هفته یازدهم بارداری، علائم و باید و نبایدهای این هفته

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

در هفته یازدهم بارداری جنین ویژگی‌های یک انسان را به دست آورده است. در این مرحله، بسیاری از مادران متوجه کاهش علائم اولیه بارداری مانند تهوع و خستگی می‌شوند، در حالی که علائم جدیدی مانند نفخ، یبوست و سوزش سردل ممکن است ادامه یابد. این هفته همچنین زمان مناسبی برای انجام غربالگری‌های سه‌ماهه اول است که به ارزیابی سلامت جنین و احتمال بروز اختلالات کروموزومی کمک می‌کند. در این مقاله از دکترتو، وضعیت جنین و مادر در هفته یازدهم بارداری، علائم شایع، و نکات مهم مراقبتی مورد بررسی قرار می‌گیرد تا مادران باردار اطلاعات کاملی از این دوره حساس داشته باشند.

هفته یازدهم بارداری چگونه است؟

طبق برنامه هفته های بارداری در هفته یازدهم بارداری تمامی اندام‌های جنین شکل گرفته و بیشتر از قبل شبیه به انسان شده است. تنها دو هفته تا پایان سه‌ماهه اول مانده است. ضربان قلب جنین ۱۱ هفته پایدارتر است، حرکات ظریف دست‌وپا در سونوگرافی دیده می‌شود و اندام‌های حیاتی به‌تدریج با هم هماهنگ‌تر کار می‌کنند. در این زمان معمولاً تهوع برخی مادران رو به کاهش می‌رود، اما خستگی، نفخ، یبوست یا سوزش سردل ممکن است ادامه داشته باشد. اگرچه شکم‌بالا آمدن هنوز چشمگیر نیست، افزایش جریان خون رحم و نرم‌شدن رباط‌ها را بیشتر احساس می‌کنید.

بدن شما خون بیشتری به رحم پمپاژ می‌کند. از نظر مراقبت، هفته یازدهم زمان برنامه‌ریزی برای غربالگری سه‌ماهه اول است؛ ترکیبی از سونوگرافی و آزمایش‌های خونی که به برآورد خطر اختلالات کروموزومی کمک می‌کند. کیفیت خواب، تغذیه متعادل و هیدراتاسیون کافی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند، چون حجم خون در حال افزایش است. در این مقطع، هر خونریزی روشن یا درد شکمی شدید باید سریع ارزیابی شود. انتخاب‌های سبک زندگی مانند وعده‌های کوچک و مکرر، پیاده‌روی سبک و مدیریت استرس، روزهای هفته ۱۱ بارداری را برایتان قابل‌تحمل‌تر می‌کند.

اگر نگران علائم بارداریت هستی بهتره با متخصص زنان مشورت کنی.

تا دیر نشده از متخصص نوبت بگیر.

متخصص زنان و زایمان خوب

وضعیت جنین یازده هفته

در جنین ۱۱ هفته‌ای، نسبت سر به بدن هنوز بزرگ‌تر است اما گردن مشخص‌تر شده و بدن از حالت خمیده ابتدایی خارج می‌شود. انگشت‌ها و انگشتان پا از هم جدا شده‌اند، مفاصل زانو و آرنج فعال‌ترند و جوانه‌های دندانی اولیه شکل گرفته‌اند. کبد هنوز نقش پررنگی در خون‌سازی دارد و روده‌ها که تا همین حوالی در بند ناف بودند، به‌تدریج به داخل شکم برمی‌گردند. شکل جنین در هفته یازدهم بارداری در سونوگرافی با ستون فقرات روشن و حرکات جهشی کوتاه قابل‌مشاهده است.

