فواید و عوارض ویتامین سی؛ طریقه مصرف ویتامین C چگونه است؟

ویتامین سی (Vitamin C) یا همان اسید آسکوربیک، یکی از مهم‌ترین ویتامین‌های محلول در آب است که نقش حیاتی در حفظ سلامت عمومی بدن دارد. این ویتامین به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی شناخته می‌شود که با تقویت سیستم ایمنی، به پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها کمک می‌کند و در بهبود عملکرد بدن نقش اساسی دارد. یکی از مهم‌ترین وظایف ویتامین C، کمک به سنتز کلاژن است؛ پروتئینی که برای سلامت پوست، استحکام استخوان‌ها و ترمیم زخم‌ها ضروری است. همچنین مصرف کافی این ویتامین باعث افزایش جذب آهن و کاهش خطر کم‌خونی می‌شود. از آنجایی که بدن انسان قادر به ساخت و ذخیره ویتامین سی نیست، تأمین روزانه آن از طریق مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه یا مکمل‌های خوراکی ضرورت دارد. در ادامه با منابع غذایی سرشار از ویتامین C، فواید مصرف آن و اشکال مختلف این ویتامین بیشتر آشنا می‌شویم.

ویتامین سی چیست؟

ویتامین C، که با نام‌های ال-آسکوربات، ویتامین ث و ویتامین سی هم شناخته می‌شود، یک ویتامین محلول در آب است که نقش مهمی در بیوسنتز کلاژن، ال کارنیتین و برخی انتقال دهنده‌های عصبی دارد و در متابولیسم پروتئین شرکت می‌کند. این ماده مغذی یک آنتی‌اکسیدان قوی هم هست که از سلول‌ها در برابر انواع سرطان و ورود ویروس محافظت می‌کند. بدن انسان نمی‌تواند ویتامین C بسازد به همین دلیل باید آن را از طریق مصرف مواد غذایی یا مکمل‌ها به‌دست آورد.

شناسنامه دارویی	توضیحات
ویتامین C چیست؟	ویتامین C (اسید اسکوربیک) یک ماده مغذی است که بدن برای تشکیل رگ‌های خونی، غضروف، عضلات و کلاژن در استخوان‌ها به آن نیاز دارد.
نام عمومی دارو	ویتامین C
نوع دارو	ویتامین و مکمل
دسته بندی بارداری	مصرف آن در دوران بارداری بی‌خطر است.
نیمه عمر	۲ تا ۳ ساعت
دفع دارو	ادرار
مکانیسم اثر	ویتامین سی از نظر فیزیولوژیکی به‌عنوان یک کو فاکتور کاهش‌دهنده و نوعی آنزیم عمل می‌کند.
بهترین شرایط نگهداری	در دمای اتاق‌، دور از رطوبت و گرما نگهداری شود.
نحوه مصرف	قرص خوراکی: روزانه یک عدد همراه یا بعد از غذا با یک لیوان آب آمپول: براساس ترجیح پزشک، معمولا یک عدد در روز سرم پوست: روزانه چند قطره روی پوست خشک و تمیز
اشکال دارویی	قرص، کپسول، محلول تزریقی، سرم پوستی، کرم

نقش ویتامین C در بدن چیست؟

ویتامین ث از جمله ویتامین‌های ضروری برای بدن است که در عملکرد سلولی، رشد طبیعی سلول‌های بدن مثل ساخت استخوان‌ها و متابولیسم پروتئین نقش مهمی دارد:

• موثر در ساخت کلاژن: کلاژن از اجزای اصلی تشکیل دهنده‌ی بافت‌های مختلفی مثل تاندون‎‌، رباط‌، قرنیه و رگ‌های خونی است.
• ساخت ال-کارنیتین
• ساخت برخی نوروترانسمیترها
• فعالیت آنتی‌اکسیدانی ویتامین C برای کاهش ریسک ابتلا به سرطان
• ترمیم بافت‌ها و بهبود زخم
• جذب بیشتر آهن

انواع ویتامین C

ویتامین سی در اشکال مختلفی در دسترس است از جمله:

