فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
آبله مرغان یکی از عفونتهای شایع ویروسی است که اغلب در دوران کودکی بروز میکند و با بثورات پوستی خارشدار، تب و احساس ناخوشی عمومی همراه است. این بیماری معمولاً خفیف است، اما میتواند در برخی گروهها مانند بزرگسالان، نوزادان و زنان باردار شدت بیشتری داشته باشد. شناخت علائم آبله مرغان در مراحل مختلف بیماری، از بروز اولیه تا بهبود کامل، نقش مهمی در تشخیص زودهنگام و مراقبت مناسب از بیمار دارد. در این مقاله، بهطور کامل با نشانههای آبله مرغان در سنین مختلف و تفاوت شدت علائم در هر گروه آشنا میشوید.
علائم آبله مرغان چیست؟
علائم آبله مرغان معمولاً ۱۰ تا ۲۱ روز پس از تماس با ویروس ظاهر میشوند و اغلب خفیف اما بهوضوح قابلتشخیص هستند. نخست تب خفیف، بیحالی و کاهش اشتها بروز میکند و پس از آن بثورات پوستی مشخص آغاز میشوند. این بثورات ابتدا بهصورت لکههای قرمز کوچک ظاهر شده و سپس به تاولهای پر از مایع تبدیل میشوند که بعد از چند روز خشک شده و دَلَمه میبندند. بثورات معمولاً ابتدا روی صورت، سینه و پشت دیده میشوند و سپس به سایر قسمتهای بدن گسترش مییابند. خارش شدید از علائم شایع و آزاردهنده این بیماری است. علائم و نشانه های آبله مرغان عبارتاند از:
- احساس ناراحتی عمومی و تحریکپذیری در کودکان
- تب خفیف تا متوسط
- خستگی و بیحالی
- بیاشتهایی
- سردرد
- بثورات پوستی تاولی و خارشدار
متن انگلیسی:
به نقل از kidshealth
«Chickenpox is a viral infection that causes fever and an itchy rash with spots all over the body.»
ترجمه متن:
«آبله مرغان یک عفونت ویروسی است که باعث تب و بثورات خارشدار با لکههایی در سراسر بدن می شود.»
۱. احساس ناراحتی و تحریک پذیری در آبله مرغان
احساس ناراحتی و تحریکپذیری یکی از نخستین علائم آبلهمرغان است که معمولاً پیش از ظاهر شدن جوشها بروز میکند. این حالت بهدلیل تب، خستگی و پاسخ سیستم ایمنی بدن به ویروس ایجاد میشود و باعث میگردد کودک یا بزرگسال مبتلا بیقرار، حساس و زودرنج شود. در این دوره، فرد تمایل کمتری به فعالیت دارد و ممکن است نیاز بیشتری به استراحت یا خواب احساس کند. فراهم کردن محیطی آرام، تهویه مناسب، مصرف مایعات کافی و پوشیدن لباسهای سبک نخی میتواند به کاهش این ناراحتی کمک کند. با بهبود بثورات و کاهش تب، احساس تحریکپذیری نیز بهتدریج برطرف میشود.
۲. تب در مراحل اولیه آبله مرغان
تب در مراحل اولیه آبلهمرغان یکی از نخستین علائمی است که پیش از ظاهر شدن بثورات پوستی یا همزمان با آن بروز میکند. این تب معمولاً خفیف تا متوسط است و بین ۳۷٫۵ تا ۳۹ درجه سانتیگراد متغیر بوده و حدود دو تا چهار روز ادامه دارد. علت آن واکنش طبیعی بدن در برابر ویروس واریسلا زوستر است. در این مرحله، کودک یا فرد مبتلا ممکن است احساس ضعف، بیحالی و بیاشتهایی نیز داشته باشد. استفاده از استامینوفن طبق نظر پزشک برای کاهش تب مجاز است، اما باید از مصرف آسپرین در کودکان خودداری شود، زیرا خطر بروز سندرم ری را افزایش میدهد. نوشیدن مایعات خنک، استراحت کافی و پوشیدن لباسهای سبک به کنترل تب و بهبود حال عمومی کمک میکند.
