فهرست مطالب
تومور مغزی بدخیم از جمله بیماریهای پیچیده و خطرناکی است که سالانه زندگی هزاران نفر در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار میدهد. این تومورها به دلیل رشد سریع و ماهیت تهاجمی خود، نیازمند تشخیص و مداخله فوری پزشکی هستند. به همین دلیل، آگاهی از علائم و شناخت روشهای درمانی آنها نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی این بیماران دارد. در ادامه این مقاله از دکترتو، به بررسی جامع این عارضه میپردازیم و شما را با جنبههای مختلف تومورهای بدخیم بیشتر آشنا میکنیم.
تومور مغزی بدخیم چیست؟
تومور مغزی به تودهای از سلولهای غیرطبیعی در مغز گفته میشود. این تومورها ممکن است سرطانی (بدخیم) باشند که نوع خطرناکتری محسوب میشوند. تومورهای بدخیم اغلب مرز مشخصی ندارند، با سرعت رشد میکنند و میتوانند به بخشهای دیگر مغز گسترش یابند. همین عوامل باعث آسیبزا و مهلک بودن تومورهای بدخیم میشوند. این تومورها ممکن است ابتدا در خود بافت مغز شکل بگیرند (تومورهای اولیه) یا از طریق متاستاز، از دیگر بخشهای بدن به مغز منتقل شوند (تومورهای ثانویه).
موارد مهم | توضیحات |
---|---|
تومور مغزی بدخیم چیست؟ | تومور مغزی بدخیم، نوعی سرطان با رشد سریع و پیشآگهی ضعیف است. |
علائم | احساس خستگی مفرط مشکلات گفتاری یا شنیداری مشکل در حفظ تعادل حالت تهوع یا استفراغ |
علت ایجاد | نامشخص |
عوامل خطر برای ابتلا | سن بالا، برخی اختلالات ژنتیکی |
روش های درمان | جراحی، رادیوتراپی، شیمی درمانی |
تومور مغزی بدخیم کودکان چیست؟
کودکان نیز مانند بزرگسالان در معرض تومور مغزی بدخیم قرار دارند. در این شرایط علائمی مانند بیقراری، بیعلاقگی به تفریح و بازی، شکایت مداوم از درد و مشکلات واضح بینایی، گفتاری و شنوایی، والدین را از وجود مشکل آگاه میکند. این تومورها معمولا تهاجمیتر از تومورهای خوشخیم هستند و درمان آنها دشوارتر است. تشخیص زودهنگام و درمان فوری برای بهبود کودکان حائز اهمیت است.
آیا تومور مغزی بدخیم کشنده است؟
بله تومور مغزی بدخیم به دلیل ماهیت تهاجمی خود میتواند کشنده باشد. اینکه آیا تومور مغزی کشنده است یا نه به عوامل خطری مانند نوع تومور، زمان تشخیص، روش درمان، سن و وضعیت سلامت عمومی بیمار بستگی دارد. هر چند درمان این تومورها دشوار است اما پیشرفتهای پزشکی در سالهای اخیر به بهبود نتایج درمان و افزایش احتمال بقا در این بیماران کمک کرده است.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت abta
Nearly one-third (27.9 percent) of brain and central nervous system (CNS) tumors are malignant.
ترجمه فارسی:
تقریبا یک سوم (۲۷.۹٪) از تومورهای مغزی و سیستم عصبی مرکزی (CNS)، بدخیم هستند.
