ام آر آی قلب و رگ های خونی، راه تشخیص بیماری های قلبی

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

ام آر آی قلب و رگ های خونی از روش‌های تشخیص بیماری‌های قلبی عروقی است. امروزه به لطف پیشرفت روش‌های مختلف تشخیصی، امکان بررسی کامل‌تر قلب و عروق خونی وجود دارد. بیماران از این بابت که پزشک متخصص گزینه‌های بیشتری برای معاینه آنها دارند، ضریب بهبودی بیشتر و شانس درمان بهتری دارند. یکی از روش‌های مورد استفاده برای بررسی و معاینه قلب، ام آر آی قلب و رگ های خونی است. به این روش تصویربرداری تشدید مغناطیسی یا MRI گفته می‌شود که در آن از یک میدان مغناطیسی قدرتمند، امواج رادیویی و یک کامپیوتر برای تولید تصاویر دقیق از ساختارهای درون و اطراف قلب استفاده می‌شود.

قبل از انجام ام آر ای قلب و عروق، حتما با متخصص سونوگرافی و رادیولوژی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در پنل دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد. در این مقاله به‌صورت دقیق و کامل با این روش و جوانب مختلف آن آشنا خواهیم شد.

ام آر آی قلب و رگ های خونی چیست؟

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) یک آزمایش غیرتهاجمی است که پزشکان برای تشخیص شرایط پزشکی مختلف از جمله قلب و عروق خونی و بررسی علائم بیماری قلبی ریوی از آن استفاده می‌کنند. به‌این‌ترتیب تصاویری دقیق و کامل از قلب و ساختارهای اطراف آن به دست می‌آورند. به عبارتی ام آر آی قلب و رگ های خونی یک اسکن دقیق از قلب و عروق اطراف آن به همراه حفره‌ها، دریچه‌ها و ماهیچه‌ها را ایجاد کرده و نحوه عملکرد آنها را به‌صورت کاملاً دقیق نشان می‌دهد.

این تصاویر دقیق و باکیفیت بسیار بالا به‌صورت دو یا سه بعدی تهیه شده و به ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی کمک می‌کند تا بفهمد چه چیزی درست نیست و چه مشکلی در قلب و رگ های خونی وجود دارد. در نتیجه با یک تشخیص دقیق‌تر، امکان ارائه بهترین گزینه‌های درمانی به دست می‌آید.

انواع ام آر آی  قلب و عروق

ام آر آی قلب و رگ های خونی ممکن است بسته به شرایط و درخواست پزشک به دو صورت انجام شود. در یک حالت ام آر آی  به‌صورت ساده و تنها با دراز کشیدن بیمار روی تخت و اسکن توسط دستگاه انجام می‌شود. روش دوم، روش کنتراست بالاست. در این روش به تزریق یک ماده رنگی یا حاجب قبل از انجام ام آر آی  نیاز است؛ بنابراین انواع ام آر آی عروق خونی را می‌توان به ام آر آی بدون تزریق و با تزریق دسته‌بندی کرد.

علت انجام ام آر آی قلب و رگ های خونی

ام ار ای برای تشخیص چیست؟ ام آر آی قلب و رگ های خونی برای به‌دست‌آوردن یک تجزیه‌وتحلیل جامع از ساختار قلب، عملکرد آن و بیماری‌های مرتبط با قلب و عروق انجام می‌شود. در واقع زمانی که پزشک متخصص به یک تصویر دقیق، جامع و همه‌جانبه از ساختارهای داخلی قلب نیاز دارد، از ام آر آی  عروق خونی و ساختارهای مختلف قلب استفاده می‌کند.

این روش به دلایل مختلفی از جمله تشخیص بیماری مادرزادی قلب که از بدو تولد وجود داشته‌اند، تشخیص انواع بیماری‌های قلبی عروقی، گرفتگی و انسداد عروق، پارگی آئورت یا ملتهب‌شدن و متسع‌شدن آن، رسوب غیرطبیعی آهن در قلب و عروق خونی، سرطان‌ها و توده‌ها و غیره انجام می‌شود.