از نظر عملکرد، مسیرهای عصبی و مخچه رشد می‌کنند و همین باعث افزایش حرکات بازتابی می‌شود. بااین‌حال شما هنوز این حرکات را حس نمی‌کنید. پوست جنین نازک و نیمه‌شفاف است و عروق زیر آن دیده می‌شوند. استخوان‌سازی جنین ۱۱ هفته آغاز شده و استخوان‌های بلند پا و ساعد در تصاویر سونو نمایان‌ترند. همه این تغییرات جنین ۱۱ هفته ای زمینه جهش رشدی سه‌ماهه دوم را فراهم می‌کند. مهم‌ترین تغییرات جنین در هفته یازدهم حاملگی عبارتند از:

• سر جنین در این هفته هنوز بزرگ است. حدود نیمی از طول جنین مربوط به سر می‌شود
• پلک‌ها در این هفته کامل تشکیل می‌شوند و به هم می‌پیوندند؛ در نتیجه چشم‌های جنین بسته می‌شود
• جوانه‌های چشایی جنین شروع به شکل‌گیری می‌کنند
• اجزای صورت شامل چشم‌ها، دهان، بینی و گوش‌ها به رشد خود ادامه می‌دهند
• بدن جنین صاف‌تر و کشیده‌تر می‌شود
• انگشتان دست و پا کشیده‌تر شده و تارهای بین آنها از بین می‌رود
• اندام‌های تناسلی به رشد و تکامل ادامه می‌دهند. اما هنوز نمی‌توان در سونوگرافی جنسیت را تشخیص داد
• اولین علائم مربوط به حرکات تنفسی در سونوگرافی مشخص می‌شود
• دست و پای جنین شروع به حرکت می‌کنند اما هنوز نمی‌توانید آن را احساس کنید

جنین ۱۱ هفته چه اندازه است؟ 

در هفته یازدهم، طول سر تا نشیمن (CRL) معمولاً حدود ۴ تا ۵٫۱ سانتی‌متر است و وزن در محدوده چند گرم تا نزدیک ۸–۱۰ گرم برآورد می‌شود. اندازه جنین ۱۱ هفته در همین بازه برای تعیین دقیق سن بارداری کاربرد بالایی دارد و اختلاف‌های کوچک بین جنین‌ها طبیعی است. پزشک برای زمان‌بندی غربالگری‌ها و محاسبه تاریخ تقریبی زایمان، همین اندازه‌گیری را مبنا قرار می‌دهد.

جنین در هفته ۱۱ چه شکلی است؟

شکل جنین در هفته یازدهم بارداری متقارن‌تر می‌شود؛ صورت با نزدیکی تدریجی چشم‌ها به خط میانی، تشکیل پلک‌های بسته و مشخص‌تر شدن بینی و لب بالا دیده می‌شود. انگشتان دست و پا شکل می‌گیرند و ناخن‌ها تشکیل می‌شوند. دست و پای قورباغه‌ای در این هفته به‌طور کامل از بین می‌روند و جنین شبیه به نوزاد می‌شود. دست‌ها در مچ خم می‌شوند، پاها کشیده‌تر شده‌اند و حرکات لگد مانند کوتاه در سونوگرافی مشاهده می‌شود. طناب‌نخاعی و مهره‌ها به‌صورت خطوط روشن موازی مشخص‌اند. جنین تقریبا اندازه یک انجیر است.

جنین یازده هفته پسر

در جنین ۱۱ هفته، اندام تناسلی خارجی هنوز در حال تمایز است و تشخیص سونویی جنسیت در این سن قابل‌اعتماد نیست. آنچه می‌بینیم عمدتاً الگوهای رشدی مشترک است: حرکات بازتابی، افزایش CRL و شکل‌گیری استخوان‌ها. تعیین جنسیت دقیق معمولاً به سه‌ماهه دوم (یا گزارش آزمایش‌های مولکولی مانند NIPT از همین هفته) موکول می‌شود.

جنین یازده هفته دختر

همین قاعده برای جنین یازده هفته دختر هم برقرار است؛ ظاهر سونویی تفاوت واضحی با پسر ندارد و تمایز قطعی بعدتر میسر می‌شود. رشد صورت، اندام‌ها و ارگان‌ها طبق الگوی مشترک پیش می‌رود. اگر جنسیت برای تصمیم‌های خانوادگی مهم است، نتیجهٔ NIPT می‌تواند از هفته دهم بارداری تا هفته ۱۱ اعلام شود، اما همچنان غربالگری بوده و در صورت نیاز با تست‌های تشخیصی تأیید می‌شود.