علائم تومور مغزی بدخیم چیست؟
نشانهها و علائم تومور مغزی بدخیم بسته به اندازه، محل تومور و سرعت رشد آن متفاوت است اما معمولا با سردرد شدید و مکرر شروع میشود. تشخیص سریع این علائم اهمیت زیادی دارد تا درمان به موقع آغاز شود. شایعترین علائم این عارضه عبارتاند از:
- سردردهای مکرر که در صبح شدت بیشتری دارند
- حالت تهوع یا استفراغ
- مشکل در حفظ تعادل
- مشکلات بینایی مانند تاری دید و دوبینی
- مشکلات گفتاری یا شنیداری
- احساس خستگی مفرط
- مشکلات حافظه
- سردرگمی در کارهای روزمره
- تغییرات شخصیتی یا رفتاری
- احساس گرسنگی زیاد و تغییرات چشمگیر وزن
علل ایجاد تومور مغزی بدخیم
علت دقیق بروز تومور مغزی بدخیم تا حد زیادی ناشناخته است. با این حال، پژوهشگران بر این باورند که ترکیبی از جهشهای ژنتیکی (تغییرات در DNA) و عوامل محیطی میتوانند در ایجاد سلولهای غیرطبیعی در مغز نقش داشتهباشند. به طور کلی برخی از عواملی که احتمال بروز این تومورها را افزایش میدهند شامل این موارد هستند:
- سن بالا
- سابقه خانوادگی ابتلا به تومور مغزی
- برخی از بیماریهای ارثی که خطر تومور مغزی را افزایش میدهند مانند نوروفیبروماتوز
- ضعیف بودن سیستم ایمنی به دلیل بیماری یا مصرف دارو
انواع تومور مغزی بدخیم
تومورهای بدخیم انواع مختلفی دارند. با این حال تقریبا بیشتر تومورهای اولیه بدخیم مغز، از نوع گلیوما هستند. این تومورها در سلولهای گلیال، که سلولهای عصبی را احاطه کرده و از آنها حمایت میکنند، شکل میگیرند.
انواع گلیوما به صورت طبقهبندی شده در داخل جدول دیده میشود.
نوع تومور | شرح ویژگی |
---|---|
آستروسیتوما | رایجترین نوع گلیوما است که در سلولهای ستارهای شکل مغز (آستروسیتها) و اغلب در مخ رشد میکند. |
گلیوبلاستوما (GBM) | یک نوع پیشرفته و پرخطر آستروسیتوما است که سریعا بافتهای اطراف را درگیر میکند و درمان آن دشوار است. |
الیگودندروگلیوما | نوعی تومور نادر با رشد کندتر است که در سلولهای تولیدکننده میلین ایجاد میشود. |
اپاندیموما | از سلولهای اپندیمال منشا میگیرد، اغلب نزدیک بطنهای مغز رخ میدهد و میتواند جریان مایع مغزی نخاعی را مسدود کند. |
علاوه بر گلیوما، نوع دیگری از تومور مغزی بدخیم نیز وجود دارد که جزو گلیوما نیست:
- مدولوبلاستوما توموری با رشد سریع است که در پایه جمجمه ایجاد میشود و رایجترین تومور مغزی بدخیم در کودکان است.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت mayoclinic
The glial cells surround and support nerve cells in the brain tissue. Types of gliomas and related brain tumors include astrocytoma, glioblastoma, oligodendroglioma and ependymoma. Gliomas can be benign, but most are malignant. Glioblastoma is the most common type of malignant brain tumor.Dec 19, 2024
ترجمه فارسی:
سلولهای گلیال در بافت مغز پیرامون نورونها قرار میگیرند و از آنها پشتیبانی میکنند. انواع گلیوما و تومورهای مرتبط شامل آستروسیتوما، گلیوبلاستوم، الیگودندروگلیوما و اپاندیموما هستند. گلیوماها میتوانند خوشخیم باشند، اما بیشترشان بدخیماند. گلیوبلاستوم شایعترین نوع تومور بدخیم مغزی است.
تشخیص تومور مغزی بدخیم
تشخیص تومور مغزی میتواند فرآیندی پیچیده باشد. برای تشخیص تومور مغزی بدخیم، پزشک ابتدا درباره علائمتان، داروهای مصرفی، جراحیها و درمانهای پزشکی قبلی و سابقه تومور در خانوادهتان از شما سوالاتی میپرسد. سپس انجام آزمایشهای زیر را توصیه میکند:
- معاینه عصبی: بررسی عملکرد اعصاب محیطی و مرکزی
- سی تی اسکن و MRI: این آزمایشها میتوانند اندازه و موقعیت دقیق تومور را با جزئیات مشخص کنند.
- نوار مغزی (EEG): الکترودهایی روی سر بیمار قرار داده میشود تا فعالیت الکتریکی مغز بررسی شود.
