سقط مکرر، علت، عوارض و روش درمان آن چیست؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

سقط‌ مکرر زودهنگام (در سه ماهه اول) بیشتر به دلیل مشکلات ژنتیکی یا کروموزومی جنین است. به طوری که در ۵۰ تا ۸۰ درصد از دست دادن‌های خود به خودی بارداری، جنین دارای تعداد کروموزوم غیرطبیعی است. مشکلات ساختاری رحم نیز می‌تواند در سقط زودرس جنین نقش داشته باشد. با این حال سقط مکرر دلایل دیگری نیز دارد. علاوه بر‌ این راهکارهایی برای پیشگیری از این اتفاق نیز وجود دارد که در این مقاله به تمامی این موارد پرداخته شده است.

سقط مکرر یعنی چه؟

اگر ۳ بار یا بیشتر سقط جنین را تجربه کرده باشید، این اتفاق سقط مکرر نامیده می‌شود. سقط مکرر نادر بوده و تنها ۱٪ از زوج‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این اتفاق به خودی خود ناراحت کننده است، حالا تصور کنید که در دفعات مکرری اتفاق افتاده باشد.

سقط مکرر یکی از انواع سقط جنین است که مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند. اگر شما چنین تجربه تلخی را پشت سر گذاشته‌اید و هنوز برای بررسی تخصصی آن به پزشک‌ مراجعه نکرده‌اید حالا وقت آن رسیده که کمی دقیق‌تر به این موضوع نگاه کنید. شما باید خیلی زود به کمک یک پزشک علت این موضوع را بیابید.

سقط مکرر ثانویه چیست؟

سقط مکرر ثانویه (RM) به تعداد سه بار یا بیشتر تجربه از دست دادن حاملگی متوالی پس از تجربه زایمان یک نوزاد زنده گفته می‌شود.

متن انگلیسی:
In the past, a woman might never know why she lost two or more pregnancies in a row. But today, an accurate diagnosis is possible in about 60 percent of cases. The most commonly identified causes include uterine problems, hormonal disorders and genetic abnormalities
ترجمه متن:
در گذشته شاید یک زن هرگز نمی‌فهمید که چرا دو یا چند بارداری را پشت سر هم از دست داده است. اما امروزه تشخیص دقیق حدود ۶۰ درصد موارد امکان پذیر است. شایع‌ترین علل شناسایی شده شامل مشکلات رحمی، اختلالات هورمونی و ناهنجاری‌های ژنتیکی است.

yalemedicine

علت سقط مکرر چیست؟ (سقط مکرر و علل آن)

دلایل احتمالی زیادی برای سقط مکرر وجود دارد. متاسفانه پزشکان همیشه نمی‌توانند علت سقط جنین را دریابند. برخی عوارض بارداری باعث سقط جنین شده و در صورت تشخیص می‌توان اقداماتی انجام داد. اما با این‌ وجود برخی زوج‌هایی که تجربه سقط مکرر داشته‌اند، شانس خوبی برای بچه دار شدن در آینده دارند.

برخی از رایج‌ترین علل سقط مکرر عبارتند از:

۱. اختلالات لخته شدن خون

برخی از اختلالات لخته شدن خون، مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک و سندرم آنتی فسفولیپید می‌توانند باعث چسبندگی خون و سقط مکرر شوند. این اختلالات نادر سیستم ایمنی بر جریان خون به جفت تأثیر گذاشته و ممکن است باعث ایجاد لخته شود.

این لخته‌ها نیز از عملکرد مناسب جفت جلوگیری می‌کند. این امر می‌تواند باعث محرومیت نوزاد از اکسیژن و مواد مغذی ضروری شود که ممکن است منجر به سقط جنین شود. تمام زنان مبتلا به سقط مکرر باید قبل از بارداری از نظر آنتی بادی ضد فسفولیپید غربالگری شوند. درمان ممکن است شامل مصرف آسپرین و هپارین درمانی باشد که هر دو به رقیق شدن خون کمک می کنند.

تحقیقات نشان می‌دهد که در زنانی که سقط مکرر دارند، خون تمایل بیشتری به لخته شدن دارد و جریان مواد مغذی به نوزاد را مسدود می‌کند.

