فهرست مطالب
قرص یوسیدرول حاوی ترکیب فعالی به نام اورسودئوکسی کولیک اسید است که برای درمان مشکلات صفراوی و محافظت از کبد به کار میرود. این دارو با تنظیم ترکیب صفرا و کاهش اشباع کلسترول، به درمان برخی اختلالات صفراوی کمک میکند و معمولاً برای بیماریهایی مانند سنگ صفرا، کبد چرب یا زردی نوزادان تجویز میشود. مصرف خودسرانه آن میتواند خطرناک باشد، چون تأثیرش به شرایط خاص بدن وابسته است. در این مقاله از دکترتو به بررسی و شناخت قرص یوسیدرول خواهیم پرداخت.
موارد مصرف قرص یوسیدرول
قرص یوسیدرول دارویی برای درمان بیماریهای کبد و صفرا است که با تنظیم ترکیب صفرا و کاهش اشباع کلسترول، به درمان برخی اختلالات صفراوی کمک میکند. یکی از کاربردهای اصلی آن در درمان سنگهای کلسترولی صفرا است و به مرور باعث حل شدن آنها و کاهش التهاب میشود.
همچنین در بیماریهایی مانند کبد چرب و سیروز صفراوی اولیه نقش محافظتی دارد و از تخریب سلولهای کبدی جلوگیری میکند. گاهی هم برای اختلالات صفراوی ناشی از دارو یا زردی نوزادان استفاده میشود. با این حال، مصرف خودسرانه آن به عنوان قرص کبد چرب بدون تجویز پزشک میتواند خطرناک باشد.
| شناسنامه دارویی | توضیحات |
|---|---|
| قرص یوسیدرول چیست؟ | دارویی حاوی اسید اورسودئوکسیکولیک که برای درمان مشکلات صفراوی — مانند سنگ کیسه صفرا و اختلالات کبدی/صفراوی — و بهبود عملکرد صفرا و کبد تجویز میشود. |
| نام عمومی دارو | Ursodiol (اُرسودیول) |
| نام تجاری | یوسیدرول — و نیز نامهایی مانند Actigall و Urso (در بازارهای بینالمللی) |
| نوع دارو | داروی صفراوی / گوارشی — عامل «انحلال سنگ صفرا» و محافظ کبد/مجاری صفراوی |
| دسته بندی بارداری | بر اساس مطالعات موجود، «خطر مادرزادی قابل تشخیص» گزارش نشده است؛ با این حال مشاوره با پزشک توصیه میشود. |
| مکانیسم اثر | با تغییر ترکیب صفرا، کاهش کلسترول صفرا و افزایش خوشسیری صفرا (بهبود جریان صفرا) باعث حل سنگهای صفراوی کلسترولی و کاهش تشکیل سنگ میشود؛ همچنین از کبد و مجاری صفراوی محافظت میکند. |
| نحوه مصرف | معمولاً ۲ تا ۳ بار در روز، همراه با غذا مصرف میشود. ممکن است پزشک دوز دقیق را بر اساس شرایط خاص تعیین کند. |
| اشکال دارویی | قرص یا کپسول خوراکی |
| داروهای همگروه | دیگر داروهایی که حاوی ursodiol هستند، مانند «Urso»، «Actigall»، «Ursocol» (بسته به بازار / کشور) |
متن انگلیسی:
به نقل از سایت medlineplus
Ursodiol is used to dissolve gallstones in people who do not want surgery or cannot have surgery to remove gallstones. Ursodiol is also used to prevent the formation of gallstones in overweight people who are losing weight very quickly.
ترجمه فارسی:
قرص یوسیدرول برای حل کردن سنگهای صفرا در افرادی استفاده میشود که نمیخواهند یا نمیتوانند جراحی انجام دهند. همچنین برای پیشگیری از تشکیل سنگ صفرا در افرادی که اضافهوزن دارند و خیلی سریع وزن کم میکنند نیز تجویز میشود.

