شکستگی دنده چه علائم و راه درمانی دارد؟

اگر تا به حال دچار شکستگی دنده شده‌اید (ترک خوردگی یا شکستگی واقعی دنده) می‌دانید که این نوع آسیب می‌تواند باعث درد شدیدی شود. مشخصه شکستگی دنده این است که نفس عمیق باعث بدتر شدن درد می‌شود. درد ناشی از شکستگی دنده حتی می‌تواند تنفس شما را مختل کند و منجر به عفونت قفسه سینه شود. این نوع آسیب جزء شکستگی‌های بسیار جدی است و به مراقبت‌های فوری نیاز دارد.

برای درمان درست و اصولی شکستگی استخوان دنده باید زیر نظر متخصص ارتوپد باشید. اگر به دنبال یافتن‌ بهترین متخصص ارتوپد در شهر خود هستید می‌توانید از طریق پنل دکترتو اقدام کنید. در دکترتو می‌توانید هم نوبت آنلاین و هم حضوری بگیرید. در این مقاله بیشتر با آسیب دنده ترک خورده و علائمی که دارد آشنا می‌شویم.

شکستگی دنده چیست؟

شکستگی استخوان چیست؟ این نوع شکستگی در ناحیه دنده معمولاً در اثر تصادفات رانندگی، صدمات ورزشی یا سایر ضربه‌ها ایجاد می‌شود. شکستن‎ دنده بدون تجربه ضربه نیز ممکن است. این نوع آسیب بسیار شایع معمولاً زمانی رخ می‌دهد که یکی از استخوان‌های قفسه سینه بشکند یا ترک بخورد. در برخی مواقع این آسیب تنها موجب دردهای شدید می‌شود. علت درد قفسه سینه جابجایی استخوان و فشار به نواحی اطراف است. اما این امکان وجود دارد که آسیب بتواند تهدیدکننده زندگی باشد. اکثر دنده های شکسته‎ به صورت خود به خودی بهبود می‌یابند.

انواع شکستگی دنده

شکستگی دنده را می‌توان بر اساس میزان آسیب، الگوی شکستگی و محل آن به انواع مختلفی دسته‌بندی کرد. الگوهای شکست متفاوتی وجود دارد که رایج‌ترین آنها شامل شکستگی دنده استرسی، شکستگی بیرون‌زدگی، شکستگی خردشدگی، شکستگی شناور و شکستگی‌های دنده جابه‌جا شده‎ در مقابل شکستگی‌های دنده غیر جابه‌جا شده‌ می‌شود.

شکستگی جابه‌جا شده‎ به این معنی است که تکه‌های استخوان شما به‌قدری جابه‌جا شده‌اند که هنگام شکستگی استخوان، شکافی در اطراف شکستگی ایجاد می‌شود. شکستگی‌های بدون جابه‌جایی همچنان استخوان‌های شکسته‎ هستند، اما قطعات به‌اندازه‌ای جابه‌جا نشده‌اند که در طول شکست از تراز خارج شوند.

دسته‌بندی دیگری که می‌توان برای انواع شکستگی دنده انجام داد، بر اساس محل شکستن استخوان‌هاست. دنده ترک خورده ممکن است در قسمت‌های مختلفی از جمله پشت کمر، دنده پهلو یا دنده جلویی باشد.

شکستگی دنده پشت کمر (شکستگی دنده پشتی)

گاهی اوقات استخوان‌های دنده پشت کمر که به آنها دنده پشتی نیز گفته‎ می‌شود دچار شکستگی می‌شوند و ممکن است شخص دچار شکستگی مهره های کمر هم شده باشد. درصورتی‌که این استخوان‌ها آسیب ببینند و بشکنند درد شدیدی در قفسه سینه خصوصاً حین تنفس احساس می‌شود. این درد با سرفه کردن بدتر هم می‌شود.

