فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
تبخال تناسلی یک عفونت مقاربتی (STI) ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس است که از راه تماس با مایع منی و ترشحات واژن فرد آلوده یا رابطه دهانی و مقعدی منتقل میشود. این بیماری در افرادی که چند شریک جنسی دارند بیشتر است و با تاولهای پوستی در ناحیه تناسلی و اطراف ران و مقعد، سوزش در زمان ادرار کردن و درد و خارش مشخص میشود. با وجود اینکه تبخال تناسلی درمان قطعی ندارد، داروهای ضدویروسی موجود میتوانند به کاهش علائم و جلوگیری از شیوع مجدد ویروس کمک کنند. از آنجایی که ویروس هرپس تا آخر عمر در بدن فرد آلوده باقی میماند و درمان ندارد، لازم است با راههای انتقال و مدیریت علائم این بیماری آشنا شوید.
تبخال دستگاه تناسلی چیست؟
تبخال تناسلی به انگلیسی herpes simplex virus یا HSV یک عفونت شایع جنسی و از بیماریهای مقاربتی است که با ورود ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) به بدن ایجاد میشود. تماس جنسی اصلیترین راه انتقال ویروس هرپس تناسلی است. بعد از عفونت اولیه، ویروس هرپس (به صورت خفته) در بدن باقی میماند و میتواند چندین بار در سال فعال شود. تبخال دستگاه تناسلی که یک نوع تاول پوستی است، میتواند باعث درد، خارش و زخم در ناحیه تناسلی شود، اما در برخی افراد هم ممکن است هیچ علامتی از تبخال دستگاه تناسلی وجود نداشتهباشد. فرد در صورت آلودهشدن به ویروس حتی بدون داشتن علائم، ناقل است و میتواند بیماری را منتقل کند. در حال حاضر هیچ درمانی برای بیماری تبخال تناسلی وجود ندارد، اما دارو درمانی و استفاده از روشهای پیشگیری مثل کاندوم میتواند علائم و خطر انتقال آن به دیگران را کاهش دهند.
فرق زگیل تناسلی و تبخال تناسلی
فرق زگیل تناسلی و تبخال تناسلی در علت، ظاهر و روند درمان آنهاست. زگیل تناسلی ناشی از ویروس HPV است و معمولاً بهصورت برجستگیهای گوشتی، بدون درد و بهصورت پراکنده یا خوشهای در ناحیه تناسلی ظاهر میشود. در مقابل، تبخال تناسلی توسط ویروس HSV ایجاد میشود و با تاولهای ریز، پر از مایع و دردناک همراه است که پس از پاره شدن، زخمهای سطحی ایجاد میکنند. زگیلها اغلب بدون درد و مزمن هستند و ممکن است ماهها باقی بمانند، در حالی که تبخال تناسلی دورهای و همراه با علائم التهابی است.
ویژگیها | زگیل تناسلی | تبخال تناسلی |
---|---|---|
عامل بیماری | ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) | ویروس هرپس سیمپلکس (HSV-1 یا HSV-2) |
ظاهر ضایعه | برجستگیهای گوشتی، نرم، گاهی خوشهای | تاولهای کوچک، پر از مایع و دردناک |
محل شایع بروز | آلت تناسلی، اطراف مقعد، واژن، کشاله ران | آلت تناسلی، اطراف مقعد، باسن، ران |
احساس درد یا سوزش | معمولاً بدون درد | معمولاً با درد، سوزش، خارش یا گزگز |
مدت ماندگاری ضایعه | ممکن است برای هفتهها یا ماهها باقی بماند | ۷ تا ۱۰ روز، معمولاً خودبهخود بهبود مییابد |
امکان عود بیماری | بله، در صورت تضعیف سیستم ایمنی | بله، معمولاً بهصورت دورهای عود میکند |
قابلیت انتقال | از طریق تماس پوستی و جنسی | از طریق تماس مستقیم با پوست یا ترشحات آلوده |
درمان قطعی | ندارد، اما قابل مدیریت است | ندارد، ولی با دارو قابل کنترل است |
خطر برای جنین | در مواردی ممکن است انتقال یابد | در موارد فعال هنگام زایمان، خطر انتقال وجود دارد |
تشخیص دقیق | معاینه بالینی + تست HPV | معاینه بالینی + تست HSV یا کشت ویروسی |
علل ایجاد تبخال تناسلی چیست؟
ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) عامل تبخال تناسلی است. تبخال تناسلی از طریق تماس پوست به پوست با فردی که ویروس تبخال سیمپلکس دارد معمولا در طول رابطه جنسی تناسلی یا دهانی گسترش مییابد. همچنین میتواند از طریق بوسیدن، عشق بازی یا رابطه جنسی بدون دخول هم منتقل شود. تبخال دهانی هم نشانهای از ویروس هرپس است.