• اسید اسکوربیک: شایع‌ترین شکل بیولوژیکی ویتامین C است که در غذاها و مکمل‌ها یافت می‌شود.
• اسکوربات‌های معدنی: شامل اسکوربات سدیم و اسکوربات کلسیم هستند که معمولا برای افراد مبتلا به بیماری گوارشی توصیه می‌شوند.
• استر-C: یک شکل ثبت شده از اسکوربات کلسیم که حاوی متابولیت‌های ویتامین C است.
• اسکوربیل پالمیتات: یک شکل محلول در چربی است که در مکمل‌های غذایی و کرم موضعی استفاده می‌شود.

قرص جوشان ویتامین C

قرص جوشان ویتامین c یک شکل زود جذب از ویتامین ث است که با توانایی حل‌شدن سریع در آب مشخص می‌شود. این دارو با آزاد کردن دی اکسید کربن یک محلول گازدار ایجاد می‌کند. برای مصرف قرص جوشان ویتامین سی، باید آن را در یک لیوان آب بریزید و اجازه دهید قبل از مصرف کاملا حل شود. بهتر است قرص‌ها را در یک مکان خنک و خشک نگهداری کنید.

کپسول یا قرص ویتامین سی

ویتامین C معمولا به شکل کپسول یا قرص در دسترس است. هر دو شکل قرص یا کپسول این دارو در تامین ویتامین C مورد نیاز بدن موثر هستند و انتخاب بین آنها معمولا به ترجیح شخصی بستگی دارد. توصیه شده است کپسول یا قرص ویتامین C را همراه غذا مصرف کنید تا جذب آن بیشتر شود.

آمپول ویتامین سی

آمپول ویتامین سی یکی از سریع‌ترین روش‌های رساندن این ویتامین به بدن است و معمولا به‌صورت تزریق وریدی یا عضلانی انجام می‌شود. این روش بیشتر برای افرادی کاربرد دارد که دچار کمبود شدید ویتامین C هستند یا بدن آن‌ها قادر به جذب کافی ویتامین از طریق خوراکی نیست. تزریق ویتامین سی می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی، بهبود سریع‌تر زخم‌ها، شادابی پوست و کاهش خستگی کمک کند. البته استفاده از آمپول باید تحت نظر پزشک انجام شود، زیرا مصرف بیش‌ازحد آن ممکن است عوارضی مانند مشکلات کلیوی یا گوارشی ایجاد کند. اگر دنبال نتیجه فوری هستید، تزریق ویتامین سی نسبت به قرص یا کپسول جذب بالاتری دارد، اما همیشه توصیه می‌شود قبل از شروع درمان با پزشک مشورت کنید.

ویتامین C فقط برای سرماخوردگی نیست! برای سلامت پوست و قلب هم ضروریه.

همین الان از متخصص مشاوره بگیر.

دکتر پوست

سرم ویتامین سی

سرم ویتامین سی به دلیل توانایی نفوذ به پوست و مزایای آنتی‌اکسیدانی آن، در روتین مراقبت از پوست استفاده زیادی دارد. استفاده از سرم ویتامین c به کاهش علائم پیری و روشنی بیشتر پوست کمک می‌کند. توصیه می‌شود سرم را روی پوست تمیز و خشک بمالید و برای جذب آن در پوست، از یک مرطوب‌کننده استفاده کنید.

کرم ویتامین سی

کرم‌های ویتامین C امکان استفاده موضعی از این ویتامین را فراهم می‌کنند و باعث رطوبت‌رسانی به پوست می‌شوند. این کرم‌ها ممکن است به بهبود بافت پوست، کاهش لکه‌های تیره و ایجاد یک سپر محافظتی در برابر نشانه‌های پیری کمک کنند. کرم‌ ویتامین C معمولا مصرف روزانه دارد و پس از تمیز کردن پوست و قبل از زدن ضد آفتاب استفاده می‌شود.