در این نوع آسیب شکستگی دنده در اطراف دنده‌های آسیب‌دیده تورم و کبودی دیده می‌شود. این نوع شکستگی معمولاً خودبه‌خود بهبود می‌یابد؛ اما در برخی مواقع که آسیب به اندام‌های داخلی نیز وارد شده، ممکن است به جراحی یا ترمیم این اندام‌ها نیاز باشد.

شکستگی دنده پهلو

گاهی دنده‌های کناری یا پهلوها می‌شکنند و درد زیادی را در کناره‌های قفسه سینه ایجاد می‌کنند. این دردها گاهی با درد قلب یا کلیه‌ها نیز اشتباه گرفته‎ می‌شوند.

شکستگی دنده جلو

درصورتی‌که آسیب یا ضربه وارد شده‎ به بیمار از جلو باشد، معمولاً استخوان‌های جلویی قفسه سینه دچار شکستگی می‌شوند. این شکستگی‌های دنده جلویی خصوصاً در تصادفات رانندگی بسیار رایج‌اند. احتمال آسیب به ریه‌ها در این نوع آسیب‌دیدگی نیز بیشتر است.

علائم شکستگی دنده

شکستگی دنده با یک سری نشانه ها مشخص می‌شود که می‌توان از جمله آنها به موارد زیر اشاره کرد:

• درد شدید به‌ویژه هنگامی که نفس می‌کشید، سرفه می‌کنید یا قفسه و بالاتنه خود را حرکت می‌دهید.
• کبودی یا تغییر رنگ در ناحیه سینه
• تورم و حساسیت در اطراف دنده‌های آسیب‌دیده
• احساس یا شنیدن ترک اگر دنده شکسته‎ باشد.
• احساس درد شدید در زمان خم شدن یا پیچش بدن
• احساس فشار روی ناحیه آسیب‌دیده

به دنده‌هات ضربه شدیدی وارد شده؟

درد و تورم زیادی داری؟ همین حالا نوبت بگیر.

مشاوره آنلاین دکتر متخصص ارتوپدفوق تخصص ارتوپدی

علل شکستگی دنده

اصلی‌ترین دلیل شکستگی دنده وارد شدن ضربه مستقیم است. ضرباتی مانند تصادفات رانندگی، سقوط، ورزش‌های تماسی و آسیب‌های مشابه شایع‌ترین علت شکستگی دنده‌ها هستند. همچنین ممکن است در اثر ضربه‌های مکرر ورزش‌هایی مانند گلف و قایقرانی یا سرفه‌های شدید و طولانی، دنده‌ها شکسته شود. گاهی هم ممکن است این شکستگی همراه با شکستگی دست باشد.

علاوه بر این برخی از شرایط می‌تواند ریسک شکستن دنده‌ها را افزایش دهد. برای مثال احتمال دنده ترک خورده در افرادی که به سرطان دنده دچار هستند به دلیل ضعیف‌شدن استخوان‌ها بسیار بیشتر است. ورزشکارانی که در ورزش‌های تماسی مانند هاکی یا فوتبال فعالیت دارند هم ریسک بالاتری برای شکستگی دنده‌ها دارند.

شکستگی دنده در سالمندان (شکستگی دنده در افراد مسن)

شکستگی دنده در افراد مسن بسیار شایع است و یکی از اصلی‌ترین دلایل آن سقوط و زمین خوردن به دنبال ازدست‌دادن تعادل است. علاوه بر این ازآنجایی‌که پوکی استخوان یک بیماری بسیار شایع در افراد مسن‌تر است، این عارضه نیز می‌تواند عامل اصلی شکستن دنده‌ها باشد. پوکی‌استخوان موجب می‌شود که استخوان‌ها حجم و تراکم خود را از دست بدهند و به همین دلیل هم بیشتر خطر شکستگی داشته باشند.

