داروهای غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن معمولاً برای کاهش التهاب و درد ناشی از التهاب پروستات (پروستاتیت) تجویز می‌شوند. در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است داروهای استروئیدی یا ترکیبی با شل‌کننده‌های عضلانی را نیز توصیه کند.
داروهای ضد التهاب، به‌ویژه داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)، یکی از پرکاربردترین گروه‌های دارویی در درمان بیماری‌های شایع مانند دردهای عضلانی، التهاب مفاصل، تب و سردرد هستند. احتمالاً بارها در مقالات مجله سلامت دکترِتو با این اصطلاح برخورد کرده‌اید، اما شاید دقیق ندانید این داروها چه تاثیری بر بدن دارند و چگونه عمل می‌کنند. در این مقاله قصد داریم نگاهی جامع به انواع داروهای ضد التهاب، نحوه عملکرد آنها، کاربردها، تفاوت‌ها و عوارض احتمالی‌شان داشته باشیم تا بتوانید با آگاهی بیشتری از این داروها استفاده کنید. برخی از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی عبارتند از: آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن، سلکوکسیب، دیکلوفناک، ایندومتاسین، کتوپروفن، کتورولاک، مفنامیک اسید، ملوکسیکام، پیروکسیکام و سالیسیلات.
انواع داروهای ضد التهاب کدامند؟
انواع داروهای ضد التهاب به چند گروه اصلی تقسیم می‌شوند که شامل داروهای خوراکی، تزریقی، موضعی، گیاهی و ترکیبی هستند. هر کدام از این داروها بسته به نوع، شدت و محل التهاب کاربرد متفاوتی دارند. در ادامه، این دسته‌ها را به‌صورت دقیق‌تر بررسی خواهیم کرد.
متن انگلیسی:
Taking OTC NSAIDs such as ibuprofen (Advil) or naproxen (Aleve) may help relieve inflammation. You may also find relief through cold or heat therapy, gentle stretching and exercise, and rest.
ترحمه فارسی:
مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی بدون نسخه مانند ایبوپروفن (ادویل) یا ناپروکسن (آلوِو) می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند. همچنین استفاده از روش‌هایی مانند درمان با سرما یا گرما، کشش ملایم و ورزش، و استراحت نیز ممکن است باعث تسکین شود.
به نقل از healthline
داروهای خوراکی ضد التهاب (قرص، کپسول، پودر)
داروهای خوراکی ضد التهاب، یکی از رایج‌ترین و در دسترس‌ترین اشکال داروهای ضد التهاب هستند که به‌صورت قرص، کپسول یا پودر خوراکی مصرف می‌شوند. این داروها معمولاً برای کاهش درد، التهاب و تب تجویز شده و در درمان بیماری‌هایی مانند آرتروز، دردهای عضلانی، سردرد، نقرس و التهاب مفاصل کاربرد دارند. برخی از آنها نیاز به نسخه پزشک دارند و برخی دیگر بدون نسخه قابل تهیه هستند. نمونه‌هایی از داروهای خوراکی ضد التهاب:
- ایبوپروفن
- ناپروکسن
- دیکلوفناک سدیم
- ملوکسیکام
- سلکوکسیب
- پیروکسیکام
- مفنامیک اسید
- کلشی‌سین (برای درمان نقرس و التهاب مفاصل)
- پردنیزولون (استروئیدی، برای التهاب‌های شدید)
- آناهیل (ترکیب آنزیمی با خاصیت ضد التهاب طبیعی)
داروهای تزریقی ضد التهاب (آمپول)
داروهای تزریقی ضد التهاب (آمپول)، به‌عنوان یکی از مؤثرترین اشکال دارویی، برای کنترل سریع و قوی التهاب در شرایط حاد یا زمانی که بیمار قادر به مصرف خوراکی نیست، استفاده می‌شوند. این داروها به‌صورت تزریق عضلانی یا وریدی تجویز می‌شوند و معمولاً در مواقعی مانند التهاب‌های حاد مفاصل، حملات نقرس، واکنش‌های آلرژیک شدید یا بیماری‌های خودایمنی کاربرد دارند. نمونه‌هایی از داروهای تزریقی ضد التهاب:
- آمپول دگزامتازون
- آمپول بتامتازون
- آمپول متیل‌پردنیزولون
- آمپول تریامسینولون
- آمپول دیکلوفناک
- آمپول کتورولا
داروهای موضعی ضد التهاب (پماد، قطره، شیاف)
داروهای موضعی ضد التهاب، به‌صورت مستقیم روی ناحیه‌ای از بدن که دچار التهاب شده استفاده می‌شوند. این داروها معمولاً به‌صورت پماد، کرم، ژل، قطره یا شیاف تولید می‌شوند و برای درمان موضعی التهاب‌های پوستی، چشمی، مفصلی، گوش، بینی و نواحی مقعدی یا واژینال به کار می‌روند. مزیت اصلی این داروها این است که اثر خود را به‌طور مستقیم در محل التهاب اعمال می‌کنند و معمولاً عوارض سیستمیک کمتری نسبت به داروهای خوراکی یا تزریقی دارند.
| نوع دارو | نام داروهای رایج |
|---|---|
| پماد / کرم / ژل | بتامتازون، هیدروکورتیزون، کلوبتازول، فلوسینولون، مومتازون |
| قطره (چشمی / گوشی / بینی) | قطره بتامتازون، قطره فلورومتولون، قطره دگزامتازون |
| شیاف | شیاف دیکلوفناک، شیاف ایندومتاسین |
داروهای ضد التهاب گیاهی
داروهای ضد التهاب گیاهی، ترکیباتی با منشأ طبیعی هستند که از گیاهان دارویی استخراج شده و دارای خواص ضد التهاب، ضد درد یا آرام‌بخش می‌باشند. این داروها معمولاً عوارض کمتری نسبت به داروهای شیمیایی دارند و در درمان التهاب‌های خفیف تا متوسط مورد استفاده قرار می‌گیرند. اشکال رایج آنها شامل شربت، پودر، دمنوش، قرص گیاهی یا کرم‌های موضعی گیاهی است.
| نوع دارو | نام دارو / ترکیب گیاهی | شکل مصرف |
|---|---|---|
| شربت گیاهی | شربت آیورامی | خوراکی |
| پودر گیاهی | پودر روتارین | خوراکی |
| ترکیبات حاوی زنجبیل | مکمل‌های زنجبیل، دمنوش زنجبیل | خوراکی |
| ترکیبات حاوی زردچوبه | کپسول کورکومین، دمنوش زردچوبه | خوراکی |
| ترکیبات موضعی | کرم آرنیکا، ژل فلفل قرمز (کپسایسین) | موضعی |
داروهای ترکیبی یا چندمنظوره ضد التهاب
داروهای ترکیبی یا چندمنظوره ضد التهاب، داروهایی هستند که علاوه بر خاصیت ضدالتهابی، ترکیباتی با اثرات دیگر مانند ضد درد، ضد تب، یا ضد عفونی‌کننده نیز دارند. این داروها معمولاً برای درمان هم‌زمان چند علامت مانند درد، التهاب و تب مورد استفاده قرار می‌گیرند و در درمان بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی، گلودرد، دردهای عضلانی و مفصلی کاربرد دارند. در ادامه، انواع داروهای ضد التهاب را بر اساس شکل مصرف و ترکیب دارویی بررسی کرده‌ایم تا شناخت دقیق‌تری از هر دسته و کاربرد آنها داشته باشید.
-
ژلوفن
-
نوافن
-
ولتادک
-
کوریزان
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) چیست؟
داروهای ضد التهاب، به‌ویژه داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)، یکی از پرکاربردترین گروه‌های دارویی در درمان بیماری‌های شایع مانند دردهای عضلانی، التهاب مفاصل، تب و سردرد هستند. احتمالاً بارها در مقالات مجله سلامت دکترِتو با این اصطلاح برخورد کرده‌اید، اما شاید دقیق ندانید این داروها چه تاثیری بر بدن دارند و چگونه عمل می‌کنند. در این مقاله قصد داریم نگاهی جامع به انواع داروهای ضد التهاب، نحوه عملکرد آنها، کاربردها، تفاوت‌ها و عوارض احتمالی‌شان داشته باشیم تا بتوانید با آگاهی بیشتری از این داروها استفاده کنید.
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) داروهایی هستند که برای کاهش درد، التهاب و تب بدون استفاده از هورمون‌های استروئیدی به کار می‌روند.
انواع داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی
داروهای غیراستروئیدی ضد التهاب طیف گسترده‌ای از ترکیبات دارویی را شامل می‌شوند که بسیاری از آنها به‌صورت بدون نسخه نیز قابل تهیه هستند. این داروها با مهار آنزیم‌های COX باعث کاهش التهاب و درد می‌شوند و در درمان بیماری‌های شایع مانند آرتروز، دردهای عضلانی، تب و سردرد کاربرد دارند.
برخی از رایج‌ترین داروهای NSAID عبارت‌اند از:
- ایبوپروفن(Ibuprofen)
- ناپروکسن (Naproxen)
- دیکلوفناک (Diclofenac)
- ملوکسیکام (Meloxicam)
- سلکوکسیب (Celecoxib)
- کتورولاک (Ketorolac)
- اندومتاسین (Indomethacin)
- مفنامیک اسید (Mefenamic acid)
- پیروکسیکام (Piroxicam)
- آسپرین (Aspirin)
این داروها اغلب به‌صورت قرص، کپسول، شیاف یا آمپول در دسترس هستند و بسته به شدت درد یا نوع بیماری توسط پزشک تجویز می‌شوند. همچنین برخی از آنها مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن برای استفاده کوتاه‌مدت، بدون نسخه نیز قابل استفاده‌اند.
کاربرد داروهای غیراستروئیدی
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) به دلیل داشتن خاصیت ضد درد، ضد التهاب و ضد تب، کاربردهای گسترده‌ای در پزشکی دارند. این داروها با مهار آنزیم‌های COX، از تولید پروستاگلاندین‌ها (ترکیباتی که باعث بروز التهاب و درد می‌شوند) جلوگیری می‌کنند. به همین دلیل، در درمان بسیاری از بیماری‌های حاد و مزمن مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مهم‌ترین کاربردهای داروهای NSAID عبارت‌اند از:
- تسکین دردهای عضلانی، استخوانی و مفصلی (مانند درد کمر، گردن، زانو)
- کاهش التهاب در بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید، استئوآرتریت و نقرس
- کاهش تب در بیماری‌های ویروسی یا عفونی
- درمان سردرد، میگرن و دردهای قاعدگی
- کمک به کنترل درد پس از جراحی یا آسیب‌های ورزشی
- تسکین دندان‌درد و دردهای فک و صورت
این داروها به‌ویژه در درمان کوتاه‌مدت درد و التهاب بسیار مؤثرند، اما مصرف طولانی‌مدت آنها باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود.
داروهای ضد التهاب استروئیدی چیست؟
داروهای ضد التهاب استروئیدی گروهی از داروها هستند که از مشتقات هورمون‌های کورتیکواستروئید (مانند کورتیزول) ساخته شده‌اند. این داروها با تأثیر مستقیم بر ژن‌های داخل سلول، تولید مواد شیمیایی التهابی در بدن را مهار می‌کنند و باعث کاهش قوی و سریع التهاب می‌شوند. برخلاف داروهای غیراستروئیدی، اثرگذاری آنها عمیق‌تر و سیستمیک‌تر است و معمولاً در شرایطی تجویز می‌شوند که التهاب شدید یا مزمن وجود دارد. داروهای استروئیدی در اشکال مختلف خوراکی، تزریقی، موضعی و استنشاقی موجودند و مصرف آنها باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود، چرا که استفاده بلندمدت از آنها ممکن است با عوارض قابل توجهی همراه باشد.
داروهای ضد التهاب استروئیدی داروهایی هستند که از مشتقات هورمون‌های طبیعی بدن ساخته شده و التهاب را با مهار سیستم ایمنی کاهش می‌دهند.
انواع داروهای استروئیدی ضدالتهاب
داروهای استروئیدی ضدالتهاب انواع مختلفی دارند که بر اساس نحوه مصرف به چند گروه اصلی تقسیم می‌شوند: خوراکی، تزریقی، موضعی، استنشاقی و قطره‌ای. این داروها از نظر قدرت اثرگذاری، سرعت عملکرد و محل تأثیر در بدن با یکدیگر تفاوت دارند و انتخاب نوع مناسب آنها به شدت و محل التهاب، وضعیت عمومی بیمار و تشخیص پزشک بستگی دارد. در ادامه، فهرستی از رایج‌ترین انواع داروهای استروئیدی ضد التهاب ارائه شده است.
| نوع مصرف | نام داروهای رایج |
|---|---|
| خوراکی | پردنیزولون، پردنیزون، متیل‌پردنیزولون، دگزامتازون |
| تزریقی | دگزامتازون، بتامتازون، متیل‌پردنیزولون، تریامسینولون |
| موضعی (پماد/کرم) | هیدروکورتیزون، بتامتازون، کلوبتازول، فلوسینولون، مومتازون |
| استنشاقی | فلوتیکازون، بودسوناید، بکلومتازون |
| قطره‌ای (چشمی/بینی) | دگزامتازون، بتامتازون، فلورومتولون |
کاربرد استروئیدها در درمان التهاب چیست؟
استروئیدها در درمان التهاب نقش بسیار مهم و مؤثری دارند، به‌ویژه در شرایطی که التهاب شدید، مزمن یا مقاوم به درمان‌های معمول باشد. این داروها با سرکوب پاسخ سیستم ایمنی و مهار تولید مواد التهابی مانند سایتوکاین‌ها و پروستاگلاندین‌ها، می‌توانند به‌سرعت التهاب را کاهش دهند و علائم بیماری را کنترل کنند.
مهم‌ترین کاربردهای استروئیدها در درمان التهاب عبارت‌اند از:
- بیماری‌های خودایمنی: مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس و واسکولیت‌ها
- بیماری‌های تنفسی التهابی: مثل آسم شدید و بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
- بیماری‌های التهابی گوارشی: مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو
- واکنش‌های آلرژیک شدید: مثل آنژیوادم یا آنافیلاکسی
- التهاب‌های پوستی: مانند اگزما، پسوریازیس و درماتیت‌ها
- التهاب مغز و نخاع: مثل ام‌اس (Multiple Sclerosis) یا مننژیت‌های خاص
- پس از پیوند اعضا: برای جلوگیری از رد پیوند از طریق سرکوب سیستم ایمنی
استروئیدها به دلیل اثر سریع و گسترده، در درمان‌های حاد بسیار مؤثرند؛ اما به علت عوارض بالقوه جدی (مثل افزایش قند خون، پوکی استخوان، فشار خون بالا و ضعف سیستم ایمنی)، باید با دقت و تحت نظر پزشک مصرف شوند.
داروهای ضد التهاب مفاصل کدامند؟
داروهای ضد التهاب مفاصل، به داروهایی گفته میشود که با هدف کاهش التهاب، درد، خشکی و تورم در مفاصل تجویز می‌شوند. این داروها نقش کلیدی در کنترل بیماری‌های مفصلی مانند آرتروز (استئوآرتریت)، آرتریت روماتوئید، نقرس و اسپوندیلیت آنکیلوزان دارند. بسته به نوع بیماری، شدت علائم و وضعیت عمومی بیمار، از داروهای مختلفی در دسته‌های گوناگون استفاده میشود. درمان بیماری‌های مفصلی معمولاً ترکیبی از چند دارو به همراه فیزیوتراپی و تغییر سبک زندگی است. انتخاب دقیق نوع دارو به تشخیص پزشک و ارزیابی وضعیت بیمار بستگی دارد. مصرف خودسرانه این داروها می‌تواند منجر به عوارض جانبی جدی شود.
| نوع دارو | نمونه‌های رایج | توضیح |
|---|---|---|
| داروهای غیراستروئیدی (NSAIDs) | ایبوپروفن، ناپروکسن، سلکوکسیب، پیروکسیکام | کاهش درد و التهاب در فازهای اولیه |
| داروهای استروئیدی | پردنیزولون، متیل‌پردنیزولون | در موارد حاد یا شدید، برای کاهش سریع التهاب |
| داروهای ضد نقرس | کلشی‌سین، آلوپورینول | مخصوص حملات نقرس و کاهش اسید اوریک |
| داروهای کند‌اثر (DMARDs) | متوترکسات، لفلونومید، سولفاسالازین | برای کنترل بیماری‌های مزمن مانند آرتریت روماتوئید |
| داروهای بیولوژیک | آدالیمومب، اتانرسپت، اینفلیکسیمب | برای بیماران با پاسخ ضعیف به درمان‌های معمول |
تفاوت داروهای ضد التهاب استروئیدی و غیراستروئیدی
تفاوت اصلی بین داروهای ضد التهاب استروئیدی و غیراستروئیدی (NSAIDs) در مکانیسم اثر، قدرت عملکرد، عوارض و نوع بیماری‌های هدف آن‌هاست. این دو گروه دارویی هر دو برای کاهش التهاب و درد به کار می‌روند، اما در شرایط و اهداف درمانی متفاوتی استفاده می‌شوند. در ادامه، مقایسه‌ای خلاصه بین این دو گروه دارویی آورده شده است:
| ویژگی‌ها | داروهای استروئیدی | داروهای غیراستروئیدی (NSAIDs) |
|---|---|---|
| ترکیب اصلی | مشتقات هورمون کورتیزول | ترکیبات غیراستروئیدی |
| مکانیسم اثر | مهار سیستم ایمنی و التهاب از سطح ژنی | مهار آنزیم‌های COX و کاهش پروستاگلاندین‌ها |
| سرعت و قدرت اثر | قوی‌تر و سریع‌تر | ملایم‌تر، مخصوص التهاب‌های معمول |
| کاربردهای اصلی | بیماری‌های خودایمنی، التهابات شدید | دردهای عضلانی، مفصلی، تب، سردرد |
| مثال دارویی | پردنیزولون، دگزامتازون، بتامتازون | ایبوپروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک |
| عوارض شایع | ضعف ایمنی، افزایش قند خون، پوکی استخوان | زخم معده، مشکلات کلیوی، افزایش فشار خون |
| مصرف بلندمدت | نیاز به کنترل دقیق پزشکی | کمتر خطرناک ولی نیاز به احتیاط دارد |
عوارض داروهای ضد التهاب
عوارض داروهای ضد التهاب، بسته به نوع دارو (استروئیدی یا غیراستروئیدی) و مدت زمان مصرف، می‌تواند متفاوت باشد. برخی از این عوارض خفیف و گذرا هستند، اما در صورت مصرف طولانی‌مدت یا دوز بالا، ممکن است عوارض جدی‌تری ایجاد شود. در ادامه، رایج‌ترین عوارض داروهای ضد التهاب را مرور می‌کنیم:
-
زخم و خونریزی معده
-
آسیب کلیوی
-
افزایش فشار خون
-
افزایش قند خون (به‌ویژه در استروئیدها)
-
پوکی استخوان
-
تضعیف سیستم ایمنی
-
افزایش خطر حمله قلبی و سکته (در مصرف طولانی‌مدت NSAIDs)
-
نازک شدن پوست و ورم (در مصرف استروئیدهای موضعی و خوراکی)
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
در نهایت، داروهای ضد التهاب نقش مهمی در کاهش درد، کنترل التهاب و بهبود کیفیت زندگی بیماران دارند، اما استفاده از آنها نیازمند دقت و آگاهی است. تفاوت‌های میان داروهای استروئیدی و غیراستروئیدی، کاربردهای اختصاصی، و عوارض احتمالی هرکدام، نشان می‌دهد که انتخاب و مصرف این داروها نباید به‌صورت خودسرانه انجام شود. آشنایی با انواع داروهای ضد التهاب و مشورت با پزشک، بهترین راه برای بهره‌برداری ایمن و مؤثر از این داروها و پیشگیری از عوارض ناخواسته است. در دکترتو می‌توانید با بهترین دکتر عمومی در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
نظر خود را ثبت کنید