فهرست مطالب
تب حصبه عفونت جدی و مرگباری است که از باکتری سالمونلا تیفی ایجاد میشود. این بیماری معمولا از طریق آب یا غذای آلوده سرایت میکند، بهاین شکل که وقتی باکتری آن وارد دستگاه گوارش شود تکثیر شده و از آنجا در جریان خون منتشر میشود. شهرنشینی و تغییرات اقلیمی از جمله فاکتورهای بالقوه افزایش بار جهانی حصبه هستند. بهعلاوه اینکه، افزایش مقاومت به درمان آنتیبیوتیک باعث سهولت انتشار و سرایت حصبه در جوامع فاقد آب آشامیدنی سالم یا امکانات بهداشتی میشود. این بیماری بیشتر در کشورهای درحال توسعه و جهان سومی تهدید جدی برای سلامتی بهشمار میآید.
تب حصبه که در دسته بیماریهای گوارشی قرار دارد، توسط متخصص عفونی معاینه و درمان میشود. در این زمینه متخصصان دکترتو بهترین انتخاب برای شما خواهند بود. اگر علائم مشکوکی دارید، باید با متخصص بیماریهای عفونی مشورت کنید. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوهبر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی با دکتر عفونی وجود دارد.
حصبه چیست؟
سالمونلا تیفی باکتری عامل این بیماری است که همان باکتری باعث مسمومیت غذایی سالمونلا بهشمار میآید. تب حصبه بهشدت مسری است و از طریق مدفوع یا گاهی ادرار منتقل میشود. مصرف آب یا غذایی که با میزان کمی مدفوع یا ادرار آلوده شده باشد، میتواند باعث ابتلا و انتشار تب تیفوئید شود.
علائم حصبه
علائم اصلی تب حصبه عبارتند از:
- دمای بالای بدن که بهتدریج روزانه بیشتر میشود. حتما تب در ناحیه شکم و سر کودک را جدی بگیرید.
- سردرد: دلایل سردرد مختلف بوده و حتما باید با علائم دیگر بررسی شود.
- درد و گرفتگی عضلانی عمومی
- خستگی شدید: دلیل خستگی زیاد ممکن است بیماری عفونی مانند حصبه باشد.
- سرفه
- یبوست: گاهی علت یبوست شدید عفونت است.
با افزایش میزان عفونت، اشتهای فرد کم شده و احساس مریضی، شکم درد و اسهال به سراغش میآیند. عدهای هم دچار بثورات پوستی میشوند. عدم درمان بیماری باعث تشدید علائم شده و ریسک عوارض خطرناک و مرگبار بیماری دوبرابر میشود.
علائم حصبه در بزرگسالان
علائم حصبه در فاصله ۶ تا ۳۰ روز بعد از ابتلا در فرد ظاهر میشوند که نشانههای آن در بزرگسالان شبیه علائم کلی تب بالا، یبوست، ضعف، تهوع، کاهش اشتها، درد استخوان، یبوست و سردرد است.
حصبه در کودکان
حصبه در کودکان بعد از دوره نهفتگی ۷ تا ۱۴ روزه با تب ۳۹ درجه بروز میکند و کمکم تا ۴۰ درجه بالا میرود و معمولا تا ۴ هفته روی همین سطح میماند. از علائم حصبه در کودکان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد شکم
- سردرد
- ضعف
- اسهال یا یبوست
- جوشهای برجسته روی سینه و شکم که معمولا از هفته دوم بیماری ظاهر میشوند.
عدم درمان بیماری احتمال سوراخشدن روده یا خونریزی را بهدنبال دارد.
عامل بیماری حصبه چیست؟
بهبود شرایط زندگی و ظهور آنتیبیوتیکها باعث کاهش چشمگیر میزان مرگومیر ناشی از تب حصبه در کشورهای پیشرفته شدند. هرچندکه این بیماری هنوز هم در بیشتر جوامع در حال توسعه آفریقا، نواحی شرق مدیترانه، آسیای جنوب شرقی و نواحی غربی اقیانوس آرام یک بیماری و مشکل سلامت عمومی محسوب میشود.
