سرطان ریه ، شناخت علل و روش تشخیص آن

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

سرطان ریه یا کانسر ریه یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در جهان است که در آن سلول‌های غیرطبیعی در بافت ریه به طور کنترل‌نشده رشد می‌کنند و تومور تشکیل می‌دهند. این بیماری می‌تواند به سایر اندام‌ها گسترش یابد و معمولا در مراحل اولیه بدون علامت است. بیشتر افراد مبتلا به کانسر ریه بالای ۶۵ سال هستند اما افراد جوان‌تر هم ممکن است مبتلا شوند. سیگاری‌ها بیشتر از ۷۰ درصد موارد را تشکیل می‌دهند. علائم رایج شامل سرفه مداوم، تنگی نفس، درد قفسه سینه، کاهش وزن بی‌دلیل و سرفه خونی است. برای جزئیات بیشتر درباره انواع، روش تشخیص و درمان این بیماری، در ادامه این مقاله از دکترتو همراه ما باشید.

سرطان ریه چیست؟

سرطان ریه (به انگلیسی Lung cancer)، یکی از انواع بیماری ریه است که باعث تکثیر بی‌رویه‌ی سلول‌های بافت ریه می‌شود و توانایی تنفسی فرد را کاهش می‌دهد. ریه‌‌‌ یا شش، اندام‌ مهمی برای تنفس و تبادل گاز است که در قفسه‌ی سینه قرار دارد و طی تنفس اکسیژن هوای ورودی را جذب کرده و دی اکسید کربن دفع می‌کند.

سرطان در سیستم تنظیم و تعادل رشد سلولی اختلال ایجاد می‌کند و منجر به تکثیر و تقسیم غیرمجاز و بیش از حد سلول‌ها می‌شود که در نهایت توده‌ای به نام تومور ایجاد می‌کند. در سرطان ریه، این الگوی رشد بیش‌ازحد سلولی در ریه‌ها دیده می‌شود.

موارد مهم	توضیحات
علل	سیگار کشیدن، قرارگیری در معرض آزبست، رادون، آلودگی هوا و عفونت‌های مزمن مانند سل
علائم	سرفه مداوم، تنگی نفس، درد قفسه سینه، کاهش وزن، سرفه خونی و خستگی شدید
روش تشخیص	سی‌تی اسکن، بیوپسی، آزمایش‌های مولکولی مانند تست EGFR و غربالگری برای افراد پرخطر
روش درمان	جراحی در مراحل اولیه، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی، ایمونوتراپی و درمان‌های هدفمند
عوارض	عفونت‌های مکرر، درد مزمن، مشکلات تنفسی و گسترش به مغز یا استخوان‌
انواع شایع	سرطان ریه سلول غیرکوچک (NSCLC) حدود ۸۵ درصد سرطان ریه سلول کوچک (SCLC) حدود ۱۵ درصد

سرطان ریه در بزرگسالان

سرطان ریه در بزرگسالان بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال رخ می‌دهد و در مردان نسبت به زنان بیشتر است. سیگار کشیدن عامل اصلی این بیماری است اما قرارگیری در معرض رادون و آلودگی هم نقش دارند. اگر بین ۵۰ تا ۸۰ سال دارید، بیشتر از چندین سال است که سابقه سیگار کشیدن دارید یا طی ۱۵ سال اخیر سیگار را ترک کردید، سی تی اسکن سالانه توصیه می‌شود. در غیر این‌صورت نیازی به غربالگری روتین نیست.

کانسر ریه در کودکان

کانسر ریه در کودکان بسیار نادر است و کمتر از ۱ درصد کل موارد را تشکیل می‌دهد. این بیماری معمولا ناشی از عوامل ژنتیکی مانند سندرم لی فرامنی یا قرارگیری در معرض دود دست‌دوم است. علائم شامل سرفه مداوم، درد قفسه سینه و مشکلات تنفسی است و تشخیص آن سخت است زیرا شبیه عفونت‌ به نظر می‌رسد.