شکستگی دنده در بارداری

بارداری یکی دیگر از شرایطی است که احتمال شکستگی دنده‌ها در آن وجود دارد. معمولاً این نوع شکستگی از نوع استرسی است و به‌ندرت در اواخر بارداری اتفاق می‌افتد. در طول بارداری بزرگ‌تر شدن رحم می‌تواند فشار بیشتری را به دنده‌ها وارد کند و آنها را نسبت به هر گونه آسیب، تراما و شکستگی خصوصاً بعد از سرفه‌های شدید، حساس‌تر کند.

شکستگی دنده در تصادف

تصادفات رانندگی و تصادفاتی که در زمان ورزش کردن یا فعالیت‌های روزمره اتفاق می‌افتد از اصلی‌ترین دلایل شکستن دنده‌ها، خصوصاً در افراد جوان‌تر است. در این شرایط ممکن است درد شدید قفسه سینه، احساس پری و سنگینی در این ناحیه و عوارض شدید مشابه اتفاق بیفتد که به درمان سریع و حتی جراحی نیاز است.

تشخیص شکستگی دنده

در طول معاینه فیزیکی، یک ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی ممکن است به‌آرامی روی دنده‌ها فشار بیاورد، به صدای ریه‌های شما گوش دهد و حرکت قفسه سینه را در حین نفس کشیدن تماشا کند. علاوه بر این یک یا چند مورد از تست‌های تصویربرداری زیر هم ممکن است به تشخیص کمک کند:

عکس شکستگی استخوان دنده

تمامی تصاویری که از روش‌های مختلف به‌عنوان اسکن و عکس شکستگی استخوان گرفته می‌شود به پزشک و جراح کمک می‌کند تا با تشخیص دقیق محل و میزان شکستگی دنده‌ها، از بهترین روش برای درمان دنده ترک خورده استفاده کنند.

درمان شکستگی دنده

در اکثر موارد شکستگی استخوان دنده به درمان به خصوصی نیاز ندارد و اکثر دنده‌های شکسته خودبه‌خود در عرض شش هفته بهبود می‌یابند. کم‌تحرکی، استراحت و کمپرس یخ به‌صورت منظم می‌تواند به بهبود هر چه سریع‌تر و تسکین درد کمک کند. بااین‌حال در برخی موارد بعد از کنترل درد ممکن است به دلیل شدت آسیب و حساسیت محل وارد شدن ضربه به درمان‌های دیگری نیز احتیاج باشد.

عمل جراحی شکستگی دنده

در مواردی که میزان شکستگی دنده و آسیب‌های همراه آن بسیار شدید باشد، به جراحی نیاز است. برای مثال در مواردی که آسیب تنفس را آن‌قدر دشوار کرده که به دستگاه تنفسی نیاز است، در این مواقع جراح با تکنیک‌های تثبیت‌کننده استخوان‌های دنده و با کمک یک سری صفحات و پیچ‌ها برای تثبیت دنده‌ها، به بیمار کمک می‌کند تا در دوره بهبودی بتواند بهتر و راحت‌تر نفس بکشد.

دارو برای درد شکستگی دنده (مسکن برای شکستگی دنده)

یکی از مهم‌ترین کارهایی که می‌توان برای درمان یا بهتر است بگوییم تسکین درد شکستگی دنده‌ها انجام داد، مصرف داروهای مسکن است. تسکین درد مهم است. عدم توانایی در تنفس عمیق به دلیل درد می‌تواند منجر به ذات‌الریه شود. داروهای مسکن برای شکستگی دنده شامل پاراستامول یا ایبوپروفن می‌شود. اگر داروهای خوراکی به‌اندازه کافی کمک نکنند، آمپول‌ها می‌توانند اعصابی را که به دنده‌ها منتهی می‌شوند بی حس کنند.

