سرطان حلق، شناخت بیشتر و راه های درمان آن

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

سرطان حلق از ناحیه پشت دهان شروع می‌شود. حلق یا اوروفارنکس شامل قسمت پشتی زبان، لوزه‌ها، قسمت پشت سقف دهان و کناره‌های آن و دیواره‌های گلو می‌شود. درصورتی‌که در این بخش‌ها سلول‌ها رشدی غیرعادی داشته باشند، احتمال ابتلا به‌نوعی از سرطان به نام سرطان حلق وجود دارد. گلوی شما یک لوله عضلانی است که از پشت بینی شروع می‌شود و به گردن ختم می‌شود. سرطان حلق یا گلو اغلب در سلول‌های مسطحی که داخل گلو را پوشانده‌اند شروع می‌شود.

برای تشخیص و درمان سرطان حلق لازم است به متخصص گوش و حلق و بینی یا متخصص آنکولوژی مراجعه کنید. می‌توانید برای گرفتن نوبت حضوری یا تلفنی از این متخصصان در سرتاسر ایران از پنل دکترتو اقدام کنید.

سرطان حلق چیست؟

سرطان حلق یا گلو یک اصطلاح کلی است که به سرطانی که در حلق ایجاد می‌شود اطلاق می‌گردد. این سرطان نتیجه رشد غیرعادی و کنترل نشده سلول‌های ناحیه حلق و گلوست که معمولا به دنبال جهش‌های ژنتیکی و آسیب‌های سلولی ایجاد می‌شود. به‌صورت معمول اگر چه اکثر سرطان‌های گلو شامل انواع مشابهی از سلول‌هاست، اما بااین‌حال از اصطلاحات خاصی برای افتراق بخشی از گلو که منشا سرطان است استفاده می‌شود.

این نوع از سرطان در دسته سرطان‌های نسبتا نادر است. طبق گزارش انجمن سرطان آمریکا، سالانه حدود ۵۳۰۰۰ نفر در ایالات متحده به سرطان دهان و حلق مبتلا می‌شوند. در مقایسه، انجمن سرطان آمریکا تخمین می‌زند که سالانه بیش از ۲۹۰۰۰۰ نفر در ایالات متحده به سرطان سینه مبتلا می‌شوند.

سرطان حلق در کدام قسمت بروز می کند؟

یک نکته بسیار مهم در خصوص سرطان حلق این است که این نوع از سرطان می‌تواند در بخش‌های مختلفی از گلو ایجاد شود و به همین دلیل هم انواع مختلفی دارد. طول حلق حدود شش اینچ است و از پشت گلو تا ابتدای مری امتداد دارد. حلق از سه قسمت اصلی تشکیل شده که شامل نازوفارنکس (بخش پشتی حفره بینی)، اوروفارنکس در پشت حفره دهان (کام نرم) و حنجره  (که به مری منتهی می‌شود) است. علاوه بر این، این بخش‌ها از غشاهای مخاطی، بافت هم‌بند، غدد، بافت لنفاوی و ماهیچه‌های پشت حلق تشکیل شده است. تمامی این بخش‌ها ممکن است درگیر سرطان شوند.

1. سرطان نازوفارنکس در بخش نازوفارنکس یعنی قسمتی از گلو که درست پشت بینی قرار دارد شروع می‌شود.
2. سرطان اوروفارنکس هم در بخشی از گلو که درست در پشت دهان قرار دارد و شامل لوزه‌ها نیز می‌شود، شروع می‌شود.
3. سرطان حنجره نوع دیگری است که به آن سرطان هیپوفارنکس گفته می‌شود و قسمت پایین گلو را درگیر می‌کند.
4. سرطان سوپراگلوت از قسمت بالایی جعبه صدا شروع می‌شود و شامل سرطانی است که بر اپی‌گلوت اثر می‌گذارد؛ غضروفی که از ورود غذا به نای جلوگیری می‌کند.
5. سرطان ساب گلوت در قسمت پایین جعبه صدا، زیر تارهای صوتی شروع می‌شود.

