داروی هیدروکسی‌ زین چیست؟ کاربرد و عوارض مصرف آن

داروی هیدروکسی‌ زین برای تسکین علائم شرایط آلرژیک (مانند کهیر و درماتیت تماسی) و کمک به کنترل اضطراب و تنش ناشی از شرایط عصبی و عاطفی، به خصوص قبل از عمل جراحی، استفاده می‌شود. این دارو در دوزهای ۱۰، ۲۵ و ۵۰ میلی‌گرمی در دسترس است.

عوارض جانبی رایج هیدروکسی‌ زین یا تدازین، خواب آلودگی (برای کاهش تنش و اضطراب)، کاهش تمرکز و در مواردی حالت تهوع و استفراغ است. برخی افراد نیز خشکی دهان را بعد از مصرف دارو گزارش داده‌اند. در ادامه این مقاله همراه ما باشید که می‌خواهیم به طور دقیق‌تری با نحوه مصرف و کاربرد تدازین آشنا شویم.

هیدروکسی‌ زین چیست و چه کاربردی دارد؟

هیدروکسی زین به انگلیسی hydroxyzine، در بزرگسالان و کودکان برای تسکین خارش ناشی از واکنش‌های پوستی آلرژیک استفاده می‌شود. همچنین ممکن است از این دارو در کوتاه‌مدت برای درمان اضطراب استفاده شود و به شما کمک کند پس از یک عمل جراحی احساس آرامش داشته باشید. عملکرد هیدروکسی‌زین به شکل انسداد یک ماده طبیعی هیستامین (ماده‌ای که بدن طی یک واکنش آلرژیک تولید می‌کند) است.

نام‌های تجاری دارو:

• آتاراکس
• قرص تدازین ۱۰ و ۲۵ میلی‌گرم
• شربت هیدروکسی زین اکسیر ۱۰ میلی‌گرم یا ۵ میلی‌لیتر
• شربت هیستازد ۱۰ میلی‌گرم یا ۵ میلی‌لیتر

اشکال رایج دارویی:

• آمپول هیدروکسی زین
• قرص هیدروکسیزین
• ژل، پماد یا کرم هیدروکسیزین

توجه: مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیه‌های پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص یا دکتر آسم و آلرژی مراجعه کنید.

خواص و فواید قرص هیدروکسی زین چیست؟

هیدروکسی زین از گروهی از داروها به نام دی فنیل اتان‌ها به دست می‌آید. اگرچه هیدروکسیزین به عنوان مسدودکننده هیستامین (H1) یا آنتی هیستامین طبقه‌بندی می‌شود، اما دارای خواص آرامش بخش، ضد استفراغ، ضد اسپاسم و آنتی کولینرژیک هم هست.

نحوه‌ مصرف هیدروکسی‌ زین چگونه است؟ (روش مصرف قرص هیدروکسی زین)

قرص هیدروکسی زین ۱۰ را به صورت خوراکی، همراه غذا یا بدون غذا، طبق دستور پزشک، معمولا سه تا چهار بار در روز مصرف کنید. در صورتی که از شکل مایع دارو استفاده می‌کنید در نظر داشته باشید که هر بار از پیمانه‌ی مخصوص استفاده کنید. از قاشق‌های غذاخوری خانگی برای مصرف دارو استفاده نکنید زیرا ممکن است دوز مناسب را مصرف نکنید.

برای نگهداری صحیح داروی هیدروکسی‌زین آن را در دمای اتاق و به دور از حرارت و رطوبت و خارج از دسترس کودکان قرار دهید. همچنین شربت هیدروکسی زین را فریز نکنید و در حمام نگه‌داری نفرمایید. توجه داشته باشید که داروی منقضی شده را مصرف نکنید. برای اطلاعات بیشتر درباره این دارو، توصیه می‌کنیم از مشاوره دارویی در سایت دکترتو استفاده کنید.

نمیدونی چطوری حساسیت پوستی رو درمان کنی؟

همین الان از متخصصان مشاوره بگیر

مشاوره داروییدکتر آسم و آلرژی

علائم اوردوز مصرف داروی هیدروکسی‌ زین چیست؟

اگر فردی بیش از اندازه از داروی هیدروکسی‌زین استفاده کرده بود و دچار علائمی مانند بی‌هوش شدن یا مشکل در تنفس شد به سرعت با مرکز فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید. داروی خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.