علاوه بر اینها زمانی که فرد دچار حمله قلبی شده‌ از ام آر آی  قلب و عروق خونی برای بررسی آسیب‌ها و انسداد شریان‌های منتهی به قلب که جریان خون آنها قطع‌شده استفاده می‌شود. همچنین ممکن است پزشک از این روش برای بررسی این که ببیند درمان تا چه میزان موفقیت‌آمیز بوده و میزان گرفتگی عروق چقدر است هم استفاده کند. یکی دیگر از علل انجام ام آر آی  قلب و عروق بررسی و ارزیابی شرایط بیمار بعد از انجام یک عمل جراحی مانند فنر زدن یا آنژیوپلاستی است.

در نهایت نیز ام آر آی  قلب و بخش‌های مختلف آن می‌تواند به پزشک برای چکاپ بیمار و بررسی انواع اختلالات مانند باریک شدن یا ضخیم شدن بیش از حد عروق، التهاب و آسیب‌های احتمالی رگ‌های خونی و غیره کمک کند. در کل اصلی‌ترین علت ام آر آی  قلب و عروق این است که پزشک بتواند بدون نیاز به انجام یک عمل جراحی، یک بررسی جامع و دقیق از قلب بیمار داشته باشد.

آیا علائم یا سابقه مشکلات قلبی داری؟

برای ام آر آی قلب و عروق نوبت بگیر.

مشاوره آنلاین متخصص رادیولوژی و سونوگرافیبهترین متخصص رادیولوژی و سونوگرافی

ام آر آی  قلب در کودکان

در کودکان نیز ام آر آی قلب و رگ های خونی می‌تواند برای دریافت یک اسکن دقیق از قلب کودک و بررسی و معاینه شرایط قلبی عروقی کودک انجام شود. پزشک از این آزمایش برای ارزیابی ساختار و عملکرد قلب و عروق خونی کودک، به‌ویژه بررسی انواع نقص‌های مادرزادی کمک می‌گیرد.

تورم دیواره عروق خونی، جریان ضعیف خون در عروق، التهاب و وجود هر گونه لخته در رگ‌های خونی و باریک شدن یا انسداد رگ‌های خونی از جمله شرایطی است که با انجام ام آر آی عروق خونی در کودکان بررسی شده و تشخیص داده می‌شود.

مزایای ام آر آی قلب و رگ های خونی

MRI قلب و رگ های خونی مزیت‌ها و فواید بسیار زیادی دارد که از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• MRI یک تکنیک تصویربرداری غیرتهاجمی است که مستلزم قرار گرفتن در معرض اشعه نیست.
• تصاویر MRI از رگ های خونی برای شرایط خاص بهتر از سایر روش‌های تصویربرداری است. این مزیت MRI را به ابزاری ارزشمند در تشخیص و ارزیابی زودهنگام برخی از ناهنجاری‌های قلبی، به‌ویژه آنهایی که عضله قلب را درگیر می‌کنند، تبدیل کرده است.
• MRI در تشخیص طیف وسیعی از شرایط، از جمله ناهنجاری‌های آناتومیک قلبی عروقی (مانند نقص مادرزادی قلب)، ناهنجاری‌های عملکردی (مانند نارسایی دریچه)، تومورها و شرایط مربوط به بیماری عروق کرونر و کاردیومیوپاتی (بیماری مؤثر بر عضله قلب) ارزشمند است.
• تصویربرداری MRI را می‌توان در طی برخی از روش‌های مداخله ای، مانند روش‌های فرسایش مبتنی بر کاتتر برای درمان ریتم‌های نامنظم قلب، از جمله فیبریلاسیون دهلیزی، استفاده کرد. استفاده از MRI می‌تواند زمان عمل را به طور قابل توجهی کوتاه کند و منجر به بهبود دقت شود.
• MRI می‌تواند ناهنجاری‌هایی را که ممکن است توسط استخوان با سایر روش‌های تصویربرداری پوشانده‌شود، تشخیص دهد.
• ماده کنتراست MRI گادولینیم نسبت به مواد کنتراست مبتنی بر ید که برای اشعه ایکس و سی‌تی‌اسکن استفاده می‌شود، احتمال کمتری ایجاد واکنش آلرژیک دارد.
• MRI قلب به پزشک اجازه می‌دهد تا ساختار و عملکرد قلب و عروق اصلی را بدون خطر قرارگرفتن در معرض تشعشع مرتبط با سایر روش‌ها یا معاینات ارزیابی کند.

