چرا سوزاک می گیریم و علائم سوزاک چیست؟

خلاصه این مطلب درباره سوزاک را در این پادکست گوش دهید:

عفونت‌های مقاربتی یکی از چالش‌های مهم بهداشتی در جوامع امروزی هستند و سوزاک به‌عنوان یکی از این عفونت‌ها، می‌تواند عوارض جدی و گاهی جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد. رفتارهای پرخطر جنسی، عدم استفاده از وسایل محافظتی و ناآگاهی از وضعیت سلامت شریک جنسی، از مهم‌ترین دلایل گسترش این بیماری هستند. علائم ممکن است در برخی افراد خفیف یا حتی نامشخص باشند، اما معمولاً شامل نشانه‌هایی مانند سوزش هنگام ادرار، ترشحات غیرطبیعی و درد در نواحی مرتبط هستند. تشخیص زودهنگام و آگاهی از علل و نشانه‌های این بیماری نقش مهمی در پیشگیری از عوارض طولانی‌مدت آن دارد. در ادامه این مطلب از دکترتو همراه ما باشید که دقیق‌تر به بررسی این بیماری عفونی بپردازیم.

بیماری سوزاک چیست؟

بیماری سوزاک (به انگلیسی: gonorrhea) یک عفونت مقاربتی (STI) است که توسط باکتری Neisseria gonorrhoeae ایجاد می‌شود. این عفونت از طریق رابطه جنسی محافظت‌نشده منتقل شده و می‌تواند نواحی مانند مجرای ادرار، گلو، مقعد و دستگاه تناسلی را درگیر کند. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی (WHO)، تشخیص و درمان زودهنگام برای پیشگیری از عوارض طولانی‌مدت ضروری است.

علائم سوزاک چیست؟

بسیاری از افراد نمی‌دانند که چه زمان به سوزاک مبتلا شده‌اند، اکثر افراد مبتلا فاقد هرگونه علائم قابل‌توجهی هستند. گاهی علائمی بروز پیدا می‌کند که ظرف ۲ تا ۱۴ روز از زمانی که فرد در معرض آلودگی قرار می‌گیرد اتفاق می‌افتد. فردی که هیچ‌گونه علائمی ندارد نیز ناقل بیماری است و قابلیت انتقال آن را دارد. چنین فردی که خودش نیز اطلاعی از بیماری‌اش ندارد بیشتر احتمال دارد که بیماری را توزیع کند.

علائم سوزاک در کودکان و نوجوانان

موارد زیر ممکن است در برخی از کودکان و نوجوانان به دلیل نفوذ این باکتری رخ دهد:

• خونریزی از ناحیه تناسلی یا راست روده
• سوزش در هنگام ادرار
• قاعدگی نامنظم
• درد در قسمت تحتانی شکم که به طور معمول فقط دختران و زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد
• درد رکتوم

دچار ترشح و سوزش ادرار هستی؟ گلوت درد می‌کنه؟

همین حالا با متخصص مشورت کن.

فوق تخصص عفونی

علائم سوزاک در مردان

سوزاک در آقایان ممکن است تا چندین هفته علائمی نداشته باشد. معمولا علائم بیماری یک هفته بعد از انتقال عامل بیماری ظاهر می‌شوند. اولین نشانه قابل‌توجه بیماری در آقایان، سوزش و درد در هنگام ادرار است.