علائم سرطان حلق

علائم و نشانه‌های سرطان حلق ممکن است بسته به این که فرد به کدام نوع از این سرطان مبتلا شده و چه بخش‌هایی درگیر است متفاوت باشد. بااین‌حال به‌صورت کلی علائم انواع سرطان در حلق و گلو ممکن است شامل علائم زیر باشد:

• سرفه‌های مزمن و خونی: حتما علت سرفه های مکرر را پیدا کنید.
• تغییراتی در صدا مانند گرفتگی صدا (گرفتگی صدا نشانه چیست؟) یا واضح صحبت نکردن که ادامه‌دار است و از بین نمی‌رود.
• درد یا مشکل در بلع
• گوش‌درد مزمن و دائمی که خوب نمی‌شود. علت گوش درد وجود تومور در این بخش است.
• توده یا زخمی که خوب نمی‌شود.
• گلو درد طولانی مدت یا فارنژیتی که خوب نمی‌شود و درد آن از بین نمی‌رود.
• کاهش وزن غیرقابل‌توضیح
• مشکل در باز کردن کامل دهان یا حرکت زبان
• وجود یک توده در پشت گلو یا دهان
• وجود یک توده در گردن
• وجود لکه‌های سفید روی زبان یا مخاط دهان که از بین نمی‌رود.

علائم سرطان حلق داری و نگرانی؟

تا دیر نشده از متخصص نوبت بگیر.

مشاوره آنلاین دکتر متخصص خون و سرطانمتخصص انکولوژی

فرق سرطان گلو، حلق و حنجره

گلو شامل دو بخش اصلی حلق و حنجره می‌شود که هر یک از این بخش‌ها ممکن است سرطانی شوند. خود حلق و حنجره به‌صورت جداگانه نیز شامل سه بخش اصلی می‌شوند. در نتیجه ممکن است هر کدام از این بخش‌ها نوعی از سرطان گلو را ایجاد کنند.

علت سرطان حلق

به‌صورت دقیق مانند اکثر سرطان‌ها علت دقیق سرطان حلق هم مشخص نیست. با این حال بر اساس تحقیقاتی که تا کنون صورت‌گرفته یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز این نوع از سرطان را ویروس HPV در نظر می‌گیرند. عفونت ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV شایع‌ترین علت است. HPV پروتئین‌هایی می‌سازد که با ژن‌هایی که سلول‌های پوشاننده دهان و گلو را مدیریت می‌کنند، از جمله سرعت رشد این سلول‌ها تداخل دارند. سرطان اوروفارنکس و گلو زمانی اتفاق می‌افتد که ژن‌ها مدیریت رشد سلولی را متوقف می‌کنند و سلول‌ها به طور غیرقابل‌کنترلی رشد می‌کنند و تومور تشکیل می‌دهند.

علاوه بر این تنباکو و سیگار کشیدن نیز می‌تواند یکی دیگر از دلایل بروز این نوع از سرطان باشد. استعمال دخانیات از جمله کشیدن سیگار و خصوصا استفاده از انواع تنباکوی جویدنی می‌تواند به سلول‌های حلق و گلو آسیب برساند. در این شرایط سلول‌های گلو با تقسیم بیش از حد معمول به این آسیب واکنش نشان می‌دهند، به این معنی که آنها نسخه‌های بیشتری از DNA خود را نسبت به حالت معمول می‌سازند. هرچه سلول‌های بیشتری برای جبران سلول‌های آسیب‌دیده تقسیم شوند، سلول‌ها در کپی‌کردن DNA خود اشتباه می‌کنند و این احتمال سرطانی شدن سلول‌ها را افزایش می‌دهد.

الکل و نوشیدنی‌های الکلی نیز همین تاثیر را دارند و می‌توانند به سلول‌های گلو آسیب برسانند. علاوه بر این الکل بر توانایی سلول‌ها در ترمیم DNAشان نیز تاثیر دارد و به همین دلیل می‌تواند یک علت مهم دیگر برای سرطان حلق باشد.

موارد خطر ابتلا به سرطان حلق

مهم‌ترین عامل خطر ابتلا به سرطان حلق، ابتلا به HPV، به‌ویژه HPV نوع ۱۶ است. سایر عوامل خطر عبارت‌اند از:

• سابقه سیگارکشیدن و استفاده از سایر اشکال تنباکو
• مصرف زیاد از حد نوشیدنی‌های الکی
• سابقه سرطان سروگردن
• سابقه پرتودرمانی سروگردن
• ابتلا به عفونت‌های ویروسی از جمله ویروس اپشتین بار
• رژیم غذایی فاقد میوه و سبزیجات
• بیماری ریفلاکس معده به مری (علائم خطرناک رفلاکس معده را جدی بگیرید.)
• قرارگرفتن بیش از حد در معرض مواد سمی در محل کار

تشخیص سرطان حلق

برای تشخیص سرطان اوزوفارنکس یک ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی در مورد علائم و سابقه پزشکی بیمار از جمله این که آیا تاکنون به سرطان سروگردن مبتلا شده یا خیر یا این که آیا سابقه پرتودرمانی سروگردن داشته است یا نه سوال می‌پرسد. علاوه بر این سوالاتی در خصوص سبک زندگی و سابقه مصرف دخانیات نیز از بیماران پرسیده می‌شود.

سپس پزشک دهان، گلو و گردن بیمار را معاینه می‌کند و گردن را از جهت وجود هر گونه توده‌ای بررسی خواهد کرد. حتی ممکن است برای معاینه و تشخیص دقیق‌تر پزشک از یک دوربین با فیبر نوری نیز استفاده کند و کاملاً داخل دهان و گلو را مورد بررسی قرار دهد.

بیوپسی آندوسکوپی یکی از اصلی‌ترین تست‌هایی است که با برداشتن بافت از گلو، به تشخیص بیماری کمک می‌کند. آندوسکوپ‌ها لوله‌های نازک و انعطاف‌پذیر دارای دوربین‌های کوچک و ابزارهای برش در نوکشان هستند که پزشک از آنها برای تهیه نمونه کوچکی از بافت استفاده می‌کند. یک پاتولوژیست پزشکی بافت را زیر میکروسکوپ برای علائم سرطان حلق یا HPV بررسی می‌کند.

اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) نیز برای اندازه‌گیری اندازه تومورها و تعیین این که آیا تومور گسترش یافته یا خیر استفاده می‌شود. پت اسکن نیز گاهی با این روش ترکیب می‌شود تا تشخیص کامل‌تری انجام شود. ام‌آرآی نیز می‌تواند تصاویر دقیقی از بدن بیمار ارائه دهد. به‌ویژه تصاویری از بافت نرم؛ مانند لوزه‌ها و پایه زبان که می‌تواند به تشخیص کمک کند. ام‌آرآی همچنین به پزشک برای تشخیص اندازه تومورها نیز کمک می‌کند.

مراحل سرطان حلق

یک نکته مهم در خصوص سرطان حلق و گلو این است که این بیماری شامل چندین مرحله می‌شود که پزشکان آنها را برای توسعه برنامه‌های درمانی و پیش‌بینی در خصوص نتایج مورد انتظار دسته‌بندی کرده‌اند. به‌صورت کلی سرطان نازوفارنکس چهار مرحله دارد (مرحله I تا مرحله IV ).

مراحل ممکن است بسته به این که آیا سرطان حلق دارید یا نه و این که آیا مبتلا به ویروس HPV هستید یا خیر، متفاوت باشد. سایر عوامل در مرحله‌بندی این نوع از سرطان شامل اندازه تومورها و توسعه آنهاست. برای مثال در سرطان حلق مرحله چهارم تومورهای سرطانی به غدد لنفاوی مجاور یا نواحی دوردست بدن گسترش‌یافته‌اند.

درمان سرطان حلق

پزشک برای درمان سرطان حلق گزینه‌ها را بسته به شرایط و سن بیمار، میزان گسترش بیماری، سابقه درمان و مرحله سرطان حلق مشخص می‌کند. از جراحی گرفته تا گزینه‌های پرتودرمانی، شیمی‌درمانی، درمان دارویی هدفمند یا ایمونوتراپی و غیره برای درمان سرطان حلق استفاده می‌شوند. هدف اصلی درمان، حذف سلول‌های سرطانی بدون محدود کردن توانایی بیمار در صحبت کردن و بلع تا حد امکان است.

۱. عمل جراحی

یکی از بهترین و اصلی‌ترین گزینه‌های درمان سرطان حلق جراحی است که خصوصا برای انواع سرطان‌های حلق کوچک که هنوز گسترش نیافته‌اند استفاده می‌شوند. پزشک ممکن است از جراحی‌های ترانس دهانی با کمک ربات‌ها برای برداشتن تومورها استفاده کند. جراحی رباتیک ترانسورال یک روش درمانی کم تهاجمی برای حذف سرطان‌های دهان و حلق  از طریق دهان است که دسترسی به آنها دشوار بوده و نمی‌توان به‌راحتی به تومورها دسترسی داشت.

۲. شیمی درمانی

شیمی درمانی چگونه است؟ پزشک ممکن است از شیمی‌درمانی به‌تنهایی یا همراه با پرتودرمانی برای درمان سرطان حلق استفاده کند. این روش زمانی که امکان انجام جراحی برای بیمار نیست، مانند زمانی که اندازه تومورها خیلی بزرگ است و با جراحی حذف نمی‌شود کاربرد دارد. علاوه بر این شیمی‌درمانی می‌تواند به‌عنوان یک درمان ترکیبی برای مواقع زیر استفاده شود:

• درمان سرطانی که از اوروفارنکس به سایر نواحی بدن سرایت کرده است.
• کوچک کردن تومورها قبل از جراحی
• ازبین‌بردن سلول‌های سرطانی که پس از جراحی باقی می‌مانند.

۳. درمان هدفمند

درمان‌های هدفمند برای سرطان نسخه‌های آزمایشگاهی آنتی‌بادی‌های مونوکلونال هستند. آنتی‌بادی‌های مونوکلونال پروتئین‌هایی در سیستم ایمنی بدن هستند که می‌توانند برای درمان انواع سرطان‌ها از جمله سرطان حلق مورد استفاده قرار بگیرند. درمان هدفمند با مسدود کردن پروتئینی عمل می‌کند که سلول‌های سرطانی برای تقسیم، رشد و گسترش به آن متکی هستند.

۴. ایمونوتراپی

ایمونوتراپی یک گزینه درمانی خط اول برای سرطان اوروفارنکس است که بازگشته یا گسترش‌یافته است. این روش درمان به سیستم ایمنی بیمار کمک می‌کند تا سلول‌های سرطانی را پیدا کرده و از بین ببرد. ایمونوتراپی برای سرطان حلق شامل پمبرولیزوماب(Keytruda®) و نیولوماب (Opdivo®) است.

۵. درمان گیاهی

گاهی اوقات از درمان‌های گیاهی نیز برای درمان سرطان حلق استفاده می‌شود. برای مثال زردچوبه یکی از داروهای گیاهی رایجی است که به‌عنوان یک درمان طبیعی برای مقابله با سرطان گلو و سرطان دهان از آن استفاده می‌شود. کورکومین موجود در زردچوبه دارای خواص ضدعفونی‌کننده و آنتی‌بیوتیکی است.

نعنا یک ماده رایج دیگر است که در سراسر جهان از آن برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مانند سرطان حلق استفاده می‌شود. نعنا حاوی مواد شیمیایی خاصی است که از خون‌رسانی به تومورهای سرطانی جلوگیری می‌کند. بذر گشنیز و آویشن نیز از دیگر گزینه‌های درمان گیاهی برای مقابله با انواع سرطان حلق هستند.

۶. درمان سرطان حلق در طب سنتی

در طب سنتی نیز یک سری گزینه‌های درمانی برای مقابله و درمان سرطان حلق توصیه شده است. یکی از آنها میخک است. بر اساس طب سنتی نوشیدن دم‌نوش میخک در صبح می‌تواند به درمان سرطان کمک کند. عناب و برخی از سبزی‌های تیره به همراه برخی از میوه‌ها مانند گیلاس و انگور نیز در طب سنتی برای درمان سرطان حلق توصیه شده است.

مراقبت های لازم در درمان سرطان حلق

بخش مهمی از روند درمان سرطان حلق مربوط به مراقبت‌های بعد از درمان‌های اصلی است که با هدف کاهش عوارض ناشی از این درمان‌ها و افزایش تاثیر آنها انجام می‌شود. خصوصا این که ممکن است در افراد مبتلا به سرطان حلق مشکلاتی مانند مشکل در بلع یا مشکل در تکلم نیز ایجاد شود. به همین دلیل درمان‌های توان‌بخشی در ادامه درمان‌های اصلی انجام می‌شود. برای مثال برخی از افراد به گفتاردرمانی نیاز دارند. انجام تمریناتی برای رفع مشکلات بلع و غذا خوردن نیز انجام می‌شود. مراقبت های بعد از شیمی درمانی هم مهم بوده و باید آنها را رعایت کنید.

۱. رژیم غذایی

داشتن یک رژیم غذایی سالم نقش به سزایی در بهبود روند درمان و افزایش اثربخشی روش‌های مختلف درمان سرطان حلق دارد. به افرادی که در مراحل بهبودی هستند توصیه می‌شود حتما یک رژیم غذایی سالم داشته باشند و مصرف میوه و سبزیجات تازه را فراموش نکنند.