مطلب پیشنهادی: بیماری های خطرناک در بارداری

۲. مشکلات تیروئید

بیماری های تیروئیدی با افزایش خطر سقط جنین و سایر عوارض بارداری مرتبط است. انجام آزمایشات لازم به منظور اطمینان از عملکرد سالم تیروئید قبل از بارداری بسیار مهم است.

۳. آنتی بادی های تیروئید

آنتی بادی‌های تیروئید مولکول‌های کوچکی در جریان خون هستند که تیروئید را مورد حمله قرار داده و باعث می‌شوند که به درستی کار نکند. داشتن سطوح بالای آنتی بادی تیروئید می‌تواند خطر سقط جنین را افزایش دهد. بررسی عملکرد تیروئید در زنانی که دارای آنتی بادی هستند، به ویژه زمانی که باردار هستند موضوعی مهم است.

۴. مشکلات رحمی

یک رحم با شکل غیر طبیعی می‌تواند خطر سقط جنین مکرر و زایمان زودرس را افزایش دهد. این مورد در اسکن اولتراسوند تشخیص داده می‌شود. روش‌های مختلفی برای بررسی شکل رحم وجود دارد. در نهایت نیز بسته به تشخیص پزشک ممکن است جراحی برای رفع نقایص رحم توصیه شود.

۵. علت ژنتیکی

در تعداد کمی از موارد، یک یا هر دو زوج ممکن است مکرراً کروموزوم غیر طبیعی را منتقل کنند. این موضوع باعث سقط جنین مکرر می‌شود. بسته به سابقه سقط جنین، ممکن است به زن و‌ مرد آزمایش خون برای بررسی ناهنجاری‌های کروموزومی (که با نام کاریوتایپینگ معروف است) پیشنهاد شود. اگر آزمایشات مشکلی را نشان داد، باید زن و مرد برای آزمایشات بیشتر به متخصص ژنتیک بالینی ارجاع داده شوند.

۶. ضعف دهانه رحم

اگر سابقه سقط جنین دیررس داشته و در خطر ناتوانی دهانه رحم، ضعف دهانه رحم یا علائم باز شدن زودهنگام دهانه رحم قرار دارید، ممکن است برای ارزیابی طول دهانه رحم از هفته ۱۴ بارداری به شما اسکن پیشنهاد شود. بسته به سابقه بارداری، سابقه پزشکی یا نتیجه اسکن، ممکن است به شما توصیه شود که قبل یا در طول بارداری، سرکلاژ دهانه رحم (بخیه دهانه رحم) انجام دهید.

۷. سلول های کشنده طبیعی موجود در رحم

برخی از متخصصان بر این باورند که سلول‌های کشنده طبیعی رحم در ناباروری و سقط جنین نقش دارند. امکان انجام آزمایشاتی برای اندازه گیری سطح سلول‌های NK وجود دارد. برخی از کلینیک‌های باروری آزمایشاتی را برای تشخیص این مورد ارائه می‌دهند.

۸. سن

خطر سقط جنین در میان زوج‌هایی که زن بالای ۳۵ سال و مرد بالای ۴۰ سال سن دارند، بیشتر است.

۹. سقط مکرر و فیبروم

جدای از شکل رحم، فیبروم‌های رحمی (تومورهای خوش خیم عضلانی رحم) نیز می‌توانند باعث سقط جنین شوند. در واقع ۲۰ درصد از بیماران با سابقه سقط مکرر به دلیل ناهنجاری‌های رحمی، فیبروم دارند (فیبروم رحمی چیست؟).

۱۰. سیستم ایمنی و سقط مکرر

در دوران بارداری، سیستم ایمنی بدن تغییر می‌کند‌ این تغییر برای محافظت از جنین در حال رشد در رحم است. سقط مکرر با مشکلاتی در نحوه سازگاری سیستم ایمنی بدن ارتباط دارد.

