همه چیز درباره واریکوسل گرید ۱؛ تشخیص، درمان و علائم آن

واریکوسل به‌معنای گشادشدن وریدهای اطراف طناب اسپرماتیک است و می‌تواند با اختلال بازگشت وریدی، افزایش دمای موضعی و تغییرات فشار، بر کیفیت اسپرم و حجم بیضه اثر بگذارد. واریکوسل گرید ۱ کوچک‌ترین درجهٔ بالینی این وضعیت است: با چشم دیده نمی‌شود و تنها هنگام افزایش فشار داخل شکمی در معاینه لمس می‌گردد. هرچند اغلب بی‌علامت است، در برخی افراد احساس سنگینی یا ناراحتی خفیف پس از ایستادن طولانی بروز می‌کند و در ارزیابی ناباروری ممکن است اهمیت یابد. تشخیص بر پایهٔ تاریخچه، معاینهٔ دقیق در حالت ایستاده و هنگام والسالوا و در صورت نیاز سونوگرافی داپلر است. تصمیم‌گیری درمانی به سن، علائم، تفاوت حجم بیضه و نتایج آزمایش مایع منی بستگی دارد. در این مطلب از دکترتو، با تعریف، علائم، تشخیص و گزینه‌های برخورد با این گرید آشنا می‌شوید.

واریکوسل گرید ۱ چیست؟

واریکوسل گرید ۱ یکی از خفیف‌ترین درجات واریکوسل است که در مراحل اولیه بروز این بیماری مشاهده می‌شود. در این حالت، سیاهرگ‌های بیضه تنها در زمان افزایش فشار داخل شکم (مانند هنگام سرفه یا زور زدن) توسط پزشک قابل لمس هستند و در حالت عادی نه دیده می‌شوند و نه علائمی ایجاد می‌کنند. بیشتر بیماران در این مرحله شکایتی از درد یا ناراحتی ندارند و معمولاً واریکوسل گرید ۱ به‌طور تصادفی در معاینات پزشکی یا بررسی ناباروری تشخیص داده می‌شود. این نوع واریکوسل معمولاً نیازی به درمان فوری ندارد و در اغلب موارد پزشک تنها توصیه به پیگیری منظم و بررسی وضعیت بیضه‌ها می‌کند. با این حال، در صورت بروز علائمی مانند درد یا کاهش کیفیت اسپرم، اقدامات درمانی در نظر گرفته می‌شود.

علائم واریکوسل گرید ۱

واریکوسل گرید ۱ معمولاً بدون علامت است و بسیاری از افراد حتی متوجه وجود آن نمی‌شوند، زیرا رگ‌های گشادشده تنها هنگام معاینه توسط پزشک و با مانورهایی مثل زور زدن یا سرفه قابل لمس هستند. با این حال در برخی افراد ممکن است علائم خفیفی ظاهر شود که شامل موارد زیر است:

• احساس سنگینی یا ناراحتی خفیف در بیضه‌ها، به‌ویژه بعد از ایستادن طولانی یا فعالیت سنگین
• درد خفیف و متناوب در ناحیه کشاله ران یا کیسه بیضه
• تغییرات جزئی در اندازه بیضه (گاهی کاهش حجم در طول زمان)
• ناباروری یا کاهش کیفیت اسپرم که معمولاً در مراحل بعدی آشکار می‌شود

علت واریکوسل گرید ۱

علت واریکوسل ناشناخته است. یکی از عوامل مؤثر ممکن است عملکرد نادرست دریچه‌های داخل وریدها باشد که هدف آن حفظ حرکت خون در جهت درست است. همچنین، ورید بیضه سمت چپ مسیری کمی متفاوت‌تر از ورید راست را دنبال می‌کند؛ یعنی مسیری که احتمال بروز مشکل در جریان خون در سمت چپ را بیشتر می‌کند. هنگامی که خونی با اکسیژن کمتر در شبکه وریدها جریان یابد آن‌ها گشاد می‌شوند و سبب ایجاد واریکوسل می‌شوند.

در بیضه‌هات احساس درد داری؟

نمیدونی علتش چیه؟ تا دیر نشده با پزشک صحبت کن.

فوق تخصص اورولوژی

عوامل خطر واریکوسل گرید یک

بیشتر مواقع واریکوسل گرید ۱ چپ در طول زمان رخ می‌دهد، اما اغلب اوقات در دوران بلوغ ایجاد می‌شود. با این حال هیچ عامل خطر مشخصی وجود ندارد که نشان دهد یک مرد در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به واریکوسل است. اما مردانی که الکل و دخانیات زیاد مصرف می‌کنند و تحرک کافی ندارند، بیشتر از سایر مردان در معرض خطر ابتلا به واریکوسل گرید یک هستند.

راه های تشخیص واریکوسل گرید یک

واریکوسل گرید یک به دلیل خفیف بودن معمولاً علائم مشخصی ندارد و بیشتر به‌طور اتفاقی در معاینه‌های روتین کشف می‌شود. در این مرحله، رگ‌های بیضه تنها با روش‌های دقیق‌تر قابل شناسایی هستند و به همین دلیل تشخیص آن برای جلوگیری از پیشرفت بیماری اهمیت دارد. پزشکان برای شناسایی این نوع واریکوسل از معاینه فیزیکی، مانور والسالوا و در صورت نیاز سونوگرافی داپلر کمک می‌گیرند تا وضعیت رگ‌ها و جریان خون به‌طور کامل بررسی شود. راه‌های تشخیص واریکوسل گرید ۱ عبارتند از:

• تشخیص واریکوسل بر اساس تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی: اکثر بیماران مبتلا به واریکوسل بدون علامت هستند. سایر بیماران ممکن است ضخیم شدن کیسه بیضه را در بالای بیضه لمس کنند. معاینه فیزیکی شامل لمس و مشاهده کیسه بیضه در حالت استراحت و در طول مانور والسالوا است.
• رشد نکردن بیضه: واریکوسل در برخی موارد ممکن است سبب رشد نکردن بیضه‌ها شود. این‌ مورد با معاینه فیزیکی توسط پزشک تشخیص داده می‌شود.
• سونوگرافی: سونوگرافی تشخیصی واریکوسل در وضعیت خوابیده به پشت انجام می‌شود. قبل از آن هم یک معاینه کیسه بیضه انجام می‌شود که برای تفسیر صحیح تصویر بدست آمده از سونوگرافی ضروری است.
• ناباروری: واریکوسل در ۱۵ درصد از کل مردان، از جمله ۱۹ تا ۴۱ درصد از مردان با ناباروری اولیه و ۸۰ درصد از مردان با ناباروری ثانویه همراه است. این مشکل با روش‌های درمانی از جمله جراحی قابل برطرف شدن است.
• مشکل در نتیجه آزمایش اسپرم: واریکوسل با کاهش میزان تحرک و‌ تعداد اسپرم همراه است. اما بنا بر گفته پزشکان، تاثیری بر حجم مایع منی ندارد.

تشخیص واریکوسل گرید ۱ در مردان مسن

اغلب اوقات، واریکوسل با سرعتی بسیار کم ایجاد می‌شود. علاوه بر این اگر واریکوسل در مردان مسن به طور ناگهانی ظاهر شود ممکن است ناشی از تومور کلیه باشد. این‌ مشکل می‌تواند جریان خون به ورید را مسدود کند. واریکوسل در افراد مسن، به ویژه زمانی که دو طرفه باشد، باعث کوچک‌تر‌ و‌ نرم‌تر شدن بیضه می‌شود؛ اما این‌ اتفاق سطح تستوسترون را کاهش نمی‌دهد.

باید واریکوسل رو جراحی کنی و نگرانی؟ حتما با متخصص مشورت کن.

دکتر عمل واریکوسل

تشخیص واریکوسل گرید ۱ در جوانان

اگرچه واریکوسل به ندرت در دوران قبل از بلوغ پسران دیده می‌شود، اما در پسران نوجوان هم مانند بزرگسالان شایع است. واریکوسل در کمتر از ۱ درصد از پسران قبل از بلوغ تشخیص داده می‌شود. اما در ۵ تا ۳۰ درصد از مردان ۱۲ تا ۱۸ ساله هم پس از بلوغ تشخیص داده می‌شود. واریکوسل گرید یک بیشتر در مردان ۱۵ تا ۲۵ ساله و اغلب در سمت چپ کیسه بیضه مشاهده می‌شود.

راه های درمان واریکوسل گرید ۱؛ درمان واریکوسل خفیف

واریکوسل گرید ۱ معمولاً خفیف است و بیشتر با تغییر سبک زندگی و مراقبت‌های ساده قابل کنترل می‌باشد. در این مرحله هنوز نیاز به جراحی وجود ندارد و اقدامات خانگی می‌توانند نقش مهمی در کاهش درد، جلوگیری از پیشرفت بیماری و بهبود کیفیت زندگی ایفا کنند. رعایت توصیه‌های زیر به شما کمک می‌کند تا علائم واریکوسل گرید ۱ را بهتر مدیریت کنید. روش‌های درمان واریکوسل گرید ۱ عبارتند از:

• پوشیدن لباس زیر حمایتی یا ساپورت بیضه برای کاهش فشار روی رگ‌ها
• استراحت کافی و پرهیز از ایستادن طولانی‌مدت
• انجام فعالیت‌های بدنی سبک مانند پیاده‌روی یا شنا
• خودداری از بلند کردن اجسام سنگین و ورزش‌های قدرتی شدید
• استفاده از کمپرس سرد برای کاهش التهاب و درد خفیف
• مصرف رژیم غذایی سرشار از فیبر و آنتی‌اکسیدان برای پیشگیری از یبوست و تقویت عروق
• محدود کردن مصرف نمک، غذاهای شور، سیگار و الکل

