فهرست مطالب
- ۱. درمان و دفع سنگ کیسه صفرا بدون جراحی (چگونه سنگ کیسه صفرا را درمان کنیم؟)
- ۲. درمان و دفع درمان سنگ کیسه صفرا با عمل جراحی (کوله سیستکتومی)
- ۳. درمان سنگ کیسه صفرا با لیزر (ایا سنگ کیسه صفرا با لیزر درمان میشود؟)
- ۴. درمان خانگی سنگ کیسه صفرا
- ۵. درمان گیاهی سنگ کیسه صفرا (درمان سنگ کیسه صفرا در طب سنتی)
- نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
سنگهای صفراوی قطعات سخت شده و غلیظ صفرا هستند که در کیسه صفرا یا مجاری صفراوی شما تشکیل میشوند. افراد به دلایل مختلفی ممکن است با سنگهای صفراوی درگیر شوند و بسته به نوع و اندازه سنگ، تاثیری که این سنگها روی سلامتی و زندگی روزمره هر فرد میگذارند نیز متفاوت است. با این حال سنگ صفرا قابل درمان است و می توان با روش های مختلف پزشکی و غیر پزشکی، آنها را از بین برد. در این مقاله از دکترتو به صورت کامل با انواع روش های درمان سنگ کیسه صفرا آشنا میشویم. اما اگر به تازگی دردهای شکمی عجیب و غیرمعمولی را تجربه میکنید بهتر است در این باره با متخصص گوارش یا جراح عمومی مشورت کنید. شما میتوانید از سامانه دکترتو برای دریافت نوبت حضوری و یا مشاوره آنلاین با پزشکان کمک بگیرید.
۱. درمان و دفع سنگ کیسه صفرا بدون جراحی (چگونه سنگ کیسه صفرا را درمان کنیم؟)
درمان سنگ های کیسه صفرا به محل سنگ و اندازه آن بستگی دارد و ازاینرو ممکن است شامل روش های درمانی پزشکی و درمانهای خانگی غیرپزشکی شود. سنگهای صفراوی که هیچ علامتی ایجاد نمیکنند، معمولاً نیازی به درمان پزشکی ندارند. در واقع زمانی که سنگ های کیسه صفرا علائمی ایجاد نمیکنند، معمولا نیازی به درمان ندارند. برنامه درمانی که پزشک بعد از معاینات تشخیصی برای هر بیمار توصیه میکند، به این بستگی دارد که علائم چگونه روی زندگی روزمره بیمار تاثیر میگذارد.
سنگ های صفراوی کوچک معمولا به خودی خود وارد روده کوچک شده و با مدفوع خارج میشوند. در نتیجه به اقدام خاصی برای آنها نیاز نیست. حتی اگر دوباره عود کنند، در صورتی که هیچ علامتی نداشته باشند به درمان نیاز ندارند. با این حال گاهی اوقات سنگ کیسه صفرا میتواند باعث دردهای شدید و مزمن و انسداد مجاری صفراوی شود. در این شرایط بیمار به درمان پزشکی نیاز دارد.
روشهای درمانی شامل دارودرمانی و روشهای جراحی میشود. جراحی بسته به محل و اندازه سنگ، میتواند شامل جراحی لاپاراسکوپی یا جراحی باز باشد. در برخی مواقع نیز پزشک با توصیه یک سری روشها و درمانهای غیرجراحی، به بیماران کمک میکند تا از تشدید علائم مربوط به کیسه صفرا جلوگیری کنند.
در برخی مواقع نیز به دلایل پزشکی مختلف، برخی از بیماران کاندید مناسبی برای انجام جراحی سنگ کیسه صفرا نیستند. به همین دلیل پزشک از گزینههای درمانی غیرجراحی برای درمان سنگ کیسه صفرا در این بیماران استفاده میکند.