متن انگلیسی:
Pregnancy lasts 40 weeks, so doctors tend to track your progress by weeks, not months. But if you really want to know, at 11 weeks you’re about two months and three weeks pregnant. In three more weeks, you’ll begin the second trimester.
ترجمه متن فارسی:
بارداری ۴۰ هفته طول می‌کشد، بنابراین پزشکان معمولاً پیشرفت شما را بر اساس هفته‌ها پیگیری می‌کنند، نه ماه‌ها. اما اگر واقعاً می‌خواهید بدانید، در هفته یازدهم حدود دو ماه و سه هفته بارداری هستید. در سه هفته آینده، وارد سه‌ماهه دوم بارداری خواهید شد.

به نقل از thebump

آیا جنین در هفته یازدهم تکان میخورد؟

جنین در هفته ۱۱ تکان میخورد اما شما هنوز آن را احساس نمی‌کنید. علت این است که جنین ۱۱ هفته بسیار کوچک است و در مایع آمنیوتیک شناور است. حرکات بازتابی و چرخش‌های کوتاه در سونوگرافی کاملاً دیده می‌شود. احساس حرکات توسط مادر معمولاً از هفته‌های ۱۶ تا ۲۰ شروع می‌شود (زودتر در بارداری‌های بعدی)، بنابراین نگران لگد نزدن در این مرحله نباشید.

در هفته یازدهم جنین در کجا قرار دارد؟

در این سن، رحم هنوز عمدتاً در لگن قرار دارد و لبه بالایی آن نزدیک به استخوان عانه لمس می‌شودو بنابراین موقعیت جنین در هفته ۱۱ بارداری را باید پایین شکم و داخل لگن دانست، نه بالا. احساس برآمدگی بیشتر به نفخ یا پر بودن روده‌ها مربوط است تا بالا آمدن واقعی رحم. موقعیت دقیق جنین با شکل و زاویه رحم و پر بودن مثانه در سونو تغییر می‌کند.

تغییرات بدن مادر در هفته ۱۱ بارداری چیست؟

در هفته ۱۱ بارداری، سطح هورمون‌ها هنوز بالاست. hCG نزدیک به بالاترین حد است و پروژسترون و استروژن به‌طور پایدار بالا می‌مانند. این وضعیت می‌تواند تهوع، خواب‌آلودگی، نفخ، یبوست یا رفلاکس را تداوم دهد، هرچند در بسیاری از مادران شدت علائم رو به کاهش می‌رود. افزایش حجم خون و ضربان قلب استراحت کمی بالاتر می‌رود و حساسیت بویایی یا تغییر خلق ممکن است تداوم داشته باشد. مراقبت از دهان و دندان، پیشگیری از عفونت‌های غذایی و هیدراتاسیون کافی در این هفته‌ها اهمیت دارند.

از نظر ارگونومی، رباط‌های لگنی نرم‌تر می‌شوند و ممکن است گاهی درد تیرکشندهٔ خفیف در کشاله ران احساس کنید که به کشش رباط گرد نسبت داده می‌شود. فعالیت سبک، کشش‌های ملایم، کفش مناسب و پرهیز از ایستادن یا نشستن طولانی، به کاهش کمردرد در بارداری کمک می‌کند. هر درد شدید، یک‌طرفه یا همراه با خونریزی باید سریع بررسی شود. برای رفاه بیشتر، وعده‌های کوچک و مکرر، خواب کافی و کاهش محرک‌های تهوع‌زا را در برنامه بگذارید.

احتمالا در هفته یازدهم حاملگی اشتهای شما بهتر و حالت تهوع صبحگاهی تا حدی برطرف می‌شود. به همین دلیل بیشتر احساس گرسنگی می‌کنید. رحم شما در حال‌رشد است و به معده و روده فشار وارد می‌کند. به همین دلیل بعد از خوردن غذا ممکن است احساس پری کنید و علائمی مانند نفخ داشته باشید. به‌دلیل تغییرات هورمونی موها بیشتر رشد می‌کند و ریزش آنها کاهش می‌یابد. به همین دلیل موها پرپشت می‌شود و ممکن است کمی چرب‌تر یا خشک‌تر شود. پوست شما نیز از اوایل بارداری چرب‌تر شده است.

