برآمدگی‌های زبان و به دام انداختن باکتری‌هایی که روی زبان زندگی می‌کنند، درون آن‌ها ایجاد می‌شود و ظاهری سیاه و مودار برای زبان به وجود می‌آورد. علل رویش مو روی زبان ممکن است مصرف آنتی بیوتیک، بهداشت دهان ضعیف، سیگار کشیدن، نوشیدن مقادیر زیاد چای یا قهوه و عدم تولید کافی بزاق باشد.

۳. دندان قروچه

به هم فشردن دندان‌ها یا دندان قروچه کردن، مخصوصا در خواب، می‌تواند باعث گاز گرفتن‌های کوچک از داخل گونه شود. بیماری‌ها و التهابات لثه می‌تواند باعث خون‌ریزی در خط لثه و اطراف آن شود و خون ممکن است به سمت لب‌ها و گوشه دهان حرکت کند. همچنین گاز گرفتن زبان یا جویدن لب‌ها می‌تواند باعث درد، تورم و حتی بریدگی‌هایی کوچک شود.

به علاوه نوشیدن مایعات داغ، خوردن غذاها و مایعات اسیدی، کشیدن سیگار و مصرف مشروبات الکلی می‌تواند باعث درد، تورم و بریدگی‌های کوچک شود. مسواک کشیدن یا کشیدن نخ‌دندان به میزان زیاد یا استفاده از مسواک سفت می‌تواند باعث خونریزی دردناک از لثه‌ها و بافت دهان شود.

۴. بیماری های لثه

مشکلاتی مانند التهاب لثه که اولین مرحله بیماری‌های لثه است و علائمی نظیر لثه‌های متورم قرمز و خونریزی‌کننده دارد. بیماری پری ادنتیت عفونت لثه است و با تحلیل لثه، ایجاد پلاک‌هایی بین لثه و دندان و در نهایت بیماری‌های پیشرفته لثه خود را نشان می‌دهد. این بیماری استخوان حمایت‌کننده را تخریب می‌کند و باعث ازدست‌دادن دندان می‌شود.  

۵. آسپرین

اگر قرص آسپرین نزدیک به دندان دردناک در دهان قرار گیرد، می‌تواند با خاصیت اسیدی خود ضایعه‌ای سفید و ناهموار در بافت نرم به جا بگذارد که به آن سوختگی با آسپرین می‌گویند. این قرص مسکن برای ایجاد اثر ضد درد خود باید بلعیده شود!

۶. جراحی دندان

گاهی بعد از عمل‌های دندانپزشکی اثر رنگی آبی-خاکستری در بافت نرم دهان باقی می‌ماند که اصطلاحا به آن آمالگام تتو می‌گویند. علت آن سرایت بخش کوچکی از نقره موجود در آمالگام به بافت نرم گونه یا لثه است. این اتفاق آسیبی به همراه ندارد، اما اگر گسترش پیدا کرد یا تغییر رنگ داد احتمال دارد که اصلا آمالگام تتو نباشد.

علت زخم دهان چیست و چگونه درمان میشود؟

۷. اشعه ماوراء بنفش

قرار‌گرفتن در معرض اشعه‌های ماوراء‌بنفش نیز می‌تواند باعث آسیب در لب‌ها و پوست اطراف دهان شود. لب‌های خشک ترک خورده، مخصوصا در گوشه‌های لب، مستعد خونریزی هستند، بنابراین همیشه یک بالم لب یا محلول دارای SPF ۱۵ یا بالاتر برای ایجاد یک سد رطوبتی و دوری از آفتاب‌سوختگی لازم است.

۸. بر آمدگی های زبان

برآمدگی‌های دروغگویی! نامی است که بر اساس این ضرب المثل قدیمی، که گفتن دروغ باعث برآمدگی روی زبان می‌شود، نامگذاری شده است. این برآمدگی‌های کوچک بدون ضرر به خودی خود محو می‌شوند. اما ممکن است آزاردهنده باشند. علت آن‌ها مشخص نیست، ممکن است در اثر واکنش به غذا یا آسیب‌های جزئی مانند گاز گرفتن زبان باشند.