اگر دوز مصرفی داروی هیدروکسی زین ۱۰ یا سایر دوزهای آن را فراموش کردید در اولین زمان ممکن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک به مصرف دوز بعدی به یاد آوردید که دارو را مصرف نکرده‌اید نیازی به مصرف دو برابر این دارو نیست؛ فقط دوز مقرر را مصرف کنید.

بهترین زمان مصرف هیدروکسی زین کی است؟

اگر از قرص هیدروکسیزین برای کمک به مشکلات خواب ناشی از اضطراب یا استرس استفاده می‌کنید، آن را درست قبل از خواب مصرف کنید تا بیشترین تأثیر را داشته باشید. تاثیرگذاری آن فقط چند ساعت طول می‌کشد، اما می‌تواند تا ۶۰ ساعت در سیستم ایمنی باقی بماند. دارو و هیستازد کودکان را می‌توانید با یا بدون غذا مصرف کنید.

موارد مصرف و کاربرد قرص هیدروکسی زین چیست؟

هیدروکسی زین یک آنتی هیستامین نسخه‌ای با تجویز پزشک است که برای درمان کوتاه مدت اضطراب و مدیریت خارش و حساسیت پوستی استفاده می‌شود. چه زمانی خارش بدن خطرناک است؟ زمانی که خارش و التهاب بیشتر از ۱۴ روز طول بکشد، حتما باید پزشک متخصص آن را بررسی کند و تنها مصرف دارو کارساز نیست.

در بعضی موارد به‌عنوان آرامش‌بخش قبل و بعد از بیهوشی عمومی کاربرد دارد. در ادامه به بررسی موارد استفاده هیدروکسی زین در شرایط گوناگون می‌پردازیم. برای اطلاعات بیشتر نیز می‌توانید با پزشک عمومی مشورت کرده یا از سیستم مشاوره آنلاین با دکتر عمومی در سایت دکترتو استفاده کنید.

۱. شربت هیستازد یا هیدروکسی زین برای کودکان و نوزادان

شربت هیدروکسی زین برای کودکان محدودیت سنی برای استفاده ندارد. کودکان کمتر از ۶ سال به میزان ۵۰ میلی‌گرم می‌توانند از آن مصرف کنند. از داروی تدازین برای درمان حساسیت پوستی و خواباندن کودک استفاده می‌شود.

۲. شربت هیدروکسی زین برای گلو درد

از شربت هیدروکسیزین برای درمان سرفه و گلودرد حاصل از آلرژی استفاده یم‌شود. اما توجه داشته باشید که این دارو را با قرص گلودرد مصرف نکنید. استفاده از داروهایی مانند دکسترومتورفان همراه با هیدروکسی زین ممکن است عوارض جانبی مانند سرگیجه، خواب آلودگی، گیجی و مشکل در تمرکز را افزایش دهد. برخی از افراد، به ویژه افراد مسن، ممکن است در تفکر، قضاوت و هماهنگی حرکتی نیز دچار اختلال شوند.

۳. هیدروکسی زین برای پسوریازیس و حساسیت پوستی

آنتی هیستامین‌های آرام‌بخش مانند هیدروکسیزین و دوکسپین برای درمان خارش پسوریازیس و برطرف کردن علت حساسیت پوستی استفاده می‌شوند. آنها ممکن است نقشی در درمان خارش شبانه داشته باشند یا از قرص هیدروکسی زین برای خارش واژن استفاده شود.

هیستازد بثورات پوستی را درمان می‌کند و خارش ناشی از شرایط آلرژیک مانند درماتیت تماسی، درماتیت آتوپیک (اگزما) و کهیر را تسکین می‌دهد. اگر علائم شما شدید بود یا با مصرف دارو دچار عوارض شدید، حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. همچنین می‌توانید از مشاوره آنلاین با دکتر آسم و آلرژی در سایت دکترتو استفاده کنید و زودتر جواب بگیرید.

۴. هیدروکسی زین برای سرماخوردگی، سرفه و آبریزش بینی

قرص هیدروکسیزین نوعی آنتی هیستامین است. به همین دلیل از این دارو می‌توانید برای درمان علائم آلرژی و سرماخوردگی، مانند آبریزش بینی و خارش یا آبریزش چشم، استفاده کنید.

۵. هیدروکسی زین برای آبله مرغان

باتوجه به اینکه آبله مرغان یک بیماری ویروسی است و از علائم مهم آن ایجاد جوش و لکه‌های قرمز خارش دار است، با صلاحدید و مشورت پزشک می‌توان از هیدروکسی زین ۲۵ یا دوزهای دیگر آن استفاده کرد. این دارو برای استفاده نیاز به نسخه پزشک دارد.

