فهرست مطالب
- گفتار درمانی کودکان چیست؟
- سنین مناسب برای گفتار درمانی کودکان
- گفتار درمانگر کیست؟
- فواید گفتار درمانی کودک
- مشکلات ناشی از عدم شروع به موقع گفتار درمانی
- انواع روش گفتار درمانی کودکان
- تکنیک های گفتار درمانی کودکان نوپا
- انواع گفتار درمانی کودکان
- نحوه تشخیص نیاز به گفتار درمانی کودکان
- نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
گفتار درمانی کودکان به آنها کمک میکند تا مهارتهای ارتباطی و زبانی خود را بهبود بخشند. مهم نیست که چه چیزی بر توانایی صحبت کردن یا برقراری ارتباط موثر تاثیر میگذارد، گفتار درمانی میتواند کیفیت زندگی را بهبود بخشد. برای شروع گفتار درمانی کودک به یک مشاور یا گفتار درمانگر نیاز خواهید داشت. این شخص تمرینات و درمانهایی را ارائه میدهد که متناسب با نیازهای کودک شما است. برخی افراد برای صحبت کردن و برقراری ارتباط به کمک نیاز دارند و برخی دیگر برای پردازش و درک بهتر زبان به گفتار درمانی نیاز دارند. چیزی که مهم است، پیدا کردن یک متخصص گفتار درمانی با تجربه در این زمینه است. کافیست سری به وبسایت دکترتو بزنید و از میان تعداد زیادی متخصص، بهترین را برای کودک خود بیابید. شما میتوانید علاوه بر دریافت نوبت بهترین پزشکان از وبسایت دکترتو از خدمات غیر حضوری مشاوره آنلاین نیز استفاده کنید.
گفتار درمانی کودکان چیست؟
همانطور که بهصورت مختصر بیان شد، گفتار درمانی به بهبود توانایی صحبت کردن و استفاده از سایر مهارتهای زبانی کمک میکند. این روش درمانی به کودکان کمک میکند افکار خود را بیان کرده و بتوانند به دیگران بگویند که چه میخواهند. اگر بخواهیم بهطور کلی اشارهای بر تاثیر گفتار درمانی کودکان بر شرایط آنها داشته باشیم باید گفت:
- به بهبود مهارتهای زبانی اولیه (به ویژه صحبت کردن و برقراری ارتباط) در کودکان کمک میکند.
- امکان استفاده از صدا با فراهم میکند.
- درک زبان را بهبود میبخشد.
- به درمان لکنت زبان کمک میکند.
- تسلط در صحبت کردن را افزایش میدهد.
- وضوح بیان را افزایش میدهد.
سنین مناسب برای گفتار درمانی کودکان
اغلب کودکان در سنین یک تا سه سالگی گفتار درمانی را شروع میکنند. اکثر اوقات مشکلات گفتاری زمانی ایجاد میشود که کودک بین هجده ماه تا دو سال دارد. اما همیشه بهتر است در صورت داشتن هر گونه نگرانی زودتر به یک گفتار درمانگر مراجعه کنید.
گفتار درمانی کودکان نوپا
گفتار درمانی برای کودکان نوپا معمولاً شامل فعالیتهای مبتنی بر بازی است، زیرا کودکان نوپا از طریق بازی چیزهایی را که لازم است بدانند به بهترین شکل یاد میگیرند. درمانگر از انواع بازی و اسباب بازی برای کمک به تقویت مهارتهای گفتاری کودک استفاده میکند. همچنین ممکن است از کتاب و آهنگ برای کمک به یادگیری کلمات و صداهای جدید استفاده کنند.
گفتار درمانی کودک ۲ ساله
بهترین راه برای کمک به گفتار درمانی یک کودک ۲ ساله این است که هر روز ۱۰ تا ۳۰ دقیقه گفتار درمانی را در خانه تمرین کند. به همین دلیل است که درخواست تکلیف گفتار و تمرین آن بخش مهمی از جلسه گفتار درمانی کودک دو ساله است.
گفتار درمانی کودک سه ساله
گفتار درمانی برای کودکان ۳ ساله معمولاً با بازی و فعالیت همراه است. این روش برای کودکان در این سن بهترین شکل یادگیری است. درمان ممکن است شامل فعالیتهای ساختاریافته و یا بدون ساختار باشد. فعالیتهای ساختاریافته گفتار درمانی از قبل توسط درمانگر برنامهریزی میشوند و معمولاً بر اهداف خاصی متمرکز هستند.