۹. سرطان

سرطان‌ دهان ممکن است با زخمی که برای طولانی‌مدت باقی بماند و بی‌حسی غیرقابل توجیه در دهان، صورت یا گردن، اختلال در جویدن، صحبت کردن یا بلع دیده شود. علل آن ممکن است سیگار کشیدن یا استفاده از تنباکو به روش‌های دیگر، مصرف نوشیدنی‌های الکلی زیاد، قرار گرفتن در معرض آفتاب زیاد و سابقه خانوادگی مثبت باشد.

سرطان‌های دهان همچنین با ویروس پاپیلوما انسانی یا HPV مرتبط هستند. توجه داشته باشید که گاهی ترس از اسم سرطان ممکن است مانع شما در انجام معاینات منظم دهان و دندان‌تان شود. اجازه ندهید این ترس شما را از مراجعه به پزشک بازدارد. سرطان دهان اگر به موقع تشخیص داده شود قابل درمان است.

زخم دهان بعد از ارتودنسی

گاهی ارتودنسی به دلیل برخورد براکت‌ها با دهان باعث ایجاد زخم می‌شوند. در این شرایط باید به دندانپزشک مراجعه کرد. ممکن است پزشک از موم ارتودنسی یا روکش‌های سیلیکونی استفاده کند. برای جلوگیری از عفونت زخم‌ها از ژل‌ها و خمیرهای موضعی استفاده می‌شود.

زخم دهان داری؟ مدام آفت و تبخال می‌زنی؟ همین الان کلیک کن.

علت زخم دهان کودک چیست؟

در کودکان زخم دهان می‌تواند به علل مختلف ایجاد شود. از جمله موارد زیر می‌توانند از علل زخم‌های دهانی کودک باشند.

  • عفونت ویروسی مانند تبخال
  • برفک دهان
  • بیماری کوکساکی
  • آسیب‌هایی مانند گازگرفتن و سوختگی
  • سطح پایین ویتامین‌های بدن
  • بیماری‌هایی مانند بیماری سلیاک یا بیماری التهابی روده

اگر کودک شما دچار زخم دهانی شدید بود و علائمی مانند کاهش وزن، دل‌درد، تب‌های غیرقابل‌توضیح، خون در مدفوع، سفتی گردن و زخم‌های اطراف مقعد داشت، باید سریعا به متخصص اطفال و یا دکتر دندانپزشک کودکان مراجعه کنید.

علت زخم دهان نوزاد چیست؟

عفونتی به نام استوماتیت هرپسی معمولا در کودکان ۶ ماه تا ۵ سال دیده می‌شود. در نوزادان زخم‌های مانند آفت به دلیل کمبود استراحت یا اختلالات ایمنی ایجاد می‌شوند. مورد بعدی تبخال است که در نوزادان نیز مانند بزرگسالان ممکن است ایجاد شود. این ویروس مسری بوده و معمولا از بزرگسالان به نوزاد منتقل می‌شود. به همین دلیل افرادی که دچار تبخال هستند، باید از نوزاد فاصله گرفته و به‌هیچ‌وجه او را در آغوش نگیرند.

زخم دهان کودکان و نوزادان
علت زخم‌هایی مانند تبخال در کودکان و نوزادان معمولا انتقال از طریق بزرگسالان است.

علت آفت مکرر زبان چیست؟

بیشتر مواقع آفت موقتی بوده و پس از چند روز برطرف می‌شود. اما اگر به طور مکرر آفت می‌زنید، ممکن است علت آن ژنتیکی باشد. برخی خانواده‌ها بیشتر دچار زخم دهان به‌ویژه آفت می‌شوند. بیماری‌هایی مانند سلیاک یا بیماری التهابی روده نیز در صورت عدم تشخیص و درمان باعث ایجاد زخم به طور مکرر می‌شوند.