متن انگلیسی:
Most lung cancers do not cause any symptoms until they have spread, but some people with early lung cancer do have symptoms.
ترجمه فارسی:
بیشتر سرطان‌های ریه تا زمانی که گسترش نیافته‌اند، هیچ علامتی ایجاد نمی‌کنند اما بعضی از افراد مبتلا به سرطان ریه در مراحل اولیه نیز ممکن است علائمی داشته‌باشند.

به نقل از سایت cancer

مهمترین نشانه سرطان ریه

علائم سرطان ریه به مکان درگیری و نحوه گسترش تومور بستگی دارد. سرطان ریه معمولا در مراحل اولیه بدون علامت است. در مراحل درگیری بیشتر ریه، مهم‌ترین نشانه سرفه مداوم یا تغییر الگوی سرفه است و هموپتیزی یا خلط خونی ممکن است رخ دهد اما در بیشتر بیماران دیده نمی‌شود و می‌تواند ناشی از انسداد راه‌های هوایی یا التهاب باشد. اگر سیگاری هستید، این نشانه را جدی بگیرید و به پزشک مراجعه کنید.

نگران علائم سرطان ریه هستی؟
برای تشخیص قطعی، همین حالا از پزشک نوبت بگیر!

دکتر متخصص ریه

علت سرطان ریه چیست؟

سرطان ریه معمولا نتیجه آسیب DNA سلول‌های ریه است که باعث رشد کنترل‌نشده می‌شود. اصلی‌ترین علت، سیگار کشیدن است که مواد سرطان‌زا را وارد ریه می‌کند. دیگر عوامل شامل قرارگیری محیطی و ژنتیکی هستند که خطر را افزایش می‌دهند:

• سیگار کشیدن: حاوی بیش از ۷۰ ماده سرطان‌زا که DNA را تغییر می‌دهد
• رادون: گاز رادیواکتیو طبیعی که در خانه‌ها تجمع می‌کند و سلول‌ها را آسیب می‌زند
• آزبست: فیبرهای معدنی که التهاب مزمن ایجاد کرده و منجر به سرطان می‌شود
• آلودگی هوا: ذرات معلق که التهاب ریه را افزایش می‌دهند
• عفونت‌های مزمن: مانند سل که بافت ریه را تغییر می‌دهد و خطر سرطان را بالا می‌برد
• سابقه ژنتیکی: جهش‌های ارثی که حساسیت به عوامل محیطی را افزایش می‌دهند

متن انگلیسی:
Cigarette smoking is the number one risk factor for lung cancer.
ترجمه فارسی:
سیگار اولین عامل خطر سرطان ریوی است.

به نقل از سایت cdc

تشخیص سرطان ریه – از کجا بفهمیم سرطان ریه داریم؟

پزشکان برای تشخیص سرطان ریه، ابتدا سابقه پزشکی و علائمی مانند سیگار کشیدن یا مشکلات تنفسی را بررسی کرده و معاینه فیزیکی انجام می‌دهند. سپس از تصویربرداری (سی‌تی اسکن، رادیولوژی، ام‌آرآی، PET) برای شناسایی سرطان استفاده می‌کنند.

آزمایش خلط سلول‌های سرطانی را نشان می‌دهد، بیوپسی هم یک روش قطعی و تاییدکننده است و با روش‌هایی مانند برونکوسکوپی (بررسی ریه با لوله)، مشاهده فضای سینه‌ای (نمونه‌برداری غدد لنفاوی) و نمونه‌برداری سوزنی (با راهنمای تصویر) انجام می‌شود:

• بررسی پیشینه پزشکی و معاینه فیزیکی: پزشکان علائم تنفسی، عوامل خطر مانند سیگار
• آزمایش‌های تصویربرداری: اشعه ایکس، ام‌آرآی، سی‌تی اسکن و PET و بررسی جواب آزمایش سرطان ریه
• تشخیص سرطان ریه با آزمایش خلط: بررسی میکروسکوپی خلط در افراد با سرفه خلط‌دار
• تشخیص سرطان ریه با بیوپسی: نمونه‌برداری از بافت ریه یا اندام‌های دیگر مانند کبد
• برونکوسکوپی برای تشخیص سرطان ریه: با لوله مجهز به لامپ با آرام‌بخش، ریه‌ها را مستقیم بررسی و نمونه‌برداری می‌کند
• مشاهده فضای سینه‌ای برای تشخیص سرطان ریه: با برش کوچک در گردن و آندوسکوپ تحت بیهوشی، از غدد لنفاوی نمونه می‌گیرند
• تشخیص سرطان ریه با نمونه‌برداری سوزنی: با راهنمای تصویربرداری، سوزن از دیواره قفسه سینه وارد شده و از بافت مشکوک نمونه می‌گیرند

شیوع و پیش آگهی سرطان ریه چگونه است؟

خطر ابتلا به سرطان ریه در افراد سیگاری بسیار بالا است و با سال‌ها و تعداد پاکت‌های سیگاری که فرد استعمال کرده رابطه‌ی مستقیم دارد. خوشبختانه در صورت اقدام برای ترک سیگار خطر ابتلا به این سرطان کاهش می‌یابد. قرار گرفتن در معرض دود سیگار (سیگار کشیدن منفعل) هم می‌تواند باعث ایجاد این بیماری در افراد غیر سیگاری شود. همچنین، انجام تست سرطان ریه در منزل می‌تواند به شناسایی زودهنگام علائم مشکوک کمک کند و زمینه‌ساز مراجعه به پزشک برای بررسی‌های دقیق‌تر باشد.

بهترین روش درمان سرطان ریه چیست؟

یکی از سوالات مهم بیماران این است که آیا سرطان ریه درمان دارد؟ باید گفت که درمان سرطان ریه بر اساس نوع و مرحله بیماری تعیین می‌شود. برای NSCLC یا کارسینوم سلول‌های غیر کوچک در مرحله ۰ تا ۱، جراحی مانند لوبکتومی بهترین گزینه است تا تومور برداشته شود.

در مرحله ۲ تا ۳، ترکیب جراحی با شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی برای کاهش بازگشت بیماری استفاده می‌شود. ایمونوتراپی مانند پمبرولیزوماب برای مراحل پیشرفته مناسب است. تیم پزشکی با توجه به نوع بیماری بهترین روش را انتخاب می‌کند.

برای درمان سرطان ریه همین الان نوبت دکترتو رزرو کن.

دکتر سرطان ریه

تجربه نجات یافتگان از سرطان ریه

نقل قول تجربه نجات‌یافتگان ایرانی از سرطان ریه معمولا شامل مبارزه‌ای سخت اما امیدوارکننده است. برای مثال، مادر یک شهروند ایرانی که چهار سال پیش به سرطان ریه پیشرفته مبتلا شد و سپس به مغز متاستاز داد، پزشکان دو سال قبل تنها یک ماه فرصت بقا برایش پیش‌بینی کردند. اما با شیمی‌درمانی، رادیوتراپی و گامانایف، حالش بهتر از همیشه است.

مطالعات نشان می‌دهد بازماندگان پس از درمان، تغییرات فیزیکی مانند خستگی، درد و اضطراب را تجربه می‌کنند اما حمایت خانوادگی و درمان زودهنگام نرخ بقا را افزایش می‌دهد. بسیاری گزارش می‌کنند که روحیه مثبت و پیروی از رژیم درمانی راه موثری بوده است. این تجربیات واقعی تاکید می‌کنند که سرطان ریه با تشخیص زودرس و درمان پیشرفته، قابل کنترل است.

