فهرست مطالب
سرگیجه گوش میانی یکی از شایعترین اختلالات تعادلی است که میتواند کیفیت زندگی فرد را بهطور قابل توجهی کاهش دهد. این نوع سرگیجه معمولاً ناشی از اختلالات گوش داخلی مانند بیماری منییر یا عفونت گوش میانی است. درمان دارویی نقش مهمی در کنترل علائم، کاهش دفعات حملات و در برخی موارد، درمان قطعی سرگیجه دارد. داروها میتوانند بسته به علت زمینهای سرگیجه متفاوت باشند؛ آنتیبیوتیکها برای عفونت، آنتیهیستامینها و بنزودیازپینها برای کنترل موقت علائم و بتاهیستین برای اختلالات مزمن گوش داخلی تجویز میشوند. استفاده صحیح و تحت نظر پزشک، همراه با سایر روشهای درمانی مانند مانورها و توانبخشی وستیبولار، بیشترین اثربخشی را دارد و از بازگشت مجدد علائم جلوگیری میکند. اینها روشهایی برای درمان قطعی سرگیجه گوش میانی هستند که در این مقاله دکترتو به آنها خواهیم پرداخت.
آیا برای سرگیجه گوش میانی امکان درمان قطعی وجود دارد؟
سرگیجه گوش میانی یا Vertigo مرتبط با اختلالات گوش داخلی، ناشی از مشکلاتی مانند BPPV یا لابیرنتیت باشد. در بسیاری از موارد، درمان قطعی بسته به علت زمینهای امکانپذیر است. برای مثال، عفونت گوش میانی در بزرگسالان و سرگیجه با آنتیبیوتیک و اختلالات وضعیتی با مانورهای خاص قابل کنترل هستند.
با این حال، در برخی بیماران، سرگیجه ممکن است بهصورت مکرر بازگردد یا نیاز به درمانهای طولانیمدت داشته باشد. بنابراین درمان قطعی معمولاً شامل ترکیبی از دارو و توانبخشی است و تحت نظر متخصص گوش و حلق و بینی انجام میشود.
| روش درمان | توضیح اثرگذاری |
|---|---|
| مانورهای درمانی (اپلی، سمونت) | جابهجایی کریستالهای گوش داخلی و رفع سریع سرگیجه در BPPV |
| توانبخشی وستیبولار (VRT) | تقویت سیستم تعادلی و کاهش شدت و دفعات سرگیجههای مزمن یا بازگشتی |
| آنتیبیوتیک | ریشهکن کردن عفونت گوش میانی و درمان سرگیجه ناشی از آن |
| آنتیهیستامینها | کاهش موقت سرگیجه و تهوع با تثبیت عملکرد سیستم عصبی |
| بنزودیازپینها | کنترل کوتاهمدت علائم شدید سرگیجه بدون درمان علت اصلی |
| بتاهیستین | بهبود گردش خون گوش داخلی و کاهش دفعات و شدت حملات سرگیجه |
| درمان ترکیبی (دارو + مانور + VRT) | افزایش شانس درمان قطعی با هدفگیری علت و علائم |
| تمرینات تعادلی | بهبود کنترل تعادل و کاهش بازگشت سرگیجه |
| جراحی گوش میانی (موارد خاص) | کنترل سرگیجه شدید و مقاوم با اصلاح ساختاری یا تخلیه مایع |