۶. پماد هیدروکسی زین برای اگزما

نقش هیستامین در خارش همراه با اگزما به طور کامل مشخص نشده است، اما آنتی هیستامین‌های خوراکی سالها است که در درمان اگزما استفاده می‌شوند. کلرفنیرامین و پماد و کرم هیدروکسی زین می‌توانند تا حد زیادی علایم حساسیت‌زا را کاهش دهند.

۷. هیدروکسی زین برای حالت تهوع

حداکثر مصرف ۱۰۰ میلی‌گرم از شربت هیستازد هیدروکسی زین در روز برای بزرگسالان می‌تواند علائم تهوع و استفراغ را کاهش دهد. دارو را با یا بدون غذا مصرف کنید و ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد تا اثر خود را بگذارد. بعد از حدود ۲ ساعت اثر کامل آن را احساس خواهید کرد.

۸. هیدروکسی زین برای نیش حشرات

بدیهی است که هیدروکسیزین یک آنتی هیستامین است و می‌تواند برای شرایط حاد التهابی و آلرژیک مانندنیش زنبور و نیش حشرات و بعد از واکسیناسیون استفاده شود.

۹. قرص هیدروکسی زین و فشار خون

هیستازد می‌تواند ریتم غیر طبیعی قلب و فشار خون پایین را ایجاد کند. اگر قبل از مصرف مشکلات قلبی یا بیماری کبدی و کلیوی داشته باشید، خطر این عوارض جانبی بیشتر است. قبل از شروع قرص خوراکی هیدروکسیزین به پزشک خود اطلاع دهید.

۱۰. هیدروکسی زین اضطراب را کاهش می دهد؟

بله از قرص و شربت هیستازد ۱۲۰ میلی لیتر و دوزهای دیگر آن برای کاهش علائم استرس و اضطراب و ایجاد حالت آرامش و خواب استفاده می‌شود. تا زمانی که ندانید هیدروکسیزین بر شما تأثیر می‌گذارد یا خیر، نباید رانندگی کنید یا با ماشین آلات سنگین کار کنید.

دوز مصرف قرص هیدروکسی زین برای کودکان و بزرگسالان چقدر است؟

دوز مصرف قرص حساسیت هیدروکسی زین و شربت ضد حساسیت پوستی به سن، وضعیت بیماری و پاسخ‌گویی بدن شما به درمان بستگی دارد. در کودکان دوز بر اساس وزن آن‌ها تعیین می‌شود. توجه داشته باشید که دوز دارو را خودسرانه به بیشتر از مقدار تجویزی افزایش ندهید. در صورتی که علائم بیماری شما ادامه پیدا کرد یا حال‌تان وخیم‌تر شد به دکتر عمومی خود اطلاع دهید.

• بزرگسالان: ۵۰ تا ۱۰۰ میلی‌گرم به مقدار ۴ بار در روز
• کودکان ۶ سال و بزرگتر: ۵۰ تا ۱۰۰ میلی‌گرم در روز
• کودکان کمتر از ۶ سال: ۵۰ میلی‌گرم در روز

جوش‌های قرمز دردناک داری؟ فکر می‌کنی آبله مرغان گرفتی گرفتی؟

همین الان برای درمان اقدام کن

دکتر آبله مرغان

عوارض جانبی مصرف هیدروکسی‌ زین چیست؟

خواب‌آلودگی، سرگیجه و تار شدن دید، از جمله عوارض قرص تدازین ۱۰ و ۲۵ میلی گرم است. در صورتی که هرکدام از این علائم ادامه پیدا کرد یا وخیم‌تر شد به پزشک خود یا دکتر داروخانه اطلاع دهید. سایر موارد عبارت‌اند از:

• خشکی دهان: برای از بین بردن خشکی دهان از آبنبات‌ها یا آیس‌چیپس‌های بدون قند استفاده کنید، آدامس بدون قند بجوید، آب بیشتری بنوشید یا از یک جایگزین بزاق دهان استفاده کنید.
• مشکلات قلبی: در صورتی که به عوارض جانبی بسیار جدی مانند تشنج، ضربان قلب سریع و نامنظم، سرگیجه‌ی شدید و بی‌هوش شدن مبتلا شدید به سرعت از مرکز فوریت‌های پزشکی کمک بگیرید.
• تغییرات روحی: در صورتی که عوارض جانبی خطرناکی مانند تغییرات روحی و روانی مثل بی‌قراری، گیجی و توهم، لرزش و مشکل در ادرار کردن را تجربه می‌کنید به سرعت به پزشک خود اطلاع دهید.