نحوه مصرف ویتامین سی یا آسکوربیک اسید

ویتامین C را می‌توان در اشکال مختلف از جمله قرص، کپسول، سرم و آمپول مصرف کرد. برای مکمل‌های خوراکی به‌طور کلی توصیه می‌شود ویتامین سی را همراه با غذا یا بعد از غذا مصرف کنید. دوز تزریقی آن نیز معمولا یک عدد در روز است که باتوجه به صلاحدید پزشک متخصص تعیین می‌شود. کرم و سرم ویتامین سی نیز قبل از زدن ضدآفتاب، روی پوست تمیز و خشک استفاده می‌شوند.

ویتامین سی در رژیم غذایی کودکان ۱ تا ۳ ساله ۱۵ میلی‌گرم در روز، برای کودکان ۴ تا ۸ ساله ۲۵ میلی‌گرم و برای کودکان ۹ تا ۱۳ ساله ۴۵ میلی‌گرم در روز است. مصرف روزانه ویتامین C برای مردان بالغ ۹۰ میلی‌گرم و برای زنان ۷۵ میلی‌گرم است. در دوران بارداری به ۸۵ میلی‌گرم افزایش می یابد.

متن انگلیسی:
Taking less than 1,000mg of vitamin C supplements a day is unlikely to cause any harm.
ترجمه فارسی:
مصرف کمتر از ۱۰۰۰ میلی‌گرم مکمل ویتامین C در روز به احتمال زیاد هیچ آسیبی نمی‌رساند.

به نقل از سایت nhs

بهترین زمان مصرف ویتامین c

زمان خاصی برای مصرف ویتامین C وجود ندارد زیرا نوعی ویتامین محلول در آب است و می‌تواند در هر زمان از روز مصرف شود. با این حال مصرف ویتامین ث در طول روز با وعده‌های غذایی می‌تواند جذب آن را افزایش دهد. برخی از متخصصان مصرف آن را در دوره‌های استرس شدید یا فصول سرد برای حفظ سطح مطلوب ویتامین C در بدن پیشنهاد می‌کنند.

بهترین زمان مصرف ویتامین سی برای پوست

بهترین زمان مصرف ویتامین سی برای پوست زمانی است که هم جذب آن بالاتر باشد و هم بیشترین محافظت را ایجاد کند. برای مصرف مکمل خوراکی، صبح یا همراه وعده غذایی بهترین زمان است تا علاوه بر جذب بهتر، در طول روز خاصیت آنتی‌اکسیدانی‌اش از پوست در برابر آلودگی و رادیکال‌های آزاد محافظت کند. در مورد سرم ویتامین C، استفاده روی پوست تمیز در صبح قبل از ضدآفتاب توصیه می‌شود تا اثر محافظتی و روشن‌کنندگی بیشتری داشته باشد. البته شب‌ها هم می‌توان سرم را به‌عنوان بخشی از روتین مراقبت پوستی استفاده کرد تا در هنگام خواب به بازسازی و ترمیم پوست کمک کند. ترکیب مصرف خوراکی و موضعی ویتامین سی، بهترین نتیجه را در کاهش لک، روشن شدن پوست و افزایش شادابی به همراه دارد.

فواید و خواص ویتامین سی

ویتامین سی یک آنتی‌اکسیدان قوی است که نقش مهمی در سنتز کلاژن دارد و برای سلامت پوست، بهبود زخم و عملکرد بافت‌های همبند ضروری است. علاوه‌بر این ویتامین C جذب آهن از منابع گیاهی را افزایش می‌دهد و با کم‌خونی ناشی از کمبود آهن مبارزه می‌کند. مصرف منظم ویتامین سی با کمک به عملکرد سلول‌های ایمنی، باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و دفاع در برابر ایجاد عفونت می‌شود.

فواید ویتامین ث برای مردان

ویتامین سی در مردان کیفیت اسپرم را بهبود می‌بخشد و سطوح پایین ویتامین C با کاهش تحرک اسپرم و افزایش آسیب اکسیداتیو به سلول‌های اسپرم مرتبط است. علاوه‌بر این اثرات آنتی‌اکسیدانی ویتامین سی سلامت قلب و عروق را تضمین می‌کند.

