فهرست مطالب
سرگیجه در بارداری یکی از علائم شایع و معمولی است که بیشتر زنان آن را در ماههای میانی بارداری تجربه میکنند. این حالت معمولاً بهدلیل تغییرات هورمونی، افت فشار یا قند خون و افزایش حجم خون در بدن ایجاد میشود. اگرچه بیشتر مواقع بیخطر است، اما در صورت تکرار یا شدت زیاد باید جدی گرفته شود. شناخت علتها و راههای کنترل سرگیجه، به مادر کمک میکند دوران بارداری آرامتر و ایمنتری را پشت سر بگذارد. در این مقاله از دکترتو با شما هستیم تا سرگیجه در بارداری را به طور کامل بررسی کنیم.
سرگیجه در بارداری چقدر شایع است؟
سرگیجه از علائم بارداری است و معمولاً بین ماههای چهارم تا ششم بیشتر دیده میشود. برخی از زنان در این دوره درجاتی از سرگیجه را تجربه میکنند که شدت آن در هر فرد متفاوت است. عواملی مانند تغییرات هورمونی، افت قند یا فشار خون، تغذیه نامناسب و کمخونی میتوانند در بروز آن نقش داشته باشند.
اگرچه این حالت معمولاً بیخطر است، اما ممکن است خطر زمین خوردن یا آسیب را افزایش دهد. شناخت علتها و برخورد درست با این وضعیت، به حفظ سلامت مادر و جنین کمک میکند.

علت سرگیجه در بارداری چیست؟
در دوران بارداری، بدن برای تغذیه و اکسیژنرسانی به جنین دچار تغییرات زیادی میشود که همین موضوع میتواند علت سرگیجه در زنان باشد. یکی از دلایل اصلی آن افت فشار خون است، چون رگها برای افزایش جریان خون بازتر میشوند و مغز موقتاً خون کمتری دریافت میکند.
افت قند خون بهدلیل فاصله زیاد بین وعدههای غذایی هم عامل دیگری است، بهویژه در سه ماهه اول بارداری که تهوع بیشتر است. علاوه بر این، کمخونی یا کمبود آهن نیز با کاهش اکسیژنرسانی به مغز، باعث احساس ضعف و گیجی میشود. بررسی منظم سطح آهن و هموگلوبین میتواند به پیشگیری از این مشکل کمک کند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت hse
The main causes of dizziness and fainting during pregnancy are: hormone changes – this can cause your blood pressure to drop, allowing less blood to get to your brain. overheating. low blood sugar – keep a snack with you and avoid skipping meals.
ترجمه فارسی:
علتهای اصلی سرگیجه و غش در بارداری عبارتند از: تغییرات هورمونی که میتواند فشار خون را پایین بیاورد و جریان خون به مغز را کاهش دهد، گرمای زیاد، و پایین آمدن قند خون. همیشه یک میانوعده همراه داشته باشید و وعدههای غذایی را حذف نکنید.
علت سرگیجه و حالت تهوع زنان در بارداری چیست؟
سرگیجه و تهوع در بارداری معمولاً همزمان بروز میکنند. علت سرگیجه و حالت تهوع در زنان هنگام بارداری، تغییرات هورمونی، بهویژه افزایش هورمون پروژسترون است که باعث افت فشار خون و کندی عملکرد معده میشود. کمخونی و کمبود ویتامین B6 نیز از عوامل مؤثر دیگرند، چون این ویتامین در سلامت مغز و اعصاب نقش دارد و نبود آن احساس ضعف و تهوع ایجاد میکند.
پزشکان معمولاً برای جبران این کمبود، مکملهای مخصوص بارداری تجویز میکنند. همچنین عواملی مثل گرمای زیاد، کمآبی بدن و ایستادن طولانیمدت میتوانند این علائم را تشدید کنند، بنابراین نوشیدن آب کافی، خنک نگه داشتن بدن و تغییر وضعیت آهسته توصیه میشود.
| علت | مهمترین علائم |
|---|---|
| تغییرات هورمونی بارداری | سرگیجه بهدلیل افت فشار خون و کاهش خونرسانی موقت به مغز |
| افت فشار خون در بارداری | احساس سبکی سر یا گیجی بهویژه هنگام ایستادن |
| افت قند خون | سرگیجه، ضعف و احتمال غش بهخصوص با حذف وعدههای غذایی |
| کمخونی و کمبود آهن | سرگیجه، ضعف و کاهش اکسیژنرسانی به مغز |
| کمبود ویتامین B6 | سرگیجه همراه با تهوع و احساس ضعف |
| کمآبی بدن | سرگیجه ناشی از کاهش فشار خون |
| گرمای زیاد | تشدید سرگیجه و احساس ضعف |
| ایستادن طولانیمدت یا بلند شدن ناگهانی | سرگیجه و احتمال عدم تعادل |
| افت فشار خون در ماههای چهارم تا ششم بارداری | بروز شایع سرگیجه با شدتهای متفاوت |
| سرگیجه شدید یا مداوم | افزایش خطر زمین خوردن و آسیب به مادر یا جنین |
درمان سرگیجه در بارداری
درمان سرگیجه در بارداری بسته به علت آن متفاوت است و معمولاً با اصلاح رژیم غذایی، استراحت کافی و کنترل قند و فشار خون شروع میشود. اگر سرگیجه شدید یا مداوم باشد، پزشک باید علت دقیق را بررسی کند تا از خطر بیهوشی یا زمین خوردن جلوگیری شود.
