فهرست مطالب
سنگ های صفراوی (سنگ صفراوی) سنگ‌های کوچکی هستند که حدود ۱۵ درصد از افراد ۵۰ سال و بالاتر را تحت تاثیر قرار می‌دهند. در بیشتر موارد، سنگ کیسه صفرا هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند. با این حال، اگر سنگ‌ها مجاری را مسدود کرده و باعث عوارضی مانند عفونت یا التهاب پانکراس (پانکراتیت) شوند، ممکن است به درمان فوری نیاز داشته باشند. در برخی موارد که مشکلات ایجاد شده برای کیسه صفرا جدی و تهدید کننده زندگی است، جراحان عمل کیسه صفرا را انجام می‌دهند که در آن با روش‌هایی تخصصی، سنگ کیسه صفرا برداشته میشود. در این مقاله از دکترتو با جراحی کیسه صفرا و عوارض آن بیشتر آشنا می‌شویم. در صورتی که قرار بر انجام این عمل دارید بهتر است با یک جراح عمومی یا دکتر گوارش درباره عوارض آن مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سامانه دکترتو نوبت حضوری یا مشاوره آنلاین دریافت کنید.
عمل کیسه صفرا چیست؟
اگر سنگ کیسه صفرا (یا سایر انواع بیماری‌های کیسه صفرا) باعث ایجاد مشکلاتی شوند، جراحان ممکن است کیسه صفرا شما بردارند که به آن عمل کیسه صفرا می‌گویند. نام دیگر این عمل، کوله سیستکتومی است. کوله سیستکتومی جراحی برای برداشتن کیسه صفرا است. در واقع در این عمل، جراح با کمک ابزارها و روش های به خصوصی می‌تواند کیسه صفرا را بردارد و به این ترتیب بیماران را از شر سنگ صفرا و عوارض ناشی از آن خلاص کنند. البته گاهی نیز در جراحی کیسه صفرا، سنگ از طریق روش‌های دیگری خرد شده و دفع میشود.
معمولا نوع سنگ کیسه صفرا در این که آیا به جراحی نیاز است یا خیر تاثیر دارد. در کل سنگ های کیسه صفرا شامل دو نوع سنگ‌های کلسترولی و سنگ‌های رنگدانه‌ای می‌شوند. پزشک ممکن است بتواند سنگ‌های کلسترولی را بدون مداخله جراحی درمان کند، اما احتمالا جراحی سنگ‌های رنگدانه را پیشنهاد می‌کند.
آیا عمل سنگ کیسه صفرا سخت است؟
کیسه صفرا یک اندام ضروری نیست و شما می‌توانید بدون آن یک زندگی عادی داشته باشید. به این ترتیب معمولا جراحی کیسه صفرا یک عمل پیچیده نیست. با این حال سختی این عمل و عوارض همراه آن می‌تواند بسته به نوع جراحی و شرایطی که هر بیمار دارد، متفاوت باشد. برخی از جراحی های کیسه صفرا می‌توانند به دلایلی مانند انسداد شدید، التهاب یا عفونت کیسه صفرا سخت‌تر و پیچیده‌تر باشند. علاوه بر این بسته به این که اندازه و محل قرار گرفتن سنگ‌ها کجاست، میزان سختی عمل متفاوت است. اگر برای درآوردن کیسه صفرا به عمل باز نیاز باشد، قطعا فرایند عمل سخت‌تر و پیچیده‌تر میشود.
متن انگلیسی:
betterhealth
Around 80% of people with gallstone symptoms will need surgery. Surgeons may remove your entire gallbladder (cholecystectomy) , or just the stones from bile ducts
ترجمه متن:
حدود ۸۰ درصد از افرادی که علائم سنگ کیسه صفرا دارند به جراحی نیاز خواهند داشت. جراحان ممکن است کل کیسه صفرا (کوله سیستکتومی) یا فقط سنگ‌های مجاری صفراوی را بردارند.