درمان گیاهی شکستگی دنده

در طب سنتی از یک سری درمان‌های گیاهی برای ترمیم استخوان‌های شکسته‎ از جمله شکستگی دنده‌ها استفاده می‌شود. این گیاهان می‌توانند از طریق بهبود گردش خون، ازبین‌بردن التهاب، کاهش درد و تورم، تقویت استخوان‌ها، تقویت استخوان‌سازی، افزایش سرعت جوش‌خوردن استخوان‌ها، روند بهبودی را سریع‌تر کنند.

از جمله گیاهانی که در طب سنتی برای شکستگی استخوان استفاده می‌شود می‌توان به گیاه دم‌اسب، زردچوبه، دم‌نوش تخم شنبلیله، انواع توت‌ها و کلم‌ها و منابع گیاهی حاوی کلسیم و ویتامین‌ها اشاره کرد.

گچ گرفتن شکستگی دنده

بر خلاف سایر شکستگی‌های استخوان، در شکستگی دنده ها از گچ گرفتن و بانداژ استفاده نمی‌شود، چرا که اولاً امکان گچ گرفتن و آتل‌بندی استخوان‌های دنده وجود ندارد و دوم این که در صورت بانداژ و بستن قفسه سینه از بیرون، به دلیل محدود شدن حرکات قفسه سینه ریسک بروز مشکلات ریه مانند ذات‌الریه به دلیل سخت‌تر شدن تنفس بیشتر می‌شود.

مراقبت های بعد از شکستگی دنده (درمان خانگی شکستگی دنده)

در صورت شکستن‌ دنده ها می‌توان با انجام دادن یک سری کارها و انجام ندادن یک سری کارهای دیگر، در خانه از دنده های آسیب دیده مراقبت کرد. استفاده از کیسه یخ یکی از آنهاست. می‌توان با نگه‌داشتن منظم کیسه یخ روی دنده ترک خورده، تورم و درد آن را کم کرد.

استراحت کردن و نفس کشیدن به‌صورت طبیعی می‌تواند به بهبود سریع‌تر و همچنین پاک‌سازی مخاط از ریه‌ها جلوگیری کند. ورزش نکردن و انجام ندادن فعالیت‌های سنگین، ترک سیگار و دراز نکشیدن برای مدت طولانی از دیگر کارهایی است که می‌توان به‌منظور مراقبت از دنده های شکسته‌‎ در خانه انجام داد.

دنده‌هات شکسته و دنبال بهترین راه درمان آن هستی؟ از متخصص مشاوره بگیر.

دکتر شکستگی دنده

چه چیزی برای شکستگی دنده خوب است؟

کمپرس یخ یکی از بهترین گزینه‌هایی است که می‌تواند به کاهش درد شکستگی دنده‌ها کمک کند. مصرف داروهای ضدالتهاب نیز می‌تواند برای آسیب‌های وارد شده‌ به دنده‌ها و عضلات اطراف آن بسیار خوب باشد. در کنار این موارد بهترین و مهم‌ترین کار برای شکستگی دنده، تنفس عمیق است.

برای شکستگی دنده چه بخوریم؟

رژیم غذایی که بتواند به تقویت استخوان‌ها کمک کند، می‌تواند در ترمیم سریع‌تر دنده های شکسته‌ نیز موثر باشد. دریافت کلسیم و ویتامین D کافی در رژیم غذایی بسیار مهم است. غذاهایی مانند اسفناج، انواع مغزها، کلم‌بروکلی و لبنیات می‌توانند برای ترمیم سریع‌تر استخوان‌ها مفید باشند.

چقدر طول می کشد تا شکستگی دنده خوب شود؟

به‌صورت طبیعی درصورتی‌که مشکلات جانبی خاصی به وجود نیاید دنده‌های ترک‌خورده در حدود شش هفته خودبه‌خود بهبود می‌یابد. بااین‌حال کنترل درد برای تنفس عمیق و جلوگیری از مشکلات ریوی مانند ذات‌الریه مهم است.