در موارد نادر، سوزاک به‌قدری ادامه می‌یابد که باعث آسیب به بدن می‌شود، به‌ویژه در مجاری ادراری و بیضه‌ها و بهتر است از قرص سوزاک ادراری استفاده کرد. این شرایط می‌تواند تا چند هفته پس از درمان علائم ادامه پیدا کند. همان‌طور که عفونت پیشرفت می‌کند، علائم دیگری بروز می‌کنند:

• تکرر ادرار و درد به دلیل سوزش ادرار
• ترشحات چرک مانند از آلت تناسلی (به رنگ سفید، زرد یا مایل به سبز)
• ورم یا قرمز شدن دهانه مجرای آلت
• تورم یا درد در بیضه‌ها
• گلودرد مداوم (مزمن)

علائم سوزاک در زنان

سوزاک در بانوان نیز معمولا علائم آشکاری به همراه ندارد. وقتی هم که علائم سوزاک در خانم ها بروز پیدا می‌کند، خفیف و مشابه دیگر بیماری‌ها است که تشخیص را پیچیده‌تر می‌کند. علائم سوزاک در خانم‌ها مشابه عفونت قارچی واژن یا عفونت باکتریایی است و مواردی مانند بروز علت درد در هنگام نزديكی هم می‌تواند از همین بیماری سرچشمه گرفته باشد. سایر علايم رایج عبارت‌اند از:

• افزایش ترشحات واژن (آبکی، کرم‌رنگ، یا کمی متمایل به سبز)
• احساس درد به علت سوزش واژن هنگام ادرار کردن
• تسریع و تکرر ادرار
• قاعدگی دردناک و سنگین‌
• لکه بینی بعد از رابطه جنسی (دیدن لکه خون در فاصله‌ی بین ۲ عادت ماهانه یا بعد از رابطه جنسی)
• گلودرد
• درد در هنگام رابطه جنسی
• درد شدید در بخش پایینی شکم یا لگن
• گسترش عفونت به علت خارش واژن

متن انگلیسی:
Typical symptoms of gonorrhoea include a thick green or yellow discharge from the vagina or penis, pain when peeing and, in women, bleeding between periods. But around 1 in 10 infected men and almost half of infected women do not experience any symptoms.
ترجمه فارسی:
علائم معمول سوزاک شامل ترشحات غلیظ سبز یا زردرنگ از واژن یا آلت تناسلی، درد هنگام ادرار کردن و در زنان، خونریزی بین دوره‌های قاعدگی است. اما حدود ۱ نفر از هر ۱۰ مرد آلوده و تقریباً نصف زنان آلوده هیچ علائمی را تجربه نمی‌کنند.

به نقل از nhs

علائم عفونت سوزاک در بارداری

سوزاک در حاملگی یکی از عارضه‌های دردناک است که ممکن است ناراحتی زیادی را برای خانم‌ها ایجاد کند. بهترین کار این است که هرچه سریع‌تر با دکتر متخصص زنان مشورت کنید تا علائم بیماری کاهش پیدا کند و درمان شود. علائم شایع عفونت باکتریایی نایسریا گونوره در بارداری شامل موارد زیر است:

• ادرار دردناک با سوزش
• ترشحات واژن سفید یا زرد با ظاهر غیرعادی
• درد لگن یا زیر شکم
• مقاربت دردناک

چرا سوزاک می گیریم و راه های انتقال سوزاک چیست؟

سوزاک به‌شدت مسری است و به‌راحتی از طریق روابط جنسی منتقل می‌شود. مشابه بقیه عوامل بیماری‌زا عفونت باکتریایی نایسریا گونوره نیز از طریق لمس منطقه آلوده روی بدن فرد بیمار قابل‌انتقال است. این عامل توانایی زیاد زنده ماندن خارج از بدن را ندارد. پس از طریق لمس اشیا مثل لباس قابل‌انتقال نیست. در ادامه به راه‌های اصلی انتقال این عفونت اشاره شده است:

• رابطه جنسی واژینال محافظت‌نشده: برقراری رابطه جنسی واژینال بدون استفاده از کاندوم، یکی از شایع‌ترین راه‌های انتقال سوزاک است. تماس مستقیم با ترشحات آلوده باعث ورود باکتری به بدن فرد سالم می‌شود.
• رابطه جنسی مقعدی محافظت‌نشده: در رابطه مقعدی بدون استفاده از کاندوم، احتمال انتقال باکتری به مخاط مقعد بسیار بالاست. این نوع تماس می‌تواند باعث بروز عفونت در ناحیه مقعد و رکتوم شود.
• رابطه جنسی دهانی: انجام رابطه دهانی بدون استفاده از محافظ (مانند کاندوم یا محافظ دهانی) می‌تواند باعث انتقال عفونت به گلو یا از گلو به اندام تناسلی شود. این روش می‌تواند عفونت‌های گلو و دهان را به دنبال داشته باشد.
• انتقال از مادر به نوزاد در حین زایمان: نوزادان می‌توانند هنگام عبور از کانال زایمان مادر آلوده، به سوزاک مبتلا شوند. این انتقال ممکن است منجر به عفونت چشمی شدید و حتی نابینایی در نوزادان شود.
• تماس با ترشحات آلوده از طریق وسایل مشترک (بسیار نادر): در موارد نادر، استفاده از حوله یا وسایل بهداشتی آلوده می‌تواند عامل انتقال باشد. این روش انتقال بسیار کم‌تر از روش‌های دیگر اتفاق می‌افتد.

تست تشخیص سوزاک چگونه است؟

اگر یک فرد به دلیل اینکه علائمی داشته یا در معرض عفونت قرارگرفته است به مراکز درمانی مراجعه کند، دکتر برای درمان سوزاک یا تست سوزاک برای بانوان، آزمایش چکاپ کامل زنان را دریافت می‌کند و از مردان نیز چکاپ کامل می‌گیرد. پزشک از فرد در مورد علائم و سابقه پزشکی می‌پرسد. همچنین آزمایشی انجام می‌شود که به یک نمونه ادرار یا یک سواب از آلت تناسلی، رحم، مجاری ادراری، مقعد یا بعضاً گلو نیاز دارد (آزمایش پاپ اسمیر نیز از دهانه رحم گرفته می‌شود).
اگر فردی مبتلا به سوزاک تشخیص داده شود، شریک جنسی وی نیز باید حتما آزمایش بدهد. برخی از تست‌های سوزاک می‌توانند از طریق کیت‌های تست خانگی انجام بگیرند. اگر به شما استفاده از کیت خانگی پیشنهاد شد، دقت کنید که تمام مراحل طبق دستورالعمل طی شود. ممکن است همزمان با آزمایش سوزاک از شما خواسته شود برای دیگر بیماری‌های مراقبتی نظیر کلامیدیا، سفلیس و یا ایدز نیز تست بدهید.

روش های درمانی بیماری سوزاک چه هستند؟

بزرگسالان مبتلا به سوزاک معمولا با آنتی بیوتیک درمان می‌شوند. اگرچه این باکتری در حال حاضر مقاومت بالایی نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها پیدا کرده است اما همچنان یکی از بهترین راه‌های درمانی به حساب می‌آید. سایر روش‌های درمانی نیز شامل درمان‌های خانگی و گیاهی هستند که هنوز نتیجه قابل استنادی از آن‌ها به دست نیامده است.

درمان انواع بیماری سوزاک	روش درمان
درمان سوزاک دهانی	درمان عفونت‌های دهان سخت‌تر از عفونت‌های تناسلی یا مقعدی است، اما می‌توان با آنتی‌بیوتیک‌های مناسب که توسط پزشک تجویز می‌شود، آن را درمان کرد.
روش درمان سوزاک پروستات	بیمارانی که مشکوک به بیماری عفونی در پروستاتت هستند، معمولا با یک دوز سفتریاکسون عضلانی و مصرف دو هفته داکسی سایکلین تحت درمان قرار می‌گیرند.
درمان سوزاک مقعدی	اولین روش درمانی آن، آنتی‌بیوتیک است. هنگامی که سفتریاکسون کمک‌کننده نباشد، داروهای جایگزین استفاده خواهند شد. اگرچه دارو عفونت را متوقف می‌کند، اما آسیب دائمی ناشی از بیماری را ترمیم نمی‌کند.
روش درمان سوزش سوزاک	اگر علائم سوزش و خارش داشته باشید، معمولاً بعد از چند روز درمان دارویی بهبود پیدا می‌کنید، اگرچه ممکن است دوره نقاهت آن تا ۲ هفته طول بکشد تا هر گونه درد در لگن یا بیضه‌ها به طور کامل از بین برود.