۳. خستگی و بی حالی در زمان ابتلا به آبله مرغان
احساس خستگی و بیحالی یک نشانه آبله مرغان است که در نتیجه درگیری سیستم ایمنی و تب ایجاد میشود. این حالت معمولاً در روزهای ابتدایی بیماری بیشتر است و با شروع بهبود بثورات کاهش مییابد. کودک ممکن است تمایلی به بازی یا فعالیت نداشته باشد و نیاز بیشتری به خواب پیدا کند. تغذیه سبک، مصرف مایعات، و استراحت در محیطی آرام به کاهش بیحالی کمک میکند. در بیشتر موارد این علامت موقتی است و پس از خشک شدن تاولها برطرف میشود.
۴. بی اشتهایی در مبتلایان به آبله مرغان
بیاشتهایی در مبتلایان به آبلهمرغان علامتی شایع است که معمولاً همزمان با تب، خستگی و زخمهای دهانی بروز میکند. در این مرحله، کودک یا بزرگسال ممکن است تمایل خود را به غذا از دست بدهد و فقط مایعات یا خوراکیهای نرم را ترجیح دهد. تب و ناراحتی عمومی باعث کاهش اشتها میشود و زخمهای دهان نیز بلع را دردناک میکنند. مصرف سوپهای رقیق، پوره، میوه نرم و مایعات خنک مانند آب یا دوغ کمچرب به تأمین انرژی و پیشگیری از کمآبی بدن کمک میکند. معمولاً با فروکش کردن تب و بهبود زخمها، اشتها بهتدریج بازمیگردد و نیازی به اجبار در خوردن نیست، بلکه تأکید بر دریافت مایعات کافی اهمیت بیشتری دارد.
۵. سردرد در مراحل بیماری آبله مرغان
سردرد یکی از علائم شایع و اولیه در آبلهمرغان است که معمولاً همزمان با تب یا کمی پیش از بروز بثورات پوستی ظاهر میشود. این علامت بیشتر در کودکان بزرگتر و بزرگسالان دیده میشود و به دلیل تب، کمآبی بدن یا واکنش التهابی سیستم ایمنی ایجاد میگردد. شدت سردرد معمولاً خفیف تا متوسط است و با استراحت، مصرف مایعات کافی و استفاده از استامینوفن طبق نظر پزشک کاهش مییابد. باید از مصرف آسپرین در کودکان مبتلا به آبلهمرغان پرهیز شود، زیرا خطر بروز سندرم ری را افزایش میدهد. در صورتی که سردرد شدید، طولانیمدت یا همراه با علائمی مانند تهوع، گیجی یا سفتی گردن باشد، ارزیابی فوری پزشکی برای اطمینان از نبود عوارض عصبی ضروری است.
۶. بثورات تاولی و خارش دار آبله مرغان
بثورات پوستی مشخصه اصلی آبلهمرغان است و بهصورت لکههای قرمز آغاز میشود که بهتدریج به تاولهای شفاف و سپس دلمههای قهوهای تبدیل میشوند. این جوشها معمولاً با خارش شدید همراه هستند و در چند مرحله ظاهر میشوند، بهطوریکه همزمان روی بدن جوشهای تازه و خشکشده دیده میشود. بثورات ابتدا در تنه، صورت و پوست سر ظاهر شده و سپس به اندامها گسترش مییابد. برای کاهش خارش میتوان از لوسیون کالامین، کمپرس سرد یا داروهای آنتیهیستامین طبق نظر پزشک استفاده کرد. جلوگیری از خاراندن پوست مانع عفونت ثانویه و باقیماندن جای جوش میشود.
