فهرست مطالب
ویتامین B6 که به‌عنوان پیریدوکسین هم شناخته می‌شود، یکی از هشت ویتامین گروه B است که به عملکرد مناسب سیستم ایمنی، حمل‌ونقل اکسیژن در خون، کمک به انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند سروتونین و دوپامین و رشد طبیعی مغز کمک می‌کند. بدن مقدار اضافی ویتامین ب ۶ را ذخیره نمی‌کند و چون محلول در آب است، مقدار اضافی را از طریق ادرار دفع می‌کند. به همین دلیل افراد باید هرروز ویتامین b6 کافی را دریافت کنند. در این مقاله از دکترتو خواص ویتامین ب۶ و مقدار مصرف آن در سنین مختلف را بررسی می‌کنیم که اطلاع از آن‌ها قطعاً برای شما مفید خواهد بود.
ویتامین B6 چیست؟
ویتامین B6 که با نام پیریدوکسین نیز شناخته می‌شود، یکی از ویتامین‌های محلول در آب گروه B است که نقش حیاتی در متابولیسم پروتئین‌ها، چربی‌ها و کربوهیدرات‌ها ایفا می‌کند. این ویتامین برای تولید انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند سروتونین و دوپامین ضروری است و به همین دلیل در تنظیم خلق‌وخو، بهبود عملکرد مغز و کاهش علائم افسردگی و اضطراب نقش دارد. همچنین ویتامین B6 در تقویت سیستم ایمنی، تولید هموگلوبین و کاهش خستگی اهمیت بالایی دارد. از آنجا که بدن توانایی ذخیره‌سازی این ویتامین را ندارد، دریافت روزانه آن از طریق رژیم غذایی متنوع یا مولتی ویتامین ها ضروری است.
| شناسنامه دارویی | ویتامین B6 |
|---|---|
| ویتامین B6 چیست؟ | ویتامین محلول در آب از خانواده ویتامین‌های گروه B |
| نام عمومی دارو | پیریدوکسین (Pyridoxine) |
| نام تجاری | Neurobion، Beplex، Pyridoxine |
| نوع دارو | مکمل ویتامینی |
| فرمول شیمیایی | C₈H₁₁NO₃ |
| دسته‌بندی بارداری | گروه A (ایمن در بارداری) |
| نیمه عمر | حدود ۱۵ تا ۲۰ روز |
| متابولیسم دارو | کبد |
| نحوه دفع دارو | کلیه‌ها (از طریق ادرار) |
| بهترین شرایط نگهداری | دمای اتاق (۱۵ تا ۳۰ درجه)، دور از نور و رطوبت |
| نحوه مصرف اشکال دارویی | قرص خوراکی، کپسول، آمپول تزریقی |
| داروهای هم‌گروه | ویتامین‌های گروه B (B1، B2، B3، B5، B7، B9، B12) |
نحوه مصرف قرص ویتامین b6
نحوه مصرف قرص ویتامین B6 بستگی به هدف مصرف و تجویز پزشک دارد، اما به طور کلی این ویتامین معمولاً به صورت خوراکی همراه یا بعد از غذا مصرف می‌شود تا بهتر جذب شده و از مشکلات گوارشی جلوگیری شود. دوز معمول برای بزرگسالان روزانه بین ۱.۳ تا ۲ میلی‌گرم است، اما در موارد خاص مثل بارداری، سندرم پیش از قاعدگی (PMS)، تهوع بارداری یا برخی بیماری‌های عصبی و خونی، ممکن است پزشک دوزهای بالاتر (مثلاً ۵۰ تا ۱۰۰ میلی‌گرم در روز) تجویز کند. نکته مهم این است که مصرف خودسرانه یا طولانی‌مدت دوز بالا می‌تواند باعث عوارضی مثل بی‌حسی، گزگز یا آسیب عصبی شود؛ بنابراین حتماً باید زیر نظر پزشک انجام شود.
قرص ویتامین b6 را چند روز یکبار بخوریم؟
مصرف قرص ویتامین B6 باید بر اساس دوز تجویز شده توسط پزشک و نیاز بدن باشد. به‌طور معمول، این ویتامین به‌صورت روزانه و در دوزهای ۱.۳ تا ۲ میلی‌گرم برای بزرگسالان توصیه می‌شود. در شرایط خاص مثل بارداری، سندروم پیش از قاعدگی (PMS) یا برخی بیماری‌ها، پزشک ممکن است دوزهای بالاتر (مثلاً ۵۰ تا ۱۰۰ میلی‌گرم در روز) را تجویز کند. بنابراین مصرف ویتامین B6 به‌صورت چند روز یکبار معمول نیست، مگر اینکه پزشک به دلیل شرایط خاص این شیوه را توصیه کرده باشد.