انواع قرص و دارو برای درمان سنگ کیسه صفرا
درمان دارویی یکی دیگر از گزینههای درمان سنگ کیسه صفرا است. برخی از داروها میتوانند سنگهای صفراوی را از بین ببرند، اما این درمان به ندرت انجام میشود، زیرا عوارض جانبی بیشتری دارد و میزان موفقیت آنها متغیر است. این داروها فقط برای بیمارانی مفید هستند که سنگهای کلسترولی کوچک و غیرکلسیفیه دارند و کیسه صفرا آنها به طور طبیعی کار میکند. درمان حداقل شش تا ۱۲ ماه طول میکشد.
برای مثال داروهایی مانند Chenodiol یا ursodiol از جمله داروهایی هستند که ممکن است از آنها برای حذف سنگهای کلسترولی کوچک صفراوی استفاده شود. مواد شیمیایی این داروها میتواند سنگهای صفراوی کلسترولی را حل کند. گاهی اوقات برای شکستن سنگها از طریق این داروها، باید چندین سال داروها را مصرف کرد. همچنین ممکن است پس از قطع درمان، سنگهای صفراوی عود کنند.
درمان سنگ کیسه صفرا با امواج شوکی (ESWL)
یکی دیگر از درمانهای مورد استفاده برای درمان سنگ کیسه صفرا، درمان از طریق سنگشکنی موج است. به این روش سنگشکنی برون بدنی (ESWL) گفته میشود که یک جایگزین غیرجراحی برای مدیریت سنگ کیسه صفرا است. در این روش پزشک از یک سری امواج ضربهای یا شوکی برای شکستن سنگهای صفراوی استفاده میکند. گاهی در کنار این روش از برخی داروها هم استفاده میشود. تا زمانی که کیسه صفرا به صورت طبیعی کار میکند و سنگها کوچکاند، میتوان از این روش درمانی استفاده کرد.
برای ESWL نیازی به بیهوشی ندارید و این روش ممکن است به صورت سرپایی انجام شود. در این روش از امواج صوتی با انرژی بالا برای تولید امواج ضربهای استفاده میشود. امواج ضربهای آنقدر قوی هستند که سنگ های صفراوی را بشکنند و از هم بپاشند. بیمارانی که نمیتوانند تحت عمل جراحی قرار بگیرند ممکن است کاندیدهای خوبی برای ESWL باشند.
درمان سنگ کیسه صفرا با تزریق
درمان سنگ کیسه صفرا با تزریق شامل استفاده از داروهای حلکننده سنگ مانند اورسودئوکسی کولیک اسید یا حلالهایی مانند متیل ترت بوتیل اتر (MTBE) است که به حل تدریجی سنگهای کوچک و کلسترولی کمک میکند. این روش برای بیمارانی که قادر به جراحی نیستند یا سنگهای غیرکلسیمی کوچک دارند مناسب است و تحت نظارت پزشک انجام میشود. اگرچه این درمان غیرتهاجمی است، اما زمانبر بوده و برای سنگهای بزرگ یا کلسیمی مؤثر نیست.
تخلیه آندوسکوپی برای درمان سنگ کیسه صفرا
تخلیه آندوسکوپی برای درمان سنگ کیسه صفرا، یک روش کمتهاجمی است که در آن از یک آندوسکوپ با دوربین و ابزارهای تخصصی استفاده میشود. این ابزار از طریق دهان وارد دستگاه گوارش شده و به مجرای صفراوی هدایت میشود. پزشک با استفاده از ابزارهای مخصوص، سنگهای کیسه صفرا را خارج کرده یا مجراهای مسدودشده را باز میکند. این روش معمولاً برای بیمارانی که سنگها در مجرای صفراوی گیر کردهاند یا علائم حادی مانند زردی یا التهاب دارند، به کار میرود. مزایای آن شامل زمان بهبودی کوتاهتر و عدم نیاز به جراحی باز است، اما برای همه بیماران مناسب نیست و نیاز به مهارت بالا دارد.