اندازه شکم در هفته یازدهم بارداری

در این هفته شکم شما کمی بزرگ می‌شوند و ممکن است در آینه متوجه آن شوید. اگر بارداری اولتان است، احتمال دارد چند هفته دیگر بزرگی شکم را احساس کنید. سایز کمر بالاتر می‌رود و احتمالا لباس‌های قبلی تنگ می‌شوند. البته در بیشتر بارداری‌های اول، شکم هنوز واضح بزرگ نشده و رحم پشت استخوان عانه قرار دارد. آنچه به‌صورت بزرگ شدن شکم می‌بینید اغلب ترکیبی از نفخ، احتباس مایع و شل‌تر شدن عضلات جداره است.

هفته یازدهم بارداری	توضیحات و اقدامات
ویزیت پزشکی	هنوز الگوی هر ۴ تا ۶ هفته؛ مرور علائم، وزن و فشار خون؛ زمان‌بندی دقیق سونو NT و غربالگری‌های سه‌ماهه اول
وزن جنین (kg)	حدود ۰.۰۰۶–۰.۰۰۸ (۶–۸ گرم)
قد جنین (cm)	CRL حدود ۴.۰–۵.۱
حرکات جنین	حرکات بازتابی بیشتر و در سونو واضح‌تر؛ مادر هنوز احساس نمی‌کند
علائم مادر	ممکن است تهوع رو به کاهش رود؛ نفخ/یبوست، خستگی، سردرد خفیف، حساسیت پستان‌ها ادامه دارد؛ علائم هشدار مثل خونریزی را جدی بگیرید
انقباضات	انقباضات منظم وجود ندارد؛ دردهای گذرای کششی بی‌خطرند مگر شدید/یک‌طرفه یا همراه خونریزی شوند
آزمایش‌ها	انجام/تکمیل NIPT در صورت تمایل؛ آماده‌سازی برای NT در ۱۱–۱۳+۶؛ در افراد پرخطر بررسی قند یا تیروئید حسب صلاحدید پزشک
مکمل‌ها	ادامه اسیدفولیک، ویتامین D و ید طبق نسخه؛ آهن در صورت نیاز؛ هر مکمل گیاهی را با پزشک چک کنید
تغذیه	رژیم متعادل با پروتئین کافی، غلات سبوس‌دار، لبنیات پاستوریزه؛ مایعات کافی؛ پرهیز از غذاهای پرنمک/خیلی چرب؛ وعده‌های کوچک برای کنترل رفلاکس
اقدامات	خواب کافی، حرکات کششی ملایم، رعایت بهداشت غذایی، برنامه‌ریزی برای زمان غربالگری‌ها، ثبت پرسش‌ها برای ویزیت بعدی

علائم هفته ۱۱ بارداری

علائم هفته یازدهم بارداری نتیجه افزایش سطح hCG و اثرات پایدار پروژسترون و استروژن است. hCG می‌تواند مرکز تهوع را حساس‌تر و تخلیه معده را کند کند. پروژسترون عضلات صاف گوارش را شل و یبوست و رفلاکس را تشدید می‌کند. استروژن جریان خون مخاط‌ها را بالا می‌برد و باعث احتقان بینی یا افزایش ترشحات فیزیولوژیک می‌شود. افزایش حجم خون و نوسان قند نیز می‌تواند سردرد یا سرگیجهٔ خفیف بدهد. بیشتر این علائم طی چند هفته آینده کاهش می‌یابد.

در هفته ۱۱ بارداری به‌مرور برخی علائم اولیه کمتر می‌شود. از طرفی جنین با سرعت رشد می‌کند و تغییراتی در بدن شما به وجود می‌آید. احتمالا علائمی در مو، ناخن و شکم خود مشاهده کنید. برخی از علائم بارداری در هفته ۱۱ به شرح زیر است:

• بزرگ‌ شدن شکم
• افزایش رشد ناخن
• تهوع و استفراغ، بیزاری از بوها
• خستگی، خواب‌آلودگی، نوسان خلق
• نفخ، یبوست، سوزش سردل
• سردرد خفیف، سرگیجه
• افزایش ترشحات واژینال بی‌بو و شیری‌رنگ
• حساسیت پستان‌ها، تکرر ادرار بدون سوزش