علت جدا شدن لایه های پوست داخل دهان چیست؟

پوشش داخلی دهان از نوعی بافت به نام مخاط دهان تشکیل شده است. دلایل متعددی وجود دارد که مخاط دهان لایه لایه جدا شود، از جمله:

  • تغییر سلولی: مخاط دهان دارای سرعت تغییر طبیعی است، به طوری که سلول‌های سطح می‌میرند و با تشکیل سلول‌های جدید در زیر آن از بین می‌روند. این یک فرآیند طبیعی است و در سراسر بدن اتفاق می‌افتد. در دهان، ممکن است آن را گهگاه همچون تکه‌های کوچکی از بافت ببینید که می‌توانید با انگشت خود آن را بکنید.
  • اصطکاک: گاهی اوقات، به دلیل مسواک زدن شدید، گاز گرفتن گونه‌ها یا لب‌ها، یا استفاده از وسایل نامناسب دندانی، مخاط دهان ممکن است آسیب ببیند و منجر به کنده شدن بافت شود.
  • تحریک: مخاط دهان می‌تواند توسط غذاهای گرم یا تند، برخی خمیردندان‌ها، دهانشویه‌ها و سایر مواد شیمیایی تحریک شده و ریزش بیشتر از حد معمول شود.
  • داروها: برخی داروها، مانند برخی داروهای ضد فشار خون، می‌توانند منجر به عارضه جانبی به نام واکنش لیکنوئید خوراکی شوند که می‌تواند باعث کنده شدن بافت در دهان شود. داروهای شیمی درمانی می‌توانند منجر به زخم‌های دهان و ریزش مخاط دهان شوند.
  • لیکن پلان دهان
  • عفونت کاندیدا (برفک دهان)
  • استوماتیت: التهاب دهان که می‌تواند به دلایل مختلفی مانند عفونت‌های ویروسی باشد، باعث ریزش مخاط می‌شود.
  • بیماری بهجت: یک بیماری خودایمنی نادر است که می‌تواند باعث زخم‌های دردناک دهان شود که منجر به ریزش بافت می‌شوند.
  • سوختگی شیمیایی: قرار گرفتن تصادفی دهان با مواد شیمیایی سوزاننده می‌تواند باعث سوختگی شود که ممکن است منجر به ریزش مخاط شود.
  • آلرژی
  • استفاده از تنباکو: سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو می‌تواند مخاط دهان را تحریک کرده و منجر به تغییراتی از جمله ریزش شود.

سرماخوردگی باعث زخم دهان می شود؟

افرادی که دچار سرماخوردگی می‌شوند، ممکن است به زخم‌های دهانی مانند تبخال مبتلا شوند. تبخال ویروسی است که علاوه بر انتقال از شخصی به شخص دیگر، در زمان سرماخوردگی نیز خود را نشان می‌دهد. این موضوع می‌تواند به دلیل کاهش سطح ایمنی بدن باشد.

خوب نشدن زخم دهان نشانه چیست؟

اگر زخم دهان شما با گذشت ۲ هفته بهبود پیدا نکرد، باید به پزشک گوش، حلق و بینی مراجعه کنید. احتمال دارد در این شرایط از زخم نمونه‌برداری انجام شود. به‌خصوص اگر از محصولات تنباکو استفاده می‌کنید یا الکل زیاد می‌نوشید، باید نسبت به این نوع زخم حساسیت بیشتری داشته باشید. مصرف این نوع مواد احتمال سرطان دهان را افزایش می‌دهند.

زخم دهان و زبان

زخم‌های دهان از نوع آفت گاهی می‌توانند روی زبان نیز ایجاد شوند. زخم‌های روی زبان سفیدرنگ بوده و معمولا بدون نیاز به درمان برطرف می‌شوند. ممکن است این زخم علاوه بر زبان روی سقف دهان، داخل گونه‌ها و روی لثه‌ها دیده شود.