گفتار درمانی کودک ۴ ساله
گفتار درمانی برای یک کودک ۴ ساله بسیار شبیه به بازی است. متخصصان از اسباببازیها، بازیها و فعالیتهایی استفاده میکنند که کودک را تشویق میکند تا در کارهای گفتار درمانی مشارکت داشته باشد. به عنوان مثال، گفتار درمانگر ممکن است کودک را تشویق کند تا از یک جمله صحیح گرامری برای درخواست بازی مورد نظر خود استفاده کند.
گفتار درمانی کودک ۵ ساله
درمانگر ممکن است به کودک کمک کند تا در طول یک بازی، داستان سرایی حرف زدن را تمرین کند. یا ممکن است در طول درست کردن یک کاردستی یا بازی گروهی شروع به بیان صداهای مختلف یا کلمات مختلف کند.
گفتار درمانی کودک ۶ ساله
کودک شش ساله با بازی و صحبت کردن، استفاده از تصاویر، کتابها و اشیا شروع به بیان حروف و کلمات میکند. درمانگر ممکن است واژگان و دستور زبان صحیح را مدلسازی کند و از تمرینات تکراری برای ایجاد مهارتهای زبانی استفاده کند.
گفتار درمانگر کیست؟
گفتار درمانگرها با افراد در هر سنی (از نوزاد تا بزرگسال) برای بهبود قدرت بلع و کلام، تمرین کرده و روشها و بازیهای مختلفی را برای کمک به شرایط بیماران خود به آنها آموزش میدهند. این متخصصین به کمک روشها و راهکارهای مختلف، انواع گوناگون مشکلات ارتباطی و بلع را در دورههای درمانی کوتاه تا بلند مدت درمان میکنند.
متخصص گفتار درمانی کودکان
متخصص گفتار درمانی کودکان فردی متخصص در زمینه بهبود مهارتهای گفتاری و زبان کودک است. این فرد با گذراندن دوران تحصیل و دورههای آموزشی تکمیلی قادر به بهبود شرایط تکلم کودکان است.
فواید گفتار درمانی کودک
گفتار درمانگر با کودک شما کار میکند تا ماهیچههای مرتبط را تقویت کند و به او یاد دهد که صداها را درست بسازد. این کار میتواند به بیان صحیح و روان بودن و همچنین کیفیت و حجم گفتار آنها کمک کند. با ورزش دادن عضلات دهان، میتوان بلع و جویدن را بهبود بخشید که بر تغذیه تاثیر میگذارد.
از دیگر فواید گفتار درمانی میتوان موارد زیر را نام برد:
- بهبود عزت نفس (چطور عزت نفس خود را بالا ببریم؟)
- افزایش استقلال
- بهبود توانایی درک و بیان ایدهها، افکار و احساسات
- افزایش آمادگی کودکان خردسال برای رفتن به مدرسه
- افزایش کیفیت صدا
- آموزش مهارتهای اولیه زبان
- عملکرد بهتر بلع
- بهبود کیفیت زندگی
تمرینات گفتار درمانی برای لکنت زبان
تمرینات گفتار درمانی برای درمان لکنت زبان، مدلهای مختلفی دارد که برحسب تشخیص گفتار درمانگر به بیمار آموزش داده شده و با بیمار تمرین میشوند. این تمرینات عبارتند از:
- تنفس دیافراگمی
- آرام سازی پیشرونده عضلانی
- تماس مفصلی سبک
- صحبتکردن در حین بازدم
- مکث
- ذهن آگاهی و مدیتیشن
- یوگا
- تمرینات هوازی
مشکلات ناشی از عدم شروع به موقع گفتار درمانی
مطالعات نشان دادهاند کودکانی که گفتار درمانی زودهنگام انجام نمیدهند، بیشتر در معرض مشکلات مرتبط با سلامت روان و ناتوانی در عملکرد تحصیلی مناسب هستند.
انواع روش گفتار درمانی کودکان
متخصصین بسته به سن، نوع و شدت اختلال از استراتژیهای مختلفی استفاده میکنند. زبان درمانی، روان درمانی، شنوایی درمانی و صدا درمانی برخی از انواع روش گفتار درمانی کودکان هستند. این درمانها ممکن است در خانه، مطب و مراکز درمانی مختلف هم به شکل گروهی و هم انفرادی انجام شوند.