آیا بیماری سوزاک پس از درمان قابل برگشت است؟

بیماری سوزاک در صورت درمان کامل با آنتی‌بیوتیک‌های مناسب معمولاً به‌طور کامل بهبود می‌یابد، اما این به معنای مصونیت در برابر عفونت مجدد نیست. فردی که یک‌بار به سوزاک مبتلا شده و درمان شده است، همچنان در معرض عفونت مجدد قرار دارد؛ به‌خصوص اگر شریک جنسی آلوده باشد یا رابطه جنسی محافظت‌نشده ادامه یابد. همچنین، مقاومت آنتی‌بیوتیکی در برخی سویه‌های Neisseria gonorrhoeae به یک چالش جدی در درمان مؤثر این بیماری تبدیل شده است. رعایت نکات بهداشتی، استفاده از وسایل پیشگیری (مانند کاندوم) و درمان هم‌زمان شریک یا شرکای جنسی برای جلوگیری از بازگشت یا عفونت مجدد ضروری است.

آیا درمان سوزاک با عسل ممکن است؟

عسل به‌عنوان یک ماده طبیعی با خواص ضدباکتری و ضدالتهابی شناخته می‌شود و در طب سنتی برای تسکین برخی علائم مرتبط با سوزاک، مانند گلودرد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، هیچ شواهد علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد عسل می‌تواند به‌تنهایی سوزاک را درمان کند. سوزاک یک عفونت باکتریایی جدی است که نیاز به درمان با آنتی‌بیوتیک‌های تجویزشده توسط پزشک دارد. استفاده از عسل ممکن است به‌عنوان یک درمان مکمل برای کاهش برخی علائم مفید باشد، اما جایگزین درمان‌های پزشکی استاندارد نیست.

آیا سوزاک قابل درمان است؟

بله، سوزاک یک عفونت مقاربتی است که با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب با آنتی‌بیوتیک‌ها قابل درمان است. با این حال، برخی از موارد سوزاک به آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم هستند و ممکن است به بیش از یک دوره درمان نیاز باشد. تکمیل کامل دوره درمان و پیروی از دستورات پزشک برای جلوگیری از عوارض و انتقال بیماری به دیگران ضروری است

برای درمان سوزاک و جلوگیری از ناباروری همین امروز با متخصص مشورت کن.

دکتر سوزاک

درمان گیاهی و درمان خانگی سوزاک (درمان سوزاک در طب سنتی)

درمان سوزاک خانگی (مانند درمان سوزاک با عسل و درمان سوزاک با سیر) یا استفاده از داروهای بدون نسخه برای این عارضه وجود ندارد. هرکسی که احساس کند علائمی برای این بیماری دارد باید حتماً به متخصصین جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی) مراجعه کند تا قرص سیپروفلوکساسین جهت درمان سوزاک و درمان سریع سوزاک را تعیین کند.

متن انگلیسی: «Sexually active people can get gonorrhea through vaginal, anal, or oral sex without a condom with a partner who has gonorrhea.»
ترجمه فارسی:«افراد فعال جنسی ممکن است از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی بدون کاندوم با شریکی که سوزاک دارد به این بیماری مبتلا شوند.»

به نقل از سایت cdc.gov

درمان عفونت سوزاک برای شریک جنسی

شریک جنسی نیز باید تست و آزمایش بدهد. شریک جنسی شما حتی اگر علائمی نداشته باشد نیز داروی مشابه شما دریافت می‌کند. اگر شما بهبودی کامل هم پیدا کنند ولی شریک شما درمان نشود باز بیماری به شما منتقل می‌شود. سلامت جنسی مردان و زنان نیز بسیار اهمیت دارد و در روند پیشگیری و درمان بیماری موثر است.