۱. قرص یوسیدرول برای لاغری
یکی از باورهای اشتباه درباره یوسیدرول این است که باعث کاهش وزن میشود. واقعیت این است که این قرص داروی لاغری نیست، اما در بعضی افراد ممکن است بهصورت غیرمستقیم باعث تغییرات جزئی در وزن شود. دلیلش این است که وقتی عملکرد کبد بهتر شود و صفرا بهطور طبیعی در بدن ترشح گردد، هضم چربیها بهبود مییابد و سیستم گوارش کارآمدتر عمل میکند.
با این حال، نباید آن را با هدف لاغری مصرف کرد. یوسیدرول تاثیری بر اشتها یا سوختوساز ندارد و در صورت استفاده بیمورد، حتی ممکن است باعث اختلال در عملکرد صفرا شود. لاغری حاصل از آن معمولاً به دلیل رفع احتباس مایع یا بهبود هضم است، نه چربیسوزی واقعی. پس اگر هدف شما کاهش وزن است، باید از مسیرهای اصولیتری مثل رژیم غذایی و ورزش کمک بگیرید و نه داروهایی مثل یوسیدرول.
۲. قرص یوسیدرول برای کبد
یکی از اصلیترین کاربردهای قرص یوسیدرول، محافظت از کبد است. این دارو به ترمیم سلولهای آسیبدیده کمک میکند و جلوی پیشرفت التهاب یا تخریب بیشتر را میگیرد. در بیماریهایی مانند سیروز صفراوی اولیه، معمولاً بخش عمدهای از درمان بر پایه مصرف داروهای صفراوی مثل یوسیدرول است.
در واقع کاربرد اصلی یوسیدرول در سنگهای صفراوی کلسترولی و برخی بیماریهای کلستاتیک مانند PBC است. این موضوع در افرادی که سالها داروهای سنگین مصرف کردهاند یا دچار مشکلات گوارشی مزمن هستند، اهمیت زیادی دارد. اگرچه بهبود کبد با مصرف یوسیدرول زمانبر است، اما نتایجش پایدار خواهد بود. البته بیمار باید در کنار مصرف دارو، رژیم غذایی سالم و پرهیز از چربی و الکل را هم رعایت کند، چون این موارد در موفقیت درمان تأثیر مستقیم دارند.
۳. قرص یوسیدرول برای زردی نوزاد
در برخی از نوزادان، زردی بهطور غیرعادی طولانی میشود. در این شرایط، پزشکان گاهی از شربت یا فرم مخصوص یوسیدرول برای نوزادان استفاده میکنند تا صفرا راحتتر از بدن خارج شود. این دارو با تحریک ترشح صفرا و کاهش غلظت بیلیروبین، باعث میشود رنگ پوست نوزاد زودتر به حالت طبیعی برگردد.
البته استفاده از این دارو برای نوزادان بسیار حساس است و باید فقط با تجویز مستقیم پزشک متخصص کودکان انجام شود. چون دوز مصرفی آن دقیق و وابسته به وزن نوزاد است. والدین باید بدانند که زردی نوزاد در بیشتر موارد طبیعی است و خودبهخود رفع میشود. مصرف داروی یوسیدرول تنها در زردیهای طولکشیده یا ناشی از مشکلات کبدی یا صفراوی نوزاد توصیه میشود.
۴. قرص یوسیدرول برای سنگ صفرا
سنگ کیسه صفرا یکی از شایعترین مشکلات گوارشی است که باعث درد، تهوع و سوءهاضمه میشود. در مواردی که سنگها کوچک و از نوع کلسترولی باشند، یوسیدرول میتواند در حل کردن آنها مؤثر باشد. این دارو با کاهش کلسترول صفرا، سنگها را به مرور تحلیل میدهد.
اما باید توجه داشت که این فرآیند ممکن است ماهها طول بکشد و در همه بیماران نتیجه یکسانی ندهد. گاهی پزشک تصمیم میگیرد که درمان دارویی کافی نیست و نیاز به جراحی است. در طول مصرف این قرص، باید رژیم غذایی کمچرب رعایت شود و بیمار از خوردن غذاهای سنگین خودداری کند. ترکیب درمان دارویی با سبک زندگی سالم، معمولاً بهترین نتیجه را به همراه دارد.