گفتار درمانی در منزل
وقتی کودکان شروع به صحبت کردن و بیان کلمات میکنند همه ما هیجان زده میشویم. اما در بعضی موارد متوجه مشکلاتی در قدرت تکلم فرزندان خود میشویم که کمی نگرانمان میکند. در چنین شرایطی میتوانید تکنیکهای گفتار درمانی را در خانه تمرین و به آنها در یادگیری و توسعه مهارتهای زبانی کمک کنید.
چه فرزندان شما در مراکز گفتار درمانی باشند و چه در خانه، تمرین این تکنیکها تضمین میکند که مهارتهای ارتباطی آنها توسعه خواهد یافت.
در اینجا چند تکنیک گفتار درمانی وجود دارد که میتوانید در خانه، زمانی که میخواهید به فرزندتان در بهبود گفتار کمک کنید، آنها را امتحان کنید:
- از زبان ساده و واضح استفاده کنید.
- به فرزندتان حق انتخاب بدهید.
- تکنیکهای سرگرمکننده را امتحان کنید.
- تکنیکهای گفتار درمانی را به یک فعالیت خانوادگی تبدیل کنید.
- صبور باشید.
- فرزندتان را تشویق کنید که از شما تقلید کند.
- مشوق و حمایتکننده باشید.
- دائما در حال تکرار باشید.
- از داستانسرایی کمک بگیرید.
- با گفتار درمانگر کودک خود در این باره مشورت بگیرید.
گفتار درمانی در مراکز
گفتاردرمانی در مکانهایی مانند مدارس، بیمارستانها، مراکز مخصوص و مطب پزشکان متخصص در این زمینه انجام میشود. گفتار درمانی در هر یک از این مراکز ممکن است به شکل انفرادی یا گروهی صورت گیرد.
تکنیک های گفتار درمانی کودکان نوپا
تکنیکهای موثر مختلفی برای گفتاردرمانی کودکان نوپا وجود دارد. این تکنیکها عبارتند از:
مدل | شرح |
---|---|
به کمک صدای ساز | صدای ساز و نواختن موسیقی از روشهای موثر روانشناسی در بهبود وضعیت افراد مختلف است. |
صحبت | صحبت کردن با کودک باعث میشود ذهن او به فکر یافتن پاسخ و بیان آن بگردد. |
تشویق کردن کودک پس از ارتباط با دیگران | کودکان نسبت به هر گونه تشویق عکس العمل خوبی نشان میدهند. به همین خاطر توصیه میشود که پس از برقراری ارتباط و صحبت با دیگران او را تشویق کنید تا با مرور زمان مجددا برای جلب رضایت شما تلاش به برقراری ارتباط کند. |
سوال و جواب کودکان | سوال و جواب از کودک باعث میشود شروع به صحبت کردن کند. تکرار این کار قدرت بیان و تمام کودک را بهبود میبخشد. |
شعر خواندن برای کودکان | شاید برایتان جالب باشد که بدانید شعر خواندن توسط کودکی که دچار لکنت زبان است، برای او راحتتر از پاسخ دادن به سوالات است. به همین دلیل شعر و آهنگ اگر دارای ریتم باشد کمک زیادی به تقویت گفتار کودک میکند. |
انواع گفتار درمانی کودکان
در جدول زیر انواع گفتار درمانی کودکان را مشاهده میکنید:
اسامی بازیها | توضیحات |
---|---|
بازیهای گفتار درمانی | بازیهای مرتبط با گفتار درمانی تاثیر بسیار زیادی بر تعامل و صحبت کردن کودکان دارند. |
فلش کارت | فلش کارت و کمک گرفتن از آن برای صحبت کردن کودکان به جهت نام بردن و توضیح دادن تصویر روی کارت روشی بسیار موثر است. |
لی لی | لی لی بکشید و از کودک بخواهید در حین بازی به بیان اعداد و توضیح بازی بپردازد. |
نقاشی خطوط و اشکال | کشیدن خطوط و اشکال هندسی مختلف باعث تقویت ذهن و مهارتهای فرد میشود. |
تیله بازی | تیله بازی نوعی بازی هیجان انگیز برای کودکان است که آنها را به وجد آورده و باعث صحبت کردن میشود. |
استپ هوایی | استپ هوایی نوعی بازی گروهی و تقویت کننده مهارتهای گفتاری، ارتباطی و زبانی است. |
خمیر بازی | کودک در حین بازی با خمیر از تکنیکهای تحریک غیرمستقیم زبانی استفاده میکند. این بازی مهارتهای گفتاری، زبانی و ارتباطی را به طور همزمان بهبود میبخشد. |