براساس آمار سال ۲۰۱۹، سالانه ۹ میلیون مورد ابتلا به تب حصبه دیده میشود که مرگ ۱۱۰ هزار نفر در هر سال را به دنبال دارد. ریسک تیفوئید در جوامعی که دسترسی به آب سالم و بهداشت ندارند بالاتر است و کودکان بیشتر از بزرگسالان در معرض خطر قرار دارند.
عامل این بیماری گوارشی نوعی باکتری بهنام سالمونلا انتریکا تیفی است که از طریق مدفوع یا ادرار فرد ناقل باکتری منتقل میشود.
چه کسانی ناقل تب تیفوئید هستند؟
متخصص عفونی برای درمان بیماری گوارشی، آنتیبیوتیک تجویز میکند. علیرغم بهبود ممکن است باکتری در بدن برخیها باقی بماند که ناقل مزمن این بیماری محسوب میشوند. یعنی افرادی که علائم ابتلا به این نوع از بیماریهای دستگاه گوارش در آنها دیده نشده اما همچنان باکتریهای بیماری از طریق مدفوع آنها پخش میشوند ناقل تب تیفوئید هستند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر با شخص ناقل حصبه در ارتباط بودهاید یا علائم مشکوکی مانند استفراغ و اسهال شدید دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا اقدامات درمانی انجام شود.
برای بررسی علائم بیماری حصبه به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
برای بررسی علائم این بیماری گوارشی باید به متخصص عفونی یا دکتر گوارش مراجعه کنید. پزشکان دکترتو با تجربه و دانش کافی، میتوانند بهترین روند درمانی را برای بیمار تجویز کنند. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوهبر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین دکتر عفونی و متخصص گوارش وجود دارد.
تشخیص انواع بیماری حصبه
برای تشخیص انواع بیماری حصبه باید آزمایشهای تشخیصی مثل کشت خون، کشت مغز استخوان، کشت ادرار و مدفوع، و آزمایش سرمی (ویدال) انجام شود. برای تشخیص قطعی این بیماری عفونی باکتری سالمونلا تیفی با کشت خون یا کشت مغز استخوان جدا میشود. معمولا آزمایش مغز استخوان در مواردی تجویز میشود که نتایج سایر آزمایشها نامشخص باشد چرا که آزمایش زمانبر و دردناکی است.
درمان حصبه
تب تیفوئید را میتوان با آنتیبیوتیکها درمان کرد. مقاومت آنتیبیوتیکی معمولا باعث میشود که روشهای درمانی سختتر و گرانتر شوند. حتی وقتی که علائم این تب ازبین بروند باز هم فرد ناقل باکتری تیفوئید خواهد بود یعنی از طریق باکتریهای موجود در مدفوع، بیماری را به دیگران منتقل میکند. روشهای درمان حصبه عبارتند از:
- مصرف آنتیبیوتیک طبق تجویز و نسخه متخصص عفونی
- شستشوی دستها با آب و صابون بعد از دستشویی و پرهیز از تهیه و سرو غذا برای دیگران تا شانس سرایت عفونت به دیگران پایین بیاید.
- حتما زیر نظر متخصص عفونی آزمایش بدهند تا مطمئن شوند که باکتری عامل تیفوئید در بدنشان هست یا خیر.
بهترین قرص برای حصبه
بهترین قرصی که برای درمان این بیماری عفونی تجویز میشود، استاتین است که برای کاهش کلسترول خون هم مصرف میشود.
کورتیکو استروئید برای درمان حصبه
نخستین داروهایی که متخصص عفونی برای درمان حصبه تجویز میکند کورتیکواستروئیدها هستند که با تحریک سیستم ایمنی باعث افزایش پلاکتهای خونی میشوند. کورتیکواستروئیدهای موضعی هم برای درمان راشهای پوستی ناشی از این بیماری عفونی کاربرد دارند.
آیا برای درمان حصبه طحال برداشته می شود؟
درصورتیکه دارودرمانی برای درمان حصبه ترومبوسیتوپنیک جواب ندهد، پزشک برداشتن طحال را توصیه میکند. برداشتن طحال که اندام اصلی برای حذف پلاکتها است باعث افزایش سریع تعداد پلاکتهای خون میشود. برداشتن طحال ریسک عفونت دارد. در مواردی که وضع بیمار اورژانسی باشد و خونریزی شدید شود، تزریق پلاکت، کورتیکواستروئیدها و ایمونوگلوبین باید جزء اقدامات درمانی باشد.