نحوه انجام ام آر آی قلب و رگ های خونی

بر خلاف سایر اشکال تصویربرداری، ام آر آی قلب و رگ‌های خونی از هیچ پرتویی استفاده نمی‌کند. این دستگاه از یک آهنربای عظیم و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر باکیفیت از قلب بیمار استفاده می‌کند. یک ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی در یک بیمارستان یا مرکز اختصاصی ام آر آی  با دستگاه کار می‌کند. بیمار بعد از آماده‌شدن برای اسکن قلب به یک اتاق مجزا می‌رود که از پشت یک شیشه توسط پزشک هدایت می‌شود. پزشک کاملاً بیمار را تحت‌نظر دارد و با انجام تست، مراحل را پیش می‌برد.

بیمار روی یک تخت مخصوص که در وسط دستگاه ام آر آی  است خوابیده و به داخل آن می‌لغزد. این فضا به شکل یک دونات بزرگ توخالی است. با وصل‌شدن الکتروکاردیوگرام روی قفسه سینه اطلاعاتی در مورد ضربان قلب و تنفس بیمار در طول اسکن ام آر آی  جمع آوری می‌شود. تصاویر گرفته‌شده در کامپیوتر ذخیره‌شده و سپس توسط ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی تفسیر می‌شود. نکته مهم در خصوص انجام این تست تشخیصی این است که در حین انجام کار بیمار باید کاملاً بی حرکت و ثابت بماند. کوچک‌ترین تغییر موقعیت یا حرکتی می‌تواند نتیجه تست را خراب کند و نیاز به تکرار آن باشد. این فرایند تقریباً یک ساعت و نیم طول می‌کشد.

تفسیر جواب ام آر آی قلب و رگ های خونی

ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی که معمولا یک رادیولوژیست یا متخصص قلب است و در تفسیر تصاویر تخصص دارد، اسکن‌ها را بررسی می‌کند و این نتایج را برای پزشک درخواست‌کننده ام آر آی قلب و رگ‌های خونی تفسیر و ارسال می‌کند تا پزشک بتواند بر اساس این تفسیرها و همچنین تصاویر گرفته‌شده توسط دستگاه، شرایط بیمار را تشخیص دهد. معمولا تصویر اولیه در همان روز آماده‌ می‌شود اما دریافت تفسیر نتایج ممکن است چند روز زمان ببرد.

ام آر آی قلب و عروق انجام دادی و برای تفسیر آزمایش به کمک نیاز داری؟

دکتر ام آر آی قلب

آمادگی قبل از ام آر آی قلب و رگ های خونی

به‌صورت کلی همان‌طور که پیش‌ازاین هم گفته‌شد ام آر آی قلب و رگ های خونی یک روش غیرتهاجمی و ایمن است و به بیمار آسیبی نمی‌رساند. بااین‌حال برخی از شرایط هستند که قبل از انجام کار باید در نظر گرفت. بارداری یا داشتن هر گونه فلزی در بدن از جمله مواردی است که احتمالاً انجام ام آر آی  قلب و عروق خونی را با مشکل مواجه می‌کند. همچنین وجود برخی از دستگاه‌های پزشکی مانند ضربان‌سازها یا دستگاه‌های داخل رحمی ممکن است با دستگاه ام آر آی  ایمن و سازگار نباشند.

باید از قبل با پزشک در خصوص این دستگاه‌ها صحبت کرد و دید که آیا شرایط برای انجام ام آر آی  عروق خونی مناسب و ایمن است یا خیر. علاوه بر این از بیمار در خصوص داشتن هر گونه سابقه آلرژی یا مشکلات سلامتی و جراحی سوال پرسیده می‌شود.

برای کسانی که در مکان‌های تنگ عصبی یا ناراحت می‌شوند از قبل یک قرص آرام‌بخش به بیماران داده می‌شود. بیمار باید آن را نیم ساعت قبل از ام آر آی قلب و رگ های خونی مصرف کند. این مسکن می‌تواند از بروز استرس و واکنش‌های عصبی در حین انجام اسکن جلوگیری کند.