انواع عمل کیسه صفرا
عمل کیسه صفرا بر اساس شرایط متفاوتی که هر بیمار دارد، تعیین میشود. برای برخی از افراد امکان انجام روش های کمتر تهاجمی‌تر وجود دارد، درحالی‌که برخی از بیماران باید حتما با روش جراحی سنتی، درمان شوند. اندازه سنگ‌ها، نوع آنها و از همه مهم‌تر شرایط بیمار مانند عفونت یا التهاب کیسه صفرا نوع عمل را تعیین می‌کند. علاوه بر این بسته به شرایط گاهی تمام کیسه صفرا برداشته میشود و گاهی نیز تنها سنگ‌ها شکسته و دفع می‌شوند. سه روش اصلی عمل کیسه صفرا شامل موارد زیر است:
| نوع عمل کیسه صفرا | توضیحات روش عمل | کاندید مناسب عمل |
|---|---|---|
| عمل سنگ کیسه صفرا با لاپاراسکوپی | امروزه اکثر جراحی‌های کیسه صفرا با استفاده از روش‌های جراحی لاپاراسکوپی انجام میشود که در آن ابزارهای باریک از جمله دوربین از طریق سوراخ‌های کوچکی که روی شکم ایجاد میشود برای درآوردن سنگ‌ها استفاده میشود. این روش کمتر تهاجمی است و دوره نقاهت کوتاه‌تری دارد. | افرادی که شرایط نرمالی دارند و کیسه صفرای آنها به طور طبیعی کار می‌کند، کاندید مناسبی برای انجام چنین عملی هستند |
| عمل باز (کلاسیک) | در عمل باز کیسه صفرا، یک برش شکمی بزرگ‌تر روی شکم ایجاد شده و کیسه صفرا خارج میشود. در این روش به بیهوشی کامل نیاز است و دوره نقاهت طولانی‌تری نیز باید سپری شود. | افرادی که قادر به انجام لاپاراسکوپی نیستند، از جمله کسانی که دچار التهاب، انسداد و عفونت شدید هستند، باید عمل کیسه صفرا را به صورت جراحی باز انجام دهند. همچنین عمل باز معمولا برای کسانی که جای زخم ناشی از دیگر عمل‌ها را دارند یا سابقه اختلالات خونریزی دارند، انجام میشود. افرادی که در سه ماهه سوم بارداری هستند یا کسانی که ساختار کیسه صفرای آنها غیرمعمول است، معمولا باید عمل باز انجام دهند |
| عمل سنگ کیسه صفرا با لیزر | در این روش از یک ابزار مخصوص و نور لیزر برای شکستن و خرد کردن سنگ‌ها استفاده میشود. کمترین میزان درد و ناراحتی با این روش ایجاد میشود | روش درمان با لیزر برای کسانی که اندازه سنگ کیسه صفرا در آنها کوچک است و نوع سنگ از جنس کلسترولی است قابل انجام است |
گاهی اوقات، جراحی که به عنوان کوله سیستکتومی لاپاروسکوپیک شروع میشود، در صورتی که جراح با مشکلات غیرمنتظره‌ای مواجه شود، مانند ناتوانی در دیدن صحیح کیسه صفرا، به جراحی باز تبدیل میشود.
نحوه عمل درآوردن سنگ کیسه صفرا
روش درآوردن سنگ کیسه صفرا بسته به این که از کدام روش برای عمل کیسه صفرا استفاده میشود متفاوت است. در روش لاپاراسکوپی، ابتدا چند برش یا سوراخ کوچک روی شکم ایجاد میشود. سپس ابزارهای مخصوص به همراه یک دوربین از این سوراخ‌ها وارد شده و به کیسه صفرا می‌رسد. در این مرحله یک لوله که حاوی جریان ملایمی از گاز دی‌اکسیدکربن است، وارد فضای شکمی شده و گاز به داخل دمیده میشود. این کار دیواره شکم را از اندام‌های زیرین جدا می‌کند.
سپس جراح با استفاده از یک دوربین کوچک متصل به لاپاراسکوپ، کیسه صفرا را روی مانیتور تلویزیون مشاهده می‌کند. اشعه ایکس ویژه (کلانژیوگرام) نیز در طول عمل می‌تواند سنگ های کیسه صفرا را در مجاری صفراوی بررسی کند. در این مرحله با بریدن و جدا کردن رگ‌ها و لوله‌های اطراف کیسه صفرا یا بستنشان، کیسه صفرا با استفاده از لیزر یا الکتروکوتر آزاد میشود. در نهایت کیسه صفرا همراه با سنگ‌های صفراوی از طریق یکی از برش‌های شکمی از بدن بیرون کشیده میشود. گاهی نیز بسته به شرایط، تنها سنگ‌ها خرد و شکسته شده و سپس جدا می‌شوند. در پایان عمل هم برش‌ها بخیه زده شده و بسته می‌شوند.