درمان مریضی سوزاک نوزادان

نوزادانی که هنگام تولد این بیماری را از مادر دریافت می‌کنند، اغلب با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها قابل‌درمان هستند.
روش درمانی خانگی یا با استفاده از داروهای بدون نسخه برای این عارضه وجود ندارد.

انواع سوزاک کدامند؟

بر اساس محل آناتومیک، سوزاک را می‌توان به سه زیر گروه عفونت ادراری – تناسلی، خارج تناسلی و گنوکوکی تقسیم کرد. در جدول زیر به بررسی بعضی از آن‌ها پرداختیم:

• مقعد (مخرج): علائم شامل خارش مقعد، ترشحات چرک مانند و لکه‌های خون روشن روی دستمال توالت است.
• چشم‌ها: می‌تواند باعث سوزاک خفیف و درد چشم، حساسیت به نور و ترشحات چرک مانند از یکی یا هر دو چشم شود.
• سوزاک حلق، گلو و سوزاک دهانی: می‌تواند شامل درد گلو و ورم غدد لنفاوی گردن شود. درمان گلودرد سوزاک دهانی با آنتی‌بیوتیک و شربت صورت می‌گیرد.
• مفاصل: اگر یک یا چند مفصل با باکتری آلوده شوند، مفصل آلوده ممکن است متورم، گرم، قرمز و دردناک بشود، خصوصا در حین حرکت.
• سوزاک تناسلی: هر فرد فعال جنسی ممکن است به سوزاک تناسلی مبتلا شود. در صورت بروز نشانه‌هایی مانند سوزش در هنگام ادرار، زخم‌های غیر معمول یا بثورات پوستی باید رابطه جنسی را متوقف کرده و فوراً به پزشک مراجعه کنید.
• سوزاک واژن: درد یا حساسیت در ناحیه تحتانی شکم، خونریزی بین قاعدگی، پریودهای شدیدتر و خونریزی بعد از رابطه جنسی از علائم آن هستند.

عکس بیماری سوزاک در زنان و مردان

در این تصویر، باکتری‌های نایسریا گونوره‌آ، عامل بیماری سوزاک، زیر میکروسکوپ مشاهده می‌شوند. این باکتری‌ها به شکل دوتایی و شبیه دانه‌های قهوه هستند و معمولاً در سلول‌های سفید خون یا روی مخاط بدن یافت می‌شوند.

عوارض سوزاک چیست؟

سوزاک، در صورت عدم درمان، می‌تواند عوارض جدی و گاه جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد. در ادامه به مهم‌ترین عوارض آن به‌صورت بولت پوینت و همراه با توضیحات کوتاه پرداخته‌ایم:

• نازایی در خانم‌ها: عفونت سوزاک ممکن است منجر به بیماری التهابی لگن (PID) شود که به لوله‌های فالوپ آسیب می‌زند. این آسیب می‌تواند باعث نازایی یا افزایش خطر بارداری خارج از رحم شود.
• نازایی در آقایان: سوزاک می‌تواند باعث التهاب اپیدیدیم (مجاری انتقال اسپرم) شود. این التهاب در صورت درمان‌نشدن می‌تواند به نازایی دائمی منجر شود.
• گسترش عفونت به مفاصل و سایر نقاط بدن: عفونت سوزاک می‌تواند از طریق جریان خون به مفاصل، پوست و سایر اندام‌ها گسترش یابد. این وضعیت باعث درد شدید مفاصل، تب و بثورات پوستی می‌شود.
• افزایش احتمال ابتلا به ایدز (HIV): سوزاک با ایجاد التهاب و زخم در ناحیه تناسلی، ورود ویروس HIV به بدن را آسان‌تر می‌کند. افراد مبتلا به سوزاک، در معرض خطر بیشتری برای انتقال و ابتلا به ایدز هستند.
• عوارض در نوزادان: انتقال عفونت از مادر به نوزاد ممکن است باعث عفونت‌های چشمی شدید و حتی نابینایی شود. در برخی موارد، نوزاد ممکن است دچار عفونت‌های سیستمیک خطرناک شود.