در روز انجام تست بیمار می‌تواند داروهای معمول خود را مصرف کرده و وعده‌های غذایی را بخورد و نیاز به ناشتایی نیست، مگر این که پزشک به دلایل خاصی تشخیص دیگری دهد. استفاده از هر گونه شی فلزی از جمله جواهرات و زیورآلات در این روز ممنوع است و باید آنها را درآورد. در نهایت در برخی از انواع اسکن‌های ام آر آی  به تزریق ماده حاجب نیاز است که این ماده معمولا گادولینیوم است.

مراقبت پس از ام آر آی قلب و رگ های خونی

به‌صورت کلی بعد از انجام ام آر آی  عروق خونی نیازی به مراقبت خاصی نیست. در دو حالت ممکن است به مراقبت بعد از ام آر آی  نیاز باشد. اول در خصوص افرادی که از آرام‌بخش استفاده کرده‌اند، احتمالاً به دلیل اثر دارو به کمی استراحت و مراقبت نیاز است تا اثر آرام‌بخش از بین برود.

در خصوص افرادی که ماده حاجب به آنها تزریق شده‌است لازم است تا بروز هر گونه واکنش آلرژیک احتمالی بررسی و فوراً به پزشک اطلاع داده‌شود. احتمال بروز واکنش‌های حساسیتی در برخی از افراد وجود دارد. مادران شیرده در صورت مصرف ماده حاجب نباید تا مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت به نوزاد خود شیر بدهند.

عوارض و خطرات MRI قلب و عروق خونی

در کل این روش خطرات به خصوصی ندارد و یک روش ایمن برای بیمار معمولی در صورت رعایت دستورالعمل‌های ایمنی مناسب است. بااین‌حال برخی از افراد ممکن است دچار حمله عصبی یا استرس شوند. اگر بیمار برای آرام شدن یک مسکن مصرف کرده باشد، ممکن است تا زمانی که اثرات قرص از بین برود، احساس خستگی کند، بنابراین باید استراحت کند و یک همراه داشته باشد. اگر نه، می‌تواند سریعاً به فعالیت‌های عادی خود بازگردد. در برخی از افراد هم خطر مصرف بیش از حد داروی آرام‌بخش وجود دارد.

میدان مغناطیسی قوی برای بیمار مضر نیست. بااین‌حال، ممکن است باعث اختلال در عملکرد دستگاه‌های پزشکی کاشته شده یا تحریف تصاویر شود.

اگر بیمار کنتراست را از طریق خوراکی دریافت کرده باشد، ممکن است برای مدت کوتاهی طعم فلزی در دهان خود حس کند یا در محل تزریق IV مقداری کبودی یا سوزش داشته باشد. به ندرت ممکن است افراد به دلیل کنتراست که در IV دریافت کردند حالت تهوع یا سردرد را نیز تجربه کنند. فیبروز سیستمیک نفروژنیک یک عارضه شناخته‌شده مربوط به تزریق کنتراست گادولینیوم است که با استفاده از مواد کنتراست جدیدتر گادولینیوم بروز این مشکل بسیار نادر است.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

یکی از بهترین و دقیق‌ترین روش‌هایی که امروزه پزشکان قلب و عروق برای بررسی ساختار رگ‌های خونی و وجود هر گونه مشکلی در آنها از آن استفاده می‌کنند، ام آر آی قلب و رگ های خونی است که پزشک می‌تواند با کمک آن مطالعه دقیقی در خصوص ساختار و عملکرد رگ‌های خونی داشته باشد و هر گونه انسداد و نارسایی را بررسی کند.

این روش به دلیل ایمن بودن و کم‌ریسک بودن تا کنون جزء بهترین روش‌های تشخیص پزشکی است که می‌توان با کمک آن تا میزان زیادی نیاز به مداخلات تهاجمی‌تر را کاهش داد و تشخیصی سریع‌تر و کارآمدتر داشت. بااین‌حال برخی شرایط مانند تنگی نفس یا ضربان قلب بسیار بالا، وزن بسیار زیاد، وجود ایمپلنت یا سایر اشیای فلزی و حرکت مداوم قلب از جمله چالش‌هایی است که انجام این تست را دشوار یا حتی غیرممکن می‌کند.

اگر می‌خواهید ام ار ای قلب و عروق خونی را انجام دهید، باید با متخصص قلب و عروق یا متخصص رادیولوژی و سونوگرافی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین دکتر قلب و عروق و همچنین مشاوره آنلاین دکتر رادیولوژی و سونوگرافی وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!