برای ناخن به چه دکتری مراجعه کنیم

انتخاب پزشک مناسب برای درمان مشکلات ناخن، گام مهمی در مسیر بهبودی است. پزشک عمومی می‌تواند به عنوان اولین نقطه تماس، ارزیابی اولیه‌ای از وضعیت ناخن انجام دهد، درمان‌های ساده را تجویز نماید و در صورت نیاز، بیمار را به متخصص مربوطه ارجاع دهد.

متخصص پوست و مو (درماتولوژیست) اغلب اولین و بهترین انتخاب برای طیف وسیعی از مشکلات و بیماری‌های ناخن محسوب می‌شود. این متخصصان در تشخیص و درمان بیماری‌های پوستی که ناخن را درگیر می‌کنند (مانند پسوریازیس، اگزما، و لیکن پلان)، انواع عفونت‌های قارچی و باکتریایی ناخن، تغییرات نگران‌کننده در رنگ و شکل ناخن، و همچنین تومورهای خوش‌خیم و بدخیم ناخن (مانند ملانوما) تبحر دارند. انجام نمونه‌برداری (بیوپسی) از ناخن یا بستر آن برای تشخیص دقیق، جراحی‌های کوچک ناخن و استفاده از روش‌های درمانی نوین مانند لیزردرمانی نیز در حیطه وظایف متخصصین پوست قرار می‌گیرد.

کلینیک‌های تخصصی درمان ناخن به عنوان مراکزی متمرکز، با بهره‌گیری از حضور متخصصین مختلف (شامل متخصص پوست، ارتوپد، و پاپزشک) و تجهیزات پیشرفته، خدمات جامعی برای تشخیص و درمان انواع مشکلات ناخن ارائه می‌دهند. این کلینیک‌ها اغلب از رویکردهای درمانی نوین و کمتر تهاجمی برای مشکلاتی نظیر ناخن فرورفته در گوشت یا عفونت‌های ناخن استفاده می‌کنند و از روش‌های منسوخ‌شده‌ای مانند کشیدن کامل ناخن که ممکن است عوارض بیشتری داشته باشند، پرهیز می‌نمایند. بنابراین، برای مشکلات پیچیده ناخن یا مواردی که نیاز به رویکرد چند تخصصی دارند، مراجعه به این کلینیک‌ها می‌تواند گزینه بسیار مناسبی باشد. برخی از این مراکز حتی امکان مشاوره آنلاین از طریق ارسال عکس ناخن را نیز فراهم می‌کنند که برای ارزیابی اولیه سودمند است.

بسته به نوع و شدت مشکل ناخن، ممکن است نیاز به مراجعه به سایر متخصصین نیز وجود داشته باشد. متخصص ارتوپدی، به‌ویژه فوق تخصص جراحی پا و مچ پا، برای درمان مشکلات ساختاری ناخن پا، آسیب‌های تروماتیک شدید که بستر یا استخوان ناخن را درگیر کرده‌اند، و انجام جراحی‌های پیچیده‌تر ناخن صلاحیت دارد. در موارد عفونت‌های شدید، مقاوم به درمان، یا عفونت‌هایی که به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته‌اند، مشاوره با متخصص بیماری‌های عفونی ضروری است. پاپزشک (پودیاتریست)، به عنوان متخصص ویژه مشکلات پا، در تشخیص و درمان کلیه بیماری‌ها و ناهنجاری‌های ناخن پا، از جمله انجام درمان‌های محافظه‌کارانه و جراحی‌های مرتبط، تبحر دارد. در نهایت، اگر مشکل ناخن با یک بیماری سیستمیک زمینه‌ای مانند بیماری‌های روماتیسمی، سرطان، یا اختلالات غدد مرتبط باشد، همکاری با روماتولوژیست، انکولوژیست، یا اندوکرینولوژیست برای مدیریت جامع بیماری ضروری خواهد بود.

برای درمان مشکلات و بیماری ناخن به چه دکتری مراجعه کنیم

ناخن‌های پا به دلیل قرار گرفتن مداوم در کفش و تحت فشار بودن، مستعد مشکلات خاصی هستند. برای درمان تخصصی این مشکلات، مراجعه به پزشکانی که تمرکز ویژه‌ای بر سلامت پا دارند، اهمیت دارد. پاپزشک (Podiatrist)، که به عنوان دکتر متخصص پا نیز شناخته می‌شود، در تشخیص، درمان و پیشگیری از کلیه بیماری‌ها و مشکلات مرتبط با پا و مچ پا، از جمله تمامی عارضه‌های ناخن پا، تخصص دارد. این متخصصان صلاحیت انجام درمان‌های محافظه‌کارانه مانند اصلاح ناخن، تجویز کفی‌های طبی و داروها، و همچنین انجام جراحی‌های مختلف ناخن پا نظیر درمان ناخن فرورفته در گوشت یا کشیدن ناخن را دارا هستند و برای این منظور، یکی از ایمن‌ترین گزینه‌ها محسوب می‌شوند.