در عمل باز روش کلی مانند جراحی لاپاراسکوپی است، با این تفاوت که جراح از طریق یک برش بزرگ و منفرد در دیواره شکم به کیسه صفرا می‌رسد. در لاپاراتومی یا عمل کیسه صفرا به صورت سنتی، ابتدا بیمار باید در اتاق عمل تحت بیهوشی کامل قرار بگیرد. سپس جراح از طریق یک برش شکمی گسترده‌تر به کیسه صفرا می‌رسد. حالا بر اساس شرایطی که بیمار دارد، یا کل کیسه صفرا برداشته می‌شوند یا این که تنها سنگ‌ها جدا خواهند شد. البته معمولا از آن جایی که اکثر بیمارانی که تحت عمل باز قرار می‌گیرند، دچار التهاب و عفونت شدید کیسه صفرا هستند، جراح به ناچار کل کیسه صفرا را در این عمل برمی‌دارد.
به خاطر عمل کیسه صفرا نگرانی؟
برای بررسی دقیق همین حالا مشاوره بگیر.
آمادگی قبل از عمل کیسه صفرا
قبل از عمل جراحی کیسه صفرا، رعایت برخی نکات مهم به شما کمک می‌کند تا برای عمل آماده شده و دوره نقاهت راحت‌تری را پشت سر بگذارید. آمادگی برای عمل کیسه صفرا به نوع عمل بستگی دارد. توصیه‌های عمومی برای انجام این جراحی شامل موارد زیر میشود:
- تمامی داروهایی که مصرف می‌کنید را از قبل با پزشک در میان بگذارید. ممکن است به قطع کردن برخی از داروها مانند رقیق‌کننده‌های خون نیاز باشد.
- داشتن یک رژیم غذایی کم‌چرب چند روز قبل از عمل
- عدم نوشیدن یا خوردن غذا چند ساعت قبل از عمل و رعایت ناشتایی
- شیو کردن یا حذف موهای زائد در ناحیه شکمی
مراقبت های بعد از عمل کیسه صفرا
پزشک بر اساس نوع جراحی کیسه صفرا، یک سری موارد را به عنوان مراقبت بعد از عمل به بیماران توصیه می‌کند. اول از همه این که معمولا اگر بیمار تحت جراحی لاپاراسکوپی قرار گرفته باشد، تنها یک شب در بیمارستان می‌ماند و دوره نقاهت کوتاه‌تری دارد. اما در خصوص جراحی باز کیسه صفرا، حداقل به هشت روز بستری در بیمارستان نیاز است. برخی از توصیه‌های اصلی پزشکان برای مراقبت بعد از عمل کیسه صفرا شامل موارد زیر میشود:
- حدود ۳ تا ۵ روز تا جایی که می‌توانید استراحت کنید.
- از بلند کردن اجسام سنگین و انجام فعالیت‌های شدید بدنی خودداری کنید.
- تمیز کردن و خشک نگه داشتن منظم جای برش‌ها و زخم‌های ناشی از جراحی و تعویض منظم بانداژها برای جلوگیری از عفونت
- مصرف داروهای مسکن برای کنترل درد و ناراحتی
دوره نقاهت عمل سنگ کیسه صفرا
دوره نقاهت هر بیماری بسته به نوع عملی که انجام داده و شرایط زمینه‌ای که دارد متفاوت است. پس از کوله سیستکتومی لاپاراسکوپی، فرد اغلب می‌تواند در همان روز یا روز بعد به خانه برود. آنها می‌توانند انتظار داشته باشند که در عرض ۱ هفته به فعالیت‌های عادی بازگردند. با این حال اگر فرد عمل باز انجام داده باشد یا سایر شرایط و ناراحتی‌های زمینه‌ای هم وجود داشته باشد، دوره نقاهت ممکن است تا یک ماه هم طول بکشد.
متن انگلیسی:
nhs
Open surgery is just as effective as laparoscopic surgery, but it does have a longer recovery time and causes more visible scarring. Most people have to stay in hospital for up to 5 days. It typically takes 6 weeks to fully recover
ترجمه متن:
جراحی باز به اندازه جراحی لاپاراسکوپی موثر است، اما زمان بهبودی طولانی‌تری دارد و باعث ایجاد اسکار قابل مشاهده‌تر میشود. اکثر افراد باید تا ۵ روز در بیمارستان بمانند. به طور معمول ۶ هفته طول میکشد تا به طور کامل بهبود یابند.
