بازی درمانی چیست؟ آیا این روش فقط برای کودکان اثربخش است؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

بازی درمانی در درمان مشکلات عاطفی و اختلالات رفتاری کودکان استفاده می‌شود و تاثیراتی نسبتا قابل توجهی هم در بهبود شرایط کودکان دارد.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 6 دقیقه
بازی درمانی چیست؟

بازی درمانی به کودکان کمک می‌کند مسئولیت‌پذیری بیشتری در قبال رفتارها و همچنین استراتژی‌های موفق‌تری در زمان رو در رویی با شرایط مختلف زندگی داشته باشند. همچنین به آن‌ها می‌آموزد که راه حل‌های جدید و خلاقانه برای مشکلات داشته باشند و احترام خود و دیگران را حفظ کنند. بازی درمانی به دنبال ایجاد تعادل بین بازی نمادین و بیان زبانی است، به نحوی که متناسب با سن کودک و برای آن‌ها مفید باشد. این روش درمانی به طور گسترده‌ای در درمان مشکلات عاطفی و اختلالات رفتاری کودکان استفاده می‌شود زیرا به طور کامل نیازهای آن‌ها را برآورده می‌سازد. برای آشنایی با این روش درمانی، نکات آن و همچنین نحوه دریافت نوبت بازی درمانی از مراکز و متخصصین برتر در این زمینه تا انتهای مقاله همراهمان باشید. در انتها درباره وبسایت دکترتو که پلتفرمی آنلاین برای دریافت نوبت بازی درمانی کودکان است صحبت کرده‌ایم.

‏بازی درمانی چیست؟

بازی درمانی روشی است که از بازی برای کشف و مقابله با مسائل روانی استفاده می‌کند. می‌توان از این روش درمانی به‌تنهایی یا همراه با سایر درمان‌ها و داروها استفاده کرد. بازی درمانی می‌تواند به بزرگسالان و کودکان، به‌ویژه آن‌هایی که دارای مشکلات روانی و عاطفی هستند، کمک کند. برای کودکانی که از بدرفتاری یا بی توجهی رنج می‌برند هم این روش بسیار مفید خواهد بود. علاوه بر این موارد، می‌توان از این روش درمانی برای مقابله با اضطراب، استرس، عصبانیت و رفتارهای چالش برانگیز کمک گرفت.

برای کمک گرفتن از این روش درمانی برای بهبود شرایط کودکان خود، به دنبال یک متخصص دارای مجوز و با تجربه در این زمینه بگردید. همچنین می‌توانید از روشی که در ادامه توضیح داده‌ایم برای پیدا کردن یک متخصص باتجربه کمک بگیرید.

مشاوره روانشناسی

با برترین روانشناسان ایران از دیدگاه کاربران

مشاوره حضوری و آنلاین۵۰۰+ خدمت

روش های بازی درمانی

بازی درمانی فارغ از کاربردی که برای درمان کودکان و حتی بزرگسالان دارد، دارای انواع مختلفی است. انواع بازی درمانی عبارتند از:

  • بازی درمانی کودک محور (CCPT)
  • بازی درمانی دستوری
  • بازی درمانی فرزندی
  • بازی درمانی گروهی
  • بازی درمانی شناختی-رفتاری
  • بازی درمانی مبتنی بر دلبستگی
  • بازی درمانی مبتنی بر تروما
  • بیان عاطفی

متن انگلیسی:
Play therapy is to children what counseling is to adults
ترجمه متن:
بازی درمانی کودکان همانند مشاوره برای بزرگسالان است.

cpt.unt

‏بازی درمانی بزرگسالان

بازی درمانی رویکردی است که از قدرت بازی برای کمک به بزرگسالان برای کشف احساسات و بهبود برخی مشکلات روحی استفاده می‌کند. بازی درمانی فقط برای کودکان نیست و می‌تواند ابزار ارزشمندی برای بزرگسالان باشد تا در کشف خود و رشد شخصیت از آن استفاده کنند. بازی درمانی بزرگسالان شامل انواع تکنیک‌ها و رویکردها از جمله نوشتن خلاق، سینی شن درمانی، هنر، موسیقی، بازی و سایر روش‌ها است.

بازی درمانی انواع مختلفی دارد.
بازی درمانی انواع مختلفی دارد که هم برای کودکان و هم بزرگسالان در نظر گرفته می‌شود.

‏بازی درمانی کودکان

بازی درمانی مشابه با جلسات مشاوره بزرگسالان است. این روش به کودکان کمک می‌کند تا به جای استفاده از کلمات، احساسات خود را به کمک اسباب بازی‌هایشان به‌راحتی بیان کنند.