متخصص ارتوپدی، به‌ویژه فوق تخصص جراحی پا و مچ پا که گاهی از او به عنوان "دکتر ناخن پا" نیز یاد می‌شود، برای مشکلات ساختاری پیچیده‌تر، آسیب‌های تروماتیک شدید که استخوان یا بستر ناخن پا را درگیر کرده‌اند، و نیاز به جراحی‌های بازسازی‌کننده یا پیچیده‌تر ناخن پا، مرجع مناسبی است. این متخصصین با آناتومی و بیومکانیک پا و ناخن و همچنین جدیدترین رویکردهای درمانی مرتبط با آن‌ها آشنایی کامل دارند. کلینیک‌های تخصصی ناخن یا کلینیک‌های تخصصی پا نیز گزینه‌های مناسبی هستند، زیرا اغلب دارای پاپزشک یا متخصص ارتوپدی پا در کادر درمانی خود بوده و خدمات جامعی برای تشخیص و درمان مشکلات ناخن پا، با استفاده از تجهیزات مدرن، ارائه می‌دهند. البته، برای بیماری‌های پوستی که ناخن پا را تحت تأثیر قرار می‌دهند، مانند پسوریازیس یا عفونت‌های قارچی، مراجعه به متخصص پوست و مو نیز همچنان یک انتخاب صحیح است. اهمیت مراجعه به متخصص برای مشکلات ناخن پا در افراد دیابتی یا افرادی که مشکلات گردش خون دارند، دوچندان است؛ این افراد باید در صورت مشاهده هرگونه تغییر یا مشکل در ناخن پای خود، فوراً به پاپزشک یا پزشک متخصص مراجعه نمایند.

پسوریازیس ناخن یک بیماری خودایمنی و مزمن است که اغلب در افرادی که به پسوریازیس پوستی مبتلا هستند، دیده می‌شود، اما گاهی اوقات می‌تواند تنها تظاهر بیماری پسوریازیس باشد. علائم پسوریازیس ناخن متنوع بوده و می‌تواند شامل ایجاد حفره‌های کوچک و متعدد روی سطح ناخن (که به آن Pitting یا چاله شدن ناخن گفته می‌شود)، تغییر رنگ ناخن به صورت لکه‌های زرد-قهوه‌ای روغنی یا لکه‌هایی شبیه به قطره روغن (Oil drop sign) یا لکه‌های سالمون رنگ، ضخیم شدن و پوسته‌ریزی در زیر صفحه ناخن (هایپرکراتوز زیرناخنی)، جدا شدن صفحه ناخن از بستر آن (اونیکولیز) که باعث ایجاد یک فضای خالی و تغییر رنگ سفید یا زرد در آن ناحیه می‌شود، ایجاد خطوط عرضی بر روی ناخن (خطوط بو)، و شکنندگی و خرد شدن ناخن‌ها باشد.

تشخیص پسوریازیس ناخن معمولاً توسط متخصص پوست و مو (درماتولوژیست) و بر اساس معاینه بالینی دقیق ناخن‌ها و بررسی سابقه پزشکی بیمار (به‌ویژه سابقه پسوریازیس پوستی یا آرتریت پسوریاتیک) انجام می‌شود. گاهی اوقات، برای رد کردن سایر بیماری‌هایی که می‌توانند علائم مشابهی ایجاد کنند، مانند عفونت قارچی ناخن (اونیکومایکوزیس) که حتی ممکن است همزمان با پسوریازیس ناخن نیز وجود داشته باشد، نیاز به انجام نمونه‌برداری از ناخن (بیوپسی) یا کشت قارچ است.

