فهرست مطالب
با پیشرفتهای اخیر در علم داروسازی و پزشکی، انواع داروها برای درمان بیماریها و تقویت بدن مورد استفاده قرار میگیرند. انواع استروئید به ویژه به رشد و تقویت عضلات اسکلتی و افزایش سطح هورمونهای مردانه کمک میکنند. اما بسیار مهم است که قبل از مصرف هر نوع دارویی، با پزشک مشورت کنید و از استفاده خودسرانه داروها پرهیز کنید. داروهای استروئیدی میتوانند به روشهای مختلفی از جمله خوراکی، تزریقی، موضعی، استنشاقی و پوستی مصرف شوند. اگر قصد مصرف این دارو را دارید بهتر است قبل از شروع خودسرانه آن با یک متخصص تغذیه یا مشاوره دارویی صحبت کنید. شما میتوانید از سامانه دکترتو برای یافتن پزشک مورد نظر خود، همچنین تعیین وقت حضوری و مشاوره آنلاین استفاده کنید.
استروئید چیست؟
استروئیدها که به طور معمول به نامهای کورتیکواستروئید و کورتوتن شناخته میشوند، مواد شیمیایی طبیعی هستند که در اشکال مختلف در بدن انسان یافت میشوند. ساختار شیمیایی این ترکیبات به هورمونهای جنسی مردانه یا آندروژنها شباهت دارد و معمولا در مردان به میزان بیشتری نسبت به زنان وجود دارند.
استروئید به طور کلی به رشد و تقویت عضلات اسکلتی کمک میکند و باعث تقویت صفات جنسی مردانه مانند رویش مو در صورت و سایر مناطق بدن، تغییر صدا و افزایش توان جنسی میشود. این داروها به عنوان ضد التهاب عمل کرده و نسخهای از هورمونهایی هستند که به طور طبیعی توسط غدد فوق کلیوی، دو غده کوچک در بالای کلیهها، تولید میشوند.
استروئیدها به گروههای خاصی طبقهبندی میشوند برخی از انواع آن شامل کورتیکواستروئیدها (مانند پردنیزولون، بتامتازون) که به عنوان ضدالتهاب و سرکوبکننده سیستم ایمنی استفاده میشوند. آندروژنها (مانند تستوسترون) که هورمون استفاده میشوند. استروژنها (مانند استرادیول) که هورمونهای جنسی زنانه هستند و در درمان علائم یائسگی و برخی بیماریهای دیگر استفاده میشوند
شناسنامه دارویی | توضیحات |
---|---|
آندروژن چیست؟ | آندروژنها گروهی از هورمونهای جنسی مردانه هستند که نقش مهمی در رشد و نمو جنسی، تولید اسپرم و ویژگیهای جنسی ثانویه مردان دارند. تستوسترون مهمترین آندروژن است. |
نام عمومی دارو | تستوسترون، متیل تستوسترون، ناندرولون |
نام تجاری دارو | آندرودرم، تستوسترون انانتات، دیاناژن |
ساختار شیمیایی | ترکیبات استروئیدی با تغییرات جزئی در ساختار |
مکانیسم اثر | اتصال به گیرندههای آندروژن در سلولها و ایجاد تغییرات ژنتیکی |
موارد مصرف | کمبود تستوسترون، تأخیر در بلوغ، ناباروری مردانه، برخی سرطانهای سینه در زنان |
مقدار مصرف | به شدت کمبود تستوسترون و پاسخ بیمار بستگی دارد. |
روش مصرف | خوراکی، تزریقی، موضعی (ژل، پچ) |
فارماکوکینتیک | جذب، توزیع، متابولیسم و دفع در کبد و کلیهها |
عوارض جانبی | آکنه، ریزش مو، بزرگ شدن پروستات، افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات، تغییرات خلقی |
تداخلات دارویی | با بسیاری از داروها از جمله داروهای ضد انعقاد خون تداخل دارد. |
موارد منع مصرف | سرطان پروستات، سرطان سینه در مردان، بیماریهای کبدی شدید |
شرایط نگهداری | در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. |
بارداری و شیردهی | مصرف در زنان باردار و شیرده ممنوع است. |
قرص استروئید چیست؟
قرص استروئید، داروی حاوی استروئیدهای آنابولیک یا کورتیکوئیدها است که به شکل قرص مصرف میشود. این نوع استروئیدها به طور عمده برای افزایش توده عضلانی و بهبود عملکرد ورزشی، تقویت رشد و قدرت عضلات هستند. کورتیکواستروئیدها به عنوان داروهای ضد التهابی شناخته میشوند و برای درمان بیماریهایی مانند آرتریت، اختلالات خودایمنی و آلرژیها استفاده میشوند که التهاب را کاهش داده و سیستم ایمنی را تنظیم میکنند.