زخم دهان در شیمی درمانی
یکی از عوارض جانبی رایج شیمی درمانی درد است که با بی‌حسی، گزگز یا سوزش در دست، پاها و زخم دهان همراه می‌شود.

زخم دهان بعد از شیمی درمانی بخاطر چیست؟

ایجاد زخم‌های دهانی پس از شیمی‌ درمانی بستگی به نوع و دوز داروی دریافتی دارد. داروهایی که احتمالا باعث ایجاد زخم می‌شوند، عبارتند از:

  • کاپسیتابین
  • سیس پلاتین
  • سیتارابین
  • دوکسوروبیسین
  • اتوپوزید
  • فلوراوراسیل
  • متوترکسات

زخم‌ها معمولا چند روز پس از شروع شیمی درمانی ایجاد می‌شوند و ۲ تا ۳ هفته بعد از قطع شیمی درمانی از بین می‌روند.

عوامل خطر زخم دهان

برخی عوامل می‌توانند احتمال ایجاد زخم‌های داخل دهان را بیشتر کنند. برخی از آن‌ها عبارتند از:

  • آسیب جزئی به دهان در اثر کار دندانپزشکی، مسواک‌زدن بیش از حد، حوادث ورزشی یا گازگرفتن تصادفی گونه
  • خمیردندان‌ها و دهان‌شویه‌های حاوی سدیم لوریل سولفات
  • رژیم غذایی فاقد ویتامین B12، روی، فولات و آهن
  • استرس عاطفی

تشخیص زخم دهان چگونه انجام می شود؟

برای تشخیص این بیماری دکتر گوش، حلق و بینی با معاینه و بررسی زخم‌ها بررسی‌های لازم را انجام داده و برای درمان داروهایی تجویز می‌کند. اما اگر از ظاهر زخم‌ها مشکوک به بیماری‌های زمینه‌ای شود، احتمال دارد برای بررسی دقیق‌تر انواع آزمایش مانند آزمایش خون یا نمونه‌برداری را توصیه کند.

متن انگلیسی:
«Most mouth sores can be diagnosed with a visual examination. However, your healthcare provider may order a blood test or biopsy if your condition is severe.»
ترجمه متن:
«بیشتر زخم‌های دهان را می‌توان با معاینه تشخیص داد. با این حال، اگر وضعیت شما شدید باشد، ممکن است پزشک شما آزمایش خون یا بیوپسی را درخواست کند.»

به نقل از clevelandclinic

درمان سریع زخم دهان چیست؟

اغلب زخم‌ها و تاول‌های دهانی می‌توانند در منزل یا با اجتناب از رفتار آسیب‌زننده یا با تغییر عادات درمان شوند. درمان‌های خانگی برای جراحات دهان یا زبان شامل تعویض مسواک سفت با نرم، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن ملایم‌تر یا استفاده از گارد شب برای محافظت بافت نرم پوست از دندان‌ها شود.

اگر فرد مستعد زخم‌های ناشی از آفت (canker sore) یا بریدگی‌های خونریزی‌کننده باشد، باید از غذاهای داغ، اسیدی و زبر تا خوب شدن کامل، اجتناب کند. شستشو با آب‌نمک، مصرف داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID) مثل آسپرین یا ایبوپروفن و مصرف قرص نوروبیون، یا قرار دادن یخ در محل، می‌تواند به بهبود درد کمک کند. بالم‌های لب دارویی، مخصوصا آن‌هایی که برای زخم‌های آفتی یا هرپس ۱ فرموله شده‌اند، نیز می‌توانند کمک کنند.

در برخی مواقع که پزشک تشخیص دهد، زخم به‌راحتی از بین نمی‌رود، دهان‌شویه حاوی استروئید دگزامتازون تجویز می‌کند. این دهان‌شویه درد و التهاب را کاهش می‌دهد. برخی از محصولات موضعی نیز به‌صورت خمیر، ژل یا مایع بوده و برای تسکین درد و تسریع بهبودی تجویز می‌شوند.