عوامل خطر ابتلا به هرپس سیمپلکس چیست؟
یکی از اصلیترین مواردی که میتواند در ابتلا به تبخال تناسلی موثر باشد، جنسیت است. تبخال تناسلی مردان به زنان بیشتر و راحتتر منتقل میشود، اما بروز علائم و میزان تبخال تناسلی زنان بسیار بیشتر است. همچنین نوجوانان بیشتر از دیگر افراد به این بیماری مبتلا میشوند. اگر سن شما زیر ۲۰ سال باشد، احتمال بیشتری دارد که به این بیماری مبتلا شوید. مخصوصا اگر سکس محافظتنشده یا رفتارهای پرخطر در سکس داشتهباشید. سایر موارد عبارت است از:
- از موارد مهم دیگری که ممکن است که در ابتلا به این بیماری موثر باشد، این است که شرکای جنسی متعدد داشتهباشید. اگر در زندگی خود بیشتر از ۳ پارتنر جنسی داشتهباشید، پرخطر محسوب میشود.
- کسانی که از کاندوم استفاده نمیکنند یا به اشتباه از آن استفاده میکنند، احتمال ابتلای بیشتری دارند.
- اگر به بیماریهای مقاربتی دیگری مبتلا باشید احتمال اینکه به این بیماری هم مبتلا شوید، زیاد است. کسانی که به بیماریهای نقص ایمنی مبتلا هستند یا شرایطی دارند که جنگیدن با هرپس برای آنها سخت میشود، زودتر از دیگران به این بیماری مبتلا میشوند.
تبخال تناسلی در بارداری تا چه اندازه خطرناک است؟
تشخیص تبخال تناسلی چگونه است؟
تشخیص تبخال تناسلی (هرپس تناسلی) معمولاً با معاینه بالینی توسط پزشک متخصص و در صورت نیاز، انجام آزمایشهای تکمیلی صورت میگیرد. پزشک در ابتدا ناحیه تناسلی را از نظر وجود علائم تبخال تناسلی مانند زخم، تاول یا ضایعات پوستی بررسی میکند. در مواردی که علائم واضحی وجود ندارد یا برای تأیید تشخیص، از روشهای آزمایشگاهی استفاده میشود. مهمترین روشهای تشخیص تبخال تناسلی عبارتند از:
متن انگلیسی:
به نقل از سایت cdc
Genital herpes often has no symptoms, but it can cause serious health problems, even without symptoms.
ترجمه فارسی:
تبخال تناسلی معمولا هیچ علامتی ندارد، اما بدون علائم هم میتواند مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کند.
۱. کشت ویروسی برای تشخیص تبخال تناسلی
در این روش، نمونهای از مایع تاول یا ترشحات ناحیه آسیبدیده جمعآوری میشود و در محیط کشت مخصوصی قرار میگیرد. اگر ویروس هرپس در نمونه وجود داشته باشد، رشد میکند و قابل شناسایی خواهد بود. این روش دقت بالایی دارد اما برای نتیجهگیری موفق، بهتر است نمونهگیری در مراحل اولیهی بروز ضایعات انجام شود.