درمان بیماری حصبه با داروی گیاهی
طب سنتی در کنار علم پزشکی جدید دستورات درمانی برای مقابله با این بیماری عفونی دارد:
- کمپرس سرد برای کاهش دمای بدن
- مصرف آب و مایعات بیشتر
- مصرف آب حاوی قند و نمک برای جبران ضعف ناشی از اسهال
- مصرف ترکیب سرکه سیب و عسل با آب قبل از وعده غذایی به مدت ۷ روز
- مصرف ۲ حبه سیر با معده خالی (برای کودکان و زنان باردار ممنوع است.)
- روزی ۳ وعده چای زنجبیل تا زمان بهبودی
- مصرف دمنوش جوانه میخک برای یک هفته
- مصرف ترکیب ۲ عدد موز لهشده با نصف لیوان ماست و یک قاشق چایخوری عسل تا زمان بهبودی
- ۲ بار در روز بهمدت ۲ هفته یک لیوان دوغ را با ۲ قاشق چایخوری آب گشنیز تازه ترکیب کرده و میل کنید.
- برای پایینآوردن دمای بدن یک موز را با یک لیوان دوغ ترکیب کرده و دو بار در روز میل کنید.
- مصرف محصولات لبنی برای افرادی که اسهال دارند ممنوع است.
- مصرف غذاهای فیبردار در صورت یبوست
- مصرف نوشابههای گازدار، غذاهای پرادویه، چای و نوشیدنیهای کافئینی و الکلی ممنوع است.
درمان حصبه در طب اسلامی
طب اسلامی نسخههای مختلفی برای درمان حصبه دارد که در اینجا نسخه درمانی چهار روزهای را آوردهایم:
- نسخه روز اول: بنفشه، زوفا، عناب، ترنجبین، اصلالسوس و پرسیاوشان را باهم ترکیب کرده و بجوشانید. میتوانید همراه با شکر سرخ، گز علفی، گل ختمی، گل پنیرک، روغن بادام شیرین، روغن خوراکی و نمک طعام استفاده کنید.
- نسخه روز دوم: مصرف مسهل حاوی ترنجبین، مغز فلوس، نیلوفر، گل سرخ، بنفشه، روغن بادام شیرین، عناب سپستان و دانه.
- نسخه روز سوم: جوشانده گیاهی منضج حاوی زوفا، نیلوفر، اصل السوس، عناب سپستان و ترنجبین. افرادی که طبع گرم دارند بهتر است بهجای ترنجبین، بیدخشت یا شیرخشت را جایگزین کنند.
- نسخه روز چهارم: تکرار مسهل فلوس روز دوم
این نسخه بنا به شرایط و خواست بیمار و نظر پزشک قابل تغییر است. معمولا توصیه طب اسلامی مصرف مسهل در مواقعی است که فرد احساس خفگی داشته باشد. در غیر این صورت مصرف مسهل را از روز پنجم تا روز هشتم با همین روش ادامه دهید. مصرف مسهل از روز هشتم به بعد توصیه نمیشود. یادتان باشد که برای انجام هرگونه درمان گیاهی، خانگی و طب سنتی و اسلامی حتما باید با پزشک متخصص مشورت کنید.
درمان خانگی حصبه در کودکان
روشهای درمان خانگی حصبه در کودکان همانند همان روشهای درمان عمومی این بیماری است که باید سراغ کمپرس آب سرد، افزایش مصرف مایعات و مصرف غذاهای مقوی بروید.
عوارض بیماری حصبه
این بیماری عفونی و گوارشی باعث ایجاد تب دائمی شده و عوارض جدی و خطرناکی دارد. بیشترین میزان تلفات در کودکان زیر ۴ سال مشاهده میشود و ۲ تا ۵ درصد افراد بعد از بهبودی همچنان ناقل هستند. از عوارض این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- برادیکاردی
- درد و مشکلات گوارشی جدی
- مشکلات پوستی
- اختلال مغزی
- ذاتالریه یا انواع پنومونی
انواع حصبه
بهطورکلی دو نوع حصبه داریم. تب تیفوئید و تب پاراتیفوئید که هردو تب رودهای محسوب میشوند. تیفوئید و پاراتیفوئید عفونتهای سیستمیکی هستند که بهخاطر مصرف غذا یا آب آلوده به باکتری سالمونلا بهوجود میآیند.