۲. درمان و دفع درمان سنگ کیسه صفرا با عمل جراحی (کوله سیستکتومی)
همانطور که گفته شد در بیشتر موارد احتیاجی به درمان سنگ کیسه صفرا نیست. اما زمانی که این سنگ مجاری صفراوی را مسدود میکند یا علائمی ایجاد میکند که دردناک و آزاردهنده است، اصلیترین گزینه درمانی جراحی است که از طریق آن، سنگ کیسه صفرا برداشته میشود.
جراحی برای برداشتن کیسه صفرا که کوله سیستکتومی نامیده میشود، یکی از رایجترین اعمالی است که در بزرگسالان برای درمان کردن سنگ کیسه صفرا انجام میشود. در این خصوص باید در نظر داشت که کیسه صفرا یک اندام ضروری نیست، به این معنی که میتوان بدون کیسه صفرا هم به صورت طبیعی زندگی کرد. بسته به این که اندازه سنگ چقدر است و محل آن کجای کیسه صفراست، میتوان از روش های مختلف جراحی برای برداشتن آن استفاده کرد.
لاپاراسکوپی برای درمان سنگ کیسه صفرا
تقریبا همه جراحان کوله سیستکتومی (عمل سنگ کیسه صفرا) را با لاپاراسکوپی کیسه صفرا و به صورت سرپایی انجام میدهند، به این معنی که معمولا بیماران در همان روز مرخص میشوند. اکثر بیماران احتمالاً در عرض یک هفته قادر خواهند بود به فعالیت بدنی عادی بازگردند. کوله سیستکتومی لاپاروسکوپیک رایجترین روش به جای روش سنتی و باز است.
در این روش به جای یک برش بزرگ، چند برش یا سوراخ کوچک روی شکم ایجاد میشود. سپس یک دوربین فیلمبرداری مینیاتوری به همراه ابزار لاپاراسکوپی در محل برش قرار داده میشود که میتواند کیسه صفرا را بردارد. سپس برشها با بخیه بسته میشوند. این روش درد کمتری دارد.
جراحی باز کیسه صفرا
گاهی اوقات، جراح عمل را با استفاده از روش لاپاراسکوپی کیسه صفرا شروع میکند، اما به دلیل زخم، عفونت یا سایر عوارض، به روش باز روی میآورد. گاهی نیز از همان ابتدا به دلیل بزرگبودن سنگ کیسه صفرا یا دسترسی دشوار به سنگ، روش جراحی باز برای درمان انتخاب میشود.
روش کلی مانند جراحی لاپاراسکوپی است، با این تفاوت که جراح از طریق یک برش بزرگ و منفرد در دیواره شکم به کیسه صفرا میرسد. با این حال در این روش قطعا درد و ناراحتی بیشتری ایجاد میشود و بیماران باید دوره نقاهت طولانیتری را سپری کنند.
۳. درمان سنگ کیسه صفرا با لیزر (ایا سنگ کیسه صفرا با لیزر درمان میشود؟)
لیزردرمانی برای سنگ کیسه صفرا یک روش جدیدتر و کم تهاجمی است که از انرژی متمرکز لیزر برای تجزیه سنگها استفاده میکند. این روش اغلب به عنوان لیتوتریپسی لیزری شناخته میشود. برخلاف جراحی سنتی که کل کیسه صفرا را برمیدارد، لیزردرمانی بر حلکردن یا تکهتکهشدن سنگها تمرکز دارد و به آنها اجازه میدهد به طور طبیعی از مجاری صفراوی عبور کنند یا از طریق یک برش کوچک برداشته شوند. لیتوتریپسی لیزری شامل مراحل زیر است:
مرحله | توضیحات |
---|---|
تشخیص و تصویربرداری | قبل از عمل، بیماران تحت تصویربرداری تشخیصی مانند سونوگرافی یا MRI قرار میگیرند تا اندازه، محل و تعداد سنگهای صفراوی مشخص شود. |
کاربرد لیزر | در طول عمل، یک فیبر لیزر تخصصی از طریق یک برش کوچک وارد شده و با استفاده از تکنیکهای تصویربرداری به کیسه صفرا هدایت میشود. لیزر پالسهای نور پرانرژی ساطع میکند که سنگها را به قطعات کوچکتر میشکند. |
حذف قطعات | هنگامی که سنگها تکهتکه شدند، قطعات کوچکتر میتوانند به طور طبیعی از مجاری صفراوی به رودهها عبور کنند یا با استفاده از تکنیکهای آندوسکوپی برداشته شوند. |
۴. درمان خانگی سنگ کیسه صفرا
علاوه بر درمانهای پزشکی، گاهی اوقات برخی از رویکردهای ساده و درمانهای خانگی هم میتوانند به از بین بردن سنگ کیسه صفرا کمک کند. خصوصا زمانی که هنوز سنگ کوچک است. برخی از درمانهای خانگی برای از بین بردن سنگ کیسه صفرا شامل موارد زیر میشود:
- آب سیب؛ برخی افراد از آب سیب برای درمان سنگ کیسه صفرا استفاده میکنند. اعتقاد بر این است که آب سیب احتمالا میتواند به تدریج سنگهای صفرا را نرم کرده و به دفع سنگها کمک کند.