در صورتی که پزشک داروی هیدروکسی‌زین را برای شما تجویز کرده است مطمئن باشید فوائد آن بیش از مضراتش بوده است. همچنین لازم است بدانید اکثر افرادی که داروی هیدروکسی‌زین را مصرف کرده‌اند عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده‌اند.

لازم است بدانید که واکنش آلرژیک جدی در مورد داروی هیدروکسی‌زین نادر است. با این وجود اگر واکنش آلرژیک جدی ای مثل علائم پوستی، خارش، تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)، گیجی شدید و اختلال تنفسی را تجربه کردید به سرعت از مرکز فوریت‌های پزشکی کمک بگیرید. با توجه به اینکه لیست عوارض کامل نیست ممکن است با عارضه ای برخورد کنید که ذکر نشده باشد. در این موارد با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید.

متن انگلیسی: «tell your doctor if you have a prolonged QT interval (a rare heart problem that may cause irregular heartbeat, fainting, or sudden death) or if you plan to be pregnant or are pregnant. Your doctor will probably tell you not to take hydroxyzine.»
ترجمه فارسی: «اگر فاصله QT طولانی مدت دارید (یک مشکل قلبی نادر که ممکن است باعث ضربان قلب نامنظم، غش یا مرگ ناگهانی شود) یا اگر قصد بارداری دارید و باردار هستید، به پزشک خود اطلاع دهید. احتمالاً پزشک به شما خواهد گفت که هیدروکسی زین مصرف نکنید.»

به نقل از سایت medlineplus

موارد احتیاط مصرف هیدروکسی‌ زین چیست؟

قبل از استفاده از شربت هیستازد هیدروکسی زین سابقه‌ پزشکی خود از جمله مشکلات تنفسی مانند آسم و آمفیزم، فشار بالای چشم (گلوکوم)، فشار خون بالا، مشکلات کلیوی، تشنج، مشکلات روده مانند زخم و انسداد، تیروئید پر کار و مشکل در ادرار کردن (برای مثال به دلیل بزرگی پروستات) را با پزشک در میان بگذارید. سایر موارد مهم شامل موارد زیر است:

• پیش از مصرف داروی هیدروکسی‌زین در صورتی که به این دارو یا به لووستیریزین حساسیت دارید موضوع را با پزشک خود یا دکتر داروخانه در میان بگذارید.
• مصرف هیدروکسی‌ زین ممکن است منجر به بروز افزایش سطح کیوتی QT شود که بر ریتم قلب تاثیر می‌گذارد. افزایش سطح کیوتی به ندرت می‌تواند باعث ضربان قلب سریع و نامنظم و علائمی مانند سرگیجه‌ شدید و بی‌هوش شدن را به دنبال داشته باشد اما در صورت بروز این مشکلات به سرعت به مراقبت‌های پزشکی احتیاج دارید.
• هنگام مصرف هیدروکسی‌زین از خوردن الکل پرهیز کنید و در صورت مصرف ماری‌جوانا با پزشک خود صحبت کنید.
• در صورت استفاده از داروهای خاصی مانند قرص‌های آب و داروهای ادرار آور یا در صورتی که شرایطی از قبیل تعرق شدید، اسهال یا استفراغ با پزشک خود درباره‌ مصرف دارو صحبت کنید.
• شکل شربت این دارو ممکن است حاوی شکر یا الکل باشد. در صورت ابتلا به دیابت، بیماری‌های کبدی و هر شرایط دیگری که نیاز به محدود کردن این مواد در رژیم غذایی خود دارید احتیاط کنید.
• ممکن است کودکان نسبت به عوارض جانبی شربت هیستازد هیدروکسی زین حساس‌تر باشند. مصرف هیدروکسی‌ زین علاوه بر ایجاد خواب‌آلودگی ممکن است باعث ایجاد هیجان در کودکان شود.
• معمولا سالمندان بیشتر از سایرین به عوارض جانبی داروی هیدروکسی‌ زین واکنش نشان می‌دهند. خواب‌آلودگی، گیجی، یبوست، مشکل در ادرار کردن و افزایش سطح کیوتی از جمله‌ این عوارض هستند. خواب‌آلودگی و گیجی خطر زمین خوردن را افزایش می‌دهد.

هیدروکسی زین در دوران بارداری و شیردهی ضرر دارد؟

برای مصرف داروی هیدروکسی‌زین در دوران شیردهی با پزشک مشورت کنید. چنانچه باردارید فقط در صورت نیاز ضروری داروی هیدروکسی‌زین را استفاده کنید و در مورد فواید و مضرات آن از پزشک خود کمک بگیرید.