درمان قطعی برای پسوریازیس ناخن وجود ندارد، اما روش‌های درمانی متعددی برای کنترل علائم و بهبود ظاهر ناخن‌ها در دسترس هستند. هدف اصلی از درمان، کاهش التهاب، بهبود عملکرد و ظاهر ناخن، و جلوگیری از آسیب بیشتر است. درمان‌ها شامل موارد زیر می‌باشند:
درمان‌های موضعی: این درمان‌ها مستقیماً روی ناخن یا پوست اطراف آن استفاده می‌شوند و شامل کرم‌ها و پمادهای حاوی کورتیکواستروئیدها، آنالوگ‌های ویتامین D (مانند کلسی‌پوتریول یا دایونکس)، رتینوئیدها (مانند تازاروتن)، و مهارکننده‌های کلسینورین (مانند تاکرولیموس یا پروتوپیک) هستند. این درمان‌ها ممکن است نیاز به استفاده طولانی‌مدت داشته باشند.
تزریق کورتیکواستروئید: در این روش، مقادیر کمی از کورتیکواستروئید مستقیماً به داخل ضایعات ناخن یا پوست اطراف آن تزریق می‌شود که می‌تواند برای ضایعات محدود و مقاوم مؤثر باشد.
داروهای سیستمیک خوراکی و بیولوژیک: در موارد شدید پسوریازیس ناخن، یا زمانی که بیماری با آرتریت پسوریاتیک همراه است، یا به درمان‌های موضعی پاسخ نمی‌دهد، پزشک ممکن است داروهای سیستمیک خوراکی مانند متوترکسات، سیکلوسپورین، یا اپرمیلاست تجویز کند. داروهای بیولوژیک تزریقی، مانند مهارکننده‌های TNF-alpha یا مهارکننده‌های اینترلوکین‌های ۱۷ و ۲۳، نیز گزینه‌های درمانی بسیار مؤثری برای موارد شدید و مقاوم هستند.
نوردرمانی و لیزردرمانی: نوردرمانی با اشعه ماوراء بنفش B (UVB) و لیزر اگزایمر ممکن است در برخی موارد به بهبود پسوریازیس ناخن کمک کنند، اما نقش آن‌ها معمولاً محدودتر از سایر روش‌های درمانی است.

مراقبت‌های خانگی نیز در مدیریت پسوریازیس ناخن اهمیت زیادی دارند. این مراقبت‌ها شامل کوتاه و تمیز نگه داشتن ناخن‌ها، مرطوب کردن منظم دست‌ها و ناخن‌ها با کرم‌های مرطوب‌کننده مناسب، پرهیز از هرگونه ضربه و آسیب به ناخن‌ها، استفاده از دستکش هنگام انجام کارهای خانه یا تماس با آب و مواد شیمیایی، و خودداری از استفاده از ناخن‌های مصنوعی (که ممکن است بیماری را تشدید کنند) و جویدن ناخن است. اگرچه پسوریازیس ناخن به خودی خود خطرناک نیست، اما می‌تواند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر منفی بگذارد و نشانه‌ای از شدت بیماری پسوریازیس و افزایش ریسک ابتلا به بیماری‌های همراه مانند آرتریت پسوریاتیک و مشکلات قلبی-عروقی باشد. کرم‌های حاوی اوره نیز ممکن است به افزایش رطوبت و انعطاف‌پذیری ناخن‌های خشک و شکننده کمک کنند. 

علاوه بر عفونت‌ها، ناخن فرورفته و پسوریازیس، طیف وسیعی از تغییرات دیگر نیز می‌توانند در ناخن‌ها بروز کنند که هر یک ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل موضعی یا یک بیماری سیستمیک زمینه‌ای باشند. مراجعه به متخصص پوست و مو برای تشخیص دقیق علت این تغییرات و دریافت درمان مناسب ضروری است.

شکنندگی ناخن‌ها (اونیکوشیزیا یا اونیکورکسی) به صورت جدا شدن لایه‌های سطحی ناخن یا ایجاد شکاف‌های طولی در آن تظاهر می‌کند و می‌تواند باعث نرمی و نازکی بیش از حد ناخن‌ها شود. علل شایع آن شامل خیس و خشک شدن مکرر ناخن‌ها (مثلاً در اثر شستشوی زیاد)، ضربه‌های مکرر، کمبود آهن، برخی بیماری‌های زمینه‌ای، سوءتغذیه، و مشکلات تیروئید (به‌ویژه پرکاری تیروئید) است. عفونت‌های قارچی نیز می‌توانند باعث شکنندگی ناخن شوند.