انواع استروئید
استروئیدها گروه بزرگی از ترکیبات آلی هستند که نقشهای حیاتی در بدن موجودات زنده ایفا میکنند. این ترکیبات در ساختار سلولی، هورمونها، و برخی داروها حضور دارند. استروئیدها به دلیل ویژگیهای متنوعی که دارند، در اشکال مختلفی تولید میشوند:
۱. استروئیدهای تزریقی که به صورت عضلانی تزریق میشوند:
- تستوسترون سیپیونات: افزایش توده عضلانی و بهبود عملکرد ورزشی
- ترنبولون استات: جهت افزایش قدرت و حجم عضلات
- بولدنون آندسیلنات: تقویت بافت عضلانی و بهبود اشتها
- تستوسترون آندکوانات: درمان کمبود هورمون مردانه و تقویت عضلات
۲. استروئیدهای خوراکی به شکل قرص یا شربت مصرف میشوند:
- فلوکسی مسترون: افزایش توده عضلانی و قدرت
- استانازولول: بهبود حجم و قدرت عضلات
- اوکساندرولون: افزایش وزن و ساخت عضلات
- متان دیون: سرعت افزایش توده عضلانی
- اوکسی متولون: افزایش قدرت و سایز عضلات
۱. استروئید خوراکی
استروئیدهای خوراکی نوعی دارو هستند که به شکل قرص یا شربت مصرف برای افزایش توده عضلانی و بهبود عملکرد ورزشی استفاده میشوند. از انواع رایج این استروئیدها میتوان به فلوکسی مسترون، استانازولول، اوکساندرولون، متان دیون و اوکسی متولون اشاره کرد. این داروها باید تحت نظر پزشک مصرف شوند، زیرا استفاده نادرست میتواند عوارض جانبی جدی ایجاد کند.
۲. استروئید پروپیونات
استروئید پروپیونات نوعی استروئید آنابولیک است که به طور عمده برای افزایش توده عضلانی و بهبود عملکرد ورزشی استفاده میشود. یکی از معروفترین نمونههای این دسته، تستوسترون پروپیونات است که به صورت تزریقی مصرف شده و به دلیل سرعت اثرگذاری، معمولا در دورههای تمرینی کوتاهمدت و برای ورزشکارانی کاربرد دارد که به دنبال افزایش سریع عضلات هستند. استفاده از استروئید پروپیونات باید تحت نظر پزشک باشد، زیرا مصرف نادرست آن منجر به عوارض جانبی جدی از جمله اختلالات هورمونی، مشکلات کبدی و عوارض قلبی میگردد.
۳. استروئید آنابولیک
استروئیدهای آنابولیک داروهایی هستند که به تقویت رشد عضلات و افزایش توده عضلانی کمک میکنند. این ترکیبات مصنوعی هورمونهای جنسی مردانه، به ویژه تستوسترون، هستند و معمولا در ورزش و بدنسازی برای بهبود عملکرد ورزشی و افزایش قدرت استفاده میشوند. از انواع رایج میتوان به تستوسترون، ناندرولون و ترنبولون اشاره کرد. استفاده نادرست از این استروئیدها میتواند به عوارض جانبی جدی مانند اختلالات هورمونی و مشکلات کبدی منجر شود.
۴. استروئید وینسترول
وینسترول، استروئید آنابولیک است که برای افزایش توده عضلانی و بهبود عملکرد ورزشی استفاده شده و به صورت خوراکی و تزریقی در دسترس است و به خاطر اثرات سریع و نسبتا کمعارضهاش شناخته میشود. وینسترول به افزایش حجم عضلات و قدرت کمک کرده و در کاهش چربی بدن بدون از دست دادن عضله موثر است. همچنین، این استروئید میتواند به تسریع روند بهبودی پس از تمرینات شدید کمک کند.