شناسایی موقعیتهایی که باعث بروز سرگیجه میشوند به مادر کمک میکند رفتار خود را تنظیم کند. نکته مهم این است که هیچ دارویی، حتی گیاهی، نباید بدون مشورت پزشک مصرف شود، چون ممکن است برای جنین خطرناک باشد.

۱. دارو برای سرگیجه در بارداری
در دوران بارداری، دارو معمولاً آخرین راه برای درمان سرگیجه است و فقط در صورت نیاز توسط پزشک تجویز میشود. اگر علت کمخونی یا کمبود ویتامینها باشد، مکملهای آهن و ویتامین تجویز میشوند و در موارد همراه با تهوع، داروهای ضد تهوع مخصوص بارداری به کار میروند.
برای سرگیجه ناشی از افت فشار یا قند خون معمولاً دارو لازم نیست و اصلاح تغذیه و نوشیدن مایعات کافی کفایت میکند. نکته مهم این است که مصرف خودسرانه دارو یا مکملها میتواند برای جنین خطرناک باشد، بنابراین هر درمان دارویی باید زیر نظر پزشک انجام شود.
۲. درمان خانگی سرگیجه در بارداری
برای درمان فوری سرگیجه در خانه، روشهای ساده و خانگی بسیار مؤثری وجود دارد. تغذیه منظم با وعدههای کوچک هر چند ساعت، کمک میکند قند خون ثابت بماند و احساس گیجی کمتر شود. نوشیدن آب کافی نیز ضروری است، چون حتی کمآبی جزئی میتواند فشار خون را پایین بیاورد و سرگیجه ایجاد کند.
استراحت کافی، خواب منظم و پرهیز از ایستادن طولانی یا بلند شدن ناگهانی از دیگر نکات مهم هستند. همچنین پوشیدن لباسهای راحت، تهویه مناسب محیط و مصرف میانوعدههای سبک و سالم مانند میوه، آجیل خام یا بیسکویت سبوسدار میتواند علائم را تا حد زیادی کاهش دهد.
عوارض سرگیجه در بارداری
سرگیجه در بارداری معمولاً بیخطر است، اما اگر شدید شود یا با غش کردن همراه باشد، میتواند خطرناک باشد. مهمترین پیامد آن احتمال زمین خوردن و آسیب دیدن مادر یا جنین است، بهویژه در ماههای پایانی بارداری. گاهی هم سرگیجه نشانه بیماریهایی مثل کمخونی شدید، دیابت بارداری یا افت فشار خون مزمن است که نیاز به بررسی فوری دارند.
اگر همراه با علائمی مانند تپش قلب، تنگی نفس، سردرد یا تاری دید باشد، باید سریعاً به پزشک مراجعه شود. انجام آزمایش خون و کنترل فشار میتواند به تشخیص علت و پیشگیری از عوارض بارداری جدی کمک کند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت americanpregnancy
You should also contact your health care provider immediately if you have persistent dizziness or dizziness accompanied by blurred vision, headaches, or palpitations. This may be a symptom of severe anemia or some other illness that could have a negative effect on your pregnancy.
ترجمه فارسی:
اگر سرگیجه مداوم دارید یا همراه با تاری دید، سردرد یا تپش قلب است، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. این حالت ممکن است نشانه کمخونی شدید یا بیماری دیگری باشد که میتواند بر بارداری شما تأثیر منفی بگذارد.
پیشگیری از سرگیجه در بارداری
پیشگیری از سرگیجه در حاملگی همیشه بهتر از درمان آن است و رعایت چند نکته ساده میتواند مؤثر باشد. بلند شدن آرام، نوشیدن آب کافی و داشتن رژیم غذایی متعادل از مهمترین اقدامات پیشگیرانه هستند. ورزش سبک مانند پیادهروی یا یوگای مخصوص بارداری نیز جریان خون را بهبود میدهد و بدن را قویتر میکند، البته با مشورت پزشک.
مادر باید به نشانههای بدن توجه کند و در صورت احساس سرگیجه سریع بنشیند یا دراز بکشد تا از افتادن جلوگیری شود. آگاهی و مراقبت روزانه، کلید گذر سالم و ایمن از دوران بارداری است.
نتیجه گیری
سرگیجه در بارداری تجربهای رایج اما قابلمدیریت است. بیشتر اوقات دلیل آن تغییرات طبیعی بدن است و با رعایت نکاتی ساده مثل تغذیه منظم، نوشیدن آب کافی، و استراحت کافی میتوان آن را کنترل کرد. با این حال، بدن هر زن بارداری منحصربهفرد است و نباید هیچ علامتی را ساده گرفت. اگر سرگیجه تکرار شود یا همراه با ضعف شدید، تپش قلب یا تاری دید باشد، مراجعه به پزشک ضروری است. در نهایت، بارداری سفری است پر از تغییر و شگفتی؛ گوش دادن به نشانههای بدن و مراقبت آگاهانه از خود، کلید گذر سالم و آرام از این مسیر زیباست.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!