انواع سرطان ریه کدامند؟

انواع سرطان ریه بر اساس نوع سلول تقسیم می‌شوند و درمان را تعیین می‌کنند. NSCLC شایع‌ترین است و حدود ۸۵ درصد موارد را شامل می‌شود در حالی که SCLC سریع‌تر رشد می‌کند. انواع نادر مانند کارسینوئید آهسته‌تر هستند:

• NSCLC: شامل آدنوکارسینوما، کارسینوم سلول سنگفرشی و کارسینوم سلول بزرگ
• SCLC: با انتشار سریع و معمولا در سیگاری‌ها
• کارسینوئید: تومورهای نورواندوکرین با رشد آهسته‌
• مزوتلیوما: سرطان مرتبط با آزبست
• سارکوم و لنفوم ریه، نادر هستند

کارسینوم سلول های غیر کوچک ریه (NSCLC)

کارسینوم سلول‌های غیر کوچک ریه یا NSCLC سرطان بدخیم است که می‌تواند گسترش یابد اما نسبت به SCLC آهسته‌تر رشد می‌کند. آدنوکارسینوما، کارسینوم سلول سنگفرشی، کارسینوم سلول‌های بزرگ و تومورهای عصبی نورونی سلول‌های بزرگ، از انواع NSCLC هستند. کارسینوم سلول سنگفرشی در سلول‌های پوشاننده‌ی دستگاه تنفسی و آدنوکارسینوما در قسمت بیرونی ریه‌ها ایجاد می‌شوند.

کارسینوم سلول های کوچک ریه (SCLC)

سرطان سلول کوچک ریه حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از سرطان‌های ریه را شامل می‌شود که دارای احتمال متاستاز بالایی است. SCLC رشد و گسترش سریع‌تر از NSCLC دارد و همین ویژگی باعث می‌شود به شیمی درمانی بیشتر پاسخ دهد. با این حال، احتمال درمان SCLC کمتر است. در برخی موارد، تومورهای سرطانی ریه، شامل هر دو نوع NSCLC و SCLC هستند.

مزوتلیوما (Mesothelioma)

مزوتلیوما، سرطان بدخیم پلورا (غشای اطراف ریه) است که معمولا ناشی از قرارگیری طولانی‌مدت در معرض آزبست ایجاد می‌شود. علائم شامل درد قفسه سینه و تنگی نفس استو تشخیص با بیوپسی و سی‌تی اسکن انجام می‌شود.

تومور کارسینوئید ریه

تومور کارسینوئید ریه، نوعی تومور نورواندوکرین، کمتر از ۵ درصد سرطان‌های ریه را تشکیل می‌دهد و معمولا با رشد آهسته‌ است. این بیماری بیشتر در افراد ۴۰ تا ۶۰ سال رخ می‌دهد و علائمی مانند سرفه، سرفه خونی و عفونت‌های مکرر دارد.

انواع مراحل سرطان ریه چیست؟

مراحل سرطان ریه بر اساس گسترش آن تعیین می‌شود و درمان را هدایت می‌کند. برای NSCLC از ۰ تا ۴ استفاده می‌شود، در حالی که SCLC به محدود و گسترده تقسیم می‌شود. مرحله‌بندی با TNM (تومور، گره، متاستاز) انجام می‌گیرد:

• مرحله ۰: سرطان درجا، محدود به لایه سطحی ریه
• مرحله ۱: تومور کوچک در ریه، بدون گسترش به گره‌ها
• مرحله ۲: تومور بزرگ‌تر یا گسترش به گره‌های نزدیک
• مرحله ۳: گسترش به گره‌های لنفی ناحیه‌ای یا ساختارهای مجاور یا وجود تومورهای چندگانه در همان ریه
• مرحله ۴: متاستاز به اندام‌های دور مانند مغز یا کبد
• محدود (SCLC): محدود به یک سمت قفسه سینه
• گسترده (SCLC): گسترش به سمت مقابل یا اندام‌های دور