| مرحله | علائم | توضیح کوتاه |
|---|---|---|
| پیشنشانه | تب، خستگی، بیاشتهایی، سردرد، گلودرد | این علائم معمولاً ۱ تا ۲ روز قبل از جوشها ظاهر میشوند. |
| شروع ضایعات جلدی | نقاط قرمز یا صورتی که به برجستگی و سپس تاولهای پر از مایع تبدیل میشوند. | ضایعهها بهترتیب از ماکول به پاپول، وزیکول و در نهایت دلمه تبدیل میشوند. |
| گسترش ضایعات | جوشها از صورت، سینه و پشت آغاز شده و به کل بدن گسترش مییابند. | ضایعات ممکن است در دهان، پوست سر یا ناحیه تناسلی هم دیده شوند. |
| خارش شدید | ضایعات بسیار خارشدار و در مراحل مختلف (تازه، تاولی، دلمه) همزمان وجود دارند. | خارش در کودکان شدیدتر و در چند موج ظاهر میشود. |
| دلمه و بهبودی | تاولها خشک و به دلمه تبدیل میشوند و خارش کاهش مییابد. | بهبودی معمولاً در ۵ تا ۱۰ روز کامل میشود. |
| موارد شدید | تب بالا، درد عضلانی، بیحالی شدید، احتمال عفونت یا ذاتالریه | در بزرگسالان و افراد با ایمنی ضعیف شایعتر است. |
علائم اولیه آبله مرغان
علائم اولیه آبله مرغان معمولاً پیش از ظاهر شدن بثورات پوستی بروز میکنند و نشاندهنده آغاز عفونت ویروسی هستند. این مرحله که دوره پیشدرآمد نام دارد، معمولاً یک تا دو روز پیش از بروز تاول آبله مرغان رخ میدهد و با علائمی شبیه سرماخوردگی آغاز میشود. در این زمان فرد ممکن است تب خفیف تا متوسط داشته باشد، احساس خستگی کند و بیاشتها شود. همچنین درد بدن، سردرد و تحریکپذیری بهویژه در کودکان شایع است. در برخی افراد نیز گلودرد و بیقراری پیش از ظاهر شدن ضایعات پوستی دیده میشود. علائم اولیه آبله مرغان عبارتاند ار:
- تب خفیف یا متوسط
- سردرد و درد بدن
- بیاشتهایی و بیحالی
- تحریکپذیری و بیقراری
- گلودرد یا احساس ناراحتی عمومی
- آغاز بثورات خفیف در ناحیه سینه یا صورت

علائم آبله مرغان در کودکان
علائم آبله مرغان در کودکان معمولاً خفیفتر از بزرگسالان است، اما بهدلیل شیوع بالاتر در این گروه سنی، آگاهی از نشانهها اهمیت دارد. در ابتدا کودک ممکن است کمی بیحال شود، اشتهایش کاهش یابد و دچار تب خفیف شود. پس از یک تا دو روز، بثورات پوستی قرمز و خارشدار ظاهر میشوند که بهتدریج به تاولهای کوچک پر از مایع تبدیل میشوند. این تاولها پس از چند روز خشک شده و دَلَمه میبندند. خارش شدید ممکن است کودک را بیقرار کند و خواب را مختل سازد. علائم آبله مرغون در کودکان شامل موارد زیر است:
- تب خفیف یا متوسط
- خارش و بثورات پوستی چندمرحلهای
- بیحالی و کاهش انرژی
- بیاشتهایی و امتناع از غذا خوردن
- بیقراری، زودرنجی و بیخوابی شبانه
- گلودرد خفیف یا درد شکم در برخی کودکان

علائم اولیه آبله مرغان در نوزادان
علائم اولیه آبله مرغان در نوزادان معمولاً مبهمتر از کودکان بزرگتر است و ممکن است در ابتدا با سرماخوردگی یا تحریک پوستی اشتباه گرفته شود. نوزاد در مراحل ابتدایی ممکن است بیقرار شود، کمتر بخوابد و اشتهایش کاهش یابد. تب خفیف یا متوسط، بیحالی و گریههای غیرعادی از نخستین نشانهها هستند. پس از یک تا دو روز، لکههای قرمز کوچک روی پوست ظاهر میشوند که بهتدریج به تاولهای کوچک پر از مایع تبدیل میگردند. در نوزادانی که سیستم ایمنی ضعیفتری دارند، بیماری ممکن است شدیدتر پیش برود و نیاز به ارزیابی پزشک دارد. علائم اولیه آبله مرغان در نوزادان را در ادامه بررسی میکنیم:
- تب خفیف و بیقراری
- بیاشتهایی یا امتناع از شیر خوردن
- خواب کوتاه و ناآرام