اینفوگرافی درمان خانگی زخم دهان
استفاده از یخ و شیر از روش‌های درمان خانگی زخم دهان هستند.

درمان خانگی زخم دهان (برای زخم دهان چی خوبه؟)

در بیشتر مواقع زخم‌های دهانی نیازی به درمان خاصی ندارند و به‌مرور برطرف می‌شوند. اما اگر درد زخم‌ها زیاد شده است برای کاهش درد و تسریع بهبودی می‌توانید موارد زیر را امتحان کنید.

  • استفاده از آب‌نمک و جوش‌شیرین
  • قراردادن شیر منیزیم روی زخم‌ها
  • استفاده از یخ روی آفت
  • استفاده از خمیرهای موضعی
  • قراردادن چای کیسه‌ای مرطوب روی زخم
  • استفاده از داروهای گیاهی مانند چای بابونه، گیاه اکیناسه، مر و ریشه شیرین‌بیان

درمان زخم دهان با جوش شیرین

یکی از درمان‌های خانگی موثر برای زخم دهان استفاده از جوش‌شیرین است. برای بهبود زخم باید یک قاشق چایخوری جوش شیرین را با مقداری آب مخلوط کنید. خمیر به‌دست‌آمده را روی زخم قرار دهید. بعد از ۱۰ دقیقه با آب ولرم دهان خود را بشویید. انجام این کار برای ۴ بار در روز می‌تواند به‌مرور زخم را بهبود ببخشد.

آنتی بیوتیک برای زخم دهان مناسب است؟

آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است در مدیریت و درمان زخم‌های دهان موثر باشند. البته نباید از چنین داروهایی به مدت طولانی استفاده کرد. استفاده طولانی ممکن است باعث برفک دهان یا عفونت کاندیدیایی دهان شود. قبل از استفاده از داروهای آنتی‌بیوتیک حتما با پزشک خود مشورت کنید.

علائمعلتدرمان
تبگازگرفتن و سوختگیآنتی بیوتیک
راشبرفک دهاندهانشویه حاوی استروئید دگزامتازون
شیوع مکرر زخم‌های دهانسرطانبالم‌های لب دارویی
درد مفاصلاشعه ماوراء بنفشقرار دادن یخ در محل
زخم با قطر بیشتر از ۱۳ میلی‌مترجراحی دندانمصرف داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID)
اسهالبیماری های لثهشستشو با آب‌نمک
علائم، علت و درمان زخم دهان

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

اگر با درمان‌های ذکر شده بهبودی در زخم دهان حاصل نشد و همچنان زخم دردناک مقاوم در نواحی دهان وجود داشت، لازم است به پزشک گوش و حلق و بینی یا دندان پزشک مراجعه شود. ممکن است به آنتی بیوتیک، داروهای ضد‌ویروس قوی‌تر، دهان‌شویه آنتی‌سپتیک یا جراحی نیاز باشد.

برای پیداکردن بهترین دکتر گوش و حلق و بینی یا دکتر عفونی یا دکتر دندانپزشک می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد. همچنین برای دریافت مشاوره آنلاین از لینک‌های زیر استفاده کنید:

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

ایجاد زخم داخل دهان پس از مراجعه به دندان‌پزشکی کاملا طبیعی است. این نوع زخم‌ها نگران‌کننده نبوده و معمولا ۷ تا ۱۰ روز بعد از انجام کار دندانپزشکی برطرف می‌شود. معمولا علت ایجاد این مشکل ساییده شدن لثه‌ها حین ویزیت است.

در برخی افراد پس از ابتلا به کرونا ایجاد زخم در دهان و گلو مشاهده شده است. علت این عارضه هنوز مشخص نیست. احتمال دارد ویروس کرونا باعث ایجاد زخم در دهان و گلو شود یا به علت کاهش سطح ایمنی، بدن مستعد ابتلا به سایر عفونت‌ها شده باشد.

