فهرست مطالب
تومور مغزی یکی از بیماریهای مهم مغز و اعصاب است که میتواند در سنین مختلف رخ دهد و گاهی بدون نشانه واضح آغاز میشود. این عارضه با رشد سلولهای غیرطبیعی در مغز، بهتدریج باعث فشار بر بافتهای عصبی و بروز اختلال در عملکردهای حیاتی بدن میشود. در مراحل اولیه، ممکن است علائمی مانند سردرد، اختلال تمرکز یا تغییر در بینایی ظاهر شوند و بهمرور شدت گیرند. ازآنجاکه این نشانهها در ابتدا به مشکلات سادهتری مانند استرس یا خستگی شباهت دارند، بسیاری از بیماران دیرتر به پزشک مراجعه میکنند. آگاهی از این علائم و توجه به تغییرات پایدار در وضعیت شناختی یا جسمی، گامی مهم در تشخیص زودهنگام است. در این مطلب از دکترتو، با علائم تومور مغزی آشنا میشوید.
علائم تومور مغزی چیست؟
تومور مغزی بسته به محل قرارگیری، اندازه، نوع، شدت و میزان پیشرفت، میتواند با علائم متعددی همراه باشد. برخی از بیماران ممکن است همه علائم تومور مغزی را تجربه کنند، درحالیکه برخی دیگر تنها چند نشانه تومور مغزی را تجربه میکنند. در ادامه به برخی از رایجترین علائم تومورهای مغزی پرداختهایم:
- سردردهای مداوم یا شدید، بهویژه در صبحها
- حالت تهوع و استفراغ بدون علت مشخص
- تاری دید، دوبینی یا کاهش دید
- مشکلات شنوایی یا وزوز گوش
- اختلال در گفتار یا درک کلمات
- تغییرات شخصیتی یا رفتاری
- از دست دادن تعادل و مشکلات راه رفتن
- ضعف یا بیحسی در بازو یا پا، معمولاً در یک سمت بدن
- تشنج یا حملات صرع
- مشکلات حافظه و تمرکز
- خوابآلودگی بیشازحد یا تغییر در الگوی خواب
- سرگیجه و احساس فشار در سر
- اختلالات هورمونی (در صورت درگیری غده هیپوفیز یا اطراف آن)
متن انگلیسی:
barrowneuro
An estimated 1 million people in the U.S. are living with a brain tumor. Approximately 72 percent of all brain tumors are benign, while 28% are malignant.
ترجمه متن:
طبق تخمینها حدود ۱ میلیون نفر در ایالات متحده آمریکا با تومور مغزی زندگی میکنند. تقریبا ۷۲ درصد از تمامی تومورهای مغزی خوشخیم هستند، درحالیکه ۲۸ درصد از آنها بدخیم در نظر گرفته میشوند.
علائم تومور مغزی پشت سر
لوبهای پس سری (اکسیپیتال) که در بخش پشتی مغز قرار دارند، نقش بسیار مهمی در کنترل بینایی ایفا میکنند. این ساختارهای شگفتانگیز مغز، مسئول پردازش اطلاعاتی هستند که از چشمها دریافت میشوند و به ما این امکان را میدهند که جهان پیرامونمان را ببینیم و تفسیر کنیم. با این حال، زمانی که تومورهای مغزی در لوبهای پس سری ایجاد میشوند، تعادل این سیستم پیچیده ممکن است دچار اختلال شود. در نتیجه فرد کاهش یا از دست دادن بینایی را تجربه میکند که میتواند موقت یا دائمی باشد.

علائم تومور مغزی در جوانان
از علائم تومور مغزی در جوانان معمولا فشارهای جسمی و روانی ناشی از بیماری است که میتواند آنها را دچار کاهش انگیزه و تغییرات خلقی شدید کند. این تغییرات میتوانند روی روابط زناشویی یا شغلی این افراد نیز تاثیر منفی بگذارند. علاوه بر این، در برخی موارد نادر، این بیماران ممکن است حس بویایی یا چشایی خود را از دست دهند. در واقع، بسته به محل قرارگیری تومور، گاهی عملکرد حس بویایی یا چشایی دچار اختلال میشود.
علائم تومور مغزی در نوجوانان
یک نشانه تومور مغزی در نوجوانان، گوشهگیری از اجتماع و کاهش علاقه به فعالیتهای روزمره است. این نوجوانان اغلب افت تحصیلی یا تغییرات قابل توجه رفتاری را نیز تجربه میکنند. با این حال، از آنجایی که برخی از این علائم شبیه تغییرات طبیعی دوران بلوغ هستند، ممکن است در ابتدا نادیده گرفته شده یا با تغییرات نوجوانی اشتباه گرفته شوند.