بازی درمانی در منزل

انواع بازی درمانی مناسب برای انجام در خانه وجود دارد که می‌توانید پس از آموزش آن‌ها در خانه انجامشان دهید. بعضی از بازی‌های مناسب برای خانه عبارتند از پرتاب توپ به سبد، صندلی بازی و پتو بازی.

کلاس‌ های بازی درمانی

کلاس‌های بازی درمانی با حضور کودک یا بزرگسال تحت درمان و درمانگر در یک اتاق بازی تشکیل می‌شود. دستور العمل‌های اجرایی و هدایت این کلاس‌ها با درمانگر است.

‏فواید بازی درمانی

بازی درمانی فواید بسیاری به همراه دارد که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

  • حل مسائل و مشکلات
  • افزایش عزت نفس (درمان عزت نفس پایین)
  • تقویت مهارت‌های اجتماعی
  • تسکین استرس (مدیریت استرس و اضطراب)
  • توسعه مکانیسم مقابله
  • کاهش رفتارهای منفی
  • افزایش تاب‌آوری
  • افزایش خودشناسی
  • بهبود اختلال اضطرابی
  • کنترل و تنظیم رفتار 
  • بهبود ارتباط
  • افزایش خلاقیت
  • تجربه احساس کنترل
  • تقویت مسئولیت‌پذیری

کودکت مشکل داره و می‌خوای از بازی درمانی کمک بگیری؟

همین حالا با متخصص مشورت کن.

‏انواع تکنیک بازی درمانی

بازی درمانی انواع مختلفی دارد. انواع مختلف آن عبارتند از:

‏بازی درمانی فعال (Active play therapy)

بازی درمانی فعال یا دستوری رویکردی عملی اتخاذ می‌شود و کودک از طریق بازی هدایت می‌شود.

‏بازی درمانی غیر فعال (Stimulus situation)

بازی درمانی غیرفعال نوعی بازی درمانی غیر‌مستقیم است که در آن از محیطی کمتر کنترل‌شده استفاده می‌کنند.

‏بازی درمانگر کیست؟

بازی درمانگر متخصصی در زمینه بازی درمانی بوده که پیشینه کاری و تحصیلی مرتبط با این شاخه از روانشناسی را دارا است. این متخصص به ارزیابی مشکلات رفتاری و اجتماعی کودکان می‌پردازد.

متن انگلیسی:
While a play therapist will take the lead during play therapy, the child’s parent or guardian also has an important role to play
ترجمه متن:
در حالی که بازی درمانگر در طول بازی درمانی رهبری می‌کند، والدین یا قیم‌های کودک هم نقش مهمی را در این پروسه ایفا می‌کنند.

verywellmind

پدر بازی درمانی کیست؟

دکتر چارلز ای شافر توسط بسیاری از افرادبه عنوان پدر بازی درمانی شناخته می‌شود. این پزشک دریافت‌کننده جایزه یک عمر دستاورد انجمن بازی درمانی است. او استاد روانشناسی در دانشگاه Fairleigh Dickinson در Teaneck، نیوجرسی بوده است.

‏انواع تکنیک بازی درمانی

تکنیک‌های بازی درمانی مختلف هستند. این تکنیک‌ها بنا بر تشخیص متخصص و براساس نیاز فرد در نظر گرفته می‌شوند. رایج‌ترین انواع تکنیک بازی درمانی عبارتند از:

  • بازی درمانی دستوری
  • کتاب درمانی
  • انواع بازی
  • عروسک بازی
  • داستان‌سرایی
  • استفاده از اسباب بازی
  • درمان به کمک حیوانات
  • هنر درمانی
  • بازی لباس
  • عروسک و اکشن فیگور
  • بازی تخیلی
  • شن بازی
تعداد جلسات بازی درمانی متغیر است.
بسته به نیاز فرد، تعداد جلسات بازی درمانی متفاوت است.

‏بازی درمانی برای درمان چه اختلالاتی مفید است؟

اختلالات زیادی وجود دارند که بازی درمانی به برطرف کردن آن‌ها کمک می‌کند. هر یک از این اختلالات را در ادامه بیشتر توضیح داده‌ایم:

۱. تاثیر بازی درمانی بر اختلالات رفتاری کودکان

بازی درمانی باعث ارتقای رفتار کودک و کاهش اضطراب می‌شود. این روش مشکلات رفتاری درونی و بیرونی کودک و همچنین سازگاری اجتماعی او‌ را بهبود می‌بخشد.