۲. سبک زندگی سالم

به افرادی که سرطان حلق را پشت سر گذاشته‌اند یا در مراحل آخر درمان خود به سر می‌برند اکیداً توصیه می‌شود تا سبک زندگی خود را تغییر دهند. ترک سیگار و پرهیز از مصرف هر گونه دخانیات مهم است. الکل نیز باید به‌صورت کامل از زندگی این افراد حذف شود. از طرفی مهم‌ترین کاری که باید انجام داد، رعایت اصول بهداشتی خصوصا بهداشت جنسی است تا از درگیری با ویروس پاپیلومای انسانی جلوگیری شود.

باید درمان سرطان حلق رو شروع کنی؟ هر سوالی داری از متخصص بپرس.

دکتر سرطان حنجره

عوارض سرطان حلق

سرطان حلق مانند هر سرطان دیگری یک سری عوارض دارد که می‌توانند بسیار آزاردهنده باشند. برخی از این عوارض در نتیجه خود بیماری و برخی نیز به دنبال درمان‌های انجام شده برای رفع سرطان حلق یا نازوفارنکس ایجاد می‌شوند.

از شایع‌ترین عوارض سرطان حلق و حنجره می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• خشکی دهان (علت خشکی دهان چیست؟)
• سردردهای شدید
• مشکلاتی در بلع یا خوردن غذا
• مشکل در گفتار
• درد گوش
• حالت تهوع و استفراغ (علت حالت تهوع چیست؟)
• راش‌های پوستی
• دیسترسی تنفسی
• مشکل در حس چشایی
• خستگی مزمن
• کم‌اشتهایی
• خونریزی‌های غیرطبیعی
• تغییراتی در ظاهر پوست صورت
• عفونت
• سوءهاضمه

پیشگیری از سرطان حلق

ممکن است به‌صورت کامل نتوانید از سرطان حلق پیشگیری کنید، اما می‌توان با انجام یک سری اقدامات میزان خطر را کاهش داد.

• می‌توان با اجتناب از عفونت ویروس پاپیلومای انسانی مانند پرهیز از داشتن شرکای جنسی متعدد یا داشتن رابطه جنسی دهانی، با کاهش خطر ابتلا به HPV از ابتلا به این سرطان پیشگیری کرد. حتی می‌توان با زدن واکسن HPV، با جلوگیری از درگیری با این ویروس ریسک ابتلا به سرطان حلق را نیز کاهش داد.

• پرهیز از کشیدن سیگار یا ترک سیگار کار دیگری است که می‌توان برای پیشگیری از سرطان نازوفارنکس انجام داد.

• نوشیدنی‌های حاوی الکل را به طور منظم یا به مقدار زیاد ننوشید. الکل اثرات سرطان‌زای تنباکو را افزایش می‌دهد، بنابراین اجتناب از این ترکیب بسیار مهم است.

• یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید و به طور منظم ورزش کنید.

• با یک برنامه منظم به پزشک و دندانپزشک خود مراجعه کنید. آنها می‌توانند دهان و گلوی شما را بررسی کنند و هر گونه تغییری را در اوایل رشد مشاهده کرده و از پیشرفت بیماری جلوگیری کنند.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

سرطان حلق جزء بیماری‌های نادر اما آزاردهنده‌ای است که معمولا به دنبال یک سبک زندگی ناسالم در بخش‌های مختلف گلو ایجاد می‌شود. در نتیجه آسیب سلولی و رشد بیش از حد سلول‌ها و جهش ژنتیکی آنها، سرطان حلق ایجاد می‌شود. بسته به این که کدام ناحیه از دهان و حلق درگیر شود، این نوع سرطان به انواع نازوفارنکس، سرطان حنجره، سرطان لوزه و غیره دسته‌بندی می‌شود.

درمان می‌تواند شامل جراحی، شیمی‌درمانی و ایمونوتراپی باشد. ازآنجایی‌که ویروس HPV اصلی‌ترین دلیل بروز این نوع سرطان است، به نظر می‌رسد می‌توان با جلوگیری از ابتلا به این ویروس تا حدود زیادی ریسک ابتلا به سرطان حلق را کاهش داد.

اگر دچار علائم این سرطان هستید یا باید برای درمان آن اقدام کنید، حتما با متخصص گوش و حلق و بینی و دکتر انکولوژی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین دکتر گوش و حلق و بینی و همچنین مشاوره آنلاین دکتر متخصص خون و سرطان وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!