واریس دست چیست و چگونه درمان می‌ شود؟ – مجله سلامت دکترتو

واریس دست چیست و چگونه درمان می‌ شود؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

واریس دست به گشاد و برجسته‌شدن رگ‌های سطحی پشت دست و ساعد گفته می‌شود که معمولاً به‌صورت رگ‌های پیچ‌خورده آبی یا سبز دیده می‌شود. این پدیده با افزایش سن، نازک‌شدن پوست، کاهش چربی زیرجلدی، زمینه ژنتیکی و استفاده مکرر از دست‌ها شایع‌تر است و اغلب مسئله‌ای زیبایی محسوب می‌شود، هرچند می‌تواند با احساس سنگینی، خستگی یا درد خفیف همراه باشد. تشخیص عمدتاً بالینی است و در موارد خاص از سونوگرافی داپلر بهره گرفته می‌شود. گزینه‌های درمانی موجود در کلینیک‌های پوست و عروق شامل روش‌های کم‌تهاجمی برای بهبود ظاهر و کنترل علائم است.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 6 دقیقه
عکس واریس دست

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

واریس دست نمایان‌شدن و گشادشدن رگ‌های سطحی پشت دست یا ساعد است که به‌صورت طناب‌های آبی/سبز و گاه با شبکه رگ‌های ظریف‌تر دیده می‌شود. نازک‌شدن پوست و کاهش بافت چربی با افزایش سن، ضعف نسبی دیواره وریدی، ژنتیک، تغییرات هورمونی و کارِ تکراریِ دستی از عوامل مستعدکننده‌اند و آفتاب مزمن می‌تواند آن را برجسته‌تر نشان دهد. از نظر بالینی، طیفی از الگوها (سطحی، شبکه‌ای یا عنکبوتی) مشاهده می‌شود و شکایت غالب، نگرانی زیبایی است؛ با این حال، احساس سنگینی یا ناراحتی خفیف نیز گزارش می‌شود. ارزیابی با معاینه انجام می‌گیرد و در موارد انتخاب‌شده، داپلر برای بررسی جریان و علل عمقی کمک‌کننده است. در این مطلب از دکترتو، با تعریف، علائم، علل، تشخیص و گزینه‌های درمان واریس دست آشنا می‌شوید.

واریس دست چیست؟

واریس دست به گشاد و برجسته‌شدن رگ‌های سطحی پشت دست یا ساعد گفته می‌شود که به‌صورت رگ‌های پیچ‌خورده و آبی یا سبزرنگ روی پوست دیده می‌شوند. این حالت معمولاً با افزایش سن، نازک‌شدن پوست و کاهش چربی زیرجلدی بیشتر نمایان می‌شود، اما عوامل دیگری مانند ژنتیک، فعالیت‌های شدید یا بیماری‌های عروقی نیز نقش دارند. واریس دست اغلب مشکل جدی برای سلامت ایجاد نمی‌کند، اما می‌تواند از نظر زیبایی آزاردهنده باشد و در برخی افراد با احساس سنگینی یا درد خفیف همراه شود.

علائم واریس دست چیست؟

واریس دست می‌تواند هم از نظر ظاهری و هم از نظر علائم فیزیکی خود را نشان دهد. اغلب بیماران ابتدا متوجه برجسته‌شدن و تغییر رنگ رگ‌ها می‌شوند و در برخی موارد همراه با احساس ناراحتی یا خستگی در دست است. شدت علائم بسته به میزان گشادشدن رگ‌ها و شرایط عمومی فرد متفاوت خواهد بود.

  • رگ‌های برجسته و پیچ‌خورده به رنگ آبی یا سبز روی دست یا ساعد
  • پررنگ‌تر شدن و گسترش تدریجی رگ‌ها در گذر زمان
  • احساس سنگینی یا خستگی در دست‌ها، به‌ویژه پس از فعالیت
  • درد یا ناراحتی خفیف در ناحیه رگ‌های درگیر
  • خارش، تورم یا حساسیت اطراف رگ‌ها (در موارد کمتر شایع)
یکی از علائم شدید واریس دست، اختلال لخته‌شدن خون همراه با تورم و تغییر رنگ است که به آن ترومبوفلبیت می‌گویند.

علت واریس روی دست

واریس روی دست معمولاً به‌دلیل ترکیب عوامل ژنتیکی، افزایش سن و سبک زندگی ایجاد می‌شود. با نازک‌شدن پوست و کاهش چربی زیرجلدی، رگ‌های سطحی بیشتر نمایان می‌شوند و اگر دیواره رگ‌ها نیز ضعیف یا انعطاف‌ناپذیر باشد، برجستگی واریسی شکل می‌گیرد. برخی شرایط مانند فشار خون بالا، فعالیت شدید دست‌ها یا تغییرات هورمونی می‌توانند این روند را تشدید کنند.