- گریههای غیرمعمول و حساسیت به لمس پوست
- لکههای قرمز اولیه روی صورت یا تنه
- خستگی و بیحالی بدون علت مشخص
علائم آبله مرغان در بزرگسالان
علائم آبله مرغان در بزرگسالان معمولاً شدیدتر از کودکان است و ممکن است با عوارض بیشتری همراه باشد. در مراحل اولیه، تب بالا، سردرد، درد بدن و احساس خستگی ظاهر میشود. پس از یک تا دو روز، بثورات پوستی بهصورت لکههای قرمز روی تنه، صورت و اندامها دیده میشوند که به تاولهای پر از مایع تبدیل میگردند و سپس خشک میشوند. خارش شدید، درد عضلانی و بیاشتهایی از نشانههای شایع هستند. در بزرگسالان، احتمال بروز عفونتهای ثانویه پوستی، ذاتالریه ویروسی و التهاب مغز بیشتر است و نیاز به مراقبت پزشکی دارد. علائم آبله مرغان در بزرگسالان عبارتاند:
- تب بالا و لرز
- درد عضلانی و بدندرد
- سردرد شدید
- بثورات تاولی گسترده و دردناک
- خارش شدید
- خستگی و بیحالی قابلتوجه
- در موارد شدید: سرفه، تنگی نفس یا گیجی
علائم آبله مرغان در بارداری
علائم آبله مرغان در دوران بارداری مشابه افراد دیگر است، اما به دلیل تغییرات سیستم ایمنی، ممکن است شدت بیماری در زنان باردار بیشتر باشد. نشانهها معمولاً با تب، خستگی، سردرد و درد بدن آغاز میشوند و سپس بثورات پوستی مشخصه بیماری ظاهر میگردند. این بثورات به صورت دانههای قرمز کوچک شروع شده و به تاولهای مایعدار تبدیل میشوند که طی چند روز خشک و دلمه میبندند. علائم شایع آبله مرغان در بارداری شامل موارد زیر است:
- تب و بیحالی
- سردرد و بدندرد
- بثورات پوستی خارشدار در صورت، تنه و اندامها
- بیاشتهایی و احساس ناخوشی عمومی
علائم آبله مرغان خفیف
آبله مرغان خفیف معمولاً در افرادی دیده میشود که سیستم ایمنی قوی دارند یا قبلاً واکسن آبله مرغان دریافت کردهاند. در این حالت، علائم نسبتاً سبک و کوتاهمدت هستند و ممکن است حتی بدون تب یا با بثورات محدود بروز کنند. بیمار معمولاً احساس خستگی خفیف دارد و بثورات پوستی کمتر و سریعتر بهبود مییابند. تاولها ممکن است کوچکتر و کمتعداد باشند و خارش نیز شدت زیادی نداشته باشد. این نوع از بیماری بهطور معمول بدون عارضه خاصی بهبود مییابد. علائم آبله مرغان خفیف عبارتاند از:
- تب خفیف یا بدون تب
- تعداد کم تاولها
- خارش ملایم
- بیحالی یا خستگی خفیف
- بهبود سریع بثورات طی چند روز
- دوره کوتاهتر بیماری نسبت به حالت معمول

انواع روش های درمان آبله مرغان
جوش آبله مرغان چه شکلی است؟
جوشهای آبلهمرغان (واریسلا) ظاهری بسیار مشخص دارند و معمولاً در چند مرحله تغییر شکل میدهند. این ضایعات پوستی بهصورت تدریجی ظاهر میشوند و در بدن ممکن است همزمان در مراحل مختلف دیده شوند. ویژگیهای ظاهری آنها عبارتاند از:
- ابتدا به شکل لکههای قرمز و کوچک (ماکول) روی پوست دیده میشوند، اغلب ابتدا در صورت، سینه یا پشت
- سپس به برجستگیهای قرمز و برجسته (پاپول) تبدیل میشوند
- طی چند ساعت یا روز، این برجستگیها به تاولهای شفاف و پر از مایع (وزیکول) بدل میشوند
- مایع داخل تاول بهتدریج کدر یا چرکی میشود
- در نهایت تاولها ترکیده و خشک میشوند و دلمهٔ قهوهای یا زرد رنگ تشکیل میدهند
ضایعات آبلهمرغان معمولاً بهشدت خارشدار هستند و ممکن است در چندین ناحیه از بدن شامل پوست سر، دهان، بازوها، پاها و حتی ناحیه تناسلی دیده شوند. جوشها بهصورت گروهی و در مراحل مختلف رشد ظاهر میشوند، که این ویژگی یکی از نشانههای تشخیصی مهم در تمایز آن از سایر بثورات پوستی است.