۲. تشخیص تبخال تناسلی با آزمایش PCR (واکنش زنجیرهای پلیمراز)
PCR یکی از دقیقترین روشهای تشخیص عفونت HSV است. در این آزمایش، DNA ویروس از نمونه خون، مایع تاول یا مایع نخاعی استخراج و چند برابر میشود تا بتوان ویروس را شناسایی کرد. این تست نهتنها وجود ویروس را نشان میدهد، بلکه میتواند نوع HSV (نوع ۱ یا ۲) را نیز مشخص کند.
۳. آزمایش خون برای آنتی بادی HSV
اگر زخم یا تاولی در ناحیه تناسلی وجود نداشته باشد یا عفونت قبلاً رخ داده باشد، پزشک ممکن است آزمایش خون را تجویز کند. این آزمایش به دنبال آنتیبادیهایی میگردد که سیستم ایمنی بدن در پاسخ به ویروس HSV تولید کرده است. این تست حتی در صورت بیعلامت بودن فرد نیز میتواند سابقه ابتلا را نشان دهد.
درمان تبخال تناسلی چیست؟
در حال حاضر هیچ روشی قطعی برای درمان تبخال تناسلی وجود ندارد، اما داروهای ضدویروسی میتوانند به مدیریت بیماری کمک کنند. داروهایی مانند آسیکلوویر، والاسیکلوویر و فامسیکلوویر به کاهش شدت علائم، تسریع روند بهبودی زخمها و کاهش دفعات عود بیماری کمک میکنند. پزشک ممکن است مصرف این داروها را فقط در زمان بروز علائم توصیه کند. این داروها معمولاً عوارض جانبی کمی دارند و به خوبی تحمل میشوند. علاوه بر درمان دارویی، استفاده از روشهای پیشگیری، مانند خودداری از تماس جنسی در زمان فعال بودن ویروس، میتواند شانس انتقال ویروس به دیگران را کاهش دهد.
انواع تبخال تناسلی کدامند؟
تبخال تناسلی توسط ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) ایجاد میشود که دو نوع اصلی دارد: HSV-1 و HSV-2. هر دو نوع HSV میتوانند باعث ایجاد تبخال تناسلی شوند. در حالی که HSV-1 معمولا با تبخال دهانی ایجاد میشود، اما همچنان میتواند تبخال تناسلی ایجاد کند، بهخصوص در افرادی که با یک فرد آلوده رابطه جنسی دهانی برقرار میکنند.
هرپس سیمپلکس تیپ ۱ (HSV-1)
ویروس HSV-1 معمولا باعث تبخال دهانی (تبخال تناسلی در دهان) و زخم در اطراف دهان بعد از رابطه دهانی و تماس پوست به پوست میشود. عودهای مکرر این نوع ویروس هرپس نسبت به نوع دوم آن کمتر است.
هرپس سیمپلکس تیپ ۲ (HSV-2)
HSV-2 معمولا علت اصلی تبخال تناسلی است و احتمال بیشتری دارد که در مقایسه با HSV-1 میزان انتقال بیشتری داشته باشد. این ویروس بیشتر از طریق تماس جنسی منتقل میشود و روی ناحیه تناسلی، مقعد و مناطق اطراف آن تأثیر میگذارد. از آنجا که ویروس هرپس سیمپلکس در خارج از بدن به سرعت از بین میرود، ابتلا به این عفونت از طریق تماس با سطح سرویس بهداشتی، حوله یا اشیاء دیگری که توسط فرد آلوده استفاده میشود خیلی کم است.
عوارض تبخال تناسلی چیست؟
عوارض هرپس تناسلی ممکن است شامل ابتلا به سایر عفونتهای منتقلهی آمیزشی از جمله ایدز، عفونت نوزادی در نوزادان متولدشده از مادران آلوده که ممکن است منجر به آسیب مغزی، نابینایی یا حتی مرگ نوزاد شود و مشکلات مثانه یا انسداد مجرای ادراری باشد. در موارد نادر، عفونت هرپس سیمپلکس میتواند باعث التهاب غشا و مایع مغزی نخاعی اطراف مغز و نخاع شود. التهاب رکتوم یا راست روده (پروکتیت) نیز در مردان همجنسگرای مبتلا به تبخال تناسلی دیده شده است.