قلقلک دادن | قلقلک دادن باعث هیجان در کودک، خندیدن، تقویت عضلات دهان و صحبت کردن میشود. |
حباب بازی | حباب ساختن با دهان باعث تقویت عضلات صورت و لبها و همینطور کنترل تنفس میشود. |
یوگا | ترکیب گفتار درمانی و یوگا راهی عالی برای کودکان خواهد بود تا بدن و ذهن خود را تنظیم کنند و به آنها اجازه میدهد تولید صدا، مهارتهای زبانی و همچنین مهارتهای اجتماعی خود را به طور همزمان تمرین کنند و بهبود بخشند. |
صحبت جلوی آینه | صحبت کردن جلوی آینه کودک را با اشتباهات احتمالی در فرم دهان و نحوه بیان کلمات روبهرو میکند. |
پیادهروی | پیاده روی میتواند نوعی تمرین در محیطی دلچسب برای کودک باشد. با کودک خود برای پیاده روی و تفریح بیرون روید و در حین قدم زدن سعی در برقراری ارتباط و صحبت کردن با او کنید. |
تمرین حرکت لب، زبان و گونه | با تمرین و حرکت دادم لبها، زبان و گونه، ماهیچههای این نواحی را تقویت خواهید کرد. |
ساز دهنی زدن | سازدهنی زدن برای کنترل نفس کودک روش موثری است. |
لیس زدن داخل دهان برای خوردن مواد غذایی چسبیده | گفتار درمانگرها خوراکیهایی مانند کره بادام زمینی را به کودک میدهند و از او میتوانند که به کره داخل دهان در ناحیههایی مانند لپها لیس بزند. این کار به بهبود عضلات زبان کمک خواهد کرد. |
آموزش والدین | اگر والدین بدانند که رفتار و عملکرد درست برای کمک به نتیجه گفتار درمانی کودک چیست، مدت زمان بهبودی و آموزش کودک به طرز قابل توجهی کاهش مییابد. |
ماساژ زبان در گفتار درمانی
گفتار درمانگر با دستمال استریل سعی میکند زبان را در موقعیت اصلی خود نگه دارد. این فرد انگشت خود را روی نوک زبان کودک فشار داده و آن را ثابت نگه میدارد. با تکرار این کار نه تنها حالت زبان تغییر میکند و بهبود مییابد، کودک آموزش میبیند که چطور زبان خود را به درستی برای تکلم در دهان خود حرکت دهد.
نحوه تشخیص نیاز به گفتار درمانی کودکان
در زیر چند نشانه وجود دارد که نشان میدهد کودک شما ممکن است به کمک یک گفتار درمانگر نیاز داشته باشد:
- پاسخ ندادن به صدا زدن نام او
- لکنت زبان
- عدم رعایت دستورالعملها
- حذف هجاها
- وجود شکاف لب یا کام
- امتناع از صحبت کردن
- نامشخص بودن صحبتهای کودک
- استفاده از پاسخهای یک کلمهای
- استفاده از کلمات مشابه برای پاسخ به موضوعات مختلف
هزینه گفتار درمانی
برای آگاهی از هزینه گفتاردرمانی حتما به متخصصین این زمینه مراجعه کنید. برای داشتن اطلاعات جامع درباره تعرفه گفتار درمانی در مراکز مختلف شهرهای گوناگون با این مراکز تماس بگیرید. شما میتوانید با مقایسه هزینه هر مرکز و پزشک، مناسبترین مورد را برای خود انتخاب کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
گفتار درمانی کودکان اگر به موقع انجام نشود، در سنین بزرگسالی مشکلات زیادی برای فرد به همراه خواهد داشت. درمان در سنین بالاتر سختتر خواهد بود و ارتباط با دیگران هم سختیهای خاص خود را به دنبال خواهد داشت. به همین دلیل، اگر بتوانید در سن مناسب کودک خود را زیر نظر بهترین دکتر گفتار درمانی یا دکتر روانشناس درمان کنید یکی از بزرگترین دغدغههای زندگیتان را حل خواهید کرد.
به وبسایت دکترتو سر بزنید و پس از مشخص کردن شهر محل سکونت یا حتی محل مورد نظرتان، با لیستی از بهترین پزشکان در زمینه گفتار درمانی کودکان در آن شهر آشنا شوید. همچنین از این طریق میتوانید از خدمات غیرحضوری مشاوره آنلاین روانشناسی استفاده کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!