عوامل خطر سقط مکرر جنین

عوامل خطر سقط مکرر جنین عبارتند از:

• عوامل ژنتیکی
• سن مادر
• فاکتورهای رحمی
• کمبود ویتامین D
• اختلالات غدد درون ریز
• عوامل ایمنی
• عفونت ها
• ترومبوفیلی

تشخیص سقط مکرر (آزمایشات سقط مکرر چیست؟)

تشخیص سقط جنین مکرر به کمک برخی از آزمایشات امکان‌پذیر است. این آزمایشات عبارتند از:

آزمایشات سقط مکرر	توضیحات آزمایش
آزمایشات هورمونی	برای تشخیص مشکلات هورمونی مادر باید این آزمایش انجام شود.
سونوگرافی	به کمک سونوگرافی ترانس واژینال می‌توان ساختار رحم و ناهنجاری‌های آن را بررسی کرد.
آزمایشات خون	در آزمایش خون باید دو فاکتور آنتی‌بادی آنتی‌فوسفولیپید (APL) و لوپوس آنتی‌کواگولانت بررسی شوند.
هیستروسکوپی	با دستگاه هیستروسکوپی مشکلات رحم از جمله فیبروم و پولیپ رحم تشخیص داده می‌شود.
بیوپسی آندومتر	با نمونه‌برداری از پوشش داخلی رحم تغییرات سلولی یا تغییرات هورمونی تشخیص داده می‌شود.

سقط مکرر درمان دارد؟

بله، سقط جنین مکرر درمان‌ دارد. درمان هر زوج‌ براساس تشخیص پزشک‌ و با توجه به آزمایشات صورت گرفته متفاوت بوده و‌ تشخیص داده می‌شود. در ادامه مقاله به معرفی این روش‌های درمانی پرداخته‌ایم.

متن انگلیسی:
If you have had 3 or more miscarriages in row, you should be referred to a specialist unit dedicated to managing recurrent miscarriage. You can have tests and investigations to find a possible reason. “The two most important things are to not blame yourselves and not to give up hope.
ترجمه متن:
اگر ۳ یا بیشتر سقط جنین متوالی داشته‌اید، باید به مرکز تخصصی در زمینه سقط مکرر مراجعه کنید. برای یافتن دلیل احتمالی سقط جنین می‌توانید آزمایش و بررسی‌های تشخیصی انجام دهید. دو چیز مهم این است که خودتان را سرزنش نکنید و امیدتان را از دست ندهید.

tommys

درمان سقط مکرر جنین

انواع روش درمان سقط مکرر جنین عبارتند از:

• تشخیص ژنتیکی قبل از لانه گزینی (PGD)
• اصلاح مشکلات هورمونی
• داروهای رقیق کننده خون
• درمان جراحی ناهنجاری‌های رحمی یا فیبروم
• درمان‌های ایمونولوژیک

سقط مکرر و ای وی اف

لقاح آزمایشگاهی یک روش عالی برای بارداری زنانی است که سقط‌های مکرر را تجربه کرده‌اند. IVF میزان سقط جنین را به کمتر از ۱۰ درصد کاهش می‌دهد (ای وی اف چگونه انجام میشود؟).

سقط مکرر و رحم اجاره ای

احتمالاً باید به بیمارانی که سابقه سقط‌های معمولی با تعداد بالا (بیش از ۱۰ بار) را دارند رحم اجاره‌ای پیشنهاد شود. البته رحم اجاره‌ای برای همه موارد سقط‌های مکرر روش درستی نیست.

سقط مکرر و هیستروسکوپی

کاربردهای هیستروسکوپی شامل بازگرداندن آناتومی حفره رحم، تشخیص و درمان پاتولوژی‌های آناتومیکی مادرزادی رحم و ارزیابی ناباروری است. علاوه بر این، هیستروسکوپی می‌تواند به درمان و‌ کنترل سقط مکرر جنین کمک کند. بسیاری از ناهنجاری‌های شناسایی شده قابل درمان هستند و ممکن است نتیجه بارداری بعدی را بهبود بخشند. 