تداخلات دارویی هیدروکسی‌ زین با داروهای دیگر

تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تاثیر داروی هیدروکسی‌زین را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن شود. این مقاله شامل تمامی تداخلات دارویی ممکن نیست لذا لیست تمامی داروهای مصرفی‌تان را با پزشک در میان بگذارید و بدون صلاح‌دید پزشک شروع به مصرف، قطع یا تغییر دوز داروی هیدروکسی‌زین نفرمایید:

• محصولاتی که موجب خواب‌آلودگی می‌شوند مانند داروهای ضد افسردگی و ضد سرفه از قبیل کدئین و هیدروکدئین
• الکل و ماری‌جوانا
• داروهای خواب‌آور یا ضد اضطراب مثل آلپرازولام، لورازپام و زولپیدم
• داروهای شل کننده‌ عضلات از جمله کاریسوپرودول و سیکلوبنزاپرین
• آنتی‌هیستامین‌های دیگری مثل دیفن‌هیدرامین و پرومتازین
• آنتی‌هیستامین‌هایی که مصرف پوستی (کرم، پماد یا اسپری) دارند
• داروی هیدروکسی‌زین بسیار شبیه به سیتریزین و لووستیریزین است. توجه داشته باشید که این داروها را همراه با هیدروکسی‌زین مصرف نکنید.
• مصرف داروی هیدروکسی‌زین ممکن است نتایج تست‌های آزمایش‌گاهی خاصی مانند آزمایش پوستی آلرژی و سطح کورتیکواستروئیدی ادرار را تحت تاثیر قرار دهد. لازم است اطمینان حاصل کنید که تمامی پزشکان و همه‌ کارکنان آزمایشگاه در جریان استفاده‌ی شما از داروی هیدروکسی‌زین قرار بگیرند.

عکس قرص هیدروکسی زین

این دارو به گروهی از داروها به نام آنتی هیستامین تعلق دارد و می‌تواند با علائم سرگیجه و خواب آلودگی همراه باشد. قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید. تصویر زیر، نمونه‌ای از داروی تدازین را نشان می‌دهد.

اطلاعات دارویی قرص و شربت هیدروکسی زین

مکانیسم اثر غالب هیدروکسی‌ زین به عنوان یک آگونیست معکوس گیرنده H1 قوی است. هیدروکسیزین مانع از عملکرد هیستامین درون زا در گیرنده هیستامین H1 می‌شود. اثر آرامش‌بخش دارو ممکن است به دلیل فعالیت آنتی‌کولینرژیک مرکزی باشد، اما این به وضوح کمتر شناخته شده است. سایر اطلاعات مهم را در جدول زیر برای شما قرار دادیم:

اشکال دارویی	عوارض جانبی	تداخل دارویی
قرص تدازین ۱۰ میلی‌گرم	خواب آلودگی	سیمتروپیوم
شربت و قرص هیدروکسی زین-تی سی ۲۵ میلی‌گرم	خشکی دهان	الوکسادولین
قرص آلفا – هیدروکسیزین ۲۵ میلی‌گرم	دپرسیون تنفسی	اوکساتومید
شربت هیدروکسی زین – عماد ۱۰ میلی‌گرم/۵ میلی‌لیتر		آکلیدینیوم

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر متخصص

هیدروکسی زین دارویی است که علائم و واکنش‌های آلرژیک را درمان می‌کند. همچنین ممکن است برای درمان اضطراب استفاده شود. این ماده با مسدود کردن هیستامین، ماده‌ای که در طی یک واکنش آلرژیک توسط بدن آزاد می‌شود، عمل می‌کند. همچنین ممکن است باعث خواب آلودگی شود. از آنجایی که مصرف دارو تنها با تجویز پزشک امکان‌پذیر است، لازم است تا بیماری‌های زمینه‌ای و سوابق پزشکی خود را به پزشک اطلاع دهید.

باتوجه‌به اینکه این دارو بدون نسخه پزشک قابل تهیه نیست، اگر نیاز به اطلاعات بیشتر دارید یا سابقه بیماری زمینه‌ای داشته‌اید، با پزشک عمومی و برای کودکانتان با متخصص اطفال مشورت کنید. برای راحتی بیشتر شما، در وب‌سایت دکترتو امکان دریافت نوبت حضوری و مشاوره آنلاین با دکتر متخصص فراهم‌شده است.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!