یکی از علائم کرونا می‌تواند ایجاد زخم سقف دهان باشد. علاوه بر ایجاد زخم، ازدست‌دادن یا تغییر حس چشایی و خشکی دهان از علائم شایع کرونا می‌تواند باشد. مهم‌ترین اقدام زمان مبتلا شدن به کرونا، رعایت نکات بهداشتی دهان و دندان است. مسواک‌زدن دو بار در روز و استفاده از نخ دندان یک‌بار در روز برای سلامت دهان ضروری است.

سعی کنید از غذاهایی که دهان شما را تحریک می‌کنند، دوری کنید. میوه‌های اسیدی مانند آناناس، گریپ‌فروت، پرتقال یا لیمو و همچنین آجیل و چیپس مضر هستند. به‌جای این مواد غذایی از غلات کامل و میوه‌ها و سبزیجات قلیایی استفاده کنید. مسواک‌زدن و استفاده روزانه از نخ دندان در این شرایط بسیار کمک‌کننده است.

جوش‌های داخل دهان در واقع کیست مخاطی هستند. این کیست‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که غدد بزاقی با مخاط مسدود شوند. این کیست‌ها در هر جای دهان می‌توانند ایجاد شوند. معمولا موقت و بدون درد هستند. عواملی مانند گازگرفتن گونه، پیرسینگ یا پارگی تصادفی غده بزاقی این مشکل را ایجاد می‌کنند.

امتیاز شما به مقاله:
(4.1از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره زخم دهان

  1. ناشناس گفت:

    برای زخم نوک زبان پسر بچه ۸ ساله چی خوبه داروی خانگی

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      برای زخم نوک زبان پسر ۸ ساله، می‌توانید از روش‌های خانگی زیر استفاده کنید:
      آب نمک: کمی نمک را در آب گرم حل کنید و از آن برای شستشوی دهان و غرغره استفاده کنید. این کار به بهبود زخم و ضدعفونی آن کمک می‌کند.
      عسل: عسل طبیعی خاصیت ضدباکتریایی دارد و می‌تواند به بهبود زخم کمک کند. می‌توانید کمی عسل روی زخم بمالید.
      گلاب: گلاب طبیعی خواص التیام‌بخشی دارد و می‌تواند برای مرطوب کردن و تسکین درد مفید باشد.
      اگر زخم بهبود نیافت یا علائم شدیدتر شد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

      متخصص اطفال

  2. ــــ گفت:

    سلام من ازچندتا دندان هام عکس تکی گرفتم و جای اون وسیله که در دهانم برای عکس برداری گذاشتم زخم شده وبه شدت می سوزه قسمت زیر زبان چیکار کنم که خوب بشه؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      برای تسکین سوزش و بهبود زخم زیر زبان، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

      آب نمک: یک قاشق چای‌خوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کرده و دهانتان را با آن شستشو دهید.
      ژل یا پماد ضد التهابی: از ژل‌های ضد التهاب مخصوص زخم‌های دهانی مانند ژل‌های حاوی بنزوکائین استفاده کنید.
      دهان‌شویه ضد عفونی‌کننده: دهان‌شویه‌های بدون الکل برای کاهش التهاب و پیشگیری از عفونت مفید هستند.
      استراحت به زبان: از تحریک بیشتر زبان خود با غذاهای تند یا اسیدی خودداری کنید.
      اگر زخم‌ها بهبود نیافت یا شدت یافت، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید.

  3. Kiyana6588 گفت:

    من گرفتم خیلی درد داره الان ۳ هفته هست که 🥲 خوب نمیشم دعا کنید خوب شم🥺😭😭

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      علت ایجاد زخم در دهان مهم است
      عفونت باکتریایی و یا قارچی و سایر مشکلات باید بررسی شود
      تا بهترین درمان صورت گیرد

      متخصص گوش و حلق و بینی

  4. Kiana گفت:

    من گرفتم خیلی درد داره الان ۳ هفته هست که خوب نمیشم دعا کنید خوب شم🥺😭😭