۲. بازی درمانی برای کودکان خجالتی

برای یک کودک خجالتی یا ساکت، این روش کمک‌کننده خواهد بود. کودک‌ به کمک بازی‌ درمانی به محیط اجتماعی اعتماد می‌کند. همچنین به بچه‌های ساکت کمک می‌کند تا با دور شدن از موقعیت‌ها یا تعاملات اجتماعی که ممکن است برایشان نگران‌کننده به نظر برسد، قوی‌تر شوند.

۳. بازی درمانی کودکان اوتیسم

بازی درمانی به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک می‌کند تا در بازی‌های مورد علاقه خود شرکت کنند. این شیوه بیان کودک را با استفاده از اسباب‌بازی‌ها یا فعالیت‌های انتخابی تغییر داده و اثرات منفی ناشی از استفاده نادرست از کلمات را کاهش می‌دهد.

۴. بازی درمانی در کودکان پرخاشگر

بازی درمانی برای کمک به کودکان دارای رفتار پرخاشگرانه استفاده می‌شود. این روش بر آموزش روش‌های جدید برای مدیریت احساسات پرخاشگرانه و نشان دادن رفتارهای اجتماعی مناسب‌تر تمرکز دارد.

۵. بازی درمانی کودکان بیش فعال

جلسات بازی درمانی برای افزایش همکاری، شجاعت، مسئولیت‌پذیری و خودکنترلی برای توسعه مهارت‌های اجتماعی در کودکان مبتلا به ADHD طراحی شده است. در طول جلسات از روش‌های نمایشی، نقش آفرینی و مشارکتی برای آموزش به این کودکان استفاده می‌شود.

۶. بازی درمانی اضطراب کودکان

بازی درمانی برای کاهش اضطراب کودکان بسیار موثر است. بازی به کودکان کمک می‌کند تا اضطراب خود را کنترل و کاهش دهند.

‏نحوه اثرگذاری بازی درمانی

متخصصان با بررسی رفتارهای کودک، مشکلات را شناخته و در جهت بهبود آن قدم بر‌می‌دارند. به کمک بازی درمانی کودکان مکانیسم‌های مقابله‌ای جدید در مواجهه با رویدادهای مختلف و همچنین نحوه تغییر رفتارهای نامناسب را می‌آموزند. بدین ترتیب به مرور زمان تغییراتی اساسی در روند رفتاری آن‌ها قابل مشاهده خواهد بود.

‏سن مناسب برای بازی درمانی

اگرچه افراد در هر سنی می‌توانند از بازی درمانی بهره ببرند، اما معمولاً این روش برای کودکان بین ۳ تا ۱۲ سال نتیجه بهتری خواهد داشت.

‏مدت زمان مناسب برای بازی درمانی

طول هر جلسه بازی درمانی متفاوت است اما معمولاً ۳۰ تا ۵۰ دقیقه طول می‌کشد. جلسات معمولا به صورت هفتگی برگزار می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که به طور متوسط ۲۰ جلسه بازی درمانی برای حل مشکلات معمولی کودک نیاز است.

بازی درمانی رو برای حل مشکل کودکت انتخاب کردی؟ همین حالا مشاوره بگیر.

‏نمونه‌ های بازی درمانی

برخی از نمونه‌های بازی درمانی عبارتند از:

مدلشرح
بازی‌های فیزیکی در بازی درمانیبازی‌های فیزیکی مثل هفت سنگ، توپ بازی و لی لی از جمله بازی‌های قدیمی هستند که سبب تحرک کودکان می‌شوند. این بازی‌ها در حیاط خانه و مدرسه، پارک، کوچه و… هم به صورت انفرادی و هم گروهی انجام می‌شوند.
بازی‌های تقلیدی در بازی درمانیبازی تقلیدی می‌تواند تکرار رفتار والدین باشد. کودکان اصولا از رفتار دیگران و به خصوص پدر و مادر خود تقلید می‌کنند. در این بازی هم دقیقا همین را از کودک می‌خواهیم. رفتار که فرد مقابل دارد، تکرار و تقلید کند.
بازی‌های نمادی در بازی درمانیبازی نمادی به نوعی همان خیال پردازی است. والدین باید به کودکان فرصت رویا پردازی بدهند.
بازی‌های خلاقیتی در بازی درمانیاگر کودک بتواند چیز جدیدی را به کمک خمیر بازی، شن، نقاشی و داستان خلق کند، به این روش به ابراز احساسات درونی خود خواهد پرداخت.
بازی‌های نمایشی در بازی درمانییکی از مدل‌های مختلف بازی، بازی نمایشی است. مثلا می‌توان برای این نوع بازی‌ها ماسک‌هایی درست یا خریداری کرد و به اجرای یک داستان پرداخت.
بازی درمانی گروهیخود محوری یکی از مشکلات رایج در زمان فعلی برای کودکان است. کودکان زمانه فعلی، به دلیل کم جمعیت بودن خانواده، نداشتن خواهر و برادر، احتیاطات خانواده و بسیاری علل دیگر، به بازی کردن به شکل انفرادی و دائما تنها بودن عادت می‌کنند. این اتفاق در دراز مدت آسیب‌های زیادی به کودک می‌زند که می‌توان به کمک شرکت در بازی‌های گروهی مانع از بروز آن‌ها شد.
برخی از مدل‌های بازی درمانی