  • افزایش سن و نازک‌شدن پوست همراه با کاهش چربی زیرجلدی
  • ضعف یا کاهش انعطاف‌پذیری دیواره رگ‌ها
  • عوامل ژنتیکی و سابقه خانوادگی واریس
  • فعالیت‌های بدنی شدید یا استفاده مکرر از دست‌ها
  • تغییرات هورمونی (مانند بارداری یا یائسگی)
  • نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت که فشار خون محیطی را افزایش می‌دهد
  • قرار گرفتن زیاد در معرض نور خورشید و کاهش کلاژن پوست

واریس دست فقط مشکل زیبایی نیست، می‌تونه سلامتت رو تهدید کنه
از متخصص نوبت بگیر و درمانش کن!

تشخیص واریس دست

تشخیص واریس دست معمولاً با معاینه بالینی توسط پزشک و مشاهده رگ‌های برجسته، پیچ‌خورده و آبی‌رنگ روی پشت دست آغاز می‌شود. پزشک علاوه بر ظاهر، سابقه خانوادگی، مدت بروز علائم و وجود درد یا تورم را بررسی می‌کند. برای اطمینان از نوع و شدت واریس، ممکن است سونوگرافی داپلر انجام شود تا جریان خون، وجود برگشت وریدی و سلامت دریچه‌های سیاهرگ‌ها ارزیابی شود. در موارد خاص یا زمانی که علائم با سایر بیماری‌ها اشتباه گرفته می‌شوند، آزمایش‌های تکمیلی یا ارزیابی عملکرد عروقی هم درخواست می‌شود.

درمان واریس دست

درمان واریس دست بسته به شدت علائم و میزان برجستگی رگ‌ها انتخاب می‌شود و هدف آن بهبود ظاهر و کاهش ناراحتی بیمار است. در موارد خفیف، تغییر سبک زندگی مانند اجتناب از فعالیت‌های سنگین، استفاده از آستین‌های فشاری، بالا نگه‌داشتن دست‌ها و مراقبت از پوست می‌تواند مؤثر باشد. برای درمان‌های تخصصی، روش‌هایی مانند اسکلروتراپی (تزریق محلول برای بستن رگ‌های واریسی کوچک و متوسط)، لیزر واریس یا لیزر اندوونوس (EVLT) و در برخی موارد فلبکتومی (خارج کردن رگ‌های برجسته) استفاده می‌شود. انتخاب بهترین روش به شرایط فرد، محل و اندازه رگ‌ها و نظر پزشک متخصص عروق بستگی دارد.

متن انگلیسی:
Sclerotherapy is often the treatment of choice because of its efficacy and ease of use. In sclerotherapy, a chemical solution is injected directly into the spider or varicose vein on the hand. When exposed to the solution, vein walls swell and seal shut, thereby blocking blood flow to the vein.
ترجمه فارسی:
اسکلروتراپی معمولاً به‌دلیل اثربخشی بالا و سادگی انجام، درمان انتخابی محسوب می‌شود. در این روش، محلول شیمیایی مستقیماً به رگ واریسی یا عنکبوتی دست تزریق می‌شود. این محلول باعث تورم و چسبیدن دیواره رگ شده و در نتیجه مسیر جریان خون در آن رگ بسته می‌شود.

به نقل از laveincenter

درمان خانگی واریس دست

درمان خانگی واریس دست بیشتر به کاهش علائم و بهبود ظاهر کمک می‌کند و جایگزین درمان‌های پزشکی نیست. رعایت سبک زندگی سالم، مراقبت از پوست و بهبود گردش خون می‌تواند در کنترل واریس‌های سطحی مؤثر باشد و از پیشرفت آن جلوگیری کند.