واریکوسل گرید ۱ نیاز به عمل دارد؟

واریکوسل گرید ۱ معمولاً خفیف‌ترین نوع واریکوسل است و در بیشتر موارد نیازی به عمل جراحی ندارد. در این مرحله، رگ‌های گشادشده فقط هنگام مانور خاصی مثل زورزدن (مانور والسالوا) در معاینه پزشک قابل لمس هستند و اغلب علائم آزاردهنده‌ای ایجاد نمی‌کنند. درمان جراحی یا مداخله‌ای معمولاً زمانی توصیه می‌شود که واریکوسل باعث ناباروری، کاهش کیفیت اسپرم، درد مداوم یا کوچک‌شدن بیضه شود. در غیر این صورت، واریکوسل گرید ۱ بیشتر تحت پیگیری و مراقبت قرار می‌گیرد و اقدامات ساده‌ای مثل اصلاح سبک زندگی، کاهش فعالیت‌های سنگین و مراجعه دوره‌ای برای بررسی وضعیت اسپرم و بیضه‌ها کفایت می‌کند.

عوارض بیماری واریکوسل گرید یک

واریکوسل گرید ۱ معمولاً خفیف‌ترین نوع این بیماری است و در بسیاری از موارد علائم شدیدی ایجاد نمی‌کند، اما در صورت بی‌توجهی می‌تواند به مرور زمان مشکلاتی را به دنبال داشته باشد. این عارضه در برخی افراد بدون علامت باقی می‌ماند، اما حتی در مراحل اولیه هم ممکن است بر کیفیت زندگی و سلامت باروری تأثیر بگذارد. مهم‌ترین عوارض واریکوسل گرید یک عبارت‌اند از:

• احساس درد یا سنگینی خفیف در بیضه، به‌ویژه بعد از فعالیت یا ایستادن طولانی
• اختلال در جریان خون بیضه و کاهش تغذیه بافتی
• شروع تغییرات منفی در کیفیت و تحرک اسپرم‌ها در درازمدت
• احتمال کاهش سطح تستوسترون در صورت پیشرفت بیماری
• افزایش خطر ناباروری در آینده در صورت عدم درمان

ایا واریکوسل گرید ۱ باعث ناباروری میشود؟

واریکوسل گرید ۱ به‌دلیل خفیف بودن معمولاً به‌تنهایی باعث ناباروری نمی‌شود. در این مرحله، تغییرات جریان خون در وریدهای بیضه بسیار کم است و اغلب تأثیر قابل توجهی بر کیفیت اسپرم ندارد. بیشتر مردانی که واریکوسل گرید ۱ دارند، توان باروری طبیعی خود را حفظ می‌کنند. با این حال، در برخی افراد مستعد یا در صورت وجود عوامل دیگر مثل مشکلات هورمونی یا سبک زندگی ناسالم، حتی واریکوسل خفیف هم می‌تواند بر کیفیت اسپرم اثر بگذارد. به همین دلیل در صورت برنامه بارداری، بررسی آزمایش اسپرم و پیگیری دوره‌ای اهمیت دارد.

راه های پیشگیری از ابتلا به واریکوسل گرید ۱

هیچ راهی برای پیشگیری از واریکوسل وجود ندارد. این مشکل برای هر مردی اتفاق نمی‌افتد اما نسبتاً رایج است. در دوران بلوغ، بیضه‌ها به سرعت رشد می‌کنند و نیاز به خون بیشتری دارند. از آنجایی که تصور می‌شود گردش خون ضعیف دلیل اصلی واریکوسل است، پیاده روی منظم می‌تواند تا حدودی شانس ابتلا به واریکوسل را کاهش دهد. همچنین ممکن است پیاده‌روی سبب کاهش تورم و درد در کیسه بیضه شود.

نتیجه گیری

گرید ۱ نمایانگر مرحلهٔ خفیف واریکوسل است که معمولاً فقط در معاینهٔ هدفمند آشکار می‌شود و در بسیاری از موارد علامت‌زا نیست. اهمیت آن زمانی پررنگ می‌شود که درد پایدار، اختلاف معنادار حجم بیضه یا شواهد تأثیر بر پارامترهای مایع منی مطرح باشد. ابزار تشخیصی کلیدی، معاینهٔ دقیق ایستاده با مانور والسالوا و در صورت نیاز سونوگرافی داپلر است. برخورد با این گرید از پیگیری منظم تا مداخلات تهاجمی‌تر در موارد منتخب متغیر است و انتخاب رویکرد به اهداف بیمار، شدت علائم و یافته‌های عینی وابسته خواهد بود. در کل، شناسایی به‌موقع و ارزیابی ساختاریافته می‌تواند از پیامدهای عملکردی ناخواسته پیشگیری کرده و مسیر تصمیم‌گیری درمانی را روشن کند.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!