فواید ویتامین ث برای زنان

ویتامین ث یکی از ویتامین‌های ضروری برای زنان است که نه‌تنها در تقویت سلامت عمومی نقش دارد، بلکه به دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی و اثرات مثبت روی پوست، استخوان‌ها و سیستم باروری اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. این ویتامین به بدن کمک می‌کند تا بهتر با استرس‌های روزانه، تغییرات هورمونی و نیازهای خاص دوران بارداری و یائسگی سازگار شود. به همین دلیل مصرف کافی و منظم ویتامین C برای زنان در هر سنی توصیه می‌شود. مهم‌ترین فواید ویتامین C برای زنان عبارتند از:

• تقویت سیستم ایمنی و کاهش ابتلا به عفونت‌ها
• پیشگیری از کم‌خونی با افزایش جذب آهن
• تولید کلاژن و حفظ شادابی و جوانی پوست
• کاهش شدت علائم قاعدگی و خونریزی‌ها
• حمایت از رشد سالم جنین در بارداری و کاهش خطر زایمان زودرس
• کمک به سلامت استخوان‌ها و جلوگیری از پوکی استخوان پس از یائسگی

ویتامین سی در بارداری

ویتامین سی در بارداری نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی، افزایش جذب آهن و کمک به رشد بافت‌ها و اندام‌های جنین دارد. این ویتامین به تولید کلاژن نیز کمک می‌کند که برای سلامت پوست، استخوان‌ها و رگ‌های خونی مادر و جنین ضروری است. دریافت کافی ویتامین سی از طریق رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها و سبزیجات تازه مانند پرتقال، کیوی، توت‌فرنگی، فلفل دلمه‌ای و بروکلی به زنان باردار توصیه می‌شود. مصرف بیش از حد مکمل‌های ویتامین سی در دوران بارداری ممکن است عوارضی مانند دل‌درد یا مشکلات گوارشی ایجاد کند، بنابراین بهترین راه تأمین آن استفاده از منابع غذایی طبیعی و در صورت نیاز مصرف مکمل زیر نظر پزشک است.

پزشکان پیشنهادی

۴.۶ (۷۸۹ نظر)

دکتر فرزین خوروش

تخصص عفونی

نوبت بگیرید

۵ (۳۱۵ نظر)

دکتر میلاد گندمی

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

۵ (۲۵۴ نظر)

حسین فزونی

تخصص تغذیه

نوبت بگیرید

۴.۹ (۱۹۶ نظر)

دکتر پیمان فردوسی

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۱۴۷ نظر)

دکتر پیمان علیپور کوهی

تخصص کودکان و اطفال

نوبت بگیرید

۴.۸ (۹۶ نظر)

دکتر معصومه مهنی

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

ویتامین ث برای کودکان

ویتامین C برای کودکان نقشی کلیدی در تقویت سیستم ایمنی، رشد سالم استخوان‌ها و دندان‌ها، ترمیم بافت‌ها و افزایش جذب آهن از غذا دارد. این ویتامین به دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی خود، بدن کودک را در برابر عفونت‌ها و بیماری‌ها مقاوم‌تر می‌کند و همچنین در بهبود سریع‌تر زخم‌ها مؤثر است. دریافت کافی ویتامین C از طریق رژیم غذایی شامل میوه‌ها و سبزیجات تازه، برای حفظ سلامت و رشد مطلوب کودک ضروری است و در عین حال از بروز مشکلاتی مانند خستگی، ضعف سیستم ایمنی و تأخیر در ترمیم زخم‌ها جلوگیری می‌کند.

ویتامین c برای پوست

ویتامین C نقش مهمی در سلامت پوست دارد. این ماده به سنتز کلاژن و الاستین کمک می‌کند که برای انعطاف‌پذیری و استحکام پوست بسیار مهم هستند. مطالعات نشان دادند که ویتامین سی موضعی از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از اشعه ماوراء بنفش و آلاینده‌های محیطی محافظت می‌کند و چین و چروک و لکه‌های تیره را کاهش می‌دهد. این ماده مغذی نوعی ویتامین چاق کننده صورت هم هست و به پر شدن گونه‌های فرورفته کمک می‌کند.

میدونستی کمبود ویتامین C باعث ضعف سیستم ایمنی و سرماخوردگی میشه؟با دکتر مشورت کن.

دکتر سرماخوردگی

کدام سبزیجات و میوه‌ ها ویتامین C دارند؟

آسکوربیک اسید محلول در آب است و در بدن ساخته یا ذخیره نمی‌شود. طبق پیشنهاد سازمان بهداشت جهانی (FDA) میزان ویتامین سی مورد نیاز روزانه تقریبا ۹۰ میلی‌گرم است و بهترین منبع این ویتامین میوه‌ها و سبزیجات تازه و خام هستند. حرارت و پخت غذا در آب ممکن است باعث از بین‌رفتن برخی خواص ویتامین C شود. بسیاری از میوه‌های خوشمزه‌ی تابستانی دارای ویتامین ث هستند:

• آلبالو
• هلو
• شلیل
• آلو
• گیلاس
• کیوی
• توت فرنگی
• فلفل سبز و قرمز شیرین
• فلفل دلمه‌ای
• مرکبات مثل پرتقال، لیمو، نارنگی و نارنج
• اسفناج
• کلم بروکلی
• سیب‌زمینی
• گوجه فرنگی
• آویشن
• جعفری
• خرمالو

کمبود ویتامین C یا اسکوربیک اسید

علائم کمبود ویتامین C شامل کبودی، خونریزی لثه، درد مفاصل و بهبود ضعیف زخم است که در نهایت می‌تواند منجر به اسکوربوت شود. کمبود شدید ویتامین سی را می‌توان با مصرف میوه و سبزیجات کافی در رژیم غذایی یا مصرف مکمل و آمپول تزریقی کنترل کرد که روی سلامت کلی بدن تأثیر زیادی می‌گذارند.

مضرات و عوارض مصرف زیاد ویتامین سی

در حالی که مصرف ویتامین سی بی‌خطر است اما استفاده از دوزهای بالای آن (بیش از ۱۰۰۰ میلی‌گرم در روز) می‌تواند باعث مشکلات گوارشی مانند اسهال، تهوع و گرفتگی شکم شود. همچنین مصرف زیاد ویتامین C ممکن است خطر ایجاد سنگ کلیه را هم افزایش دهد.

پزشکان پیشنهادی

۴.۶ (۷۸۹ نظر)

دکتر فرزین خوروش

تخصص عفونی

نوبت بگیرید

۵ (۳۱۵ نظر)

دکتر میلاد گندمی

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

۵ (۲۵۴ نظر)

حسین فزونی

تخصص تغذیه

نوبت بگیرید

۴.۹ (۱۹۶ نظر)

دکتر پیمان فردوسی

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۱۴۷ نظر)

دکتر پیمان علیپور کوهی

تخصص کودکان و اطفال

نوبت بگیرید

۴.۸ (۹۶ نظر)

دکتر معصومه مهنی

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

سخن پایانی دکترتو درباره ویتامین سی

ویتامین سی (اسید اسکوربیک) یکی از ریزمغذی‌های حیاتی برای حفظ سلامتی بدن است که با تقویت سیستم ایمنی، پیشگیری از بیماری‌هایی مانند اسکوربوت، بهبود سلامت پوست و کمک به کاهش علائم سرماخوردگی نقش مهمی در سبک زندگی سالم دارد. از آن‌جا که این ویتامین در بدن ذخیره نمی‌شود، مصرف روزانه آن از طریق میوه‌ها، سبزیجات تازه یا مکمل‌های دارویی ضروری است. دریافت کافی ویتامین C نه‌تنها به حفظ انرژی و شادابی کمک می‌کند، بلکه در پیشگیری از بسیاری مشکلات جسمی نیز مؤثر است و به همین دلیل توصیه می‌شود همیشه در رژیم غذایی روزانه جایگاه ویژه‌ای داشته باشد.

دکترتو مراقب سلامت شماست!