بعد عمل سنگ کیسه صفرا چی بخوریم؟
بعد از عمل کیسه صفرا همچنین ممکن است پزشک برخی از تغییرات رژیم غذایی کوتاه مدت مانند خوردن وعده‌های غذایی کوچک و سبک را برای چند روز پس از جراحی و پیروی از یک رژیم غذایی کم‌چرب برای چند هفته را توصیه کند. از طرفی از آن جایی که تا چند روز سیستم گوارش تحت تاثیر جراحی کیسه صفرا قرار دارد، بهتر است بیماران برای جلوگیری از نفخ و یبوست احتمالی، غذاهای مایع و حاوی فیبر بیشتری مصرف کنند.
علاوه بر این اکثر افراد بعد از برداشتن کیسه صفرا به تغییرات طولانی‌مدت در رژیم غذایی هم نیاز دارند. با این که یک رژیم غذایی مشخص برای بعد از کوله سیستکتومی معرفی نشده، اما متخصصان می‌گویند که هر فرد باید بسته به واکنش بدنش به از دست دادن کیسه صفرا، یک برنامه غذایی منحصر به فرد داشته باشد. برای مثال، تحقیقات نشان می‌دهد که افراد مبتلا به اسهال پس از برداشتن کیسه صفرا، باید مصرف فیبر خود را به آرامی طی چند هفته افزایش دهند. در همین حال، فرد مبتلا به رفلاکس اسید پس از جراحی باید وعده‌های غذایی کوچک بخورد و از غذاهایی که ممکن است آن را بدتر کند، از جمله کافئین و الکل، غذاهای حاوی گوجه‌فرنگی، غذاهای تند و نعنا اجتناب کند.
نمی‌دونی بعد از جراحی کیسه صفرا چیکار کنی؟ کلیک کن و مشاوره بگیر.
عوارض بعد از عمل سنگ کیسه صفرا
تمام جراحی‌ها درجاتی از خطر را به همراه دارند. در خصوص عمل کیسه صفرا این عوارض بسته به نوع عمل، شرایط بیمار و فرایندی که برای از بین بردن سنگ کیسه صفرا دنبال شده، متفاوت است. عوارض احتمالی کوله سیستکتومی عبارت‌اند از:
- خونریزی داخلی
- عفونت، خصوصا عفونت مجاری صفراوی
- آسیب به اندام‌های گوارشی مجاور
- آسیب مجرای صفراوی
- نشت صفرا به داخل حفره شکم
- آسیب به عروق خونی
علاوه بر این برخی از ناراحتی‌ها طبیعی است و بعد از چند روز برطرف میشود. برای مثال انتظار داشته باشید که سیستم گوارش شما چند روز طول بکشد تا به حالت قبل برگردد و به صورت طبیعی کار کند. مشکلات کوتاه مدت رایج عبارت‌اند از نفخ، دردهای شکمی و تغییر در عادت توالت کردن.
هزینه عمل سنگ کیسه صفرا در بیمارستان دولتی
هزینه عمل سنگ کیسه صفرا بسته به تکنیک مورد استفاده برای جراحی و پوشش بیمه‌ای که هر فرد دارد متفاوت است. همچنین دستمزدی که جراح برای انجام عمل دریافت می‌کند هم روی هزینه عمل موثر است. با این حال در کل هزینه عمل لاپاراسکوپی کمتر از عمل باز است. همچنین هزینه دریافتی در بیمارستان‌های دولتی در صورت داشتن بیمه، بسیار پایین‌تر از بیمارستان‌های خصوصی است. جراحی کیسه صفرا تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی و بیمه‌های تکمیلی قرار می‌گیرد.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
جراحی سنگ کیسه صفرا یک درمان رایج برای سنگ‌های انسدادی یا مکرر صفراوی است که علائم ایجاد می‌کنند. جراحی لاپاراسکوپی بیشتر از جراحی باز انجام میشود. افراد می‌توانند با پزشک جراح عمومی خود یا دکتر گوارش در مورد گزینه‌ای که برای آنها مناسب است صحبت کنند. آنها معمولاً می‌توانند انتظار داشته باشند که کیفیت زندگی آنها پس از این عمل کیسه صفرا بهبود یابد. اما اگر تحت این عمل جراحی قرار گرفته‌اید و نگران عوارض بعد از آن هستید می‌توانید از خدمات غیرحضوری دکترتو برای ویزیت آنلاین جراح عمومی یا مشاوره با دکتر گوارش آنلاین استفاده کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!