  • بالا نگه‌داشتن دست‌ها برای کاهش فشار روی رگ‌ها
  • انجام حرکات کششی و ورزش‌های سبک جهت بهبود گردش خون
  • استفاده از کمپرس سرد در صورت تورم یا احساس سنگینی
  • ماساژ ملایم با روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون یا بادام برای تحریک جریان خون
  • پرهیز از قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض آفتاب و استفاده از ضدآفتاب
  • حفظ وزن متعادل و تغذیه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها (میوه‌ها و سبزیجات تازه)
  • پرهیز از کارهای سنگین و فشار بیش‌ازحد بر دست‌ها

جوراب واریس برای دست

جوراب واریس مخصوص دست در واقع به‌صورت (آستین یا گن فشاری دست) طراحی می‌شود و مانند جوراب واریس پا عمل می‌کند. این پوشش با وارد کردن فشار تدریجی روی رگ‌های سطحی، به بهبود گردش خون، کاهش تورم و جلوگیری از برجستگی بیشتر رگ‌ها کمک می‌کند. استفاده از آن به‌ویژه برای افرادی که مدت طولانی فعالیت دستی دارند، بعد از جراحی یا در مواردی که پزشک برای کنترل علائم واریس دست توصیه می‌کند، مفید است. این آستین‌ها باید در سایز مناسب انتخاب شوند و استفاده از آن‌ها بدون تجویز یا مشورت پزشک توصیه نمی‌شود، زیرا فشار نامناسب می‌تواند به جای بهبود، مشکلات بیشتری ایجاد کند.

برای درمان واریس دست همین حالا نوبت بگیر

عوارض واریس دست

اگر واریس دست دردناک دارید و دچار حساسیت و ناراحتی شده‌اید، هرچه زودتر برای درمان آن اقدام کنید. بی‌توجهی به واریس شدید، می‌تواند با عوارض جانبی زیر همراه باشد:

  • ترومبوفلبیت و التهاب رگ‌ها
  • ایجاد لخته خون
  • خون‌ریزی
  • جمع شدن خون در سیاهرگ (ترومبوز ورید عمقی (DVT))
  • نارسایی وریدی
  • درماتیت و عوارض پوستی
  • زخم‌های عمیق

واریس دست در بارداری

واریس یکی از عوارض بارداری است. در دوران بارداری، تغییرات هورمونی زیادی اتفاق می‌افتد. سطوح بالای هورمون‌های زنانه، پروژسترون و استروژن، دیواره عروق خونی را گشاد می‌کند و عملکرد دریچه‌های سیاهرگ‌ها را کاهش می‌دهد. همچنین، افزایش جریان خون در رگ‌ها برای تغذیه جنین، باعث فشارخون و ایجاد واریس، به خصوص از نوع واریس شاخه ای، می‌شود.

انواع واریس دست

واریس دست بسته به ظاهر و شدت درگیری رگ‌ها شکل‌های مختلفی دارد و هر نوع می‌تواند نشانه‌ای از میزان گشادشدگی یا ضعف دیواره رگ‌ها باشد. شناخت این انواع کمک می‌کند تا روش درمانی مناسب‌تر انتخاب شود.

  • واریس سطحی (رگ‌های برجسته و قابل‌مشاهده روی پشت دست یا ساعد)
  • واریس شبکه‌ای (رگ‌های آبی یا سبزرنگ با الگوی شبکه‌ای زیر پوست)
  • واریس عنکبوتی یا تلانژکتازی (رگ‌های ریز و باریک قرمز یا بنفش به شکل شاخه‌ای)
  • واریس ناشی از افزایش سن (برجسته‌تر شدن رگ‌ها به دلیل نازک‌شدن پوست و کاهش چربی زیرجلدی)
  • واریس ثانویه (در اثر بیماری‌های زمینه‌ای عروقی یا پس از جراحی/آسیب)
نوع واریس دستظاهرمحل شایع بروز
واریس سطحیرگ‌های برجسته و پیچ‌خورده آبی/سبزپشت دست و ساعد
واریس شبکه‌ایرگ‌های آبی یا سبزرنگ با الگوی شبکه‌ایزیر پوست ساعد و پشت دست
واریس عنکبوتیخطوط باریک قرمز یا بنفش شبیه شاخهپشت دست یا اطراف انگشتان
واریس ناشی از سنرگ‌های برجسته‌تر به‌علت نازکی پوستپشت دست
واریس ثانویهرگ‌های غیرطبیعی ناشی از بیماری یا جراحینواحی مختلف دست
انواع واریس دست

پیشگیری از واریس دست

پیشگیری از واریس دست بیشتر بر حفظ سلامت رگ‌ها و بهبود گردش خون متمرکز است. رعایت عادات درست در سبک زندگی و مراقبت از پوست می‌تواند احتمال بروز یا تشدید این مشکل را کاهش دهد.