مانورهای درمانی برای درمان سرگیجه گوش میانی
مانورهای درمانی مانند مانور اپلی یا مانور سمونت، برای جابهجایی کریستالهای گوش داخلی در بیماران BPPV طراحی شدهاند. این مانورها با حرکت کنترلشده سر و بدن، سنگریزههای گوش داخلی را به جای طبیعی بازمیگردانند و سرگیجه را کاهش میدهند.
مانورها سریع، غیرتهاجمی و مؤثر هستند و معمولاً چند جلسه کوتاه برای رفع کامل علائم کافی است. موفقیت این روش بالا است، اما انجام درست و زیر نظر متخصص ضروری است تا از آسیب یا افتادن ناشی از سرگیجه جلوگیری شود.
توانبخشی وستیبولار (VRT) درمان قطعی سرگیجه گوش میانی
توانبخشی وستیبولار یا VRT، مجموعهای از تمرینات حرکتی و تعادلی است که سیستم تعادلی گوش داخلی را تقویت میکند. این روش به ویژه برای سرگیجههای مزمن یا بازگشتی کاربرد دارد. روشی که میتواند شدت و دفعات حملات را کاهش دهد.
تمرینات VRT شامل تمرینات چشم و سر، تمرینات تعادل روی سطح نرم و تغییر موقعیت بدن است. این روش غیرتهاجمی و ایمن است و در ترکیب با مانورها و داروها، بهترین نتیجه را برای درمان سرگیجه گوش میانی ارائه میدهد.
درمان قطعی سرگیجه گوش میانی با دارو
درمان دارویی سرگیجه گوش میانی بستگی به علت زمینهای دارد. اگر سرگیجه ناشی از عفونت گوش میانی باشد، آنتیبیوتیک مناسب عامل بیماری را ریشهکن میکند. انتخاب نوع و دوره درمان باید توسط متخصص گوش و حلق و بینی انجام شود تا عفونت کاملاً کنترل شود و خطر عود کاهش یابد.
داروهای دیگر مانند آنتیهیستامینها و بنزودیازپینها، با کاهش تحریک سیستم عصبی و تثبیت عملکرد گوش داخلی، علائم موقت سرگیجه و تهوع را کاهش میدهند، اما درمان قطعی محسوب نمیشوند.
همچنین بتاهیستین در برخی بیماران با اختلالات گوش داخلی مانند بیماری منییر، با بهبود گردش خون و کاهش فشار مایع گوش، دفعات و شدت حملات سرگیجه را کاهش میدهد. این داروها معمولاً در ترکیب با مانورها و توانبخشی وستیبولار استفاده میشوند.
۱. آنتی بیوتیک برای درمان عفونت گوش میانی و سرگیجه
اگر سرگیجه ناشی از عفونت گوش میانی باشد، مصرف آنتیبیوتیک مناسب عامل بیماری را ریشهکن کرده و سرگیجه را درمان میکند. تشخیص دقیق توسط متخصص گوش و حلق و بینی ضروری است. در موارد مقاوم یا عودکننده، ممکن است دوره درمان طولانیتری نیاز باشد؛ تا التهاب کاهش یابد و عملکرد گوش داخلی به حالت طبیعی بازگردد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت mayoclinic
Your healthcare professional may prescribe medicines to provide fast relief from vertigo, dizziness and upset stomach. These medicines include prescription antihistamines and anticholinergics. Many of these medicines cause drowsiness.
ترجمه فارسی:
پزشک شما ممکن است داروهایی برای تسکین سریع سرگیجه، منگی و ناراحتی معده تجویز کند. این داروها شامل آنتیهیستامینهای تجویزی و آنتیکولینرژیکها هستند. بسیاری از این داروها باعث خوابآلودگی میشوند.

بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت گوش را بشناسید!
۲. آنتی هیستامین و بنزودیازپین برای درمان موقت سرگیجه گوش میانی
آنتیهیستامینها و بنزودیازپینها بهصورت موقت علائم سرگیجه و تهوع را کاهش میدهند. این داروها باعث تثبیت عملکرد سیستم عصبی و کاهش تحریکات گوش داخلی میشوند، اما درمان قطعی ایجاد نمیکنند. این داروها معمولاً در شروع حمله یا هنگام شدت علائم تجویز میشوند و برای مدیریت کوتاهمدت مؤثر هستند؛ در حالی که درمان علت زمینهای ادامه مییابد.
۳. بتاهیستین
بتاهیستین با بهبود گردش خون در گوش داخلی و کاهش فشار مایع گوش، سرگیجههای مزمن و مکرر را کاهش میدهد. این دارو در بیماران مبتلا به بیماری منییر یا اختلالات عملکردی گوش داخلی کاربرد دارد. مصرف منظم و تحت نظر پزشک این دارو باعث کنترل علائم برخی بیماران و بهبود تعادل میشود. اثر مصرف این دارو زمانبر است و معمولاً در ترکیب با سایر روشها توصیه میشود.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت drugs
Betahistine is primarily used to treat Meniere’s disease symptoms, including vertigo, dizziness, tinnitus (ringing in the ears), and hearing loss.
ترجمه فارسی:
بتاهیستین در درجه اول برای درمان علائم بیماری منییر، از جمله سرگیجه، گیجی، وزوز گوش (زنگ زدن گوش) و کاهش شنوایی استفاده میشود.

جراحی گوش میانی در موارد خاص
در موارد نادر و شدید که درمانهای دارویی، مانورها و توانبخشی مؤثر نبودهاند، جراحی گوش داخلی اولویت قرار داده میشود. جراحی میتواند شامل تخلیه مایع، ترمیم پرده گوش یا سایر روشهای هدفمند برای بهبود عملکرد گوش داخلی باشد. تصمیم برای جراحی معمولاً پس از بررسی کامل توسط متخصص گوش و حلق و بینی و ارزیابی خطرات و مزایا گرفته میشود. این روش در کنترل سرگیجه شدید و مزمن مؤثر است، اما فقط در موارد خاص توصیه میشود.
نتیجه گیری
سرگیجه گوش میانی یک اختلال قابل درمان است؛ اما درمان قطعی بسته به علت زمینهای آن متفاوت است. مانورها، توانبخشی وستیبولار، داروها و در موارد شدید جراحی، گزینههای درمانی مؤثر هستند. ترکیب درمانها، تشخیص دقیق علت سرگیجه و پیگیری منظم توسط متخصص، شانس درمان قطعی و کاهش بازگشت علائم را افزایش میدهد. بنابراین، درمان قطعی سرگیجه گوش میانی معمولاً چندجانبه است و نیاز به مدیریت حرفهای دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!