- سرکه سیب، از سرکه سیب برای پاکسازی استفاده میشود.
- آبمیوههایی مانند گلابی، آبهویج و آب ریشه چغندر با عسل
- درمان سنگ کیسه صفرا با یوگا، برخی ادعاها مبنی بر این است که ممکن است یوگا به دفع طبیعی سنگ کیسه صفرا کمک کند. یوگا خصوصا میتواند به تسکین برخی از علائم مرتبط با سنگ کیسه صفرا کمک کند.
- خار مریم؛ خار مریم، یا Silybum marianum، ممکن است به درمان اختلالات کبد و کیسه صفرا کمک کند. خار مریم به شکل قرص به عنوان مکمل موجود است.
- روغنکرچک
- دمنوش نعناع
درمان غذایی سنگ کیسه صفرا
رژیم غذایی مناسب برای درمان سنگ کیسه صفرا شامل مواد غذایی زیر است. حتما سبک زندگی خود را تغییر دهید و با استفاده از تغذیه سالم به بهبود علائم این عارضه کمک کنید.
- مصرف غذاهای کمچرب: کاهش چربیهای اشباع مانند گوشت قرمز و لبنیات پرچرب و جایگزینی آنها با چربیهای سالم مثل روغن زیتون و آووکادو.
- افزایش فیبر: مصرف میوهها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش و کاهش تشکیل سنگ.
- پرهیز از غذاهای سرخکردنی و فرآوریشده: کاهش مصرف غذاهای حاوی قند و چربیهای ترانس مانند شیرینیها و فستفود.
- نوشیدن آب کافی: هیدراته ماندن به دفع بهتر مواد زائد و کاهش خطر تشکیل سنگ کمک میکند.
- افزایش مصرف مواد غذایی ضدالتهاب: مصرف غذاهایی مثل زردچوبه، زنجبیل و ماهیهای غنی از امگا-۳ برای کاهش التهاب صفراوی.
- کاهش وزن تدریجی: حفظ وزن مناسب و اجتناب از کاهش وزن سریع که ممکن است باعث تشکیل سنگ شود.
۵. درمان گیاهی سنگ کیسه صفرا (درمان سنگ کیسه صفرا در طب سنتی)
طب سنتی هم گزینههای مختلفی برای درمان سنگ کیسه صفرا با روشهای غیرجراحی دارد. از درمان با گیاهان و مکملهای دارویی گرفته تا روغن زیتون، آبمیوهها، تغییر رژیم غذایی و مواردی از این دست، همگی میتوانند در طب سنتی برای از بین بردن طبیعی سنگ کیسه صفرا استفاده شوند.
طب سوزنی یکی از روشهایی است که در طب سنتی برای دفع سنگهای کیسه صفرا توصیه میشود. طب سوزنی ممکن است با کاهش اسپاسم، کاهش جریان صفرا و بازگرداندن عملکرد مناسب، به تسکینبخشی از درد ناشی از سنگهای صفراوی کمک کند. این روش برای درمان سنگ کیسه صفرا نیز گزارش شده است، اما تحقیقات بیشتری باید در این زمینه انجام شود.
