فهرست مطالب
- درمان تومور مغزی چیست؟
- درمان تومور مغزی با جراحی چگونه است؟
- رادیوتراپی تومور مغزی چگونه انجام می شود؟
- درمان تومور مغزی با شیمی درمانی کافی است؟
- روش های نوین درمان تومور مغزی چیست؟
- درمان تومور مغزی با دارو امکان پذیر است؟
- درمان گیاهی تومور مغزی چیست؟
- درمان خانگی تومور مغزی میسر است؟
- درمان تومور مغزی در طب اسلامی ممکن است؟
- رژیم غذایی مناسب حین درمان تومور مغزی
- مقایسه درمان انواع گرید تومور مغزی
- نتیجه گیری
درمان تومور مغزی یکی از پیچیدهترین فرآیندهای پزشکی است که با هدف توقف رشد سلولهای غیرطبیعی و حفظ عملکرد حیاتی مغز انجام میشود. انتخاب روش درمان به نوع تومور (خوشخیم یا بدخیم)، محل و اندازه آن بستگی دارد و معمولاً ترکیبی از چند روش درمانی است. در بیشتر موارد، درمان با جراحی آغاز میشود و در صورت نیاز، پرتودرمانی، شیمیدرمانی یا درمانهای هدفمند تکمیلی انجام میگیرد. استفاده از روشهای نوین مانند سایبرنایف و سلولهای بنیادی نیز در برخی موارد بررسی میشود. در کنار درمانهای اصلی، توانبخشی و مراقبت روانی برای بازگرداندن تواناییهای حرکتی و شناختی بیمار اهمیت زیادی دارند. در این مطلب از دکترتو، با درمان تومور مغزی آشنا میشوید.
درمان تومور مغزی چیست؟
درمان تومور مغزی با هدف کنترل رشد سلولهای غیرطبیعی، کاهش علائم و حفظ عملکرد مغز انجام میشود. انتخاب روش درمانی به نوع تومور (خوشخیم یا بدخیم)، محل قرارگیری، اندازه و وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد. در بسیاری از موارد از ترکیب چند روش برای دستیابی به بهترین نتیجه استفاده میشود. گزینههای درمانی اصلی شامل موارد زیر هستند:
- توانبخشی و مراقبت حمایتی: برای بازیابی تواناییهای حرکتی، شناختی و گفتاری پس از درمان ضروری است
- جراحی: در صورت امکان، تومور بهطور کامل یا جزئی برداشته میشود تا فشار بر مغز کاهش یابد و نمونهبرداری انجام گیرد
- پرتودرمانی: با استفاده از پرتوهای پرانرژی برای تخریب سلولهای سرطانی یا جلوگیری از رشد مجدد آنها به کار میرود
- شیمیدرمانی: داروهای ضدسرطان بهصورت خوراکی یا تزریقی برای از بین بردن سلولهای تومور استفاده میشوند
- درمان هدفمند و ایمونوتراپی: داروهای پیشرفتهای که مسیرهای مولکولی رشد سلولهای سرطانی را مسدود کرده یا سیستم ایمنی بدن را برای مبارزه با تومور فعال میکنند
متن انگلیسی:
hopkinsmedicine
The treatment for a brain tumor will depend on many things, including the type, size and location of the tumor, as well as your symptoms, general health and treatment preferences
ترجمه متن:
درمان تومور مغزی به موارد زیادی از جمله نوع، اندازه و محل تومور و همچنین علائم، سلامت عمومی و ترجیحات درمانی بستگی دارد.