عوارض شکستگی استخوان دنده

عوارض شکستن دنده ها به این بستگی دارد که کدام دنده بشکند و میزان آسیب چقدر باشد. این موارد عبارت‌اند از:

• پارگی در شریان اصلی بدن که به آئورت معروف است. یک انتهای تیز ناشی از شکستگی در یکی از سه دنده اول در بالای قفسه سینه می‌تواند یک رگ خونی اصلی از جمله آئورت را سوراخ کند.
• پارگی در یک ریه، انتهای دندانه‌دار یک‌دنده میانی شکسته می‌تواند یک سوراخ در ریه ایجاد کند و باعث فرورفتن آن شود.
• طحال، کبد یا کلیه‌های پاره شده. دو دنده پایینی به‌ندرت می‌شکند زیرا می‌توانند بیشتر از دنده‌های بالایی و میانی حرکت کنند. اما انتهای یک دنده تحتانی شکسته می‌تواند آسیب جدی به طحال، کبد یا کلیه وارد کند.
• تنگی نفس
• درد قفسه سینه
• سرفه‌های خونی
• درد شکمی و درد در شانه‌ها

شکستگی دنده و خونریزی ریه (شکستگی دنده و خونریزی داخلی)

در برخی مواقع ممکن است در اثر شکستگی دنده های میانی، انتهای دنده شکسته شده وارد ریه‌ها شود و با ایجاد یک سوراخ در ریه موجب خونریزی ریه شود. این از جمله شرایط دردناک و خطرناکی است که به پیگیری‌های پزشکی سریع نیاز دارد.

آیا شکستگی دنده باعث مرگ می شود؟

با وجودی که معمولاً شکستگی دنده‌ها قابل‌درمان است و اکثر مواقع خودبه‌خود بهبود می‌یابد، اما در مواردی که عوارض جانبی جدی به وجود بیاید، در صورت عدم تشخیص و درمان به‌موقع خطر مرگ افراد را تهدید می‌کند.

عفونت ریه و ذات‌الریه، خونریزی داخلی اندام‌هایی مانند ریه و کبد و پارگی شریان‌های اصلی می‌تواند از اصلی‌ترین دلایل مرگ‌ومیر ناشی از شکستگی دنده ها باشد. این موارد خصوصاً اگر کنترل نشوند و به‌موقع برای درمان آنها اقدامی صورت نگیرد، می‌توانند تهدیدکننده زندگی باشند.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

زمین خوردن و سقوط، خصوصاً تصادفات رانندگی یا آسیب‌هایی که طی ورزش‌های تماسی وارد می‌شود اصلی‌ترین دلایل شکستگی دنده است. شکستن دنده بیش از آن که خطرناک باشد، دردناک است و تنفس را برای افراد سخت می‌کند.

در اکثر موارد دنده ترک خورده یا شکسته خودبه‌خود طی شش هفته بهبود می‌یابد. با این حال گاهی ممکن است به دلیل شدت آسیب یا وجود یک سری شرایط زمینه‌ای، آسیب به دنده‌ها مشکلات بیشتری را ایجاد کند و به همین دلیل نیاز به پیگیری‌های پزشکی بیشتر وجود داشته باشد.

یکی از بدترین و البته شایع‌ترین آسیب‌ها در خصوص شکستگی دنده ذات‌الریه و عفونت ریه است که معمولاً به دلیل عدم تنفس عمیق و مناسب بیماران اتفاق می‌افتد. به همین دلیل هم تنفس عمیق در زمان شکستن دنده‌ها بسیار مهم و ضروری است و باید با کمک تکنیک‌ها و روش‌های توصیه شده توسط پزشک، تمرینات تنفسی لازم را در خانه انجام داد.

اگر درد شدیدی در این ناحیه احساس می‌کنید حتما به متخصص ارتوپد مراجعه کنید. ممکن است پزشک برای تسریع روند درمان شما را به دکتر فیزیوتراپی هم ارجاع دهد. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین دکتر متخصص ارتوپد و همچنین مشاوره آنلاین دکتر متخصص فیزیوتراپی وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!