نحوه مصرف قرص یوسیدرول
قرص یوسیدرول معمولاً شبها قبل از خواب یا بعد از غذا مصرف میشود، چون در این زمانها بدن بیشترین نیاز را به ترشح صفرا دارد. دوز دقیق دارو بستگی به نوع بیماری، وزن بدن و نظر پزشک دارد. بهطور معمول، مصرف آن باید منظم و بدون وقفه باشد تا اثرگذاریش حفظ شود. در صورتی که دکتر برایتان چند دوز در روز تجویز کرده، باید آنها را با فاصلههای مشخص مصرف کنید.
نوشیدن آب کافی در طول روز به دفع بهتر سموم و عملکرد صحیح کبد کمک میکند. نکته مهم دیگر این است که قطع ناگهانی دارو بدون مشورت پزشک میتواند باعث برگشت علائم یا تشدید بیماری شود. درمان با یوسیدرول معمولاً دورهای و بلندمدت است و باید با حوصله ادامه یابد.
عوارض جانبی مصرف قرص یوسیدرول
مانند بسیاری از داروهای دیگر، یوسیدرول هم ممکن است در بعضی افراد عوارضی ایجاد کند. شایعترین آنها شامل اسهال خفیف، تهوع، درد شکم یا نفخ است. این عوارض معمولاً گذرا هستند و پس از مدتی بدن به دارو عادت میکند. در موارد نادر، ممکن است بیمار دچار حساسیت پوستی یا خارش شود که باید سریعاً به پزشک اطلاع دهد.
این واکنشها معمولاً به تغییر دوز یا نوع دارو نیاز دارند. همچنین، اگر در طول مصرف دارو احساس درد در سمت راست شکم یا تیر کشیدن به پشت داشتید، باید پزشک را مطلع کنید چون ممکن است نشانه تحرک سنگهای صفراوی باشد.

موارد احتیاط و منع مصرف قرص یوسیدرول
مصرف یوسیدرول برای همه افراد مناسب نیست. کسانی که انسداد کامل مجاری صفراوی یا آلرژی به ترکیبات صفراوی دارند، نباید از آن استفاده کنند. در این افراد ممکن است دارو باعث تشدید علائم شود. همچنین بیماران با سابقه سنگهای کلسیمی یا عفونتهای صفراوی باید با احتیاط و زیر نظر پزشک آن را مصرف کنند.
پزشک معمولاً قبل از شروع درمان، سونوگرافی یا آزمایش خون تجویز میکند تا از نوع سنگ و وضعیت کبد مطمئن شود. مصرف بیش از حد دارو هم توصیه نمیشود، چون ممکن است باعث اسهال شدید یا ناراحتی گوارشی شود.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت my.clevelandclinic
Take this medication by mouth with water. Take it as directed on the prescription label at the same time every day. Keep taking it unless your care team tells you to stop.
ترجمه فارسی:
این دارو را با یک لیوان آب بخورید و هر روز در زمان مشخصی طبق دستور پزشک مصرف کنید. تا وقتی پزشک نگفته، مصرفش را قطع نکنید.
قرص یوسیدرول در بارداری
در دوران بارداری، تغییرات هورمونی ممکن است باعث تجمع صفرا در بدن مادر شود. در بعضی موارد، پزشک برای کنترل این وضعیت از یوسیدرول استفاده میکند، چون نسبتاً ایمن است و در کاهش خارش پوستی ناشی از کلستاز بارداری مؤثر است ولی شواهد جدید نشان میدهد اثر آن روی خارش و پیامد نوزادی محدود و جای بحث دارد.
با این حال، مصرف آن باید فقط با تجویز پزشک زنان انجام شود، چون نیاز به بررسی دقیق دوز و شرایط کبدی مادر دارد. هرگز نباید خودسرانه این دارو را در بارداری مصرف کرد. تحقیقات نشان دادهاند که در دوزهای درمانی معمول، خطر قابلتوجهی برای جنین وجود ندارد، اما همچنان نظارت پزشکی ضروری است.