درمان تومور مغزی با جراحی چگونه است؟
جراحی تومور مغزی به عنوان نخستین و اصلیترین مرحله درمان، با هدف برداشتن کامل یا جزئی تومور انجام میشود تا فشار بر مغز کاهش یافته و علائم عصبی بیمار بهبود یابد. نوع جراحی بسته به محل تومور، اندازه و ارتباط آن با بافتهای حیاتی مغز تعیین میشود. در مواردی که تومور در نواحی حساس مانند مراکز گفتار یا حرکت قرار دارد، از جراحی بیدار استفاده میشود تا عملکردهای حیاتی حفظ شوند. روشهای مدرن مانند جراحی با کمک ناوبری مغزی (Neuronavigation)، میکروسکوپ جراحی و لیزر باعث افزایش دقت و ایمنی عمل میشوند. گاهی جراحی فقط برای نمونهبرداری و تشخیص دقیق نوع تومور انجام میشود. پس از جراحی، بیمار ممکن است نیاز به پرتودرمانی یا شیمیدرمانی برای از بین بردن سلولهای باقیمانده داشته باشد تا خطر عود تومور کاهش یابد.
رادیوتراپی تومور مغزی چگونه انجام می شود؟
یک روش دیگر درمان تومورهای مغزی، رادیوتراپی یا پرتودرمانی نام دارد. در این روش برای از بین بردن تومورهای مغزی از پرتوهای انرژی قدرتمند استفاده میشود. انرژی میتواند از اشعه ایکس، پروتونها و منابع دیگر تامین شود. پرتودرمانی برای تومورهای مغزی معمولاً از یک دستگاه در خارج از بدن انجام میشود.
به این تابش پرتو خارجی میگویند. به ندرت، پرتو را میتوان در داخل بدن قرار داد که به آن براکیتراپی میگویند. از پرتودرمانی میتوان برای درمان سرطانهای مغز و تومورهای خوشخیم مغز استفاده کرد. پرتودرمانی خارجی معمولاً در درمانهای کوتاه مدت روزانه انجام میشود. یک برنامه درمانی معمولی ممکن است شامل انجام پرتودرمانی پنج روز در هفته به مدت ۲ تا ۶ هفته باشد.
متن انگلیسی:
mayoclinic
Traditionally, radiation therapy uses X-rays, but a newer form of this treatment uses energy from protons
ترجمه متن:
به صورت سنتی در رادیوتراپی از پرتو اشعه ایکس استفاده میشود، اما در متدهای جدیدتر، درمان با انرژی پروتونها هم کاربرد دارد.
درمان تومور مغزی با شیمی درمانی کافی است؟
شیمی درمانی تومور مغزی معمولا درمان تکمیلی است و بعد از جراحی تومور مغزی برای درمان کامل بیماری و جلوگیری از بازگشت تومور، انجام میشود. در این روش برای از بین بردن کامل تومورهای مغزی از داروهای قوی استفاده میشود. آنها را میتوان هم به صورت قرص و هم تزریقی مصرف کرد. گاهی اوقات داروی شیمی درمانی در طول جراحی در بافت مغز قرار میگیرد. شیمی درمانی میتواند برای درمان سرطان مغز و تومورهای خوشخیم مغز استفاده شود. گاهی اوقات همزمان با پرتودرمانی انجام میشود.
روش های نوین درمان تومور مغزی چیست؟
نوینترین روشهای درمان تومور مغزی با هدف افزایش دقت درمان و کاهش عوارض جانبی طراحی شدهاند. این روشها از فناوریهای پیشرفته و درمانهای هدفمند استفاده میکنند تا سلولهای سرطانی را با حداقل آسیب به بافتهای سالم از بین ببرند. تکنیکهای جدیدی مانند روشهای پرتودرمانی دقیق، درمانهای مبتنی بر سلولهای تخصصی و رویکردهای ترکیبی، چشمانداز تازهای در مدیریت تومورهای مغزی ایجاد کردهاند. این پیشرفتها به پزشکان امکان میدهد درمانی مؤثرتر، کمتهاجمیتر و هماهنگ با شرایط فردی هر بیمار ارائه دهند.