عوارض سرطان ریه چیست؟

عوارض سرطان ریه معمولا ناشی از گسترش بیماری یا عوارض درمان‌ها است و کیفیت زندگی را کاهش می‌دهد. این عوارض شامل مشکلات تنفسی و عفونت‌ هستند که نیاز به مدیریت حمایتی دارند. انواع عوارض جانبی ابتلا به کانسر ریه عبارت است از:

• افیوژن پلورال: تجمع مایع در اطراف ریه
• انسداد راه هوایی: منجر به عفونت‌های مکرر مانند پنومونی
• درد مزمن: در قفسه سینه یا استخوان‌ها به دلیل متاستاز
• لخته خون: افزایش خطر آمبولی ریوی
• خستگی شدید: ناشی از کم‌خونی یا عوارض درمان
• مشکلات گوارشی: تهوع و کاهش وزن از شیمی‌درمانی
• سندرم پارانئوپلاستیک: علائم عصبی یا هورمونی

متن انگلیسی:
Prevention of lung cancer include primary and secondary prevention measures. Primary prevention aims to prevent the initial occurrence of a disease through risk reduction and promoting healthy behaviour. In public health, these preventive measures include smoking cessation, promoting smoke-free environments, implementing tobacco control policies, addressing occupational hazards, and reducing air pollution levels.
ترجمه فارسی:
پیشگیری از سرطان ریه شامل اقدامات پیشگیری اولیه و ثانویه است. پیشگیری اولیه با هدف جلوگیری از بروز اولیه بیماری انجام می‌شود و روی کاهش عوامل خطر و ترویج رفتارهای سالم تمرکز دارد. این اقدامات شامل ترک سیگار، ترویج محیط‌های بدون دود، اجرای سیاست‌های کنترل تنباکو، مقابله با خطرات شغلی و کاهش میزان آلودگی هوا است.

به نقل از سایت who

پیشگیری از سرطان ریه امکان پذیر است؟

اگرچه راه حل دقیقی برای پیشگیری از سرطان در دسترس نیست اما طبق مطالعات انجام‌شده، رعایت موارد زیر ریسک ابتلا به سرطان ریه را کاهش خواهد داد:

• ترک سیگار
• خودداری از قرار‌گرفتن در معرض دود سیگار
• رژیم غذایی مناسب
• ورزش

پزشکان پیشنهادی

۴.۷ (۱۲۱۵ نظر)

دکتر نیلوفر قدرتی

تخصص داخلی

نوبت بگیرید

۴.۷ (۴۷۷ نظر)

دکتر سید فرشاد سید طاهر

تخصص داخلی

نوبت بگیرید

۴.۷ (۴۱۷ نظر)

دکتر الهه وفائی

تخصص داخلی

نوبت بگیرید

۵ (۲۸۸ نظر)

دکتر مینا خانحسینی

تخصص داخلی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۲۴۰ نظر)

دکتر زاهد کریمی

تخصص داخلی

نوبت بگیرید

۴.۷ (۲۲۱ نظر)

دکتر سید سعید کسایی

تخصص داخلی

نوبت بگیرید

نتیجه گیری

سرطان ریه معمولا زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های ریه به دلیل جهش‌های ژنتیکی رشد غیرقابل کنترل پیدا کنند. عوامل مهم شامل سیگار کشیدن، آلودگی هوا، آزبست و سابقه ژنتیکی است. انواع اصلی آن NSCLC و SCLC هستند و درمان‌ شامل جراحی، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی، ایمونوتراپی و درمان‌های هدفمند می‌شود. بهتر است علائم هشداردهنده مانند سرفه مزمن، تنگی نفس، درد قفسه سینه یا کاهش وزن غیرعادی را نادیده نگیرید و اگر در معرض خطر هستید، فورا به متخصص ریه مراجعه کنید تا درمان به‌موقع آغاز شود.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!