۵. استروئید مسترون
استروئید مسترون (Masteron) که به عنوان دکتوسترون (Drostanolone) نیز شناخته میشود، استروئید آنابولیک است که به طور معمول برای افزایش توده عضلانی و بهبود عملکرد ورزشی بهکار میرود. این استروئید بیشتر در زمینه بدنسازی و ورزشهای قدرتی محبوب است و به عنوان گزینه مناسب برای کاهش چربی بدن بدون از دست دادن عضله شناخته میشود.
مسترون به صورت تزریقی در دورههای کوتاهمدت و برای دستیابی به نتایج سریع مورد استفاده قرار میگیرد. از جمله مزایای مسترون میتوان به عوارض جانبی کمتر نسبت به سایر استروئیدهای آنابولیک اشاره کرد، اما مصرف نادرست آن میتواند منجر به عوارضی مانند اختلالات هورمونی و مشکلات پوست شود.
۶. استروئید سوستانون
سوستانون (Sustanon) استروئید آنابولیک ترکیبی برای درمان کمبود تستوسترون و افزایش عضله سازی و بهبود عملکرد ورزشی در بدنسازی استفاده میشود. به دلیل ترکیب چهار استر، سوستانون به سرعت جذب شده و اثرات طولانیمدت دارد.
۷. خطرناک ترین استروئید
تعیین “خطرناکترین” یا کم عوارض ترین استروئید به سادگی امکانپذیر نیست. همه انواع استروئیدها، چه آنهایی که به صورت پزشکی تجویز میشوند و چه آنهایی که به صورت غیرقانونی در ورزش استفاده میشوند، در صورت مصرف نادرست یا بیش از حد، عوارض جانبی جدی به همراه دارند. خطرناکترین استروئیدها آنهایی هستند که عوارض جانبی شدید و بالقوهای دارند:
- دیانابول (متان دیون): مصرف آن میتواند به کبد آسیب برساند و باعث احتباس آب و افزایش فشار خون گردد.
- تستسترون: در دوزهای بالای غیرمجاز، میتواند منجر به اختلالات هورمونی، مشکلات کبدی و قلبی شود.
- ناندروولون: این استروئید عوارضی مانند تغییرات خلق و خو و اختلالات هورمونی به همراه دارد.
نحوه مصرف استروئید
مصرف استروئیدها به شدت خطرناک است و بدون تجویز پزشک و تحت نظر متخصص اکیدا توصیه نمیشود. استروئیدها داروهای قوی هستند که عوارض جانبی بسیار جدی دارند و میتوانند به بدن آسیبهای جبرانناپذیری وارد کنند. مصرف خودسرانه استروئیدها میتواند منجر به مشکلات قلبی، کبدی، کلیوی، اختلالات هورمونی، مشکلات روانی و حتی مرگ شود. نحوه مصرف استروئیدها بسته به نوع و هدف مصرف متفاوت است:
- تزریق عضلانی برای استروئیدهایی مانند آمپول تستوسترون و ترنبولون
- خوراکی به صورت قرص یا شربت
- موضعی به صورت کرم یا ژل
- چرخهای: بسیاری از ورزشکاران استروئیدها را در دورههای خاصی (چرخهها) مصرف میکنند و سپس مصرف را متوقف میکنند.
موارد مصرف استروئید
استروئیدها برای مقاصد مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند. اگر به دنبال راهی برای افزایش حجم عضلات یا بهبود عملکرد ورزشی هستید، با پزشک خود مشورت کنید. پزشک میتواند به شما در انتخاب روشهای ایمن و موثر کمک کند. مهمترین موارد مصرف آنها عبارتند از:
- درمان پزشکی بیماریهایی مانند آرتریت، بیماریهای خودایمنی، و اختلالات هورمونی مانند کمبود تستوسترون
- داروهای ضدالتهاب در درمان بیماریهایی مانند آسم، آلرژی و التهابهای مزمن
- افزایش توده عضلانی در ورزش و بدنسازی
- بهبود عملکرد ورزشی برای افزایش استقامت و بهبود عملکرد
- درمان بیماریهای خاص مانند سرطان سینه در زنان و ایدز
- از روش های درمان ناباروری در مردان
۱. استروئید در بدنسازی
استروئیدها در بدنسازی بهعنوان مکمل افزایش توده عضلانی و عضله سازی، قدرت و بهبود عملکرد ورزشی استفاده میشوند. استروئیدهای آنابولیک به طور خاص برای افزایش سنتز پروتئین و رشد عضلات طراحی شدهاند. ورزشکاران معمولا از آنها در دورههای خاص تمرینی استفاده میکنند تا نتایج سریعتری بگیرند. با این حال، مصرف قرص استروئید بدنسازی عوارض جانبی جدی مانند اختلالات هورمونی، مشکلات کبدی، افزایش خطر بیماریهای قلبی و تغییرات خلق و خو را به همراه دارد.
۲. بهترین استروئید برای حجم
هیچ راه میانبری برای افزایش حجم عضلات وجود ندارد. استفاده از استروئیدها نه تنها خطرناک است، بلکه میتواند به سلامتی شما آسیب جدی وارد کند. بهتر است به جای دنبال کردن راههای کوتاه مدت و پرخطر، به روشهای طبیعی و سالم برای رسیدن به هدف خود روی آورید. اما چنانچه تمایل به مصرف این داروها دارید بهترین استروئیدها برای افزایش حجم عضلانی عبارتند از:
- تستوسترون
- دیانابول (Dianabol)
- ناندرولون (Nandrolone)
- ترنبولون (Trenbolone)
- بولدنون (Boldenone)
۳. بهترین استروئید برای کات
سه نوع اصلی استروئید برای کات وجود دارد: سیپیونات، انانتات و پروپیونات که همه آنها میتوانند برای دورههای کات استفاده شوند. همچنین، انانتات برای افزایش توده عضلات خالص نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
دوز مصرفی استروئید
تعیین دوز مصرفی استروئید بدون تائید پزشک بسیار خطرناک است. مصرف طولانی مدت و دوز بالای استروئیدها میتواند باعث اختلال در تولید هورمونهای طبیعی بدن شود. دوز مصرفی استروئیدها بسته به نوع استروئید، هدف مصرف و وضعیت فردی هر شخص متفاوت است:
- تستوسترون: ۲۵۰ تا ۱۰۰۰ میلیگرم در هفته برای بزرگسالان
- دیانابول: دوزهای خوراکی بین ۱۵ تا ۵۰ میلیگرم در روز
- ناندرولون ۲۰۰ تا ۶۰۰ میلیگرم در هفته
- ترنبولون: ۲۰۰ تا ۶۰۰ میلیگرم در هفته
- وینسترول: ۲۰ تا ۱۰۰ میلیگرم در روز
- بولدنون: ۳۰۰ تا ۸۰۰ میلیگرم در هفته
عوارض جانبی مصرف استروئید
دوز بالای استروئیدها عوارض جانبی بسیار جدی مانند مشکلات قلبی، کبدی، کلیوی، اختلالات هورمونی، مشکلات روانی و حتی مرگ را به دنبال دارد. مصرف استروئیدها ممکن است عوارض جانبی متعددی ایجاد کند ازجمله:
- عدم تعادل هورمونی، افزایش استروژن و کاهش تستوسترون
- مشکلات کبدی
- افزایش فشار خون، کلسترول بالا و خطر بیماریهای قلبی
- تغییرات خلق و خو، رفتارهای تهاجمی، افسردگی و اضطراب
- عوارض پوستی، آکنه، چربی پوست و ریزش مو
- تغییرات در سیستم ایمنی
- عوارض جنسی و بزرگ شدن پستان (گالاکتوره) و اختلالات نعوظ در مردان و افزایش موهای زائد و تغییرات در چرخه قاعدگی در زنان
دوره پاکسازی استروئید
دوره پاکسازی استروئید (PCT) به مرحلهای اطلاق میشود که پس از پایان مصرف استروئیدهای آنابولیک آغاز میشود. هدف آن بازگرداندن سطح هورمونها به حالت طبیعی، کاهش عوارض جانبی و حفظ توده عضلانی است. داروهای معمول در این دوره شامل کلومیفن سیترات (Clomid) و تاموکسیفن (Nolvadex) هستند. دوره پاکسازی معمولا بین ۴ تا ۶ هفته طول میکشد و باید تحت نظر پزشک انجام شود.
موارد احتیاط و منع مصرف استروئید
استروئیدها ممکن است با سایر داروهایی که مصرف میکنید تداخل داشته باشند و عوارض جانبی را تشدید کنند. همچنین بسیاری از استروئیدهای موجود در بازار سیاه، ناخالص و دارای دوز نامشخص هستند که خطر عوارض جانبی را به شدت افزایش میدهند. موارد احتیاط و منع مصرف استروئیدها عبارتند از:
- افرادی که سابقه بیماریهای قلبی دارند.
- مشکلات کبدی یا کلیوی
- اختلالات هورمونی
- افرادی که سابقه مشکلات روانی دارند.
- مصرف استروئیدها در دوران بارداری یا شیردهی ممنوع است.
- بیماریهای سرطانی
- آلرژی به استروئیدها
مصرف استروئید در بارداری
مصرف استروئیدها در دوران بارداری به شدت ممنوع است و عوارض جدی برای مادر و جنین ایجاد میکند. برخی از خطرات ناشی از مصرف استروئید در بارداری عبارتند از:
- تأثیر بر رشد جنین و بروز نقصهای مادرزادی
- افزایش خطر سقط جنین
- عدم تعادل هورمونی در مادر و جنین
- عوارض جانبی برای مادر مانند فشار خون بالا و مشکلات کبدی
مصرف استروئید در شیردهی
مصرف استروئیدها در دوران شیردهی توصیه نمیشود، زیرا این داروها وارد شیر مادر شده و به نوزاد آسیب میرسانند. استفاده از استروئیدها ممکن است بر تولید شیر تاثیر منفی بگذارد و عوارض جانبی برای نوزاد ایجاد کند.
اختلالات دارویی استروئید
استروئیدها داروهای قدرتمندی هستند که برای درمان طیف وسیعی از بیماریها از جمله بیماریهای التهابی، آلرژیها و برخی بیماریهای خود ایمنی استفاده میشوند. با این حال، این داروها با بسیاری از داروهای دیگر تداخل دارند و میتوانند عوارض جانبی جدی ایجاد کنند. تداخلات دارویی استروئیدها میتوانند با انواع مختلفی از داروها رخ دهند:
- داروهای رقیقکننده خون مانند وارفارین
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی
- داروهای ضد دیابت
- داروهای ضدافسردگی
- داروهای کبدی
- داروهای هورمونی
اطلاعات دارویی استروئید
اطلاعات دارویی، عوارض و تداخلات دارویی استروئیدها را در جدول زیر مشاهده میکنید:
نام استروئید | عوارض جانبی | تداخلات دارویی |
---|---|---|
تستوسترون | اختلالات هورمونی، مشکلات قلبی، آکنه | داروهای رقیقکننده خون |
دیانابول | افزایش فشار خون، آسیب کبدی، احتباس آب | داروهای ضد دیابت، داروهای کبدی |
ناندرولون | تغییرات خلق و خو، کاهش لیبر، آکنه | داروهای هورمونی، داروهای ضدافسردگی |
ترنبولون | اختلالات خواب، افزایش فشار خون | داروهای ضد دیابت، NSAIDs |
وینسترول | آکنه، ریزش مو، مشکلات کبدی | داروهای رقیقکننده خون، داروهای ضدافسردگی |
بولدنون | اختلالات هورمونی، افزایش فشار خون | NSAIDs، داروهای کبدی |
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
استروئیدها داروهایی هستند که برای افزایش حجم عضلانی و بهبود عملکرد ورزشی استفاده میشوند، اما مصرف نادرست آنها میتواند عوارض جانبی جدی مانند اختلالات هورمونی، مشکلات قلبی و کبدی را به همراه داشته باشد. استفاده از استروئید باید تحت نظر دکتر متخصص غدد و با آگاهی کامل از خطرات و تداخلات دارویی انجام شود. در نهایت، انتخاب سالم و ایمنترین روشها برای دستیابی به اهداف ورزشی همواره اولویت دارد. خوشبختانه شما میتوانید از سامانه غیرحضوری دکترتو برای ویزیت آنلاین دکتر غدد یا مشاوره دارویی استفاده کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!