علائم تومور مغزی در کودکان
علائم تومور مغزی در کودکان بسته به محل و اندازه تومور متفاوت است، اما معمولاً با فشار داخل جمجمه یا اختلال عملکرد مغز مرتبط هستند. شایعترین نشانهها شامل سردردهای مداوم بهویژه در صبح، تهوع و استفراغ بدون علت گوارشی، تغییر در بینایی یا تعادل، حرکات غیرعادی چشم، ضعف یا بیحسی در اندامها و تغییرات رفتاری یا افت تحصیلی است. در نوزادان ممکن است افزایش غیرطبیعی اندازه سر، برجستگی ملاج و تحریکپذیری دیده شود. تشنجهای جدید یا تکرارشونده نیز از علائم هشداردهنده هستند. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مراجعه سریع به پزشک متخصص مغز و اعصاب یا فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان ضروری است، زیرا تشخیص زودهنگام نقش مهمی در موفقیت درمان دارد.
متن انگلیسی:
mayfieldclinic
Although brain tumors can occur at any age, they are most common in children 3 to 12 years old and in adults 40 to 70 years old.
ترجمه متن:
اگر چه تومورهای مغزی میتوانند در هر سنی رخ دهند، اما شیوع آنها در کودکان ۳ تا ۱۲ سال و بزرگسالان ۴۰ تا ۷۰ سال بیشتر است.
| دسته علائم | شرح | نمونهها |
|---|---|---|
| علائم عمومی | ناشی از فشار داخل جمجمه و اختلال در عملکرد کلی مغز | سردرد مداوم، حالت تهوع، استفراغ، خوابآلودگی |
| علائم عصبی | مربوط به درگیری مستقیم بافتهای مغزی و اعصاب | تشنج، اختلال گفتار، ضعف یا بیحسی یک سمت بدن، مشکلات حافظه |
| علائم حسی و حرکتی | در اثر فشار تومور بر مراکز بینایی، شنوایی و حرکتی | تاری دید یا دوبینی، وزوز گوش، اختلال تعادل و راه رفتن |
علائم تومور مغزی در زنان
علائم تومور مغزی در زنان میتوانند با نشانههای عمومی تومور مغزی مشترک باشند اما برخی تغییرات خاص به دلیل تأثیر مستقیم این تومورها بر سیستم هورمونی و غدد درونریز در زنان دیده میشود. یکی از بارزترین مثالها، تومورهای آدنوم هیپوفیز است که میتواند چرخه قاعدگی را مختل کرده و مشکلات باروری ایجاد کند. همچنین، تغییرات شدید در وزن بدن، سطح انرژی، احساس تشنگی و دفعات ادرار از دیگر پیامدهای این اختلالات هستند. در برخی موارد نادر، حتی تغییر سایز کفش به دلیل تغییرات هورمونی ناشی از عملکرد غیرطبیعی غده هیپوفیز گزارش شده است. علائم تومور مغزی در زنان عبارتند از:
- سردردهای شدید و صبحگاهی که گاهی باعث بیدار شدن از خواب میشوند
- اختلال در چرخه قاعدگی یا قطع قاعدگی
- مشکلات باروری و ناباروری
- کاهش یا تاری دید و دوبینی
- تغییرات ناگهانی در وزن (افزایش یا کاهش)
- احساس خستگی و کاهش سطح انرژی
- افزایش یا کاهش غیرعادی احساس تشنگی و دفعات ادرار
- تعریق شبانه و گرگرفتگی
- تغییرات خلقی مانند اضطراب، افسردگی یا تحریکپذیری
- خشکی واژن و کاهش میل جنسی
- تغییرات هورمونی منجر به تغییر در سایز کفش یا دستها
- حساسیت یا تغییرات غیرطبیعی در سینهها

علائم تومور مغزی در آقایان
بر اساس تحقیقات صورت گرفته، شیوع تومورهای مغزی بدخیم در مردان بیشتر از زنان است. بنابراین علائم تومور مغزی در اقایان علاوه بر علائم عمومی، ممکن است روی میل و رضایت جنسی مردان نیز تاثیر منفی بگذارند. به دلیل اثرات مستقیمی که این تومورها بر عملکرد مغز میگذارند، بسیاری از مردها در کنترل احساسات خود دچار مشکل میشوند و ممکن است با اختلالاتی در توانایی ذهنی، گفتار و حرکت نیز مواجه شوند.