- بیوپسی: در طول بیوپسی، پزشک بخشی از بافت تومور را برمیدارد و برای بررسیهای بیشتر آن را به آزمایشگاه ارسال میکند.
درمان تومور مغزی بدخیم
یکی از سوالاتی که ممکن است مطرح شود این است که آیا تومور مغزی بدخیم قابل درمان است؟ پزشکان بسته به شرایط بیمار و ویژگیهای تومور، از یک یا چند مورد از روشهای زیر برای درمان تومور مغزی بدخیم استفاده میکنند. جراحی تلاش میکند تا بیشترین میزان تومور برداشته شود و فشار از روی مغز کاهش یابد. پرتودرمانی و شیمیدرمانی به هدف کنترل رشد سلولهای سرطانی باقیمانده کمک میکنند. نوع و شدت درمان بستگی به نوع تومور، محل آن و وضعیت عمومی بیمار دارد:
- جراحی مغز (کرانیوتومی) که طی آن در صورتی که امکانپذیر باشد، جراحان تومور را با دقت از مغز خارج میکنند تا بیشترین حجم تومور برداشته شود و در عین حال آسیب به بخشهای حیاتی مغز به حداقل برسد.
- پرتو درمانی که با دوزهای بالای اشعه X، سلولهای سرطانی را از بین میبرد یا تومور را کوچکتر میکند.
- شیمیدرمانی نیز سلولهای سرطانی مغز و بدن را از بین میبرد و از طریق تزریق وریدی یا به صورت قرص دریافت میشود.
عوارض بعد از عمل جراحی تومور مغزی بدخیم
همانند هر جراحی دیگری، عمل تومور مغزی بدخیم نیز با خطراتی همراه است. شدت و نوع عوارض بستگی به محل تومور و وسعت جراحی دارد. شایعترین عوارض جراحی تومور مغزی عبارتند از:
- آفازی (مشکل در صحبت کردن)
- ورم مغز
- گیجی یا هذیان
- سرگیجه و سردرد
- مشکلات حرکتی یا تعادلی
عوارض بلندمدت پس از جراحی تومور مغزی که به مراجعه به پزشک نیاز دارند، شامل موارد زیر هستند:
- تغییرات رفتاری
- آسیب مغزی
- دشواری در راه رفتن
- اختلال در حافظه
- مشکلات گفتاری
- ضعف در دستها یا پاها
پیشگیری از تومور مغزی بدخیم ممکن است؟
در حال حاضر هیچ روش قطعی برای پیشگیری از تومور مغزی بدخیم شناخته نشده است. درست است که همیشه نمیتوانید از بروز تومور مغزی بدخیم جلوگیری کنید، اما اقداماتی وجود دارد که میتوانید انجام دهید تا احتمال ابتلا به این عارضه را کاهش دهید و سلامت بیشتری داشتهباشید:
- یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشتهباشید.
- از قرارگیری در معرض پرتوهای یونیزه کننده پرهیز کنید.
- تلاش کنید سیگار را ترک کنید.
- مصرف الکل را کاهش دهید و ترجیحا آن را کاملا کنار بگذارید.
برای درمان تومور مغزی بدخیم به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
برای اطلاع بیشتر درباره درمان تومور مغزی بدخیم می توانید از بهترین دکترهای مغز و اعصاب ایران نوبت بگیرید.
در ادامه لیستی از برجسته ترین پزشکان مغز و اعصاب در برخی شهرهای مختلف ایران را مشاهده میکنید:
نتیجه گیری
تومور مغزی بدخیم یک عارضه خطرناک و پیشرفته است که میتواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. تشخیص زودهنگام این عارضه نقش مهمی در موفقیت درمان و افزایش احتمال بقای فرد دارد. به همین خاطر به محض مشاهده علائم غیرطبیعی مانند سردردهای شدید، اختلالات گفتاری، تغییرات شخصیتی و مشکل در حفظ تعادل فورا به یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. این متخصصان با معاینه فوری و انجام آزمایشهای دقیق، بهترین برنامه درمانی را برای شما در نظر میگیرند و در طول مسیر درمان همراه و پشتیبان شما خواهند بود.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!