نحوه تزریق آمپول ویتامین b6
آمپول ویتامین B6 معمولاً در مواردی تجویز می‌شود که کمبود شدید این ویتامین وجود داشته باشد یا بدن قادر به جذب کافی آن از طریق غذا و مکمل‌های خوراکی نباشد. نحوه تزریق آن باید حتماً زیر نظر پزشک یا پرستار انجام شود. به طور کلی:
- روش تزریق: ویتامین B6 اغلب به‌صورت تزریق عضلانی (IM) در بازو یا باسن انجام می‌شود. در برخی موارد خاص ممکن است تزریق داخل وریدی (IV) یا زیرجلدی (SC) هم انجام شود.
- محل تزریق: شایع‌ترین محل، عضله گلوتئال (باسن) یا عضله دلتوئید (بازو) است.
- مقدار دوز: بسته به نیاز بدن و نظر پزشک، دوز و تعداد دفعات تزریق تعیین می‌شود. معمولاً بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلی‌گرم در هر تزریق استفاده می‌شود.
- مراقبت‌ها: تزریق باید با سرنگ استریل انجام شود، قبل از تزریق محل با الکل ضدعفونی شود و پس از تزریق کمی ماساژ ملایم برای جذب بهتر توصیه می‌شود.
بی‌خوابی یا ضعف اعصاب داری؟ شاید علتش کمبود ویتامین B6 باشه.
همین الآن مشاوره بگیر!
خواص ویتامین B6؛ ویتامین b6 برای چی خوبه؟
ویتامین B6 یا پیریدوکسین یکی از ویتامین‌های گروه B است که نقش حیاتی در سلامت بدن ایفا می‌کند. این ویتامین در بیش از صد واکنش آنزیمی دخیل است و به متابولیسم پروتئین‌ها و کربوهیدرات‌ها، تولید انتقال‌دهنده‌های عصبی و تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. وجود سطح کافی از ویتامین B6 باعث بهبود عملکرد مغز، افزایش انرژی و کاهش خستگی می‌شود. همچنین این ویتامین در تنظیم خلق‌وخو، سلامت قلب و کاهش خطر برخی بیماری‌های مزمن اهمیت دارد. مهم‌ترین خواص ویتامین B6 عبارت‌اند از:
- کمک به تولید انتقال‌دهنده‌های عصبی (مثل سروتونین و دوپامین) و بهبود خلق‌وخو
- کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی (PMS)
- پیشگیری و درمان برخی انواع کم‌خونی ناشی از کمبود B6
- تقویت سیستم ایمنی و کاهش احتمال ابتلا به بیماری‌ها
- حمایت از سلامت قلب و کاهش سطح هموسیستئین خون
- کمک به بهبود عملکرد مغز و کاهش خطر آلزایمر
- کاهش تهوع بارداری و کمک به سلامت جنین
- حمایت از سلامت پوست، مو و ناخن‌ها
عوارض مصرف قرص ویتامین b6 چیست؟
مصرف ویتامین B6 در دوزهای معمول روزانه برای اغلب افراد بی‌خطر است، اما استفاده طولانی‌مدت از دوزهای بالا (معمولاً بیش از ۱۰۰ میلی‌گرم در روز) می‌تواند باعث بروز عوارض شود. این عوارض اغلب به شکل مشکلات عصبی یا گوارشی ظاهر می‌شوند و در صورت تداوم مصرف بیش‌ازحد، امکان ایجاد آسیب‌های جدی‌تری هم وجود دارد. بنابراین توصیه می‌شود مصرف این ویتامین همیشه طبق دستور پزشک باشد. مهم‌ترین عوارض مصرف زیاد ویتامین B6 عبارت‌اند از:
- گزگز، بی‌حسی یا درد در دست‌ها و پاها (نوروپاتی محیطی)
- مشکلات تعادلی و دشواری در راه رفتن
- حالت تهوع و دل‌درد
- سردرد و احساس خستگی
- حساسیت پوستی یا بروز ضایعات پوستی
- در موارد نادر، آسیب دائمی به اعصاب در اثر مصرف طولانی‌مدت دوز بالا
منع مصرف ویتامین B6
مصرف ویتامین B6 در دوزهای استاندارد برای اغلب افراد بی‌خطر است، اما در برخی شرایط خاص باید با احتیاط یا حتی اجتناب انجام شود. استفاده خودسرانه یا طولانی‌مدت از این مکمل می‌تواند منجر به عوارض عصبی و مشکلات دیگر شود؛ بنابراین توصیه می‌شود قبل از مصرف حتماً با پزشک مشورت شود. موارد منع مصرف یا احتیاط در مصرف ویتامین B6 عبارت‌اند از:
- افراد مبتلا به بیماری‌های عصبی (به دلیل احتمال تشدید نوروپاتی محیطی در دوزهای بالا)
- کسانی که همزمان داروهای ضدتشنج (مثل فنی‌توئین یا فنوباربیتال) مصرف می‌کنند
- مصرف‌کنندگان داروهای ضدانعقاد خون (مثل وارفارین) به دلیل احتمال تداخل دارویی
- بیماران با مشکلات کلیوی یا کبدی پیشرفته
- افرادی که به طور طولانی‌مدت دوزهای بالاتر از ۱۰۰ میلی‌گرم در روز مصرف می‌کنند
علائم کمبود ویتامین b6
کمبود ویتامین B6 می‌تواند طیف وسیعی از علائم جسمی و روانی ایجاد کند، چون این ویتامین در متابولیسم پروتئین‌ها، عملکرد سیستم عصبی و تقویت ایمنی نقش کلیدی دارد. شدت علائم بسته به میزان و مدت کمبود متفاوت است و در برخی افراد مثل سالمندان، زنان باردار یا بیماران با مشکلات کلیوی بیشتر دیده می‌شود. شایع‌ترین علائم کمبود ویتامین B6 عبارت‌اند از:
- خستگی، ضعف و کم‌انرژی بودن
- تحریک‌پذیری، اضطراب یا افسردگی
- ترک‌خوردگی گوشه لب‌ها و التهاب زبان (گلوسیت)
- کم‌خونی میکروسیتیک (نوعی کم‌خونی ناشی از کمبود B6)
- خواب‌آلودگی یا بی‌خوابی
- بی‌حسی، گزگز یا احساس سوزش در دست و پاها
- ضعف سیستم ایمنی و افزایش ابتلا به عفونت‌ها
- در نوزادان: تحریک‌پذیری، تشنج و تأخیر رشد
ویتامین b6 در چه غذاهایی است؟
ویتامین B6 یا پیریدوکسین به‌طور طبیعی در بسیاری از مواد غذایی یافت می‌شود و خوشبختانه با یک رژیم غذایی متنوع می‌توان نیاز روزانه بدن به آن را تأمین کرد. این ویتامین بیشتر در منابع پروتئینی حیوانی و برخی گیاهان وجود دارد و مصرف منظم آن برای حفظ انرژی، سلامت اعصاب و تقویت سیستم ایمنی ضروری است. غذاهای غنی از ویتامین B6 عبارت‌اند از:
- گوشت مرغ و بوقلمون
- ماهی (مثل سالمون و تن)
- جگر گاو و گوسفند
- موز
- سیب‌زمینی و سیب‌زمینی شیرین
- نخود و حبوبات
- غلات کامل و سبوس‌دار
- اسفناج و سایر سبزیجات برگ سبز
- آجیل‌ها و دانه‌ها (مثل فندق، گردو و تخم آفتابگردان)
ویتامین b6 در چه میوه هایی وجود دارد؟
ویتامین B6 علاوه بر منابع حیوانی و غلات، در بسیاری از میوه‌ها هم وجود دارد و می‌تواند بخش مهمی از نیاز روزانه بدن را تأمین کند. مصرف منظم میوه‌های حاوی این ویتامین، به‌ویژه برای گیاهخواران یا کسانی که کمتر گوشت مصرف می‌کنند، اهمیت زیادی دارد. مهم‌ترین میوه‌های غنی از ویتامین B6 عبارت‌اند از:
- موز
- انبه
- آناناس
- آووکادو
- خربزه
- پاپایا
- انگور
- هندوانه
- سیب (مقدار کمتر)
۵ (۸۴۱ نظر)۴.۸ (۶۱۵ نظر)۵ (۴۳۴ نظر)۵ (۴۰۷ نظر)۴.۸ (۳۶۵ نظر)۵ (۳۳۲ نظر)نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
ویتامین B6 یک ویتامین ضروری و چندکاره است که در متابولیسم بدن، سلامت اعصاب، تولید هموگلوبین و تقویت سیستم ایمنی نقش مهمی ایفا می‌کند. از آنجا که بدن قادر به ذخیره این ویتامین نیست، دریافت روزانه آن از طریق رژیم غذایی یا مکمل‌ها اهمیت زیادی دارد. مصرف درست و به‌اندازه B6 می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی، افزایش انرژی و پیشگیری از بسیاری مشکلات جسمی کمک کند؛ اما زیاده‌روی در آن ممکن است عوارض جدی به همراه داشته باشد. بنابراین همیشه بهتر است میزان مصرف این ویتامین تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه تنظیم شود.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام من باردارم .دکتر برام قرص فولیک اسید نوشته و قرص ب۶ هم دارم ایا مصرف هر ۲ باهم برای جنین ضلر نداره