علائم | علت | درمان |
---|---|---|
تاولهای خوشهای در ناحیه تناسلی | تماس جنسی با فرد آلوده | والاسیکلوویر |
زخم در دستگاه تناسلی | داشتن بیش از یک شریک جنسی | فامسیکلوویر |
سوزش و درد در زمان ادرار | تماس پوست با پوست | آسیکلوویر |
راه پیشگیری از تبخال تناسلی چیست؟
توجه داشتهباشید که رعایت نکات بهداشتی در رابطه جنسی میتواند شانس ابتلا به بیماریهای مقاربتی مانند هرپس تناسلی را کم کند. سعی کنید که در زمان رابطه زناشویی از کاندوم استفاده کنید و روش صحیح استفاده از کاندوم را بهخوبی یاد بگیرید. یک شریک جنسی داشتهباشید و اگر روی آلت تناسلی شریک جنسی خود تبخال تناسلی یا هر یک از ضایعات مشکوک عفونی را دیدید، از برقراری رابطه جنسی با آنها خودداری کنید.
سخن پایانی دکترتو درباره تبخال تناسلی
تبخال تناسلی یک عفونت مقاربتی در اندام تناسلی است که توسط ویروس هرپس سیمپلکس (hsv) ایجاد میشود. بیشتر افراد مبتلا به این بیماری هیچ علائمی ندارند و نمیدانند که ناقل هستند. زمانی که علائم بروز میکند معمولا شامل تاولهای کوچکی است که به مرور باز میشوند و در ناحیه تناسلی، کشاله ران یا اطراف مقعد زخم ایجاد میکنند. علائم آنفولانزا مانند تب، درد یا تورم غدد لنفاوی نیز ممکن است رخ دهد. معمولا بعد از ۴ روز تا ۴ هفته پس از تماس با فرد آلوده علائم تبخال دستگاه تناسلی ایجاد میشود.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام من دو ساله لابیاهای مینور مستعد جوش شده
اول ملتهب میشه و با دست حس میکنم بعدش سفت میشه سر سفید و تخلیه میشه معمولا هم تعدادش یکی هست و بزرگه
آیا ممکنه تبخال باشه؟
تازه درد لگن و زیر شکم هم دارم
فقط باید مداوم تریامیسیلیون بزنم وگرنه سر خود بزارم زود زود ایجاد میشه ؟ لطفا راهنمایی کنین والا رفتم دکتر همش کلوتوریمازول و مترانیدازول دادن بهم
گفتن ترشح نداری
الانم درد لگن دارم لطفا لطفا حداقل یه سرنخ بدید من بدونم مشکلم از چیه خارش و جوش هی میاد و میره ممکنه زگیل باشه ؟
سلام، علائمی که شما توصیف کردید مثل جوشهای دردناک با سر سفید، التهاب و درد لگن، میتواند ناشی از چند مشکل مختلف باشد و لزوماً تبخال یا زگیل نیست، هرچند تبخال تناسلی معمولاً چندین ضایعه کوچک و همراه با سوزش دارد و زگیل اغلب بدون درد است. حساس شدن و چرک کردن یک جوش تنها هم ممکن است عفونت فولیکول مو یا کیست کوچک باشد. استفاده مداوم خودسرانه از تریامسینولون یا داروهای استروئیدی میتواند مشکل را بدتر کند و باعث نازکی پوست شود، بنابراین بهتر است دوباره به یک متخصص زنان یا پوست مراجعه کنید و در مورد درمان دقیق، بررسی میکروبی یا آزمایش ویروسی صحبت کنید. تا آن زمان، از دستکاری جوشها خودداری کنید و محل را تمیز و خشک نگه دارید.
متخصص زنان و زایمان