پاکسازی کیسه صفرا نیز یکی از روشهای مهم طب سنتی برای از بین بردن سنگهای کیسه صفراست. پاکسازی کیسه صفرا ممکن است شامل روزهگرفتن بیشتر روز و مصرف یک قاشق غذاخوری روغن زیتون و آبلیمو در عصر باشد. نسخه دیگری از پاکسازی شامل مصرف فقط آب سیب و آب سبزیجات در طول روز و سپس مصرف روغن زیتون و آبلیمو در شب است.
درمان سنگ کیسه صفرا با سکنجبین
سکنجبین یا سرکه انگبین جزو ترکیباتی است که مصرف آن در طب سنتی به شدت برای دفع سنگ های کیسه صفرا توصیه میشود. ترکیب سکنجبین با عسل و عرق نعنا میتواند برای پاکسازیکردن کیسه صفرا و کبد مفید باشد. در نتیجه احتمالا برای از بین بردن سنگ های کیسه صفرا نیز مفید است. در طب سنتی توصیه میشود که افرادی که سنگ کیسه صفرا دارند و اندازه آن کوچک است، برای دفع شدن تدریجی آن، ترکیب سکنجبین، عسل، عرق نعنا و آب را روزی دو بار صبح و شب، میل کنند.
درمان سنگ کیسه صفرا با روغن زیتون
روغن زیتون یکی از درمانهایی است که در طب سنتی برای از بین بردن سنگ کیسه صفرا از آن استفاده میشود. روغن زیتون میتواند به پاکسازی کیسه صفرا کمک کند. می توان برای استفاده از روغن زیتون جهت از بین بردن سنگهای کیسه صفرا آن را با آبلیمو یا سرکه ترکیب کرد. توصیه میشود که بیمارانی که سنگ دارند، ترکیب آبلیمو و روغن زیتون را هر روز صبح به صورت ناشتا مصرف کنند.
درمان سنگ کیسه صفرا با آب
یکی از اصلیترین درمانهایی که میتواند روی سنگ کیسه صفرا اثر بگذارد و جلوی بروز علائم ناراحتکننده آن را بگیرد، آب است. به کسانی که سنگ کیسه صفرا دارند توصیه میشود که حداقل روزی ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشند. آب کلا برای سلامتی مفید است و نقش مهمی نیز در پاکسازی بدن و دفع سموم دارد.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
سنگ کیسه صفرا شایع است و اکثر مردم هرگز متوجه آن نمیشوند و هیچ علامت یا ناراحتی به خصوصی را برای آنها ایجاد نمیکند. اگر این سنگها سر جای خود بمانند و بزرگتر نشوند، اکثر افراد هرگز متوجه وجود این سنگها نخواهند شد. اما هنگامی که آنها شروع به حرکت میکنند، خطرناک میشوند. این قطعات ریز و سنگریزه مانند وقتی وارد فضاهای تنگ در سیستم صفراوی ظریف شما میشوند، میتوانند آسیب زیادی وارد کنند.
در شرایطی که سنگها روی زندگی روزمره بیماران تاثیر میگذارند، اصلیترین گزینه درمان، جراحی است. با این حال این روش همیشه موثر است و معمولا با کمترین میزان خطر و عوارض جانبی، اکثر بیماران بهبود مییابند. یک دکتر گوارش یا پزشک جراح عمومی میتواند با انجام تستهای تشخیصی لازم تعیین کند که برای درمان سنگ کیسه صفرا به چه گزینههای درمانی نیاز است. خوشبختانه شما میتوانید برای دریافت نظرات مشاورهای بیشتر از خدمات غیرحضوری دکترتو برای مشاوره متنی و تلفنی با دکتر آنلاین گوارش یا دکتر جراح عمومی آنلاین استفاده کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!