۱. درمان تومور مغزی با سایبرنایف
یکی دیگر از گزینههای درمان تومور مغزی، درمان با سایبرنایف است. سیستم CyberKnife یک گزینه اثبات شده و غیرجراحی برای درمان تومور مغزی است. این روش میتواند به به حداقل رساندن خطر عوارض جانبی احتمالی که میتواند بر کیفیت زندگی کوتاه مدت و بلندمدت تأثیر بگذارد کمک کند. درمان ممکن است در کمتر از ۱-۵ جلسه در عرض ۱-۲ هفته کامل شود. به طور معمول نیازی به قطع چرخه شیمی درمانی یا درمانهای ایمونوتراپی ندارد.

۲. درمان تومور مغزی با سلول های بنیادی
سلولهای بنیادی رویکرد جدید درمانی در علم انکولوژی هستند و از آنها برای درمان طیف وسیعی از سرطانها استفاده میشود. درمان با سلولهای بنیادی ممکن است یک درمان موثر برای سرطان متاستاتیک مغز و گلیوبلاستوما باشد. میتوان از قابلیت سلولهای بنیادی برای از بین بردن سلولهای سرطانی در نواحی از مغز استفاده کرد که دسترسی به آنها سخت است. همچنین این سلولها میتوانند به مناطقی از مغز که سلولهای سرطانی عمدتاً به آنجا مهاجرت میکنند، نفوذ کنند. با این که هنوز درمان تومورهای مغزی به این روش در مراحل اولیه است، اما چشماندازهای روشنی برای استفاده از سلولهای بنیادی برای درمان تومورهای مغزی وجود دارد.
درمان تومور مغزی با دارو امکان پذیر است؟
دارو درمانی بخشی از برنامه شیمی درمانی در درمان تومورهای مغزی است. داروهای قوی مورد استفاده در برنامه درمانی میتوانند سلولهای سرطانی را از بین ببرند. داروهای رایج درمان تومور مغزی، تموزولوماید نام دارند. همچنین ترکیبی از داروهای پروکاربازین، لوموستین و وین کریستین هم برای درمان تجویز میشوند.
قرص برای درمان تومور مغزی
قرصهای مختلفی ممکن است برای درمان تومور مغزی استفاده شود. با این حال اصلیترین قرص تومور مغزی در برنامه درمانی بیماران مبتلا به تومور مغزی، داروی تموزولوماید نام دارد. این داروی شیمیدرمانی خوراکی با مختلکردن DNA سلولهای سرطانی، رشد تومور را کند میکند و معمولاً همراه با پرتودرمانی یا بهعنوان درمان نگهدارنده تجویز میشود. تموزولوماید نسبت به بسیاری از داروهای دیگر تحملپذیرتر است و به همین دلیل بهعنوان گزینه استاندارد در درمان بسیاری از تومورهای مغزی شناخته میشود.
امپول آواستین برای درمان تومور مغزی
آمپول آواستین یک داروی جدید است که در درمان سرطانهای مغزی از آن استفاده میشود. این دارو در دسته داروهای ایمونوتراپی قرار میگیرد و بیشتر در تقویت سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سلولهای سرطانی نقش دارد.

درمان گیاهی تومور مغزی چیست؟
برخی از افراد درمانهای گیاهی را هم برای درمان تومور مغزی در نظر میگیرند و از داروهای گیاهی مختلف برای درمان استفاده میکنند. زنجبیل یکی از اصلیترین ترکیبات گیاهی است که به دلیل خواص ضدالتهابی و آنتیاکسیدانیاش مورد توجه قرار میگیرد. تصور میشود این ترکیبات میتوانند تا حدی به کاهش التهاب، بهبود تحمل درمان و تقویت سیستم ایمنی کمک کنند اما تحقیقات در این زمینه ادامه دارد. با این حال، درمان گیاهی بهتنهایی نمیتواند جایگزین درمانهای اصلی پزشکی شود و باید همیشه تحت نظر پزشک مصرف شود تا با داروهای شیمیدرمانی یا سایر روشهای درمانی تداخل نداشته باشد.