علائم زنده بودن جنین در هفته یازدهم بارداری چیست؟

نشانه‌های اطمینان‌بخش در مورد زنده بودن جنین در هفته ۱۱ بارداری شامل مشاهده ضربان قلب و حرکات در سونوگرافی، رشد مناسب طول جنین نسبت به تاریخچه، و پایدار بودن علائم مادر (حتی اگر کمی رو به کاهش باشند) است. نبود احساس حرکت توسط مادر در این سن طبیعی است. در صورت هرگونه خونریزی روشن، درد شدید یا قطع ناگهانی علائم همراه با علائم هشدار، ارزیابی توسط دکتر متخصص لازم است.

لکه بینی در هفته ۱۱ بارداری

لکه‌بینی اندک، قهوه‌ای یا صورتی کمرنگ و گذرا می‌تواند پس از رابطه جنسی، معاینه واژینال یا تحریک دهانه رحم رخ دهد و معمولاً جدی نیست. اگر لکه‌بینی تکرار شود، پررنگ گردد یا با درد کرامپی، سرگیجه یا دفع لخته همراه باشد، باید سریع بررسی شوید تا تهدید به سقط، پولیپ یا عفونت رد شود.

کمردرد در هفته ۱۱ بارداری

کمردرد در هفته یازدهم بارداری اگر خفیف باشد نتیجه شلی رباط‌ها، تغییر مرکز ثقل و خستگی عضلات پشت است. اصلاح وضعیت بدن، استراحت‌های کوتاه بین کار، تمرینات کششی ایمن، کیسه آب گرم ملایم و کفش حمایتی کمک می‌کند. اگر درد شدید یا همراه با تب و علائم عصبی باشد نیازمند ارزیابی است.

درد زیر شکم در هفته ۱۱ بارداری

درد مبهم یا تیرکشنده کوتاه‌مدت اغلب به کشش رباط گرد نسبت داده می‌شود و با تغییر وضعیت یا استراحت بهتر می‌شود. اگر درد یک‌طرفه و شدید باشد یا با خونریزی روشن همراه شود، باید فوراً بررسی شوید. هیدراتاسیون، حرکات کششی ملایم و پرهیز از حرکات ناگهانی مفیدند.

ترشح قهوه ای در هفته ۱۱ بارداری

ترشح قهوه‌ای معمولاً خون کهنه است و می‌تواند پس از تماس جنسی یا معاینه دیده شود. در صورت بوی بد، خارش یا سوزش یا افزایش حجم، احتمال عفونت مطرح است و باید ارزیابی شوید. ثبت زمان و مقدار ترشح و اطلاع به پزشک تصمیم‌گیری را دقیق‌تر می‌کند.

سردرد در هفته یازدهم بارداری

سردرد خفیف به کم‌آبی، افت قند، کم‌خوابی یا احتقان بینی مرتبط است. نوشیدن آب کافی، میان‌وعده‌های منظم، خواب مناسب و تهویهٔ اتاق کمک می‌کند. سردرد ناگهانی و بسیار شدید یا همراه با تاری دید و درد بالای شکم باید سریع بررسی شود.

درمان لکه بینی در هفته یازدهم بارداری

درمان بستگی به علت دارد: در تحریک دهانه رحم، استراحت نسبی و پرهیز موقت از رابطهٔ جنسی کافی است. در عفونت‌ها، درمان هدفمند تجویز می‌شود. اگر تهدید به سقط مطرح باشد، مدیریت بر اساس سونوگرافی و وضعیت بالینی انجام می‌شود. هرگونه خونریزی پرحجم یا همراه با درد شدید، ارزیابی فوری می‌خواهد.

علائم بارداری پسر در هفته ۱۱

از نظر علمی، علائم جنین پسر در هفته یازدهم در بدن مادر قابل اتکا نیست. تعیین جنسیت در این سن با NIPT امکان دارد و سونوگرافی برای اعلام قطعی معمولاً به سه‌ماهه دوم موکول می‌شود. شدت تهوع، شکل شکم یا میل غذایی معیار تعیین جنسیت نیست.