علائم آبله مرغان بعد از چند روز ظاهر میشود؟
علائم آبله مرغان معمولاً بین ۱۰ تا ۲۱ روز پس از تماس با ویروس واریسلا زوستر ظاهر میشوند، اما در بیشتر موارد این بازه حدود ۱۴ تا ۱۶ روز است. در ابتدا، فرد ممکن است علائمی شبیه به سرماخوردگی مانند تب خفیف، بیحالی، سردرد و کاهش اشتها داشته باشد. پس از یک تا دو روز از بروز این علائم اولیه، بثورات پوستی خاص آبله مرغان بهصورت دانههای قرمز کوچک ظاهر میشوند که بهتدریج به تاولهای پر از مایع تبدیل میگردند. این تاولها معمولاً ابتدا در ناحیه تنه و صورت دیده میشوند و سپس به سایر قسمتهای بدن گسترش پیدا میکنند. در نهایت، تاولها خشک شده و به دَلَمه تبدیل میشوند. شدت علائم ممکن است بسته به سن، وضعیت ایمنی بدن و سابقه واکسیناسیون متفاوت باشد.

راه های انتقال آبله مرغان را بشناسیم.
نتیجه گیری
آبله مرغان معمولاً بیماری خفیفی است که با تب، خستگی و بثورات خارشدار شناخته میشود. بیشتر افراد، بهویژه کودکان، بدون نیاز به درمان خاصی طی یک تا دو هفته بهبود پیدا میکنند. اما آشنایی با علائم اولیه، مثل تب و بیحالی قبل از ظاهر شدن جوشها، کمک میکند زودتر بیماری تشخیص داده شود و از انتقال آن به دیگران جلوگیری گردد. مراقبت از پوست، مصرف مایعات کافی و استراحت نقش مهمی در کاهش ناراحتیها و پیشگیری از عفونت دارند. در صورت تب بالا، عفونت پوستی یا طولانی شدن علائم، لازم است حتماً با پزشک مشورت کنید.
دکترتو مراقب سلامت شماست!
سلام من پسر هستم و ۱۵ سالمه .
من آبله مرغان گرفته بودم و الان ۱۸ روز ازش گذشته ولی بعضی از این جوش ها هنوز هست…
میخواستم بدونم هنوز قابل انتقال هست؟ چون من باید مدرسه هم برم
یک سوال دیگه یکی دو تا جوش روی بیضه هام زده. میخواستم بدونم خطرناکه ؟ و نباید فعالیت داشته باشم؟؟
سلام
بله هنوز هم قابل اتقال است
برای جوش ها نیاز به پماد های مخصوص دارید
زیر نظر متخصص درمان را کامل کنید
https://doctoreto.com/doctors/speciality/dermatologist
من دستم خارش گرفت و چند تا جوش روی دستم دیدم که کوچک هستن آیا این آبله مرغان است
دوست عزیز
اگر تب ایجاد شد و دانه های پوستی در سایر نقاط بدن دیده شد ممکنه آبله مرغان باشد. به پزشک مراجعه کنید.