درمان خانگی تومور مغزی میسر است؟
با وجودی که درمان مشخص و قطعی خانگی برای تومورهای مغزی وجود ندارد، اما برخی از ترکیبات و مواد طبیعی وجود دارند که میتوانند هم در پیشگیری و هم در بهبود روند درمان موثر باشند. خصوصاً میتوان از برخی درمانهای گیاهی برای این منظور استفاده کرد. افزایش مصرف ویتامینهای ضروری و روی میتواند کمککننده باشد. همچنین بهتر است منابع بیشتر فولیکاسید مانند سبزیجات تازه یا توتها را مصرف کنید. افزایش مصرف مواد غذایی حاوی آنتیاکسیدان هم بسیار مفید و موثر است. زردچوبه، زنجبیل و چای سبز از جمله ترکیبات طبیعی هستند که میتوان از آنها برای کنترل علائم و جلوگیری از رشد سلولهای سرطانی کمک گرفت.
درمان تومور مغزی در طب اسلامی ممکن است؟
در درمان تومور مغزی در طب سنتی و طب اسلامی از یک سری ترکیبات باستفاده میشود. عسل ملکه، آب مرزنجوش، روغن بنفشه، تخم کتان و سرکه طبیعی انگور و مواردی از این دست در طب اسلامی برای درمان سرطان تومور مغزی استفاده میشوند.
درمان تومور مغزی در طب سوزنی
در برخی از کشورها طب سوزنی یک گزینه درمانی انتخابی برای درمان انواع سرطانها از جمله درمان تومور مغزی است. البته در بیشتر مواقع از طب سوزنی به عنوان درمان مکمل، در کنار درمانهای پزشکی اصلی استفاده میشود. تحقیقات در خصوص میزان اثربخشی این روش درمانی برای از بین بردن سلولهای سرطانی در مغز ادامه دارد.
رژیم غذایی مناسب حین درمان تومور مغزی
افرادی که تحت درمان سرطان تومور مغزی هستند باید از یک رژیم غذایی سالم و سرشار از مواد مغذی پیروی کنند. افزایش مصرف مواد مغذی، انواع ویتامینها، روی، نیاسینامید و از همه مهمتر ترکیبات حاوی آنتیاکسیدان در رژیم غذایی افراد مبتلا به تومور مغزی بسیار مهم است. به افراد تحت درمان توصیه میشود که غذاهای سرشار از فیبر مانند غلات سبوسدار، نان قهوهای، برنج قهوهای، ماکارونی قهوهای، میوه و سبزیجات تازه، لوبیا، حبوبات، میوههای خشک (مخصوصاً آلو و زردآلو خشک) و دانههای کتان بخورند.
| روش درمان | توضیح | هدف درمان |
|---|---|---|
| جراحی | برداشت کامل یا جزئی تومور از مغز با هدف کاهش فشار و بهدستآوردن نمونه برای بررسی پاتولوژیک | حذف یا کاهش حجم تومور و کاهش علائم فشاری |
| پرتودرمانی | استفاده از پرتوهای پرانرژی برای از بین بردن سلولهای سرطانی یا جلوگیری از رشد آنها | تخریب سلولهای باقیمانده پس از جراحی و جلوگیری از عود |
| شیمیدرمانی | مصرف داروهای ضدسرطان بهصورت خوراکی یا تزریقی برای نابودی سلولهای توموری | کاهش خطر عود تومور و کنترل سلولهای سرطانی منتشرشده |
| درمان هدفمند | استفاده از داروهایی که مسیرهای مولکولی خاص رشد سلولهای سرطانی را مهار میکنند | مهار انتخابی رشد تومور با عوارض کمتر نسبت به شیمیدرمانی |
| ایمونوتراپی | تحریک سیستم ایمنی بدن برای شناسایی و حمله به سلولهای سرطانی | تقویت ایمنی طبیعی بدن در برابر سلولهای تومور |
| درمان تسکینی و توانبخشی | شامل فیزیوتراپی، گفتاردرمانی و حمایت روانی برای بهبود عملکرد پس از درمان | ارتقای کیفیت زندگی و بازیابی عملکردهای مغزی و حرکتی |
مقایسه درمان انواع گرید تومور مغزی
برداشتن تومور و بافت سرطانی از طریق جراحی ایمن، درمان اولیه برای تمامی گریدهای تومور مغزی است. خصوصاً در مورد بدخیمترین تومورهای مغزی که سرطان در نظر گرفته میشوند، جراحی همیشه بهترین و اصلیترین گزینه است. با این حال همیشه گزینههای درمانی و فرایندهای انتخابی برای هر بیمار باید بر اساس نوع تومور و گرید آن باشد.
در تومور مغزی گرید ۱ و تومور مغزی گرید ۲ که رشد آهستهتری دارند، جراحی غالباً درمان اصلی است و شانس موفقیت بالایی دارد؛ برخی از بیماران ممکن است پس از جراحی فقط تحت پیگیری قرار بگیرند. اما در تومور مغزی گرید ۳ و ۴ که تومورها تهاجمیتر و سریعالرشد هستند، علاوه بر جراحی، معمولاً پرتودرمانی و شیمیدرمانی نیز بهعنوان درمان تکمیلی لازم است. در تومور مغزی گرید ۴، به دلیل پیشرفتهبودن بیماری، تمرکز بیشتر بر کنترل رشد تومور و کاهش علائم است. بهطور کلی، انتخاب روش درمانی بر اساس نوع تومور، گرید، محل قرارگیری و شرایط عمومی بیمار انجام میشود.
نتیجه گیری
درمان تومور مغزی بر پایه رویکردی چندمرحلهای و فردمحور استوار است که هدف آن کنترل رشد تومور و حفظ عملکرد مغزی است. ترکیب جراحی، پرتودرمانی و شیمیدرمانی اصلیترین شیوهها برای درمان تومورهای بدخیم محسوب میشوند. در موارد خاص، درمانهای هدفمند و ایمونوتراپی میتوانند مسیرهای مولکولی خاص تومور را مهار کنند. مراقبتهای توانبخشی، گفتاردرمانی و حمایت روانی نیز نقش اساسی در بازتوانی بیمار دارند. هرچند درمان کامل برخی از تومورها ممکن نیست، اما پیشرفت روشهای نوین سبب افزایش طول عمر و بهبود کیفیت زندگی بیماران شده است. پیگیری منظم و انتخاب روش درمانی متناسب با شرایط بیمار، کلید موفقیت در مدیریت تومور مغزی است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!



سلام مادرم۷۵ ساله بین چشم چپوگوش به اندازه سیب توموربدخیم چندشاخه ای دارد.نمیشه جراحی کرد.پزشک فقط قرص پیراستام۸۰۰وگلوپیدول۷۵ نوشته.من چکارکنم به کجابروم؟
سلام،
متأسفم از شرایط مادرتان. در مواردی که تومور بدخیم قابل جراحی نیست، معمولا درمانهای دارویی، رادیوتراپی یا شیمیدرمانی بهعنوان گزینههای اصلی مطرح میشوند. قرصهای تجویز شده ممکن است برای کنترل علائم یا کاهش رشد تومور باشند، اما توصیه میکنم حتماً با یک متخصص انکولوژی (سرطانشناس) یا یک مرکز تخصصی درمان سرطان مشورت کنید تا گزینههای درمانی دقیقتر و جامعتری بررسی شود. همچنین پیگیری دقیق وضعیت مادرتان و دریافت حمایتهای پزشکی و روانی برای شما و ایشان اهمیت زیادی دارد.