پیشگیری از بیماری حصبه
برای پیشگیری از این بیماری از واکسن حصبه استفاده میشود که از نوزاد ۶ ماهه تا بزرگسالان ۴۵ تا ۶۵ ساله آن را تزریق میکنند. برای پیشگیری از ابتلا به این باکتری در مواقع سفر به مناطق محروم این دستورالعملها را رعایت کنید:
- مطمئن شوید که غذا کاملا پخته و داغ سرو شود.
- مصرف لبنیات خام ممنوع است. فقط شیر پاستوریزه یا جوشیده مصرف کنید.
- اگر از سلامت آب آشامیدنی مطمئن نیستید، آن را بجوشانید، یا اینکه از یک گندزدای مناسب استفاده کنید.
- دستها را به صورت مرتب و کاملا با صابون و مایع بشویید، بهخصوص بعد دستشویی و اگر به حیوانات خانگی یا حیوانات مزرعه دست زده باشید.
- میوهها و سبزیجات را بهدقت بشویید؛ بهخصوص اگر قرار است بهشکل خام مصرف کنید. در صورت امکان، میوه و سبزیجات را بعد پوست گرفتن میل کنید.
واکسن حصبه
واکسن حصبه نوعی واکسن تزریقی برای پیشگیری از تب تیفوئیدی است. دو مدل واکسن حصبه داریم:
- Ty21a نوعی واکسن زنده برای تززریق خوراکی
- واکسن پلی ساکارید کپسولی تزریقی
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
تب حصبه نوعی بیماری عفونی است که از طریق باکتری سالمونلا تیفی ایجاد میشود. علت اصلی این بیماری کمبود بهداشت و آب آشامیدنی سالم است، مشکلی که بیشتر در کشورهای درحالتوسعه دیده میشود. مصرف غذا یا آب آلوده به مدفوع فرد مبتلا باعث سرایت این بیماری واگیردار میشود. تب دائمی، سردرد، درد شکم، یبوست و در مواردی اسهال از علائم این بیماری گوارشی هستند که معمولا با آنتیبیوتیک درمان میشود.
این بیماری ممکن است عوارض جدی و مرگباری بهدنبال داشته باشد، به همین منظور در صورت مشاهده علائم حتما به متخصص عفونی یا دکتر گوارش مراجعه کرده و درمان را شروع کنید. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوهبر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین متخصص گوارش یا مشاوره آنلاین دکتر عفونی وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام.وقت بخیر ..پسر ۱۱ساله من دچار تب ودل درد حالت تهوع و سرگیجه داشت با تب ۳۹درجه به پزشک مراجعه کردیم .که تشخیص بعد از آزمایشات تب حصبه هست .والان دارو تجویز شد .در سونو کبد و طحال بزرگ دیده شده.ایا مشکل خطرناکی هست .الان زیر نظر پزشک هستن
سلام
بله حصبه بیماری خطرناکی است
ولی قابل کنترل و درمان است
و حتمن زیر نظر پزشک درمان را کامل کنید
آیامردانی که بیماری حصبه داشته باشندباآمیزش جنسی باهمسرخود
انتقال بیماری صورت میگیرد
سلام
بله
این بیماری واگیر دار بوده و از طریق تماس فقابل انتقال است
مهمترین کار اولویت قرار دادن درمان ایشان است
ممکن است خطرناک باشد
متخصص عفونی
آیامردانی که بیماری حصبه داشته باشندباآمیزش جنسی باهمسرخود
انتقال بیماری صورت میگیرد
دوست عزیز
بله
این بیماری واگیر دار بوده و از طریق تماس فقابل انتقال است
مهمترین کار اولویت قرار دادن درمان ایشان است
ممکن است خطرناک باشد
متخصص عفونی