قرص یوسیدرول در شیردهی
درباره مصرف یوسیدرول در دوران شیردهی اطلاعات محدودی وجود دارد. با این حال، مقادیر اندکی از دارو ممکن است وارد شیر مادر شود. به همین دلیل، پزشکان فقط در صورت ضرورت درمانی آن را تجویز میکنند. اگر مادری ناچار به مصرف این دارو باشد، باید کودک از نظر واکنشهای گوارشی مانند اسهال یا بیقراری تحت نظر باشد. خوشبختانه در بیشتر موارد، مشکلی برای نوزاد گزارش نشده است. در هر صورت، تصمیم نهایی با پزشک است و مادر نباید بدون مشورت، دارو را ادامه یا قطع کند.
اختلالات دارویی قرص یوسیدرول
یوسیدرول ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد. بهخصوص داروهایی مانند کلستیرامین، سیپروفلوکساسین، آلومینیوم هیدروکسید یا قرصهای ضدبارداری میتوانند جذب آن را کاهش دهند. برای جلوگیری از این مشکل، باید بین مصرف این داروها حداقل ۲ ساعت فاصله وجود داشته باشد. کلستیرامین و سایر رزینهای متصل شونده به اسید صفراوی و برخی آنتیاسیدهای حاوی آلومینیوم میتوانند جذب یوسیدرول را کاهش دهند؛ توصیه میشود یوسیدرول حداقل ۱ ساعت قبل یا ۴–۶ ساعت بعد از آنها مصرف شود.
در مورد داروهای هورمونی (استروژن/پروژستین) مشکل بیشتر افزایش خطر سنگ صفرا و کاهش کارایی درمانی یوسیدرول است و فاصلهٔ زمانی ساده این مسئله را حل نمیکند؛ تنظیم یا تغییر روش جلوگیری از بارداری باید با پزشک انجام شود. تداخل با آنتیبیوتیکهایی مثل سیپروفلوکساسین نیز پیچیده است و نیاز به بررسی موردبهمورد و راهنمایی پزشک دارد.
اگر داروی خاصی مصرف میکنید، حتماً آن را به پزشک اطلاع دهید تا تداخل احتمالی بررسی شود. همچنین مصرف همزمان داروهای کاهنده کلسترول یا برخی آنتیبیوتیکها ممکن است اثر یوسیدرول را کم کند. پزشکان معمولاً با تنظیم زمانبندی مصرف داروها یا تغییر دوز، این تداخلها را مدیریت میکنند. بنابراین، مشورت همیشگی با پزشک بسیار مهم است.
| اشکال دارویی | عوارض جانبی | تداخلات دارویی |
|---|---|---|
| کپسول یوسیدرول ۲۵۰ میلی گرم | اسهال خفیف | کلستیرامین |
| کپسول یوسیدرول ۳۰۰ میلی گرم | تهوع | سیپروفلوکساسین |
| – | درد شکم یا نفخ | آلومینیوم هیدروکسید |
| – | حساسیت پوستی یا خارش | قرصهای ضدبارداری |
| – | – | داروهای کاهنده کلسترول |
| – | – | برخی آنتیبیوتیکها |
نتیجه گیری
قرص یوسیدرول دارویی مفید برای درمان بیماریهای کبد و صفرا است، اما همانقدر که میتواند کمککننده باشد، مصرف ناآگاهانه آن میتواند خطرناک هم باشد. به همین دلیل باید فقط با تجویز پزشک و طبق دستور مصرف شود. اگر در طول درمان احساس بهبود نداشتید یا علائم جدیدی ظاهر شد، حتماً پزشک را در جریان بگذارید. همچنین پیگیری آزمایشهای دورهای کبد، بخش مهمی از درمان است. در نهایت، این نکته را به خاطر بسپارید که سلامتی کبد ارتباط مستقیمی با سبک زندگی دارد. دارو فقط بخشی از مسیر درمان است، اما تغذیه سالم، مصرف آب کافی و آرامش ذهنی هم نقش مهمی در بهبود عملکرد بدن دارند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!