  • انجام ورزش‌های سبک و حرکات کششی برای بهبود جریان خون در دست‌ها
  • اجتناب از فعالیت‌های سنگین و فشار مداوم روی دست‌ها
  • استفاده از کرم ضدآفتاب و پرهیز از نور شدید خورشید برای حفظ سلامت پوست
  • حفظ وزن متعادل و پیروی از رژیم غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها (میوه‌ها و سبزیجات تازه)
  • ترک سیگار و کاهش مصرف الکل برای تقویت عروق خونی
  • بالا نگه‌داشتن دست‌ها در زمان استراحت برای کاهش فشار روی رگ‌ها
  • پوشیدن آستین یا ساپورت فشاری در صورت توصیه پزشک
پزشکان پیشنهادی

نتیجه گیری

واریس دست بیشتر نمود ظاهریِ اتساع وریدهای سطحی است تا اختلالی تهدیدکننده، اما می‌تواند بر تصویر بدنی و راحتی روزمره اثر بگذارد. پدیدۀ اصلی با افزایش سن، کاهش چربی زیرجلدی، زمینه ژنتیکی، هورمون‌ها، آفتاب مزمن و کارهای تکراری دستی برجسته‌تر می‌شود. تشخیص غالباً با معاینه انجام می‌گیرد و در صورت نیاز، داپلر برای ارزیابی جریان و علل عمقی کمک‌کننده است. رویکرد درمانی بسته به الگوی درگیری و اولویت‌های بیمار، از اسکلروتراپی و ابلیشن لیزری تا فلبکتومی سرپایی و مراقبت‌های حمایتی متغیر است. با انتخاب مناسب روش و توجه به عوامل مستعدکننده، می‌توان بهبود معناداری در ظاهر و کاهش علائم به‌دست آورد و احتمال پیشروی را کاهش داد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

استفاده از یخ برای واریس دست درمان قطعی محسوب نمی‌شود، اما می‌تواند به‌طور موقت برخی علائم را کاهش دهد. قرار دادن کمپرس سرد یا یخ پیچیده‌شده در پارچه روی دست باعث کاهش التهاب، تورم و احساس سنگینی یا درد خفیف می‌شود. این روش بیشتر به‌عنوان مراقبت حمایتی و تسکینی کاربرد دارد و تأثیری بر برطرف شدن رگ‌های واریسی یا اصلاح دریچه‌های وریدی ندارد. بنابراین، یخ تنها برای کاهش علائم مفید است و جایگزین درمان‌های اصلی مانند اسکلروتراپی یا لیزر نیست.

سوزاندن رگ‌های واریسی دست در واقع همان روش‌های تخصصی مثل لیزر یا رادیوفرکانسی است که با انرژی حرارتی رگ‌های گشادشده را می‌بندند. این تکنیک‌ها اگر توسط پزشک متخصص عروق یا پوست و در شرایط استاندارد انجام شوند، معمولاً ایمن و کم‌تهاجمی هستند و تنها ممکن است عوارض خفیفی مثل قرمزی، تورم، کبودی یا درد موقت ایجاد کنند. اما انجام خودسرانه یا در مراکز غیرتخصصی می‌تواند خطر سوختگی پوست، آسیب به عروق سالم یا ایجاد اسکار را به‌همراه داشته باشد. بنابراین «سوزاندن رگ‌های واریسی» باید حتماً تحت نظر پزشک و با تجهیزات استاندارد انجام شود تا خطر جدی نداشته باشد.

کم‌آبی به‌تنهایی علت اصلی واریس دست نیست، اما می‌تواند رگ‌ها را برجسته‌تر نشان دهد. وقتی بدن آب کافی دریافت نکند، حجم خون کاهش یافته و غلظت آن بیشتر می‌شود؛ این موضوع گردش خون را دشوارتر کرده و ممکن است احساس سنگینی یا برجسته‌تر شدن رگ‌های سطحی را ایجاد کند. همچنین کم‌آبی باعث خشکی و نازک‌تر شدن پوست می‌شود که نمای رگ‌ها را واضح‌تر نشان می‌دهد. با این حال، علت اصلی واریس دست ضعف دریچه‌های وریدی، ژنتیک، افزایش سن و عوامل مکانیکی است و نوشیدن آب کافی بیشتر نقش حمایتی در حفظ سلامت عروق و پیشگیری از تشدید علائم دارد.