سقط مکرر و طب سنتی

از دیدگاه طب سنتی، یکی از علل سقط جنین ضعف و کم خونی مادر است. با شروع بارداری ضعف، سستی، بی حالی و بی حسی انگشتان در برخی خانم‌ها دیده می‌شود. این علائم تا حدی طبیعی است ولی موارد شدید می‌تواند منجر به ضعف جنین و سقط شود. بنابراین رفع کم خونی و تقویت مادر به ویژه با تمرکز روی تغذیه و ورزش ضروری است. چند نمونه غذای مقوی و خونساز برای قبل از بارداری عبارتند از: 

• حلیم با گوشت بره
• شربت آبلیمو و عسل
• مربای به
• زرده تخم مرغ عسلی
• مربای زردک (برای خانم‌های سرد مزاج)
• سویق

علاوه‌براین خانم‌هایی که با بیماری‌های رحم و نامنظم بودن چرخه قاعدگی اقدام به بارداری می‌کنند، ممکن است در حین بارداری دچار مشکلاتی شوند. خونریزی زیاد قاعدگی، سوء مزاج‌های سرد و تر رحم (با ترشحات زیاد در غیر قاعدگی)، عفونت‌های رحمی و تاخیر در قاعدگی با راهکارهای طب سنتی قابل درمان هستند.

مورد دیگر نیز دفع سموم بدن است. یکی از راه‌های دفع مواد زائد در خانم‌ها خروج مواد با خون قاعدگی است. از آنجایی که با شروع بارداری امکان دفع خون وجود ندارد، اگر بدن مادر مملوء از مواد زائد باشد، دچار مشکلات زیادی از جمله اختلال در اشتها و بیماری‌های پوستی خواهد شد.

در مواردی این سموم به سمت رحم هجوم می‌برند. در چنین شرایطی با کمترین تحریک، خونریزی شروع شده و منجر به سقط جنین می‌شود. بنابراین پاکسازی بدن از مواد زائد قبل از بارداری امری ضروری است. انتخاب روش مناسب و انجام اصولی این روش‌ها باید با تایید و زیر نظر پزشک با تجربه طب سنتی باشد.

سقط مکرر و بارداری موفق

اغلب مواقع دلایل سقط جنین متعدد ناشناخته است. حتی پس از دو سقط جنین، ۶۵ درصد احتمال دارد که بارداری سوم شما خوب باشد. در این مواقع پیدا کردن یک پزشک متخصص در زمینه سقط مکرر مهم است. این پزشک‌ می‌تواند مشکل شما را ریشه‌یابی و برطرف کند تا بتوان برای بارداری مجدد بعد از سقط جنین اقدام کرد.

عوارض سقط مکرر (سقط مکرر چه عوارضی دارد؟)

چندین بار سقط جنین ممکن است منجر به عوارض بارداری در آینده شود. به عنوان مثال ضعف یا ناتوانی دهانه رحم می‌تواند منجر به زایمان زودرس شود. همچنین این عارضه احتمال عوارض سقط جنین مانند عفونت، چسبندگی رحم، آسیب به دهانه رحم و مشکلات روحی مانند افسردگی و کاهش انرژی را افزایش می‌دهد.

سقط مکرر و نازایی

در برخی موارد خانم‌ها پس از تجربه چندین سقط مکرر توانایی بارداری نخواهند داشت. در این موارد تشخیص پزشک نازایی است.

مطلب پیشنهادی: چه بیماری هایی باعث نازایی میشود؟

بهترین مرکز درمان سقط مکرر

بهترین مرکز درمان سقط مکرر آن جایی است که علاوه‌بر دارا بودن پزشکانی با تجربه، از امکانات درمانی خوب و به‌روزی نیز برخوردار باشد. تمام تلاش خود را بکنید تا زیر نظر یک پزشک متخصص خوب ویزیت شوید. پزشک شما بهترین مرکز درمان سقط مکرر را به شما توصیه خواهد کرد.

نتیجه گیری

حتما تا اینجای توضیحات ما متوجه شده‌اید که با وجود عوارض سقط مکرر، امید بالایی نیز برای امکان باردار شدن وجود دارد. اما شرط آن آگاهی، امید و پیدا کردن پزشکی متخصص است. شما باید تمامی مواردی که پزشک توصیه می‌کند را به دقت انجام دهید و ناامید نشوید. پزشک با انجام آزمایش علت سقط را پیدا کرده و در صورت امکان اقدامات درمانی را شروع می‌کند.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!