مرکز بازی درمانی در تهران

برای اطلاع از بهترین متخصصین و‌ مراکز بازی درمانی در تهران از طریق سایت دکترتو اقدام کنید و به جامع‌ترین اطلاعات درباره تمامی متخصصین و‌ مراکز مورد اعتماد در زمینه بازی درمانی کودکان‌ دست پیدا کنید.

هزینه مشاوره بازی درمانی

شاید دغدغه مهم دیگر در رابطه با شرکت در دوره‌های بازی درمانی، هزینه این دوره‌ها باشد. به همین منظور جهت آگاهی شما با هزینه‌های مرتبط با مشاوره بازی درمانی و دوره‌های مختلف بهتر است با متخصصان مربوطه مشاوره داشته باشید.

‏نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

بازی درمانی را جدی بگیرید و به دنبال مکان‌هایی که این نوع خدمات روان شناختی را ارائه می‌دهند بگردید. اگر کودک یا حتی عضوی بزرگسالی از خانواده شما بنابر تشخیص پزشک نیاز به چنین درمانی دارد، موضوع را جدی بگیرید. این نوع درمان تاثیرات زیادی بر روحیه و خلق و خوی و تغییر عادات نادرست خواهد داشت.

به همین منظور می‌توانید از طریق وبسایت دکترتو اقدام به یافتن بهترین روانشناس در این زمینه نمایید. دسترسی به اطلاعات تکمیلی پزشکان مختلف و به صورت کلی دسترسی به جامع‌ترین منبع دریافت نوبت پزشکان همچنین استفاده از خدمات روانشناس آنلاین، روند درمان را برای شما سرعت می‌بخشد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

کودکان کوچک‌تر از 3 سال و حتی نوزادان می‌توانند از بازی درمانی به عنوان ابزاری برای مداخله و درمان زودهنگام بهره مند شوند اما به طور کلی بازی درمانی برای کودکان بین 3 تا 12 سال مناسب‌تر است.

این‌کلاس‌ها به کودکان کمک می‌کند تا:

    • نسبت به رفتارها مسئولیت پذیرتر شوند.

    • راه حل‌های جدید و خلاقانه برای مشکلات خود پیدا کنند.

    • احترام را بین خود و دیگران توسعه دهند.

    • ابراز احساسات را بیاموزید.

    • همدلی و احترام به افکار و احساسات دیگران را در خود پرورش دهند.

    • مهارت‌های اجتماعی جدید و مهارت‌های ارتباطی با خانواده را بیاموزند.

  • اطمینان بهتری به توانایی‌های خود پیدا کنند.

کتاب درمانی از چند مرحله تشکیل شده است و به عنوان یکی از روش‌های بازی درمانی کاربرد دارد. موفقیت این شیوه  تا حد زیادی به رابطه میان کودک و درمانگر بستگی دارد.

مجموعه کتاب‌های زیر، کتاب‌هایی مفید در زمینه بازی درمانی هستند:

    • بازی درمانی؛ نظریه‌ها، انجام پژوهش و روش‌های مداخله
    • کودک مضطرب شما
    • کتاب راهنمای آزمایشگاه پیکرسنجی حرکتی و فیزیولوژی ورزشی (جلد دوم)
    • نظریه های روان درمانی معاصر
    • ۱۰۱ تکنیک بازی‌درمانی (جلد اول)
    • ۱۰۱ تکنیک دیگر بازی‌درمانی (جلد دوم)
    • ترکیب بازی درمانی با رفتاردرمانی شناختی
    • فعالیت‌های بازی درمانی
امتیاز شما به مقاله:
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن