درد تخمدان در یائسگی شایع نیست، زیرا تخمدانها پس از یائسگی فعالیت هورمونی خود را کاهش میدهند و کوچک میشوند. با این حال، علل احتمالی شامل کیست تخمدان (حتی پسایائسگی)، آندومتریوز (که ممکن است ادامه یابد)، فیبروم رحم، چسبندگیهای لگنی، یا سرطان تخمدان (ریسک بالاتر در سنین بالا) است. درد معمولاً بهصورت مبهم، یکطرفه یا همراه با نفخ و فشار لگن احساس میشود. در یائسگی، هر درد جدید لگنی نیاز به بررسی فوری با سونوگرافی یا آزمایش تومورمارکر (CA-125) دارد تا علل جدی رد شوند. درمان بسته به علت شامل دارو، جراحی یا پیگیری است.
درمان یائسگی زودرس بستگی زیادی به علت زمینهای و میزان ذخیره تخمدان دارد. اگرچه بازگشت کامل تخمکگذاری معمولاً ممکن نیست، اما درمانهای مختلف میتوانند علائم را کاهش داده و سلامت بلندمدت زنان را حفظ کنند. هورمون تراپی (HRT) با استروژن و پروژسترون تا سن طبیعی یائسگی (حدود ۵۰ سال) شایعترین روش است و گرگرفتگی، خشکی واژن، پوکی استخوان و مشکلات قلبی را کاهش میدهد. درمانهای باروری مانند IVF با تخمک اهدایی برای بارداری موفق استفاده میشود. مکملهای کلسیم و ویتامین D برای سلامت استخوان، داروهای ضدافسردگی یا گاباپنتین برای علائم خلقی، و تغییر سبک زندگی (ورزش، رژیم سالم) نیز توصیه میشوند. مشاوره ژنتیک و روانشناختی ضروری است.
میزان FSH (هورمون محرک فولیکول) در یائسگی بهطور قابلتوجهی افزایش مییابد. در زنان در سنین باروری، سطح FSH معمولاً کمتر از ۱۰–۱۲ mIU/mL است، اما در پریمنوپوز (مرحله قبل از یائسگی) شروع به نوسان میکند و در یائسگی به بیش از ۳۰–۴۰ mIU/mL میرسد. سطح FSH بالای ۲۵–۳۰ mIU/mL در دو آزمایش با فاصله حداقل یک ماه، همراه با قطع پریود بیش از ۱۲ ماه، تأییدکننده یائسگی است. این افزایش به دلیل کاهش استروژن تخمدانها و عدم بازخورد منفی به هیپوفیز رخ میدهد. آزمایش FSH برای تشخیص یائسگی زودرس یا تأیید یائسگی مفید است.
علائم یائسگی زودرس معمولاً با بینظمی یا قطع قاعدگی، گرگرفتگی، تعریق شبانه، نوسان خلق و تغییرات جنسی خودشان را نشان میدهند. یائسگی زودرس (POI) قبل از ۴۰ سالگی رخ میدهد و علائم آن شامل نامنظمی یا قطع پریود (آمنوره)، گرگرفتگی و تعریق شبانه، خشکی واژن و کاهش میل جنسی، خستگی و اختلالات خواب، تغییرات خلقی، اضطراب یا افسردگی، مشکلات تمرکز و حافظه، درد مفاصل و عضلانی، و کاهش تراکم استخوان (ریسک پوکی استخوان) است. علائم هورمونی شبیه یائسگی طبیعی اما شدیدتر و ناگهانیتر هستند. عوامل خطر شامل ژنتیک، شیمیدرمانی، جراحی تخمدان یا بیماریهای خودایمنی است. تشخیص با آزمایش FSH بالا و استروژن پایین تأیید میشود. درمان زودرس با هورمونتراپی علائم را کنترل و از عوارض جلوگیری میکند.
سرگیجه در بارداری شایع است و اغلب در سهماهه اول و دوم رخ میدهد. علل اصلی شامل تغییرات هورمونی (گشاد شدن عروق و افت فشار خون)، کمخونی (بهویژه کمبود آهن)، کمآبی، افت قند خون (به دلیل افزایش نیاز متابولیک)، فشار رحم بر عروق (در سهماهه سوم)، و سرگیجه وضعیتی هنگام بلند شدن است. علائم شامل احساس چرخش، عدم تعادل، تهوع و گاهی غش است. در موارد نادر، ممکن است نشانه پرهاکلامپسی یا مشکلات قلبی باشد. درمان شامل هیدراتاسیون، وعدههای کوچک غذایی، بلند شدن آهسته، و مکمل آهن (با تجویز پزشک) است. اگر سرگیجه شدید یا همراه با سردرد یا تورم باشد، فوری به پزشک مراجعه کنید.
عمل برداشتن پولیپ رحم (هیستروسکوپی یا پولیپکتومی) روشی کمتهاجمی برای درمان پولیپهای رحمی است که علائمی مانند خونریزی نامنظم یا ناباروری ایجاد میکنند. هزینه عمل برداشتن پولیپ رحم به روش هیستروسکوپی متغیر است و به عواملی چون نوع بیمارستان (دولتی یا خصوصی)، مدت بستری، استفاده از بیهوشی یا بیحسی، تجهیزات مصرفی و نوع بیمه بستگی دارد؛ برای مثال در سالهای اخیر بخشی از مراکز خصوصی برای این عمل قیمتی در حدود چند میلیون تومان گزارش کردهاند. برای برآورد دقیق، مشاوره با متخصص زنان ضروری است.
بعد از عمل برداشتن رحم، تغذیه مناسب نقش مهمی در ترمیم بافتها و بازگشت انرژی بدن دارد. در روزهای نخست، مصرف غذاهای نرم و سبک مانند سوپ، فرنی، برنج کته و مرغ پخته توصیه میشود تا سیستم گوارش تحت فشار قرار نگیرد. پس از چند روز میتوان بهتدریج از پروتئینهای باکیفیت مانند ماهی، تخممرغ، حبوبات و لبنیات کمچرب استفاده کرد تا فرایند ترمیم زخمها تسریع شود. مصرف میوهها و سبزیجات تازه، بهویژه منابع غنی از فیبر مانند سیب، اسفناج و هویج، به جلوگیری از یبوست کمک میکند. نوشیدن آب فراوان، پرهیز از غذاهای چرب، شور و فرآوریشده و محدود کردن کافئین نیز برای حفظ تعادل بدن و پیشگیری از التهاب مفید است.
تغذیه بعد از عمل برداشتن رحم اهمیت زیادی دارد، زیرا بدن برای بازیابی سریعتر و بهبود کلی نیاز به مواد مغذی خاصی دارد. پس از جراحی، مصرف پروتئینها برای ترمیم بافتها و تقویت سیستم ایمنی ضروری است. همچنین، ویتامینها و مواد معدنی نظیر ویتامین C و زینک میتوانند به تسریع روند بهبودی کمک کنند. مصرف مواد غنی از فیبر، مانند سبزیجات، میوهها و غلات کامل، برای جلوگیری از یبوست، که ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی و مصرف مسکنها رخ دهد، بسیار مفید است. علاوه بر این، آبرسانی مناسب و حفظ هیدراتاسیون بدن میتواند در کاهش ورم و افزایش انرژی مؤثر باشد. از طرفی، مصرف چربیهای سالم مانند روغن زیتون و آووکادو میتواند به تنظیم سطح هورمونها کمک کند.
مدت زمان عمل برداشتن رحم به عوامل متعددی مانند نوع جراحی، وسعت عمل، سابقه جراحیهای قبلی، سن و وضعیت سلامت بیمار، تجربه جراح و امکانات اتاق عمل بستگی دارد. به طور کلی، عمل بین ۱ تا ۳ ساعت طول میکشد و روشهای کمتهاجمی معمولاً زمان کوتاهتری نیاز دارند. در موارد پیچیده (سرطان، چسبندگی شدید یا رحم بزرگ) زمان ممکن است تا ۴ ساعت طول بکشد. مدت بیهوشی عمومی معمولاً ۳۰-۶۰ دقیقه بیشتر از زمان جراحی است. انتخاب روش توسط جراح زنان بر اساس اندازه رحم، سابقه جراحی و بیماری زمینهای تعیین میشود.
پس از هیسترکتومی، رعایت مراقبتهای جسمی و روحی نقش بسیار مهمی در تسریع روند بهبودی و پیشگیری از عوارض دارد. اقدامات شامل تغذیه مناسب، تحرک تدریجی، مراقبت از زخم و واژن، پیشگیری از لخته خون، کنترل درد و مدیریت هورمونی است. اگر تخمدانها نیز برداشته شده باشند، هورموندرمانی (معمولاً استروژن) تحت نظر پزشک برای کاهش علائم یائسگی مانند گرگرفتگی و خشکی واژن شروع میشود. پیگیری منظم با جراح و توجه به تغییرات خلقی یا علائم افسردگی نیز توصیه میشود. بهبودی کامل معمولاً ۶-۸ هفته طول میکشد و بازگشت تدریجی به فعالیتهای روزمره تحت نظر پزشک انجام میگیرد.
برداشتن رحم عملی مؤثر برای درمان بسیاری از بیماریهای زنان است، اما با عوارض کوتاهمدت و بلندمدت همراه است. برداشتن رحم (هیسترکتومی) جراحی برای حذف کامل یا جزئی رحم است که برای درمان فیبروم، آندومتریوز، سرطان رحم، خونریزی شدید یا پرولاپس رحم انجام میشود. انواع آن شامل هیسترکتومی کامل، جزئی و رادیکال است. با اطلاع از عوارض برداشتن رحم و پیگیری توصیههای پزشکی، میتوان دوره بهبودی را راحتتر و ایمنتر پشت سر گذاشت. عوارض شامل عفونت، خونریزی، یائسگی زودرس (در صورت برداشتن تخمدان) و افسردگی است. هورموندرمانی پس از جراحی برای علائم یائسگی توصیه میشود. مشاوره با متخصص زنان برای انتخاب روش و ارزیابی جایگزینها (مانند آمبولیزاسیون فیبروم) ضروری است.
اسم آمپول برای پسردار شدن چیست؟ هیچ آمپول یا داروی شناختهشدهای وجود ندارد که بتواند به طور مطمئن جنسیت جنین را تعیین کند. بیشتر ادعاهای موجود در اینترنت یا تبلیغات غیرعلمی هستند و مصرف آنها میتواند خطرات جدی برای سلامت مادر و جنین ایجاد کند. آمپولهای باروری برای کمک به بارداری در زنان با مشکلات تخمکگذاری (مانند PCOS) استفاده میشوند و شامل هورمونهایی مانند گنادوتروپین (hCG، FSH) هستند.