علائم تومور مغزی خوش خیم
علائم تومور مغزی خوش خیم معمولاً بهتدریج ظاهر میشوند و ناشی از فشار توده بر بافتهای اطراف مغز هستند، نه از گسترش سلولهای سرطانی. این علائم میتوانند شامل سردردهای مزمن بهویژه هنگام بیدار شدن از خواب، تاری یا دوبینی، سرگیجه، تهوع یا استفراغ، تغییرات رفتاری یا شخصیتی، مشکلات تمرکز و حافظه و اختلال در هماهنگی حرکتی باشند. در برخی بیماران نیز تشنج، ضعف در اندامها یا بیحسی در یک سمت بدن دیده میشود. شدت علائم به محل تومور بستگی دارد؛ بهعنوان مثال، تومور در ناحیه حرکتی میتواند باعث ضعف عضلانی و در لوب پسسری موجب اختلال بینایی شود. بررسی دقیق با MRI یا CT اسکن برای تشخیص قطعی و تعیین نوع تومور ضروری است.

علائم تومور مغزی بدخیم
تومور مغزی بدخیم اغلب رشد سریعی دارند و به دلیل ماهیت تهاجمی و پیشرونده خود، از جمله خطرناکترین انواع تومور به شمار میروند. این تومورها در مدت کوتاهی عملکرد بخشهای مختلف مغز را مختل میکنند و در نتیجه، روی عملکرد ارگانهای مختلف بدن تاثیر میگذارند. علائم تومورهای بدخیم مشابه به تومورهای خوشخیم هستند؛ اما سرعت بروز علائم و شدت آنها در این تومور بیشتر است. برخی از علائم این نوع تومور شامل این مواردند:
- سردرد مقاوم به دارو
- کاهش مهارتهای شناختی و افت عملکرد ذهنی
- نابینایی موقت یا دائمی
- افسردگی شدید که اغلب در اثر محدودیتهای ناشی از تومور در زندگی روزمره ایجاد میشود.
- تشنج که در برخی از بیماران به طور مکرر اتفاق میافتد.
- ضعف عضلات یا فلج شدن یک سمت از بدن
- بی حس شدن یا گزگز صورت
- تغییر در شخصیت و رفتار
- اختلال در تعادل و مشکلات حرکتی
علائم اولیه تومور مغزی
علائم تومور مغزی معمولا به صورت تدریجی خود را نشان میدهند و در مراحل اولیه، ممکن است خفیف یا مشابه بیماریهای دیگر به نظر برسند. به همین خاطر بسیاری از بیماران در ابتدا به آنها بیتوجهی میکنند یا این علائم را به مشکلاتی مانند استرس، میگرن یا خستگی نسبت میدهند. یکی از رایجترین علایم تومور مغزی، سردردهای مداومی است که گاهی با درد در ناحیه چشم نیز همراه هستند. این گذشته، این بیماران اغلب احساس خستگی و ضعف عضلانی دارند و نمیتوانند مثل قبل روی کار و مسائل زندگیشان تمرکز کنند.
علائم تومور مغزی در آزمایش خون
اگر چه علائم تومور مغزی در ازمایش خون نمیتواند وجود تومور مغزی را تایید کند، اما بخش مهمی از روند تشخیص و ارزیابی وضعیت بیمار محسوب میشود. این آزمایش گاهی قبل از شروع درمان تومور مغزی انجام میشود تا اطلاعات مفیدی را در اختیار تیم پزشکی قرار دهد، از جمله:
- وضعیت کلی سلامت فرد
- رد سایر بیماریها با علائم مشابه، مانند عفونتها یا اختلالات متابولیک
- ارزیابی عملکرد اندامهایی مانند کبد و کلیهها
- بررسی اثرات درمانهایی مانند شیمیدرمانی یا پرتودرمانی بر بدن
مدت زمان بروز علائم تومور مغزی
اینکه علایم تومور مغزی در عرض چه مدت زمانی خود را نشان میدهند، بسته به نوع تومور متفاوت است. بهعنوانمثال تومورهای مننژیوم ممکن است سالها بدون ایجاد مشکل و بدون تغییر اندازه باقی بمانند. علائم این تومورها ممکن است به صورت تدریجی و طی ماهها یا حتی سالها ظاهر شوند. در مقابل انواع دیگر تومورهای مغزی (خصوصا تومورهای بدخیم) به طور مداوم به رشد خود ادامه میدهند و در صورت عدم درمان، علائم آنها بهمرور شدیدتر میشود. زمان بروز علائم این تومورها نیز میتواند از چند هفته تا چند ماه متغیر باشد.
نتیجه گیری
تومور مغزی میتواند با علائم متنوعی مانند سردرد مداوم، تهوع، اختلالات بینایی و شنوایی، تغییرات رفتاری، ضعف یا بیحسی عضلانی و مشکلات تعادلی خود را نشان دهد که شدت و سرعت بروز آنها بسته به نوع و محل تومور متفاوت است. شناخت بهموقع این نشانهها، مراجعه سریع به متخصص و انجام بررسیهای تشخیصی مانند MRI یا آزمایشهای مرتبط، نقش کلیدی در تشخیص زودهنگام و موفقیت درمان دارد و میتواند از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جدی جلوگیری کند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!