علائم بارداری دختر در هفته ۱۱

همانند مورد قبل، علائم جنین دختر در هفته یازدهم بارداری شاخصی علمی ندارد. برای دانستن جنسیت یا صبر کنید تا سونوگرافی سه‌ماهه دوم، یا درباره انجام NIPT با پزشک مشورت کنید. مراقبت‌های پایه را ادامه دهید و به باورهای عامیانه تکیه نکنید.

خونریزی در هفته یازدهم بارداری

خونریزی روشن با حجم قابل‌توجه همراه با درد کرامپی یا لخته نیاز به ارزیابی فوری دارد؛ علل می‌تواند از تهدید به سقط تا سقط ناقص یا به‌ندرت مشکلات جفت باشد. اگر خونریزی اندک و گذرا بود نیز باید گزارش شود تا علت آن مشخص شود و در صورت نیاز سونوگرافی انجام شود.

علت کم شدن علائم بارداری در هفته یازدهم بارداری چیست؟

کاهش تدریجی علائم در هفته یازدهم بارداری معمولاً به‌علت کاهش هورمون hCG است که سطح آن در سه‌ماهه اول به اوج خود می‌رسد و سپس رو به کاهش می‌گذارد. در این زمان، بدن مادر به‌تدریج به تغییرات هورمونی عادت می‌کند و سیستم‌های مختلف بدن به‌خصوص سیستم گوارشی، به وضعیت جدید سازگار می‌شوند. در بسیاری از موارد، تهوع و خستگی که در اوایل بارداری آزاردهنده بودند، کاهش می‌یابند و مادر احساس راحتی بیشتری دارد.

این تغییرات طبیعی نشان‌دهندهٔ گذار از سه‌ماهه اول به سه‌ماهه دوم است که در آن علائم بارداری معمولاً کم‌تر می‌شوند و احساس انرژی بیشتر می‌شود. اما اگر این کاهش علائم به‌طور ناگهانی و همراه با خونریزی یا درد شکمی شدید باشد، ممکن است نشانه‌ای از مشکلات جدی مانند تهدید به سقط باشد و باید به سرعت ارزیابی شود. در این مواقع، مراجعه به پزشک و انجام سونوگرافی برای اطمینان از سلامت جنین ضروری است.

علائم سقط جنین در هفته یازدهم بارداری چیست؟

سقط جنین در هفته یازدهم بارداری مشابه با هر مرحله دیگری از بارداری می‌تواند شامل علائمی مثل خونریزی شدید، درد کرامپی مداوم، خروج بافت از واژن و کاهش ناگهانی علائم بارداری مانند تهوع و حساسیت پستان‌ها باشد. خونریزی ممکن است به‌صورت خون روشن، لخته‌های بزرگ یا خونریزی به‌همراه درد کرامپی زیر شکم یا کمر باشد. اگر چنین علائمی را تجربه کردید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. سونوگرافی و معاینهٔ بالینی برای تشخیص وضعیت دقیق جنین ضروری است و پزشک بر اساس نتایج این آزمایش‌ها بهترین روش درمانی را برای شما تعیین می‌کند.

در برخی موارد، ممکن است سقط جنین در اوایل بارداری بدون هیچ‌گونه علائمی پیشرفته رخ دهد و فقط از طریق آزمایش‌های پزشکی شناسایی شود. پیگیری وضعیت بارداری و ارزیابی دقیق آن به‌وسیله پزشک می‌تواند کمک‌کننده باشد. اگر دچار علائم زیر شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید:

• گرفتگی شکم، کمر یا لگن
• خونریزی خفیف تا شدید
• خروج مایع از واژن
• خروج بافت از واژن
• احساس مریضی

 آزمایش‌های هفته ۱۱ بارداری

در هفته یازدهم بارداری، بخش مهمی از غربالگری سه‌ماهه اول انجام می‌شود. این آزمایش‌ها معمولاً شامل سونوگرافی دقیق برای اندازه‌گیری طول سری تا نشیمن (CRL) و ارزیابی شفافیت پشت گردن (NT) هستند. NT، که ناحیه‌ای از مایع در پشت گردن جنین است، می‌تواند در شناسایی خطرات اختلالات کروموزومی مانند تریزومی ۲۱ (Down syndrome) کمک کند. علاوه بر این، مارکرهای خونی مادر که در ترکیب با سونوگرافی بررسی می‌شوند، به برآورد ریسک کمک می‌کنند.

اگر نتیجه این غربالگری‌ها پرخطر باشد، پزشک معمولاً توصیه به انجام آزمایش‌های تشخیصی مانند نمونه‌برداری از پرزهای جفتی (CVS) یا آمنیوسنتز می‌کند. در غیر این صورت، اگر نتایج کم‌خطر باشند، می‌توان با خیال راحت منتظر ادامه بارداری بود. همچنین، آزمایش‌های روتین مانند شمارش خون و بررسی وضعیت تیروئید یا قند خون در صورت نیاز انجام می‌شود.

اگر هنوز آزمایشات بارداری رو انجام ندادی الان بهترین فرصته! همین الان نوبت بگیر.

دکتر سونوگرافی بارداری

سونوگرافی هفته یازده بارداری

در هفته یازدهم بارداری، سونوگرافی نقش مهمی در تأیید سلامت جنین و محاسبه دقیق سن بارداری دارد. اندازه‌گیری طول سری تا نشیمن (CRL) و بررسی شفافیت نوک گردن (NT) در این سونوگرافی برای ارزیابی اختلالات کروموزومی ضروری است. سونوگرافی در این هفته نشان‌دهندهٔ شکل‌گیری بیشتر اعضای بدن جنین است: صورت و اندام‌ها واضح‌تر می‌شوند و حرکت‌های ظریف در سونوگرافی مشاهده می‌شود. در این مرحله، جنین در سونوگرافی حدود ۴–۵ سانتی‌متر طول دارد و ضربان قلب آن به وضوح شنیده می‌شود.

همچنین بهترین زمان برای سونوگرافی nt تی در هفته ۱۱ بارداری تا ۱۳ هفته و ۶ روز است. درصورتی‌که تصویر سونوگرافی واضح نباشد، ممکن است پزشک از شما بخواهد که وضعیت خود را تغییر دهید یا سونوگرافی را دوباره انجام دهید. در سونوگرافی می‌توان حرکات جنین را بررسی کرد. اگر دوقلو باردار باشید، در این مرحله سونوگرافی، بندناف جنین‌ها و یک یا دو جفت را نشان می‌دهد. در سونوگرافی می‌توانید ضربان قلب جنین را بشنوید.

غربالگری در هفته یازدهم بارداری

غربالگری جنین یازده هفته شامل سونوگرافی NT و آزمایش‌های خونی برای بررسی مارکرهای ژنتیکی است که می‌تواند به ارزیابی خطر اختلالات کروموزومی کمک کند. نتایج این آزمایش‌ها یک احتمال هستند و نه تشخیص قطعی. اگر نتیجه غربالگری پرخطر باشد، آزمایش‌های تشخیصی مانند CVS یا آمنیوسنتز توصیه می‌شود تا اطلاعات دقیق‌تری در مورد سلامت جنین به‌دست آید. این غربالگری همچنین به پزشک کمک می‌کند تا خطر ناهنجاری‌های کروموزومی و مشکلات دیگر را تخمین بزند و تصمیمات مناسب برای پیگیری بیشتر را اتخاذ کند.

جنسیت جنین در هفته ۱۱ مشخص می شود؟

در هفته یازدهم، هنوز زمان مناسبی برای تشخیص دقیق جنسیت جنین از طریق سونوگرافی نیست. اندام تناسلی جنین در حال تمایز است، اما تفاوت‌های ظاهری کافی برای شناسایی جنسیت وجود ندارد. معمولاً تعیین جنسیت به هفته‌های ۱۲–۱۴ بارداری موکول می‌شود که در این زمان، ارگان‌های تناسلی جنین به‌طور واضح‌تری مشخص می‌شوند. در صورتی که آزمایش NIPT انجام دهید، جنسیت جنین می‌تواند از طریق کروموزوم‌های جنسی موجود در خون مادر پیش‌بینی شود. این آزمایش که از مهم ترین آزمایش های بارداری است، از هفته دهم به بعد انجام می‌شود و دقت بسیار بالایی در تعیین جنسیت دارد.

