فهرست مطالب
سرطان روده یکی از شایع‌ترین و در عین حال قابل پیشگیری‌ترین انواع سرطان‌ها در سراسر جهان است. شناسایی زودهنگام این بیماری می‌تواند به شکل قابل توجهی در درمان موفقیت‌آمیز آن مؤثر باشد. در سال‌های اخیر، تست‌های تشخیصی خانگی برای سرطان روده محبوبیت بیشتری پیدا کرده‌اند، زیرا افراد می‌توانند بدون نیاز به مراجعه به مراکز درمانی، غربالگری اولیه را انجام دهند. در این مقاله از دکترتو به بررسی دقیق انواع تست سرطان روده در منزل، انواع آن‌ها، مزایا و معایبشان و این که چه افرادی کاندیدای مناسبی برای انجام این تست‌ها هستند می‌پردازیم. اگر تصمیم به دریافت نوبت ویزیت حضوری یا آنلاین از متخصصان گوارش برای مشاوره درباره چگونگی تست سرطان روده در خانه دارید، وبسایت دکترتو راهی ایمن و کاربردی برای شما به شمار می‌رود. شما می‌توانید نوبت دلخواه خود در هر یک از شهرهای ایران را بدون نیاز به هیچگونه مراجعه حضوری به مراکز درمانی تنها با چند کلیک و از طریق سایت دکترتو دریافت کنید.
تست سرطان روده در منزل چیست؟
تست سرطان روده در منزل، روشی غیرتهاجمی برای غربالگری اولیه نشانه‌های سرطان یا پیش‌سرطان در دستگاه گوارش پایین است. این تست‌ها معمولاً شامل جمع‌آوری نمونه‌ی مدفوع در منزل و ارسال آن به یک آزمایشگاه تخصصی برای آنالیز می‌شوند. هدف اصلی این آزمایش‌ها، تشخیص خون مخفی یا تغییرات DNA در مدفوع است که می‌تواند نشانگر وجود پولیپ یا تومور در روده بزرگ باشد. استفاده از این تست‌ها به افراد کمک می‌کند تا بدون انجام کولونوسکوپی تهاجمی، یک ارزیابی اولیه از سلامت روده خود داشته باشند.
انواع تست سرطان روده در منزل
تست های خانگی سرطان روده در چند نوع مختلف ارائه می‌شوند که هرکدام ویژگی‌ها و دقت متفاوتی دارند. در ادامه به معرفی رایج‌ترین آن‌ها می‌پردازیم:
۱. آزمایش DNA مدفوع
آزمایش DNA مدفوع، به دنبال تغییرات ژنتیکی مرتبط با سرطان یا پولیپ‌های پیش‌سرطانی در نمونه مدفوع می‌گردد. این تست همچنین خون مخفی در مدفوع را شناسایی می‌کند. دقت بالای این روش باعث شده که در برخی کشورها به عنوان یک گزینه غربالگری معتبر پذیرفته شود. با این حال، در صورت مثبت شدن نتیجه، انجام کولونوسکوپی برای تایید نهایی و قطعی احتمال ابتلا به این بیماری الزامی است.
۲. آزمایش خون مخفی مدفوع مبتنی بر گوایاک
آزمایش خون مخفی مدفوع به دنبال نشانه‌هایی از خونریزی پنهان در مدفوع درخواست می‌شود که می‌تواند ناشی از وجود پولیپ‌ها یا سرطان‌ها باشد. آزمایش gFOBT باید چندین روز پی در پی انجام شود و رژیم غذایی خاصی قبل از نمونه‌گیری رعایت شود (مانند پرهیز از مصرف گوشت قرمز یا برخی داروها)، زیرا این مواد می‌توانند نتیجه را تحت تأثیر قرار دهند.
برای تفسیر تست سرطان روده نیاز به کمک داری؟
از پزشک راهنمایی بگیر.
۳. تست ایمونوشیمیایی مدفوع
تست FIT نیز خون مخفی در مدفوع را شناسایی می‌کند، اما نسبت به gFOBT حساس‌تر است و به رژیم غذایی وابسته نیست. این تست فقط به یک نمونه نیاز دارد و برای بسیاری از بیماران راحت‌تر است. FIT به طور خاص به جستجوی خون انسانی در مدفوع می‌پردازد و انجام آن اغلب به صورت سالانه توصیه می‌شود.
متن انگلیسی:
mayoclinic
For colon cancer, the tissue sample is often collected during a colonoscopy. Sometimes surgery is needed to get the tissue sample. In the lab, tests can show whether the cells are cancerous and how quickly they’re growing. Other tests can give more information about the cancer cells.
ترجمه متن:
اغلب اوقات برای سرطان روده بزرگ، نمونه بافت در طول کولونوسکوپی جمع‌آوری می‌شود. گاهی اوقات برای گرفتن نمونه بافت به جراحی نیاز است. در آزمایشگاه، آزمایش‌ها نشان می‌دهند که آیا سلول‌ها سرطانی هستند و سرعت رشد آن‌ها چقدر است. آزمایش‌های دیگر هم می‌توانند اطلاعات بیشتری در مورد سلول‌های سرطانی ارائه دهند.
مزایای تست سرطان روده در منزل
تست سرطان روده در منزل چندین مزیت مهم نسبت به روش‌های سنتی آزمایش غربالگری سرطان روده دارد. اولین و مهم‌ترین مزیت، راحتی انجام تست در محیط خانه بدون نیاز به مراجعه به بیمارستان یا کلینیک است. این ویژگی مخصوصاً برای افرادی که در مناطق دورافتاده یا پرمشغله زندگی می‌کنند، اهمیت زیادی دارد. دومین مزیت، کاهش هزینه‌ها نسبت به روش‌هایی مانند کولونوسکوپی است. بسیاری از بیمه‌ها حتی تست‌های خانگی را پوشش می‌دهند و این تست‌ها برای افرادی که تحت پوشش بیمه نیستند نیز مقرون به صرفه‌تر است.
همچنین، این تست‌ها باعث افزایش میزان غربالگری می‌شوند؛ چرا که بسیاری از افراد به دلیل ترس از روش‌های تهاجمی یا خجالت از مراجعه حضوری، از انجام تست‌های سنتی خودداری می‌کنند. تست‌های خانگی با کاهش این موانع، نقش مؤثری در افزایش تشخیص زودهنگام سرطان ایفا می‌کنند.
معایب تست سرطان روده در منزل
با وجود مزایای فراوان، تست های خانگی سرطان روده محدودیت‌ها و معایبی هم دارند. یکی از مهم‌ترین معایب این تست‌ها، احتمال نتیجه مثبت یا منفی کاذب است. در برخی موارد، تست می‌تواند نشانه‌های خونریزی یا تغییرات DNA را تشخیص ندهد یا اشتباه تشخیص دهد. بنابراین، نتیجه مثبت همیشه به معنای وجود سرطان نیست و نتیجه منفی هم لزوماً تضمین‌کننده سلامت کامل نیست.
از دیگر معایب می‌توان به لزوم تکرار منظم تست‌ها اشاره کرد. برخلاف عمل کولونوسکوپی که هر ۱۰ سال یکبار توصیه می‌شود، تست‌های مدفوع باید سالانه یا هر سه سال یکبار انجام شوند (بسته به نوع تست). همچنین، تست‌های خانگی نمی‌توانند پولیپ‌ها را حذف کنند یا ضایعات مشکوک را بلافاصله مورد بررسی قرار دهند؛ در صورت نتیجه مثبت، بیمار نیازمند انجام کولونوسکوپی می‌شود که خود فرآیندی تهاجمی و پرهزینه‌تر است.
روش انجام تست سرطان روده در منزل
فرآیند انجام تست سرطان روده در منزل معمولاً ساده و قابل مدیریت است. کیت تست شامل یک یا چند ظرف نمونه‌گیری، یک یا چند کارت یا لوله‌ی نمونه‌برداری، و دستورالعمل‌های دقیق است. فرد باید نمونه‌ی مدفوع را مطابق با دستورالعمل جمع‌آوری کند، بدون این که نمونه آلوده شود یا در معرض آلودگی محیطی قرار گیرد.
پس از جمع‌آوری نمونه، معمولاً لازم است که آن را در بسته‌بندی مخصوص قرار داده و برای تحلیل به آزمایشگاه ارسال کند. برخی کیت‌ها امکان ثبت نتایج آنلاین یا پیگیری نتیجه از طریق اپلیکیشن را نیز دارند. توصیه می‌شود که پیش از انجام تست، فرد با پزشک خود مشورت کند، به‌ویژه اگر علائمی مانند خونریزی از رکتوم، تغییرات پایدار در اجابت مزاج یا سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ وجود داشته باشد.
| نوع تست | شرح | روش انجام | مزایا | محدودیت‌ها |
|---|---|---|---|---|
| تست خون مخفی در مدفوع (FOBT) | این تست به شناسایی خون مخفی (بدون مشاهده آن با چشم) در مدفوع کمک می‌کند. | با استفاده از کیت خانگی، نمونه‌ای از مدفوع جمع‌آوری شده و برای آزمایش خون پنهان ارسال می‌شود. | تست ساده، ارزان و غیرتهاجمی | نمی‌تواند تومورهای کوچک یا سرطان‌هایی که خونریزی ندارند را شناسایی کند. |
| تست خون مخفی پیشرفته (FIT) | مشابه تست FOBT است، اما حساسیت بالاتری برای شناسایی خون مخفی در مدفوع دارد. | نمونه مدفوع جمع‌آوری و به آزمایشگاه ارسال می‌شود تا میزان خون مخفی بررسی شود. | حساسیت بالاتر در مقایسه با FOBT | ممکن است نتایج مثبت کاذب بدهد و نیاز به آزمایش‌های بیشتر داشته باشد. |
| تست دی ان ای مدفوع (Cologuard) | این تست به شناسایی تغییرات ژنتیکی و خون در مدفوع می‌پردازد که ممکن است به سرطان روده اشاره کنند. | نمونه مدفوع جمع‌آوری می‌شود و به آزمایشگاه ارسال می‌شود تا تغییرات ژنتیکی و خون بررسی شود. | شناسایی تغییرات ژنتیکی در مدفوع برای پیش‌بینی سرطان | گران‌تر از دیگر تست‌ها، و ممکن است به نتایج مثبت کاذب یا منفی کاذب منتهی شود. |
| تست خانگی DNA برای جهش‌های ژنتیکی | برخی تست‌ها به شناسایی جهش‌های ژنتیکی خاصی که ممکن است در سرطان روده نقشی داشته باشند، کمک می‌کنند. | نمونه مدفوع جمع‌آوری شده و برای آزمایش ژنتیکی به آزمایشگاه ارسال می‌شود. | کمک به شناسایی عوامل ژنتیکی خطرناک و بیماری‌های مرتبط با سرطان روده | محدود به شناسایی جهش‌های خاص و نیاز به تأیید پزشک برای تشخیص قطعی |
| تست شیمیایی ادرار (مورد استفاده کمتر) | برخی از تست‌های خانگی جدید از طریق بررسی ادرار به شناسایی علائم سرطان روده پرداخته‌اند. | نمونه ادرار جمع‌آوری شده و برای آزمایش ارسال می‌شود. | غیرتهاجمی و ساده برای انجام | هنوز به‌طور گسترده در دسترس نبوده و نیاز به تحقیقات بیشتر دارد. |
محدودیت های تست سرطان روده در منزل
مهم‌ترین محدودیت این تست‌ها این است که آن‌ها فقط می‌توانند حضور احتمالی مشکل را نشان دهند، نه این که محل دقیق یا شدت بیماری را تعیین کنند. علاوه بر این، خون مخفی در مدفوع ممکن است ناشی از بیماری‌های دیگری مانند بواسیر یا زخم‌های گوارشی باشد و همیشه به معنای سرطان نیست.
همچنین، میزان حساسیت و دقت این تست‌ها بسته به نوع آزمایش متفاوت است. برای مثال، تست FIT نسبت به تست gFOBT حساسیت بیشتری به خون انسان دارد، اما هر دو ممکن است برخی تومورها را تشخیص ندهند.
متن انگلیسی:
mdanderson
Colon cancer pain is most commonly felt in the lower abdomen, often presenting as cramping or general discomfort. However, the exact location and nature of the pain can vary depending on the location of the tumor, whether there is an obstruction, and if the cancer has spread to other parts of the body. In some cases, pain may be felt in the upper right abdomen if the cancer has spread to the liver.
ترجمه متن:
درد سرطان روده بزرگ معمولاً در قسمت پایین شکم احساس می‌شود و اغلب به صورت گرفتگی یا ناراحتی عمومی بروز می‌کند. با این حال، محل دقیق و ماهیت درد می‌تواند بسته به محل تومور، وجود انسداد و گسترش سرطان به سایر قسمت‌های بدن متفاوت باشد. در برخی موارد، اگر سرطان به کبد گسترش یافته باشد، ممکن است درد در قسمت بالای سمت راست شکم احساس شود.
تست سرطان روده در منزل مناسب چه افرادی است؟
تست های خانگی سرطان روده گزینه‌ای مناسب برای بسیاری از افراد هستند، مخصوصاً کسانی که در معرض خطر متوسط ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار دارند. طبق توصیه انجمن سرطان آمریکا، این تست‌ها معمولاً برای افراد بالای ۴۵ سال که سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان کولورکتال یا پولیپ‌های پیش‌سرطانی ندارند، پیشنهاد می‌شود.
افرادی که نمی‌توانند یا نمی‌خواهند کولونوسکوپی انجام دهند، یا در مناطقی زندگی می‌کنند که دسترسی به تجهیزات پزشکی پیشرفته محدود است، می‌توانند از این تست‌ها برای غربالگری اولیه استفاده کنند. همچنین، افرادی که رژیم‌های غذایی ناسالم یا سبک زندگی کم‌تحرکی دارند ولی بدون علائم جدی هستند، گزینه خوبی برای انجام تست سرطان روده در منزل به شمار می‌روند.
تست سرطان روده در منزل مناسب چه افرادی نیست؟
در مقابل، برخی افراد باید به جای تست‌های خانگی، غربالگری‌های تخصصی‌تر مانند کولونوسکوپی را انتخاب کنند. افرادی که دارای سابقه خانوادگی قوی از سرطان روده بزرگ یا سندروم‌های ژنتیکی مرتبط با سرطان هستند (مانند سندروم لینچ یا پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی)، باید روش‌های غربالگری پیشرفته‌تر را پیگیری کنند.
همچنین، افرادی که علائم جدی مانند خونریزی مقعدی، کاهش وزن بدون دلیل، درد شکم مداوم یا تغییرات مداوم در اجابت مزاج دارند، نباید تنها به تست خانگی اکتفا کنند و باید سریعاً به پزشک مراجعه نمایند.
می‌خوای تست سرطان روده خانگی انجام بدی ولی صحتش رو نمی‌دونی؟ مشاوره بگیر.
هزینه تست سرطان روده در منزل
هزینه تست های خانگی سرطان روده بسته به کشور، برند تست و پوشش بیمه متفاوت است. به طور کلی، هزینه این تست‌ها بستگی به برند کیت، نوع آزمایش و حتی نحوه ارسال نمونه به آزمایشگاه دارد. علاوه بر این، بسته به شرایط بازار و دسترسی به منابع مختلف، قیمت‌ها می‌توانند نوسانات زیادی داشته باشند.
همچنین، در برخی موارد، شرکت‌های بیمه ممکن است بخشی از هزینه این تست‌ها را پوشش دهند، اما این موضوع بستگی به نوع بیمه و سیاست‌های آن دارد. برای افرادی که بیمه ندارند یا در مناطق دورافتاده زندگی می‌کنند، تست‌های خانگی می‌توانند یک گزینه مقرون به صرفه‌تر در مقایسه با روش‌های سنتی مانند کولونوسکوپی باشند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
تست های خانگی سرطان روده ابزاری ارزشمند برای غربالگری اولیه این بیماری محسوب می‌شوند و می‌توانند جان افراد زیادی را از طریق تشخیص زودهنگام نجات دهند. با این حال، این تست‌ها جایگزین کامل کولونوسکوپی یا ارزیابی پزشکی تخصصی نیستند. اگر نتیجه تست خانگی مثبت باشد، یا اگر فرد دارای علائم مشکوک باشد، مراجعه به پزشک و انجام آزمایشات بیشتر الزامی است. همچنین، حتی در صورت نتیجه منفی، توصیه می‌شود که افراد با پزشک خود درباره‌ی برنامه غربالگری منظم مشورت کنند. انتخاب روش مناسب غربالگری باید بر اساس سن، سابقه خانوادگی، وضعیت سلامتی عمومی و توصیه پزشک صورت گیرد.
شما می‌توانید در رابطه با تست سرطان روده در منزل با یک پزشک متخصص گوارش مشورت کنید. همچنین برای دریافت نوبت حضوری و آنلاین از سایت دکترتو کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!