تو این فصل بهار خیلی امار شیوع ابله مرغان بالا رفته ، لطفاً به این بیماری مبتلا شدید اگه کار واجب بیرون ندارید تروخدا بیرون نرید !!!
گوربابا کارو مشاغل زندگی
بقیه رو علکی بخاطر خودتون مریض نکنید و در خانه استراحت کنید
با آرزوی سلامتی برای همه مردم عزیز
سلام
بله متاسفانه
در صورت ابتلا و برای کنترل و بهبود سریع زیر نظر متخصص عفونی باشید
https://doctoreto.com/doctors/speciality/infectiologist
سلام ، من حدود ۳ روزه کله بدنم ریخته بیرون و آبله مرغان هست ، روی بعضی جوش ها خیلی زرده ، دکتر هم رفتم ، میخوام بدونم ایا این جوش های که روش زرده اشکالی دارند؟
سلام
طول درمان حداقل یک تا دو هفته طول میکشد
انتظار جوش هم باید داشت و قابل انتظار است
ولی نیاز به داروهای مخصوص آنتی ویروسی دارید
https://doctoreto.com/doctors/speciality/infectiologist
ابله مرغان در چشم در واقع ببن مژه ها و پلک پایین که عفونت هم داره و همراه با سوزش و خارش و درد و تورم و قرمزی هم هست میتونه خطرناک باشه
و اینکه برای بهبودی چه کاری باید انجام بشه؟
دوست عزیز
موجب خشکی چشم؛ افرایش عفونت باکتریایی؛ دید تار یا حساسیت به نور ایجاد می شود. برای درمان به متخصص چشم پزشکی مراجعه کنید.
ببخشید من برادرم از ۶ روز پیش دونه هاش در اومد الان تقریبا خشک شده
من زیاد باهاش در تماس نبودم ولی خب کنارم زیاد بوده و تو یه اتاق بودیم و… الان من یه جوش رو صورتم زده ..دیروز هم حالت تهوع داشتم ممکنه مبتلا شده باشم؟
سلام
بله احتمال انتقال وجود دارد
سلام وقتتون بخیر، من از ۳شب پیش تب و لرزم شروع شد و الان ۲ روزه که کلی جوش زدم و امروز خارشمم شروع شده، برای خارش و زودتر خوب شدن چی معرفی میکنید و نحوه مصرفشم بگین لطفا
کف سرمم جوش زده که من وقتی داشتم موهامو شونه میکردم قسمتی ازش کنده شد که یچیز زرد و سفت مانندی بود ولی خود جوش هنوز تو شرم هست، این باعث نگرانیه؟
سلام
زیر نظر پزشک نیاز به قرص و پماد اسیکلوویر و همچنین هیدروکسی زین دارید
سلام وقت بخیر من بردارم مبتلا بود دوهفته پیش الان من چهارتا جوش زدم ولی خارش ندارم علائم دیگ هم ندارم ممکنه ابله باشه؟
سلام
بله احتمال ابله و حساسیت فصلی باید بررسی شود
دوست عزیز
ار تعداد دانه ها بیشتر شد امکان ابتلا وجود دارد.
سلام میگم من چند روز بدنم خارش میده و جوش درآورد فقط روی بدنم پسر داییم داشت بهش نزدیک نشودم و به دختر داییم که بدنش خشک بود نزدیک شدم امروز کمی سردرد و گلو درد داشتم خواستم بدونم هست یا نه
دوست عزیز
آبله مرغان بسیار مسری است و افراد آلوده از یک تا دو روز قبل از بیرون ریختن بثورات تا زمانی که همه تاولها از بین نرفتهاند، بیشترین احتمال انتقال را دارند.
من چند روزه بدنم خارش میده د جوش زده
۲ یا ۳ روز هم حال خوشی ندارم و امروز هم گلو درد داشتم
سلام
احتمال ابله وجود دارد
زیر نظر پزشک نیاز به هیدروکسی زین و اسیکلوویر دارید
برای گلودرد، پس از معاینه احتمالا نیاز به انتی بیوتیک مناسب می باشد