بایدها و نبایدهای هفته یازدهم بارداری

در این هفته روی روتین‌های سالم تمرکز کنید: وعده‌های کوچک و مکرر، پروتئین کافی و کربوهیدرات‌های پیچیده، میوه و سبزی تازه و لبنیات پاستوریزه. نوشیدن آب کافی، خواب منظم، تهویه مناسب اتاق و پیاده‌روی یا یوگای بارداری به کاهش تهوع و خستگی کمک می‌کند. هر دارو یا گیاه دارویی را فقط با نظر پزشک مصرف کنید و از غذاهای پرنمک، خیلی چرب و لبنیات غیرپاستوریزه دوری کنید.

زمانی‌که جنین وارد ۱۱ هفتگی می‌شود، به دلیل رشد رحم و بزرگ‌ شدن سینه‌ها پوست شما کشیده می‌شود. درنتیجه ترک‌های پوستی روی شکم، کمر، سینه و بازوها به وجود می‌آیند. راهی برای جلوگیری از ترک پوستی وجود ندارد. مرطوب کردن منظم پوست، نوشیدن مقدار زیادی آب و خوردن مواد مغذی تقویت‌کننده پوست مانند ویتامین‌های C، E، B2، B3 و روی می‌تواند کمک کند. رعایت برخی نکات در دوران بارداری به سلامت جنین و مادر کمک می‌کند و بسیاری از عوارض بارداری را کاهش می‌دهند. سعی کنید در طول هفته یازدهم بارداری و هفته‌های بعدی موارد زیر را رعایت کنید:

• ویتامین‌های دوران بارداری را منظم مصرف کنید.
• مایعات بیشتر مصرف کنید.
• تغذیه سالم داشته باشید و مصرف میوه و سبزیجات را افزایش دهید.
• روزانه چند دقیقه ورزش کنید.
• به استراحت خود اهمیت دهید تا خستگی شما کمتر شود.
• تحت‌نظر پزشک، مقدار مصرف کلسیم را افزایش دهید.

پزشکان پیشنهادی

۴.۷ (۷۸۹ نظر)

دکتر ویدا امیری

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۴.۹ (۶۱۶ نظر)

دکتر آزاده نبی زاده بابکی

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۳.۸ (۵۹۶ نظر)

دکتر مژگان صیادی

فلوشیپ نازایی و آی وی اف

نوبت بگیرید

۴.۸ (۴۴۱ نظر)

دکتر جمال جندقی

تخصص رادیولوژی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۳۵۶ نظر)

دکتر انسیه ایزدپناه

تخصص رادیولوژی

نوبت بگیرید

۴.۲ (۳۶۷ نظر)

دکتر پگاه کرامتی

فلوشیپ نازایی و آی وی اف

نوبت بگیرید

نتیجه گیری

در هفته یازدهم بارداری تمامی اندام‌ها و سیستم‌های بدن جنین تشکیل شده است. از این هفته فقط این اندام‌ها رشد کرده و به تکامل می‌رسند. جنین حدود ۵ سانتی‌متر و اندازه یک انجیر است. انگشتان از هم باز می‌شوند و جنین می‌تواند دست و پای خود را تکان دهد. اما شما در این هفته نمی‌توانید حرکت جنین را احساس کنید. برخی علائم اولیه بارداری مانند تهوع، خستگی، یبوست و نفخ شکم در این هفته کمتر می‌شود. معمولا تا پایان سه‌ماهه اول بارداری این علائم برطرف می‌گردند. با توجه به تغییرات جسمی و روحی که در این دوران تجربه می‌شود، توصیه‌های مربوط به استراحت، تغذیه سالم و پیگیری منظم وضعیت بارداری اهمیت ویژه‌ای دارد. در نهایت، آگاهی از وضعیت جنین و بدن مادر در هفته یازدهم بارداری به مادران کمک می‌کند تا این مرحله از بارداری را با اطمینان بیشتری پشت سر بگذارند و برای سه‌ماهه دوم آماده شوند.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!