امتیاز شما به مقاله:
(3.7از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
کارشناس روانشناسی، نویسنده و ویراستار محتوای پزشکی هستم که با علاقه در زمینه تولید محتوا و بهینه‌سازی برای موتورهای جستجو (سئو) فعالیت می‌کنم. همکاری با مجموعه دکترتو این فرصت را برایم فراهم کرده تا با خلق محتوای دقیق، روان و کاربرپسند، به ارتقای آگاهی عمومی در حوزه سلامت کمک کنم. امیدوارم با ادامه این مسیر، نقش مهمی در بهبود سلامت و دانش جامعه داشته‌باشم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره واریس دست

  1. امیر گفت:

    سلام من پس از ورزش سنگین کف دستم واریس دیدم آیا خودش درست میشه؟
    بیماری واریس دارم الان؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام. دیده شدن واریس در کف دست پس از ورزش سنگین می‌تواند ناشی از افزایش فشار خون و جریان خون در طول فعالیت بدنی باشد، که باعث بزرگ‌تر شدن رگ‌ها به طور موقت می‌شود. این وضعیت معمولاً موقتی است و ممکن است با استراحت و کاهش فعالیت به حالت عادی برگردد. اما اگر این رگ‌ها به صورت دائم قابل مشاهده بودند و یا همراه با درد، ورم یا سایر علائم بود، ممکن است نیاز به ارزیابی دقیق‌تر توسط پزشک متخصص عروق داشته باشید تا تشخیص دقیق‌تری ارائه شود و در صورت لزوم درمان‌های مناسب تجویز گردد.

  2. امیر گفت:

    سلام من پس از یه ورزش سنگین رگ های واریس در کف دستم دیدم آیا خودش درست میشه

  3. ناشناس گفت:

    سلام درد دست چپ که ثابت مونده فقط کم‌وزیاد میشه رگها هم سفت میش علتش چی میتونه باشه؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      درد دست چپ و سفت شدن رگ‌ها می‌تواند نشانه مشکلات قلبی، عروقی، عصبی یا عضلانی باشد. اگر درد ادامه‌دار است یا علائم اضافی مانند تنگی نفس، درد قفسه سینه یا سرگیجه دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
      مهمترین دلیلش می تواند مشکلات قلبی باشد

      متخصص قلب و عروق

  4. ناشناس گفت:

    من بیشتر اوقات یکم بالاتر از دستم رگم ورم می‌کنه بعد ورمش می‌خوابه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      در اغلب موارد طبیعی است
      ولی اگر این تورم همراه با عروق زیاد و یا درد باشد
      باید از نظر واریس بررسی شود

      متخصص قلب و عروق

  5. نرگس گفت:

    سلام
    چند ماهی میشه وقتی آب سرد به دستم میخوره رگهای آبی نمایان تر میشه انگار یک ماده رنگی دررگ تزریق شده باشه. علت آن چیست؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      علایم هماتوم و واریس دارید
      و ممکن است در اینده مشکلات بیشتری ایجاد کند
      بهتر است زیر نظر پزشک باشید

      متخصص قلب و عروق

  6. نام نصرت سلیمانی گفت:

    پاهام خیلی درد دارم مو رگهای قرمز و سبر دارم دردت شدتت در پاهام هست

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      علایم هماتوم و واریس دارید
      در اسرع وقت باید به پزشک مراجعه کنید
      جدی بگیریدو درمان خانگی انجام ندهید

      متخصص قلب و عروق

  7. Mobina گفت:

    سلام من از بچگی اینجوری بودم رگ دست و پام زده بود بیرون ،وزنم زیاد نیست نمی دونم چرا اینجوری میشم مخصوصاً وقتی راه میرم چاره ای برای درمان هست؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      در اغلب موارد ژنتیکی است
      البته از نظر مشکلات تیروییدی و عروقی نیاز به چکاب دارید
      معمولا با وزن نرمال این علایم کمتر می شود

      متخصص قلب و عروق

  8. علی رضا گفت:

    سلام من بیشتر از یکسال هست که بدنسازی کار میکنم و چند روزه متوجه شدم که رگ های دستم متورم شده یعنی بعضی از رگ های دستم ورم کرده علتش چیه؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      در بدنسازی این روند قابل انتظار است
      بعلت افزایش خونرسانی به عضلات
      ولی اگر بطور غیر طبیعی زیاد است باید حتمن معاینه شوید
      متخصص قلب و عروق

  9. ناشناس گفت:

    سلام خسته نباشید
    رگ های خونی پشت دستم دستامو خیلی زشت کرده نمیدونم چکار کنم خیلی ناراحتم میشه راهنمایی کنید

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      ابتدا باید بررسی و معاینه شوید
      سپس اقدامات درمانی صورت گیرد

      متخصص پوست و مو

  10. الهه گفت:

    برآمده گی پشت دست

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      احتمال التهاب، ارتریت و هماتوم باید بررسی شود
      نیاز به معاینه از نزدیک دارید