طب سوزنی؛ کاربرد، مزایا و معایب طب سوزنی – مجله سلامت دکترتو

طب سوزنی؛ کاربرد، مزایا و معایب طب سوزنی

آنچه در این مقاله می‌خوانید

طب سوزنی یکی از روش‌های درمانی سنتی چینی است که با استفاده از سوزن‌های باریک در نقاط خاص بدن به متعادل کردن انرژی‌های حیاتی یا «چی» در بدن کمک می‌کند. این روش غیرتهاجمی به درمان دردهای مزمن، اختلالات گوارشی، مشکلات عصبی، و بیماری‌های مختلف دیگر کمک می‌کند. طب سوزنی معمولاً به‌عنوان یک درمان مکمل همراه با سایر روش‌های پزشکی به‌کار می‌رود و با تحریک نقاط خاص بدن، مواد ضد درد و تنظیم‌کننده‌های عصبی در بدن ترشح می‌شود که به تسکین درد و بهبود عملکرد بدن کمک می‌کند.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 12 دقیقه
طب سوزنی؛ کاربرد، مزایا و معایب طب سوزنی

طب سوزنی یکی از شاخه‌های طب سنتی چینی و یکی از معروف‌ترین روش‌های درمانی در جهان است. این طب سنتی پیشینه‌ای چند هزارساله دارد و بیشتر از ۲۵۰۰ سال است که برای درمان دردهای مختلف در چین و دیگر نقاط جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در طب سوزنی چینی این فلسفه وجود دارد که یک انرژی حیات به نام چی (QI) در بدن جریان دارد. اگر این انرژی به درستی در تمام بدن پخش شده باشد، شما سالم خواهید بود، اما اگر گذرگاه‌های این انرژی مسدود شده باشد یا انرژی به درستی به همه جای بدن نرسد، فرد از نظر روحی یا جسمی بیمار خواهد شد.

طب سوزنی چیست؟

طب سوزنی که در زبان چینی به آن ژن جیو  (طب سوزنی به انگلیسی: Acupuncture) گفته می‌شود، یک روش درمان غیر تهاجمی و مهم‌ترین شاخه از طب سنتی چینی است. چینی‌ها در طب سنتی چینی معتقد به وجود کانال‌ها و گذرگاه‌هایی هستند که انرژی حیات با نام «چی» در آن جریان دارد. زمانی که انرژی این کانال‌های بدن در تعادل باشند شخص سالم است. اما بهم‌خوردن تعادل انرژی این گذرگاه‌ها منجر به بروز بیماری و درد می‌شود.

در طب سوزنی با کمک وارد کردن سوزن‌های باریکی در نقاط مشخص از کانال‌های بدن، انرژی این گذرگاه‌ها متعادل شده و درد بیماران بهبود قابل توجهی پیدا می‌کند. در اغلب موارد درمان به کمک این روش تنها با یک جلسه تمام نمی‌شود و لازم است بیمار دوره‌ی طب سوزنی که ممکن است شامل دو یا سه جلسه در هفته باشد را طی کنند.

تاریخچه طب سنتی به بیش از ۵۰۰۰ سال پیش و به زمانی برمی‌گردد که چینی‌ها در دوران نوسنگی از سوزن‌های سنگی برای بازکردن گذرگاه‌های انرژی استفاده می‌کردند. البته اولین نوشته در مورد این روش درمانی و مرجع اصلی طب سوزنی، کتاب طب داخلی کلاسیک امپراطور زرد است که ۲۳۰۰ سال پیش نوشته شده است.

در این ویدیو از مجموعه ویدیوهای دکترتو با شما، دکتر مصطفی آزادی پزشک طب سوزنی درباره این طب و راه‌های درمان دردهای مختلف به کمک طب سوزنی توضیح می‌دهند.

طب سوزنی چگونه انجام می شود؟

در طب سوزنی پزشک ابتدا شرایط جسمی، علائم و مسائلی مانند رنگ زبان، نبض و سایر شرایط سلامت زا بررسی می‌کند. سپس ۵ تا ۲۰ سوزن را، بسته به وسعت ناحیه تحت درمان و نیاز بیمار در نقاط استراتژیک بدن وارد می‌کند. سوزن‌های طب سوزنی به عمق‌های مختلف وارد می‌شوند. این سوزن‌ها بسیار نازک هستند، بنابراین وارد کردن آن‌ها معمولاً درد کمی ایجاد می‌کند. اغلب افراد اصلاً ورود سوزن را احساس نمی‌کنند. ممکن است هنگام رسیدن سوزن به عمق مناسب، احساس درد خفیفی داشته باشید.

پزشک ممکن است سوزن‌ها را به‌آرامی حرکت دهد یا بچرخاند، یا گرما و پالس‌های الکتریکی ملایمی به سوزن‌ها اعمال کند. در بیشتر موارد، سوزن‌ها به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در بدن باقی می‌مانند. بعد از این مدت پزشک سوزن‌ها را در می‌آورد که مجددا بدون هیچ دردی و ناراحتی برای بیمار است. دلیل تاثیر سریع طب سوزنی و رضایت بیمار، ترشح مواد مختلف مثل مواد ضد درد کورتن، آنکفالین یا ترشح تنظیم کننده‌های اعصاب در بدن است.

عکس طب سوزنی
عکس طب سوزنی

مدت زمان تاثیر طب سوزنی چقدر است؟

زمان باقی ماندن تاثیر طب سوزنی در بدن هر فرد متفاوت است و ممکن است از چند روز تا چند هفته و چند ماه باقی بماند. برخی افراد خیلی زود تسکین می‌یابند و اثر آن ممکن است تا دو روز باقی بماند. اما برخی افراد برای مشاهده اثرگذاری و فواید آن به چندین جلسه نیاز دارند. طب سوزنی هم تسکین کوتاه‌مدت و هم تسکین طولانی‌مدت درد را برای بیماران با درد مزمن فراهم می‌کند.

نمیدونی طب سوزنی درمان مناسبی برای تو هست یا نه؟

همین الان از متخصص نوبت بگیر.

ایا طب سوزنی درمان قطعی است؟

طب سوزنی برای بیشتر بیماری‌ها یک درمان قطعی نیست و فقط باعث کاهش یا تسکین درد می‌شود. معمولا از این روش به عنوان یک درمان مکمل در کنار سایر درمان‌های پزشکی استفاده می‌شود. . اثربخشی طب سوزنی بسته به علائم فرد، نوع بیماری و تعداد جلسات متفاوت است.

نقاط طب سوزنی در بدن کجاست؟

نقاط طب سوزنی در سراسر بدن پراکنده هستند و به ۱۴ کانال اصلی مریدین متصل‌اند که در طب چینی به نام جینگ لو (Jing Iou) شناخته می‌شوند. این مریدین‌ها مانند شبکه‌ای در بدن عمل می‌کنند و انرژی حیاتی، خون و مایعات بدن از طریق آن‌ها در بدن جریان می‌یابد. هر مریدین به یک یا چند اندام داخلی مربوط است. به طور مثال، مریدین‌های ریه، معده، طحال، قلب و کلیه دارای نقاط طب سوزنی مشخصی هستند که هر یک برای درمان مشکلات خاص به کار می‌روند. همچنین، دو مریدین اضافی به رگ حاکم و رگ مفهوم مربوط هستند که به ترتیب در ستون فقرات و شکم قرار دارند.

نقاط پرکاربرد طب سوزنی شامل کانال‌هایی مانند معده (ST36) برای درمان مشکلات گوارشی، طحال (SP6) برای اختلالات هورمونی و گوارشی، کبد (LV3) برای درمان سردرد و فشار خون بالا، و رگ حاکم (GV20) برای درمان سرگیجه و مشکلات ذهنی هستند. همچنین، نقاط طب سوزنی در پشت بدن نیز برای تقویت اندام‌های یین و درمان بیماری‌های مختلف مانند مشکلات ریوی (BL13) و بیماری‌های کبدی (BL18) مفیدند. این نقاط از طریق تحریک سوزن‌های خاص می‌توانند به بهبود سلامت بدن کمک کنند.

نقطه طب سوزنیمحل قرارگیریکاربرد
ST36 (معده)جلوی ساق پا و زیر زانودرمان اختلالات گوارشی، کمبود ایمنی، خستگی و بیماری‌های مختلف; تعادل عاطفی و جسمی
SP6 (طحال)سمت داخلی ساق پا بالای مچدرمان اختلالات هورمونی، مشکلات گوارشی و ایمنی
LV3 (کبد)بالای پا، بین انگشت اول و دومدرمان سردرد، تعادل انرژی عاطفی، تنظیم قاعدگی و کاهش فشار خون بالا
GV20 (رگ حاکم)بالای سردرمان سرگیجه، اختلالات گوش و بینی و مشکلات ذهنی
CV12 (رگ مفهوم)بین استخوان جناغ و نافدرمان اختلالات گوارشی و هماهنگی روده‌ها
CV6 (رگ مفهوم)حدود ۱.۵ اینچ زیر نافدرمان خستگی، ضعف چی طحال و انرژی پایین شکم و اندام‌ها
LI4 (روده بزرگ)پشت دست، بین شست و انگشت اشارهفعال‌سازی سیستم ایمنی و تسکین درد، به‌ویژه در صورت
KI3 (کلیه)پشت مچ داخلیدرمان آسم، بی‌خوابی، گلو درد و کمردرد
جدول نقاط طب سوزنی

طب سوزنی صورت

طب سوزنی صورت یک روش زیبایی است که به عنوان جایگزینی طبیعی و ایمن برای جراحی یا بوتاکس شناخته می‌شود. این درمان گسترشی از طب سوزنی سنتی است که با وارد کردن ۴۰ تا ۷۰ سوزن ریز و بدون درد به صورت، به تحریک سیستم‌های لنفاوی و گردش خون کمک می‌کند. در این روش با ایجاد میکروترومات‌های مثبت در پوست، تولید کلاژن تحریک شده و الاستیسیته پوست بهبود می‌یابد. در نتیجه به داشتن پوستی جوان‌تر و درخشان‌تر و کاهش خطوط ریز و چین و چروک کمک می‌کند.

طب سوزنی گوش

گوش یکی دیگر از نقاط طب سوزنی است. در این روش پزشک سوزن‌ها را در نقاط خاصی از گوش خارجی وارد می‌کند تا به کاهش درد در نواحی مختلف بدن کمک کند. از طب سوزنی گوش برای درمان مشکلاتی مانند درد مزمن، اضطراب، افسردگی، میگرن، بی‌خوابی و اختلالات گوارشی استفاده می‌شود. طب سوزنی گوش معمولاً به عنوان یک درمان تکمیلی استفاده می‌شود و تحقیقات نشان می‌دهند که می‌تواند با دیگر درمان‌ها ترکیب شده و نتایج موثری داشته باشد.

طب سوزنی کمر

از طب سوزنی در ناحیه کمر برای تسکین درد حاد و مزمن استفاده می‌شود. طب سوزنی کمر می‌تواند کشیدگی عضلات و سیاتیک را نیز بهبود بخشد. این روش اگر با درمان‌های دیگر ترکیب شد می‌تواند به کاهش درد کمر کمک کند.

طب سوزنی پا و زانو

استفاده از این درمان برای پا و زانو اثربخشی قابل توجهی در کاهش دردهای مفاصل ران، زانو، مچ پا و پا نشان داده است. طب سوزنی با تحریک نقاط خاص می‌تواند فرآیندهای طبیعی بهبودی در بدن شما را تحریک کرده، التهاب را کاهش داده و درد را تسکین دهد. این درمان بر سیستم عصبی تأثیر می‌گذارد و مکانیزم‌های طبیعی تسکین درد را تقویت می‌کند.

طب سوزنی دست
طب سوزنی دست بر روی سطح بالایی یا کف دست انجام می‌شود.

طب سوزنی دست

این روش نوعی از درمان طب سوزنی است که در آن نقاط خاصی از دست، روی سطح بالایی و کف دست، مورد درمان قرار می‌گیرد. با استفاده از این روش می‌توان علائمی مانند گلودرد، سرگیجه، سردرد و خستگی را درمان کرد. همچنین، طب سوزنی دست برای درمان سندرم تونل کارپال (درد و فشار در ناحیه مچ دست) و افزایش جریان خون به‌کار می‌رود. نقاط متداول در کف دست نیز برای درمان مشکلاتی مانند ناباروری، سینوزیت، بیماری‌های معده و مشکلات گوارشی استفاده می‌شود.

طب سوزنی بینی

در این روش در آن سوزن‌های خاص به نقاطی از بینی وارد می‌شود تا مشکلاتی مانند گرفتگی بینی و اختلالات سینوسی را درمان کند. این روش به ویژه برای افرادی که از گرفتگی بینی مزمن یا سینوزیت رنج می‌برند و به داروهای ضداحتقان واکنش‌های منفی نشان می‌دهند، مفید است. در یک مطالعه برای بیماران مبتلا به گرفتگی بینی که از طب سوزنی استفاده کردند، نتایج نشان داد که طب سوزنی در کاهش شدت گرفتگی بینی و بهبود جریان هوای بینی (NAF) مؤثر است.

طب سوزنی سر

این روش برای درمان اختلالات حاد و مزمن سیستم عصبی مرکزی بسیار مؤثر بوده و نتایج قابل توجهی با استفاده از تعداد کمی سوزن به‌دست می‌آورد. معمولاً طب سوزنی سر باعث بهبودی فوری می‌شود، که گاهی تنها در چند ثانیه یا یک دقیقه مشاهده می‌شود. این روش یکی از مهم‌ترین تحولات در طب سوزنی چینی در ۶۰ سال گذشته است و به‌ویژه برای درمان اختلالات عصبی کاربرد زیادی دارد.

طب سوزنی چه بیماریهایی را درمان میکند؟

تمرکز طب سوزنی بر پیدا کردن منبع درد و تسکین درد به خصوص دردهای مزمن است. البته بسیاری از طرفداران این روش درمانی معتقدند که از این روش درمانی می‌توان برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده کرد. طب سوزنی روی تسکین دردهای مزمن، مشکلات دستگاه گوارش، کاهش وزن و لاغری با کمک بالا بردن متابولیسم بدن تاثیرگذار است. طب سوزنی می‌تواند در درمان میگرن تاثیر قابل توجهی داشته باشد. همچنین دردهای گردنی، درمان درد شانه، آرنج، مچ دست، سیاتیک، زانو می‌تواند با کمک طب سوزنی درمان شود. در کل شما می‌توانید برای موارد زیر به طب سوزنی مراجعه کنید:

  • شرایط درد مزمن کمر، شانه، لگن، زانو، آرنج، پاشنه پا، مچ پا، مچ دست و گردن
  • دیسک کمر و دیسک گردن
  • عصب سیاتیک
  • سردردها شامل سردردهای تنشی و میگرن
  • درمان درد پریود
  • آلرژی و حساسیت‌های فصلی
  • مشکلات پوستی مثل آکنه
  • اعتیاد به الکل و سیگار
  • افزایش قد
  • مسائل و مشکلات روحی و روانی مثل افسردگی و اضطراب
  • سکته
  • التهاب حاد و مزمن تاندون
  • آسیب‌های ناشی از ورزش بیش از حد مثل پارگی مینیسک، آسیب رباط زانو و سندروم تونل کارپال
  • مشکلات بعد از جراحی مثل درد، حالت تهوع و استفراغ بعد از جراحی یا شیمی درمانی
  • کشیدگی‌ها و پیچ خوردگی‌ها و درمان گرفتگی عضلات
  • انواع آرتروز استخوانی، مفصل لگن، آرنج، زانو، شانه، مچ پا و مچ دست
  • آرتریت روماتوئید (روماتیسم).
طب سوزنی برای لاغری
طب سوزنی با کاهش اشتها و افزایش متابولیسم بدن کمک زیادی به لاغری می‌کند.

طب سوزنی برای لاغری

لاغری یکی از مسائلی است بسیاری از افراد به دنبال آن هستند و برای رسیدن به آن راه‌های مختلف مثل انواع رژیم لاغری تا روش‌های تهاجمی مثل عمل‌های لاغری را امتحان می‌کنند. یکی از درمان‌هایی که می‌تواند به لاغری و کاهش وزن کمک زیاد بکند، طب سوزنی است. از مزایای طب سوزنی که می‌تواند به کاهش وزن کمک کند عبارت‌اند از:

  • اشتها را کاهش می‌دهد.
  • جلوی پرخوری را می‌گیرد.
  • عملکرد دستگاه گوارش را بهتر می‌کند.
  • متابولیسم و سوخت‌و‌ساز بدن را افزایش می‌دهد.

البته نباید از طب سوزنی برای لاغری انتظار معجزه داشت. تاثیر طب سوزنی برای لاغری به این صورت است که بعد از ۱۰ جلسه شما حدود ۳ تا ۴ کیلو وزن کم خواهید کرد. البته باید توصیه‌های غذایی پزشک و ورزش را هم در کنار جلسات طب سوزنی رعایت کنید.

طب سوزنی برای پا درد

این روش برای کاهش درد پا که می‌تواند ناشی از شرایط مختلف مانند التهاب، آسیب عصبی یا خستگی شدید باشد مؤثر است. طب سوزنی با رویکرد غیرتهاجمی و عوارض جانبی کم، به بهبود گردش خون، کاهش التهاب و افزایش تحرک کمک می‌کند و می‌تواند کیفیت زندگی افراد مبتلا به درد پا را بهبود بخشد. به‌طورکلی اط طب سوزنی کف پا برای تسکین دردهای ناشی از شرایط زیر استفاده می‌شود:

  • التهاب رباط کف پا
  • آرتریت (التهاب مفاصل)
  • نوروپاتی (آسیب عصبی)
  • آسیب‌های پا
  • درد ناشی از استفاده بیش‌ازحد یا کفش نامناسب.
طب سوزنی دیسک کمر
یکی از کاربردهای طب سوزنی استفاده از آن در درمان دریسک کمر است.

طب سوزنی دیسک کمر

این روش به عنوان یک درمان مکمل در کنار سایر درمان‌های پزشکی می‌تواند به تسکین درد ناشی از دیسک کمر کمک کند. طب سوزنی با تحریک سیستم عصبی، افزایش جریان خون و کاهش التهاب، به تسکین درد و بهبود عملکرد کمک می‌کند. به‌طورکلی کاربردهای طب سوزنی برای دیسک کمر عبارت است از:

طب سوزنی دیسک گردن

این روش به عنوان یک درمان مکمل می‌تواند برای کاهش و درمان علائم دیسک گردن (فتق دیسک گردنی) مؤثر باشد و به کاهش علائم و بهبود وضعیت بیمار کمک کند. طب سوزنی دیسک گردن با تحریک نقاط خاص باعث ترشح اندورفین می‌شود که به کاهش درد شدید گردن و درد انتشاری کمک می‌کند. روطب سوزنی دیسک گردن همچنین علائمی مثل گزگز و ضعف حرکتی را برطرف می‌کند. این روش با افزایش جریان خون و شل کردن عضلات اطراف ناحیه آسیب‌دیده، التهاب و اسپاسم عضلانی را کاهش می‌دهد که به تسکین علائم کمک می‌کند.

متن انگلیسی:
having at least six acupuncture sessions may also be helpful for those with frequent head pain or pressure, also known as tension headaches. Acupuncture added along with pain medication led to less headache frequency when compared to those only given medication.
ترجمه فارسی:
داشتن حداقل شش جلسه طب سوزنی می‌تواند برای افرادی که دچار درد یا فشار مکرر سر یا سردردهای تنشی، هستند، مفید باشد. افزودن طب سوزنی به داروهای ضددرد، در مقایسه با افرادی که فقط دارو دریافت کردند، باعث کاهش دفعات سردرد شد.

به نقل از verywellhealth

طب سوزنی و درمان میگرن

طب سوزنی به‌عنوان یک روش درمانی مکمل برای میگرن، با کاهش دفعات، شدت و مدت حملات میگرن، به تسکین درد و پیشگیری از عود سردردها کمک می‌کند. مطالعاتی در سال ۲۰۲۴ نشان داده‌اند که این روش اثری مشابه داروهای پیشگیری‌کننده دارد و عوارض جانبی آن کمتر است. طب سوزنی برای درمان میگرن با تحریک نقاط خاص بدن، جریان انرژی را متعادل کرده و مسیرهای مغزی کاهش‌دهنده درد را فعال می‌کند، که به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به میگرن کمک می‌کند. البته بهتر است از این روش در کنار سایر درمان‌ها استفاده شود.

طب سوزنی و سیروز کبدی

طب سوزنی به‌عنوان یک روش مکمل می‌تواند علائم و وضعیت کلی بیماران مبتلا به سیروز کبدی را بهبود بخشد. این روش ممکن است بر نتایج آزمایش‌های مرتبط با عملکرد کبد و ارزیابی درجه‌بندی عملکرد کبد اثر مثبت داشته باشد. از مزایای این روش می‌توان به هزینه پایین، عوارض جانبی کمتر و نتایج سریع‌تر اشاره کرد.

طب سوزنی و پارکینسون

این روش در کنار سایر روش‌های درمانی به مدیریت علائم حرکتی و غیرحرکتی این بیماری کمک می‌کند. البته تحقیقات در مورد اثربخشی درمان پارکینسون با طب سوزنی همچنان ادامه دارد اما شواهد نشان‌دهنده اثرات مثبت احتمالی در صورتی است که جلسات منظم باشد. برخی مطالعات نشان داده‌اند که طب سوزنی می‌تواند به کاهش علائم حرکتی پارکینسون مانند لرزش یا سفتی عضلانی کمک کند. همچنین این روش می‌تواند علائم غیرحرکتی مانند درد، خستگی، افسردگی، اضطراب و اختلالات خواب را بهبود بخشد.

طب سوزنی و استرس

مطالعات مختلف نشان داده‌اند که طب سوزنی می‌تواند علائم استرس و اضطراب را کاهش دهد. این روش با تحریک سیستم عصبی و سایر سیستم‌های بدن، ممکن است علائم اضطراب عمومی، استرس قبل از جراحی و حتی برخی اختلالات خاص مانند حملات پانیک را بهبود بخشد. فرضیه‌ها در مورد این روش نشان می‌دهد که به دلیل تأثیر این روش بر روی اعصاب خواب و سیستم عصبی این روش برای افراد درگیر با اضطراب مفید است. این روش کاملا ایمن بوده و عوارض کمی دارد.

طب سوزنی و استرس
از طب سوزنی برای درمان استرس هم استفاده می‌شود.

طب سوزنی برای واریس پا

یکی دیگر از شرایط سلامتی دیگری که از طب سوزنی برای درمان آن استفاده می‌شود، واریس پا است. طب سوزنی واریس پا گردش خون را بهبود می‌بخشد و به کاهش التهاب کمک می‌کند. این روش باید در کنار سایر روش‌های درمانی استفاده شود. طب سوزنی قادر است گره‌های موجود در عضلات، پوست و بافت فاسیا را کوچک‌تر کند که این گره‌ها می‌توانند در پیچ‌خوردگی و گشاد شدن رگ‌های اندام‌های تحتانی نقش داشته باشند.

درمان اوتیسم با طب سوزنی

طب سوزنی پوست سر می‌تواند به عنوان یک روش درمانی مکمل برای اوتیسم (ASD) مفید باشد، طبق نتایج برخی مطالعات. این روش با تحریک نواحی خاصی از قشر مغز، می‌تواند به بهبود مهارت‌های ارتباطی، رفتارهای مرتبط با احساسات، عملکرد شناختی و اجتماعی، و کاهش اضطراب و مشکلات خواب کمک کند. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۸ اثربخشی ۹۷٪ این روش را گزارش کرده است. با این حال، به دلیل نیاز به تحقیقات کنترل‌شده بیشتر، این روش هنوز به‌طور گسترده توصیه نمی‌شود و باید تحت نظر متخصص انجام گیرد.

درمان عصب سیاتیک با طب سوزنی

یکی از بیماری‌های دیگری که از طب سوزنی برای درمان آن استفاده می‌شود سیاتیک مزمن ناشی از فتق دیسک ستون فقرات است. در یک کارآزمایی بالینی تصادفی در چین، شرکت‌کنندگانی که برای درمان عصب سیاتیک طب سوزنی دریافت کردند، در مقایسه با گروه دریافت‌کننده طب سوزنی ساختگی (پلاسبو)، کاهش دو برابری در درد و نزدیک به سه برابر کاهش در ناتوانی را تجربه کردند.

می‌خوای برای درمان بیماری از طب سوزنی استفاده کنی؟ قبلش با متخصص مشورت کن.

بعد از طب سوزنی چه باید کرد؟

مانند هر روش درمانی دیگر برای استفاده از فواید طب سوزنی باید از اقدامات لازم برای بعد از آن آگاه باشید. در ادامه توصیه‌ها و دستورالعمل‌های لازم بعد از طب سوزنی آورده شده است. مهم‌ترین مراقبت های بعد از طب سوزنی عبارت است از:

  • آب زیادی بنوشید.
  • غذاهای سالم بخورید.
  • ورزش ممنوع است اما حرکات سبک برای مقابله با درد و سفتی بدن انجام دهید.
  • به مدت طولانی ننشینید.
  • از مصرف برخی داروها مثل رقیق‌کننده‌های خون خودداری کنید.
  • از لوسیون‌ها یا کرم‌های معطر روی نقاط طب سوزنی استفاده نکنید.
  • در کنار طب سوزنی از درمان‌های دیگری مثل ماساژ و کایروپراکتیک استفاده کنید.
  • اگر فقط یک جلسه طب سوزنی انجام داده‎اید، جلسات دیگر را هم رزرو کنید.
  • از مصرف الکل خودداری کنید.
  • از سرما یا گرمای شدید اجتناب کنید.

فواید طب سوزنی چیست؟

بسیاری از افراد از طب سوزنی برای تسکین درد در سراسر بدن، از جمله میگرن، کمردرد و آرتریت استفاده می‌کنند. مطالعات همچنین نشان داده‌اند که طب سوزنی می‌تواند گزینه درمانی موفقی برای بیماری‌های مختلفی از جمله مشکلات سیستم ایمنی، ناباروری و عوارض یائسگی باشد. فواید طب سوزنی شامل موارد زیر است:

  • افراد می‌توانند طب سوزنی را با سایر درمان‌ها ترکیب کنند.
  • طب سوزنی می‌تواند به مدیریت درد مزمن، میگرن و سردرد کمک کند.
  • طب سوزنی عوارض جانبی کمی دارد.
  • یک روش درمانی انعطاف‌پذیر است که می‌تواند چندین مشکل سلامتی را به‌طور همزمان هدف قرار دهد.
  • طب سوزنی ممکن است باعث ترشح اندورفین‌ها شود.
فواید طب سوزنی چیست؟
طب سوزنی یک درمان مکمل کم عوارض است.

عوارض طب سوزنی چیست؟

همه درمان‌ها با خطرات و فوایدی همراه هستند. افراد همیشه باید قبل از شروع هر نوع درمانی با پزشک مشورت کنند.
البته اگر طب سوزنی توسط فرد متخصص انجام شود، عوارض و خطرات بسیار کمی دارد. همه سوزن‌های طب سوزنی باید از جنس فولاد، جامد، استریل، غیرسمی و دارای برچسب مناسب باشند. خطرات احتمالی طب سوزنی شامل موارد زیر است:

  • خونریزی، کبودی یا درد در محل‌های ورود سوزن
  • عفونت ناشی از سوزن‌های غیراستریل
  • حالت تهوع و سرگیجه
  • واکنش آلرژیک
  • آسیب به اندام داخلی به دلیل شکستن سوزن.

چه کسانی نباید از طب سوزنی استفاده کنند؟

پس از طب سوزنی برخی افراد احساس آرامش دارند و برخی پرانرژی‌تر هستند. اما ممکن است بدن همه افراد به طب سوزنی پاسخ ندهد. اگر شرایط شما بعد از چند هفته بهبودی نداشت، ممکن است طب سوزنی برای شما مناسب نباشد. همچنین اگر در هر یک از گروه‌های زیر قرار دارید، بهتر است در تصمیم خود برای انجام طب سوزنی تجدید نظر کنید:

  • کودکان زیر ۱۲ سال
  • زنان باردار بخصوص در سه ماه نخست بارداری
  • افرادی که دستگاه ضربان‌ساز قلب دارند
  • کسانی که مشکل پوستی مزمن دارند
  • افراد مبتلا به بیماری‌های روماتیسمی
  • افرادی که دستگاه ضربان‌ساز الکتریکی قلب دارند
  • مبتلایان به هموفیلی و سایر بیماری‌های اختلالات خونی
  • افراد مبتلا به اختلالات خونریزی
  • افرادی که از سوزن می‌ترسند
  • ابتلا به بیماری‌های عفونی مزمن
  • کسانی که داروهای ضد انعقاد خون مصرف می‌کنند
  • افرادی مبتلا به بیماری‌های عروقی
  • ابتلا به فشار خون کنترل‌نشده
  • ابتلا به دیابت.
پزشکان پیشنهادی

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

طب سوزنی به‌عنوان یک روش درمانی مکمل و غیرتهاجمی، در طی قرن‌ها برای درمان مشکلاتی مثل دردهای مزمن، اختلالات گوارشی، مشکلات عصبی، استرس و اضطراب مورد استفاده قرار گرفته است. این روش با وارد کردن سوزن‌های باریک در نقاط خاص بدن، به متعادل کردن انرژی «چی» کمک کرده و به تسکین درد و بهبود سلامت کلی فرد می‌پردازد. اگرچه طب سوزنی عوارض جانبی کمی دارد، تأثیر آن بسته به شرایط فرد و تعداد جلسات ممکن است متفاوت باشد. برای انجام طب سوزنی باید به متخصص طب سوزنی مراجعه کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

طب سوزنی معمولاً دردناک نیست، زیرا در آن از سوزن‌های بسیار نازک استفاده می‌شود. اکثر افراد هنگام وارد شدن سوزن‌ها به نقاط خاص بدن، درد کمی احساس می‌کنند یا اصلاً دردی حس نمی‌کنند. ممکن است در زمان وارد شدن سوزن یا رسیدن به عمق مناسب، احساس فشار، گزگز یا درد خفیف ایجاد شود. برخی افراد گزارش می‌دهند که پس از درمان احساس آرامش یا انرژی می‌کنند. اگر دردی غیرعادی یا شدید احساس کردید، باید فوراً به متخصص اطلاع دهید. تجربه متخصص و استفاده از تکنیک صحیح نقش مهمی در کاهش هرگونه ناراحتی دارد.

این روش درمانی اگر توسط پزشک و متخصص طب سوزنی ماهر انجام شود، روشی بسیار بی‌خطر و ایمن خواهد بود. سوزن‌هایی که برای این کار استفاده می‌شوند یکبار مصرف و استریل هستید، از این رو نیازی نیست نگران انتقال عفونت یا مشکلات مشابه باشید. البته باز هم تاکید می‌کنم که طب سوزنی حتما باید توسط متخصص طب سوزنی مجرب انجام شود. در دکترتو شما می‌توانید با متخصصین طب سوزنی در شهر خود آشنا شوید.

قیمت طب سوزنی بسته به مشکل بیمار و تعداد جلسات متفاوت است. برای تعیین هزینه دقیق بهتر است با مطب پزشک تماس بگیرید. در دکترتو می‌توانید اطلاعات تماس مطب پزشکان و نوبت ویزیت را دریافت کنید.

اثربخشی طب سوزنی بسته به شرایط سلامتی فرد، نوع بیماری و عوامل دیگری از فردی به فرد دیگر متفاوت خواهد بود. به صورت کلی شما نباید توقع درمان کامل از طب سوزنی داشته باشید، مثلا اگر دیسک کمر یا سیاتیک دارید، طب سوزنی شاید نتواند شما را به طور کامل درمان کند اما کمک زیادی به تسکین درد شما خواهد کرد.

طب سوزنی به‌طور قطعی برای افزایش قد مؤثر نیست، به‌ویژه پس از بسته شدن صفحات رشد استخوانی در سنین بلوغ. برخی متخصصان ادعا می‌کنند که طب سوزنی می‌تواند با تحریک هورمون‌های رشد و بهبود جریان خون در سنین رشد (قبل از بسته شدن صفحات رشد) به افزایش قد کمک کند، اما شواهد علمی قوی برای تأیید این ادعا وجود ندارد. عواملی مانند تغذیه مناسب، ورزش‌های کششی (مانند والیبال) و خواب کافی نقش مهم‌تری در افزایش قد دارند. برای کودکان یا نوجوانان، مشورت با پزشک متخصص تغذیه و طب سوزنی توصیه می‌شود.

بسیاری از افراد با شرایط مختلف از طب سوزنی نتیجه گرفته‌اند، از جمله:

  • افرادی با دردهای مزمن مانند کمردرد، گردن‌درد، میگرن و آرتروز.
  • کسانی که مشکلات گوارشی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر یا زخم معده دارند.
  • افراد مبتلا به اضطراب، افسردگی، بی‌خوابی یا استرس.
  • زنان با مشکلات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یا ناباروری (افزایش احتمال بارداری تا 33% در برخی موارد).
  • افرادی که به دنبال جوان‌سازی پوست یا کاهش وزن هستند.

فاصله بین جلسات طب سوزنی به نوع بیماری، شدت آن، واکنش بدن بیمار، وضعیت سلامتی، هدف درمان و تکنیک مورد استفاده بستگی دارد. معمولاً جلسات اولیه با فاصله کمتری (یک روز در میان یا دو بار در هفته) انجام می‌شود. با بهبود وضعیت بیمار، فاصله جلسات ممکن است به یک هفته یا حتی یک ماه افزایش یابد. پزشک متخصص بر اساس شرایط بیمار برنامه درمانی را تنظیم می‌کند. هر جلسه معمولاً بین 20 تا 60 دقیقه طول می‌کشد

پس از طب سوزنی، برای حفظ اثربخشی درمان و کمک به سم‌زدایی بدن، باید:

  • غذاهای سبک، تازه و مغذی مصرف کنید، مانند سبزیجات، میوه‌ها، پروتئین‌های کم‌چرب (مرغ، ماهی) و غلات کامل.
  • از مصرف غذاهای سنگین، چرب، تند یا فرآوری‌شده (مانند فست‌فود) خودداری کنید، زیرا می‌توانند سموم را به بدن بازگردانند.
  • آب فراوان بنوشید تا بدن هیدراته بماند و سموم دفع شوند.
  • از مصرف الکل، دخانیات و نوشیدنی‌های کافئین‌دار پرهیز کنید، زیرا ممکن است اثرات درمان را کاهش دهند.

بهترین زمان برای طب سوزنی به شرایط فرد و هدف درمان بستگی دارد:

  • برای دردهای مزمن یا حاد (مانند کمردرد یا میگرن)، هر زمان که علائم شدید هستند می‌توان درمان را شروع کرد.
  • برای پیشگیری (مانند جلوگیری از حملات میگرن)، جلسات منظم هفتگی یا ماهانه توصیه می‌شود.
  • برای بهبود عملکرد عمومی (مانند کاهش استرس یا بهبود خواب)، بهتر است زمانی انتخاب شود که بتوانید پس از جلسه استراحت کنید، مثلاً بعدازظهر یا عصر.
  • در برخی موارد، مانند ناباروری، ممکن است پزشک جلسات را با چرخه قاعدگی یا درمان‌های دیگر هماهنگ کند.

حمام کردن بلافاصله پس از طب سوزنی خطرناک نیست، اما توصیه می‌شود حداقل چند ساعت صبر کنید. محل ورود سوزن‌ها زخم‌های کوچکی ایجاد می‌کند که ممکن است در معرض رطوبت یا گرمای زیاد حساس شوند. برای جلوگیری از تحریک پوست یا عفونت:

  • محل ورود سوزن‌ها را تمیز و خشک نگه دارید.
  • از حمام داغ، سونا یا جکوزی بلافاصله پس از درمان اجتناب کنید.
  • از شستشوی شدید یا ماساژ محل سوزن‌ها خودداری کنید.
  • دوش گرفتن با آب ولرم چند ساعت پس از جلسه معمولاً بی‌خطر است، اما بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

بله، احساس بی‌حالی یا خستگی پس از طب سوزنی کاملاً طبیعی است و معمولاً چند ساعت تا حداکثر سه روز طول می‌کشد. این حالت به دلیل آزاد شدن اندورفین‌ها و تأثیر درمان بر سیستم عصبی است. برخی افراد ممکن است احساس آرامش عمیق یا حتی خواب‌آلودگی کنند، در حالی که دیگران احساس انرژی می‌کنند. اگر بی‌حالی بیش از چند روز ادامه یافت یا با علائم غیرعادی (مانند اسپاسم شدید عضلانی) همراه بود، باید با پزشک خود مشورت کنید.

بله، طب سوزنی می‌تواند به‌عنوان یک درمان مکمل برای تنگی کانال نخاع (Spinal Stenosis) استفاده شود. این روش با تحریک نقاط خاص بدن، کاهش التهاب، بهبود جریان خون و تسکین درد می‌تواند به بهبود علائم مانند درد کمر، بی‌حسی یا ضعف کمک کند. با این حال، تنگی کانال نخاع یک بیماری جدی است و طب سوزنی به‌تنهایی کافی نیست. باید در کنار درمان‌های دیگر مانند فیزیوتراپی یا دارو تحت نظر پزشک انجام شود. نتایج در افراد مختلف متفاوت است و مشورت با متخصص ضروری است.

طب سوزنی گاهی برای کمک به ترک سیگار استفاده می‌شود، اما شواهد علمی برای اثربخشی آن محدود و متناقض است. برخی مطالعات نشان داده‌اند که تحریک نقاط خاص (مانند نقاط گوش) می‌تواند به کاهش هوس نیکوتین و استرس مرتبط با ترک سیگار کمک کند، اما به‌تنهایی برای ترک سیگار کافی نیست. ترکیب طب سوزنی با مشاوره روان‌شناختی و برنامه‌های ترک اعتیاد می‌تواند مؤثرتر باشد. برای اثربخشی بهتر، باید جلسات منظم و ترکیبی از نقاط مختلف استفاده شود.

طب سوزنی در بارداری خطرناک نیست، اما باید با احتیاط و توسط متخصص طب سوزنی با تجربه در مراقبت‌های دوران بارداری انجام شود. برخی نقاط طب سوزنی ممکن است انقباضات رحمی را تحریک کنند و خطر زایمان زودرس را افزایش دهند، بنابراین باید از این نقاط اجتناب شود. طب سوزنی می‌تواند برای کاهش تهوع بارداری، کمردرد یا استرس مفید باشد، اما حتماً باید با مشورت پزشک زنان و متخصص طب سوزنی انجام شود.

تعداد جلسات طب سوزنی به نوع بیماری، شدت آن، پاسخ بدن بیمار و هدف درمان بستگی دارد. به‌طور کلی:

  • برای دردهای حاد (مانند میگرن): معمولاً 6 تا 12 جلسه.
  • برای دردهای مزمن (مانند کمردرد یا آرتروز): 10 تا 20 جلسه یا بیشتر، گاهی با جلسات نگهدارنده دوره‌ای.
  • برای ناباروری یا مشکلات هورمونی: ممکن است 10 تا 15 جلسه یا بیشتر نیاز باشد.
  • برای جوان‌سازی پوست یا لاغری: معمولاً 10 تا 15 جلسه.

طب سوزنی ممکن است به‌عنوان یک روش مکمل برای مدیریت علائم فلج مثانه مفید باشد، به‌ویژه با تحریک سیستم عصبی، بهبود جریان خون در ناحیه لگن، کاهش تنش عضلانی و تسکین علائم مرتبط مانند استرس یا درد. برخی مطالعات کوچک نشان داده‌اند که این روش می‌تواند به بهبود کنترل ادرار و عملکرد مثانه در مواردی مانند آسیب نخاعی کمک کند، اما شواهد علمی قوی و قطعی محدود است و طب سوزنی نمی‌تواند جایگزین درمان‌های استاندارد مانند دارو یا فیزیوتراپی شود.

طب سوزنی به عنوان یک درمان مکمل برای کاهش علائم فتق مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما به خودی خود نمی‌تواند فتق را درمان کند. فتق به زمانی اطلاق می‌شود که یک بخش از بافت یا عضو داخلی از طریق یک نقطه ضعیف در دیواره‌ی عضلانی یا بافتی که آن را احاطه کرده، بیرون می‌زند. درمان اصلی فتق معمولاً جراحی است. با این حال، طب سوزنی می‌تواند برای کاهش درد، التهابات و بهبود جریان خون در ناحیه آسیب‌دیده مفید باشد.

امتیاز شما به مقاله:
(3.5از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره طب سوزنی

  1. فرشته گفت:

    سلام آقای دکتر من یک سال مشکل واش دارم صبها که بلند میشم از خواب حالت تهوع سردرد میگرنی دارم آروغ زیاد میزنم بعضی مواقع شکم قار قور میکنه باد شکم دارم خلط سفید کف دار چسبناک بعضی مواقع هوس شرینی میکنم در ضمن من فیبروم زنانگی هم دارم گوارشم اذیت میکنه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام، علائمی که توضیح دادید مانند حالت تهوع، سردرد میگرنی، آروغ زدن، باد شکم، خلط سفید چسبناک و هوس شیرینی می‌توانند نشان‌دهنده مشکلات گوارشی مانند رفلاکس معده، سندروم روده تحریک‌پذیر یا عدم تعادل در باکتری‌های روده باشند. فیبروم رحم نیز ممکن است بر گوارش شما تأثیر بگذارد، زیرا فشار بر روده‌ها یا معده می‌تواند علائم مشابهی ایجاد کند. پیشنهاد می‌شود برای بررسی دقیق‌تر و تشخیص درست با یک پزشک متخصص گوارش مشورت کنید تا درمان‌های مناسب برای بهبود وضعیت گوارشی شما ارائه شود.

      متخصص گوارش

  2. ناشناس گفت:

    سلام
    در قسمت “به طور خلاصه شما می‌توانید برای موارد زیر به طب سوزنی مراجعه کنید”، یکی از مواردی که نوشتید:
    آرتریت روماتوئید (روماتیسم) است.
    در قسمت “چه کسانی نباید از طب سوزنی استفاده کنند؟” یکی از مواردی که نوشتید:
    افراد مبتلا به بیماری‌های روماتیسمی است.

    بالاخره تکلیف چیه؟؟؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      منظور بیماری های روماتیسمی بجز آرتریت می باشد.

  3. الهه گفت:

    کسی که لیزر موهای زائد انجام میدهد میتواند همزمان طب سوزنی اجام دهد

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بله
      ولی باید به شخصی که طب سوزنی انجام می دهد اطلاع دهد
      تندرست باشید

  4. Eli گفت:

    ایا کسی که لیزر موهای زائد انجام میدهد میتواند همزمان طب سوزنی انجام دهد؟

  5. شادی باقری گفت:

    سلام
    آیا من که آسپرین ۸۰ روزانه مصرف میکنم نمیتوانم از طب سوزنی استفاده کنم ؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      اگر غلظت خونی شدید دارید بهتر است از این روش استفاده نکنید
      طب سوزنی برای تسکین دردهای مزمن مثل کمردرد، سیاتیک، دیسک کمر و سردرد و میگرن و لاغری بسیار مفید است. خانم‌های باردار، کسانی که مشکلات خونی و یا باتری در قلبشان دارند، نباید از طب سوزنی استفاده کنند.

  6. مریم گفت:

    من یبار رفتم طب سوزنی برق هم وصل کردن

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      روش های گوناگونی وجود دارد

  7. ناشناس گفت:

    من یبار رفتم طب سوزنی برق هم وصل کردند

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بله
      روش های گوناگونی وجود دارد

  8. آذر v گفت:

    در مورد طب سوزنی نوشتن که کسانیکه نمیتونن استفاده کنند دیابتی‌ها هستن چرا من دارم میزنم طبق دستورات چینی. چون اگه بد بود نمی‌نوشتم من نوع ۲ دیابت هستم ممنون

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بعلت تاخیر در ترمیم زخم ذکر شده است

      1. ناشناس گفت:

        سلام خسته نباشین من یه دخترهفده ساله دارم تقریباچهار پنج سالی هست که دستاش وقتی استرس میگیره می لرزه یااگه زیاددقت كنی میفهمی دست چپش زیادبه متخصص مغزواعصاب هم بردیم میگن اگه گیرندین یواش یواش درست میشه شماهم یه راهنمایی بکنید واقعا نگرانم ممنون میشم ازلطفتون

        1. همیارِ دکترِتو گفت:

          سلام
          لرزش دست‌ها می‌تواند به دلیل اختلالات تیروئیدی نیز باشد. بیماری‌هایی مانند پرکاری تیروئید می‌توانند باعث علائمی چون لرزش دست‌ها، اضطراب، تپش قلب، و تعریق زیاد شوند. اگر شما یا دخترتان نگران هستید که این لرزش‌ها به دلیل مشکلات تیروئید باشد، انجام آزمایش خون برای اندازه‌گیری هورمون‌های تیروئیدی (مثل TSH، T3 و T4) می‌تواند کمک‌کننده باشد. اگر آزمایش‌ها مشکلی نشان دهند، پزشک می‌تواند درمان مناسب را تجویز کند. در غیر این صورت، احتمالاً مشکل ناشی از استرس است.
          متخصص غدد