ممنون اززحمات همه دست اندرکاران سایت دکترتوومخصوصاازسرکارعلیه خانم مهساعلم بیگی بابت ویراستاری مطالب که باتوضیحات کامل به زبان عامه فهم دراختیارکاربران قرارمی دهد
سلام و سپاس از همراهی تان
تندرست باشید دوست عزیز دکترتو
سلام
۱۶ سالمع یک هفته است ریزش ابرو و مژه گرفتم به حدی ک میترسم صورتم بشورم باید چیکار کنم؟ممنون میشم راهنمایی کنی
سلام
هم از نظر عفونت پوستی
و هم مشکلات هورمونی باید بررسی شوید
احمتالا نیاز به مکمل هم دارید
در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید
و از هر گونه شوینده یا پماد خوودداری کنید
متخصص پوست و مو
سلام
۱۶ سالمه و یک هفته است مژه ها و ابروهام میریزه
حتی میترسم صورتم بشورم
باید چیکار کنم؟
دوست عزیز
هم از نظر عفونت پوستی
و هم مشکلات هورمونی باید بررسی شوید
احمتالا نیاز به مکمل هم دارید
در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید
و از هر گونه شوینده یا پماد خوودداری کنید
متخصص پوست و مو
برای حالت تهوع چه موقع قرص رو مصرف کنیم
سلام
برای تهوع نیاز به داروهای مخصوص دارید
و باید زیر نظر پزشک دارو مصرف کنید
متخصص گوارش و کبد
دو عدد بي ٦ همراه با لوبل براي كودك ٤.٥ساله زياد نيست؟
با تجريز دكتر
مطلب بالا دوز مجاز ٤٠ ميلي در روز محاسبه كردند؟
سلام
بله
ببشتر از ۴۰ میلی‌گرم در مودکان مجاز نیست
سلام روز خوش.من دوسالی هست که دچار استرس و افسردگی شدم…….اما نه در حد پیشرفته….قابل کنترل هست.
پوستم دچار خشکی و جوش در ناحیه صورت ، گردن، کمر ، قفسه سینه، شکم( در واقع کل بالاتنه ) می باشد و در ناحیه گردن لکه های سیاه ب وجود اومده.
خارش پوست در این نواحی اذیتم می کنه.
گه گاه احساس بی حسی در دست و پا، گز گز، بی حسی در انگشت شصت پا، سوزن سوزن شدن نوک زبان ، احساس کرختی و بی حوصلگی ، افکار منفی دارم.
دکتر های مختلفی رفتم……اوایل تشخیص کیست کبد دادن، که در سونوگرافی های بعدی مشخص شد تشخیص اشتباه بوده.
کیست تخمدان داشتم که مشکل رفع شد.
دکتر بعدی کمبود ویتامین b رو برای بنده تشخیص داد
بعد دکتر طب سنتی گفتن بالا رفتن سودا و کمبود ویتامین b.
به نظرتون من به چه متخصصی باید مراجعه کنم و اینکه میتونم از قرص b6 استفاده کنم؟
دوست عزیز
میتونید از قرص ب۶ به عنوان مکمل استفاده کنید. این مشکلات شما بسته به توصیفی که کردید احتمالا از مشکلات روحی می باشد که بهتره در قدم اول یه متخصص روانپزشکی مراجعه کنید.
متخصص روانپزشکی
سلام وقت بخیر من ۱۹ سالمه
در طول روز انرژی زیاد ندارم .زود خسته میشم .گاهی احساس گیجی میکنم . وانگشتان پاهام سرده وقتی گرمه حالم خوبه سرد میشه بی حال میشم
میشه بگین از چیه
علایم کم خونی و کمبود برخی ویتامین ها دارید
از مکمل ها ی لازم استفاده کنید
سلام برا ریزش مو و پوسته دادن سر ویتامین ب۶تاثیر داره..ممنون
سلام
بله
ولی باید درمان اساسی صورت گیرد
شاید مشکلات هورمونی در این علایم دخیل باشد
سلام پوست سرم پوسته میده خیلی هم موهای سرم حجمش کم شده..ویتامین ب۶ دارم مصرف میکنم چهار روزه تاثیر داره…ممنون
سلام
بله
ولی باید درمان اساسی صورت گیرد
شاید مشکلات هورمونی در این علایم دخیل باشد