داده‌ای یافت نشد.

راه های پیشگیری از بیماری سوزاک چیست؟

پیشگیری از سوزاک نقش مهمی در کاهش شیوع این بیماری و جلوگیری از عوارض جدی آن دارد. در ادامه به مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از این بیماری اشاره می‌کنیم:

• استفاده از کاندوم در هر رابطه جنسی: استفاده صحیح و مداوم از کاندوم در هر رابطه جنسی (واژینال، مقعدی یا دهانی) خطر انتقال سوزاک را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. کاندوم به‌عنوان یک سد محافظتی از تماس مستقیم با ترشحات آلوده جلوگیری می‌کند.
• آزمایش‌های منظم برای بیماری‌های مقاربتی: انجام آزمایش‌های دوره‌ای برای تشخیص زودهنگام بیماری‌های مقاربتی، ازجمله سوزاک، بسیار مهم است. این آزمایش‌ها به درمان سریع و جلوگیری از گسترش بیماری کمک می‌کنند.
• اجتناب از روابط جنسی پرخطر: خودداری از روابط جنسی با افرادی که سابقه بیماری مقاربتی دارند یا وضعیت سلامت آن‌ها مشخص نیست، ضروری است. آگاهی از وضعیت سلامت شریک جنسی به کاهش ریسک کمک می‌کند.
• آموزش و آگاهی درباره بیماری‌های مقاربتی: افزایش آگاهی درباره راه‌های انتقال و پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی نقش مؤثری در کاهش شیوع آن‌ها دارد. آموزش صحیح به نوجوانان و جوانان می‌تواند از رفتارهای پرخطر پیشگیری کند.
• عدم استفاده مشترک از وسایل شخصی: استفاده از وسایل بهداشتی شخصی مانند حوله یا لباس زیر به‌صورت مشترک می‌تواند خطر انتقال بیماری را افزایش دهد. رعایت بهداشت فردی در این زمینه ضروری است.

متن انگلیسی:
Not having sex and avoiding sexual activity is the surest way to prevent gonorrhea. But if you choose to have sex, use a condom during any type of sexual contact, including anal sex, oral sex or vaginal sex. Limit your number of sex partners.
ترجمه فارسی:
نداشتن رابطه جنسی و خودداری از هرگونه فعالیت جنسی، مطمئن‌ترین راه برای پیشگیری از سوزاک است. اما اگر تصمیم به برقراری رابطه جنسی دارید، در هر نوع تماس جنسی، از جمله رابطه مقعدی، دهانی یا واژینال از کاندوم استفاده کنید. همچنین، تعداد شرکای جنسی خود را محدود کنید.

به نقل از mayoclinic

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

سوزاک یک بیماری رایج باکتریایی است که اگر درمان نشود عواقب پرخطری به همراه دارد. در صورت بروز هرگونه علائم بهتر به مراکز درمانی و متخصصین جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی) مراجعه کنید. همچنین انجام تست‌های بیماری‌های مقاربتی به‌طور منظم و در فواصل زمانی معین به‌ویژه در افرادی که ازنظر روابط جنسی فعال هستند پیشنهاد شده است. اگر نیاز به درمان بیماری دارید، نگران نباشید. در دکترتو برای شما سیستم تعیین نوبت حضوری ازدکتر متخصص عفونی فراهم شده است. شما می‌توانید با بهترین پزشکان متخصص عفونی در شهر خود آشنا شوید و برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!