ضخیم شدن و بدشکلی ناخن (اونیکوگریفوزیس یا ناخن شاخ قوچی) وضعیتی است که در آن ناخن، به‌ویژه ناخن شست پا، بسیار ضخیم، سخت، بزرگ و بدشکل می‌شود و ظاهری شبیه به شاخ قوچ پیدا می‌کند. این حالت اغلب در افراد مسن دیده می‌شود و علل آن می‌تواند شامل عفونت قارچی طولانی‌مدت، پسوریازیس، ایکتیوز (نوعی بیماری پوستی)، مشکلات گردش خون محیطی، بی‌توجهی طولانی‌مدت به بهداشت و کوتاهی ناخن، و ضربه‌های مکرر باشد. درمان این وضعیت ممکن است نیاز به مراجعه به متخصص غدد یا متخصص پوست داشته باشد.

تغییرات در شکل ناخن نیز متعددند. ناخن قاشقی (کوئیلونیشیا) با نازک شدن و ایجاد فرورفتگی در سطح ناخن، شبیه به قاشق، مشخص می‌شود و یکی از علل شایع آن کمبود شدید آهن است. چماقی شدن ناخن (کلابینگ) به بزرگ و گرد شدن قسمت انتهایی انگشتان و افزایش انحنای صفحه ناخن به صورت طولی و عرضی، همراه با نرم و اسفنجی شدن بستر ناخن اطلاق می‌شود؛ این حالت می‌تواند ارثی باشد یا نشانه‌ای از بیماری‌های جدی ریوی (مانند سرطان ریه یا برونشکتازی)، قلبی (مانند بیماری‌های مادرزادی قلب)، کبدی (مانند سیروز)، یا گوارشی (مانند بیماری‌های التهابی روده) باشد. ناخن پنسر (ناخن گازانبری) با افزایش شدید و پیشرونده انحنای عرضی ناخن، به‌طوری‌که لبه‌های کناری ناخن به سمت داخل خم شده و بستر ناخن را مانند گازانبر در بر می‌گیرند، شناخته می‌شود. این وضعیت می‌تواند ارثی یا اکتسابی (در اثر بیماری‌های سیستمیک، مصرف برخی داروها، یا وجود برجستگی استخوانی زیر ناخن موسوم به اگزوستوز) باشد. ناخن منقار طوطی نیز نوعی بدشکلی است که در آن لبه آزاد ناخن دچار انحنای متقارن و رو به پایین می‌شود و اغلب در بیماران مبتلا به اسکلرودرمی شدید دیده می‌شود.

خطوط و لکه‌های روی ناخن نیز اهمیت تشخیصی دارند. خطوط بو (Beau's lines) فرورفتگی‌های عرضی هستند که در سطح ناخن ایجاد می‌شوند و نشان‌دهنده توقف موقت در رشد ناخن در ناحیه ماتریکس (ریشه) هستند؛ علل آن می‌تواند شامل تب بالا، بیماری‌های شدید سیستمیک، شیمی‌درمانی، یا استرس شدید فیزیکی یا روحی باشد. لکه‌های سفید (لوکونیشیا) اغلب در اثر ضربه‌های خفیف به ماتریکس ناخن ایجاد می‌شوند و معمولاً بی‌خطر هستند، اما گاهی می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند (واقعی، ظاهری، کاذب) و در برخی موارد با بیماری‌های سیستمیک یا کمبودهای تغذیه‌ای مرتبط باشند. خطوط میس (Mees' lines) خطوط سفید عرضی هستند که به‌طور کلاسیک در اثر مسمومیت با آرسنیک ایجاد می‌شوند. خطوط مورک (Muehrcke's lines) به صورت خطوط سفید عرضی دوتایی ظاهر می‌شوند و مشخصه حالت هیپوآلبومینمی (کاهش سطح آلبومین خون) در بیماری‌هایی مانند سندرم نفروتیک، گلومرولونفریت، بیماری‌های کبدی، و سوءتغذیه هستند. ملانونیشیا (Melanonychia) به ایجاد رنگدانه قهوه‌ای تا سیاه به صورت خطوط طولی یا لکه‌های منتشر در صفحه ناخن گفته می‌شود. ملانونیشیای طولی، به‌ویژه اگر جدیداً ایجاد شده، نامنظم باشد، پهنای آن بیش از ۳ میلی‌متر باشد، یا با تغییرات دیگری در ناخن همراه باشد، نیازمند بررسی دقیق توسط متخصص پوست برای رد احتمال ملانوما (خطرناک‌ترین نوع سرطان پوست) است.

جدا شدن ناخن از بستر (اونیکولیز) به جدا شدن بدون درد صفحه ناخن از بستر زیرین آن، معمولاً از لبه آزاد و کناره‌ها، اطلاق می‌شود. ناحیه جدا شده به دلیل وجود هوا در زیر آن، سفید یا زرد به نظر می‌رسد. علل شایع اونیکولیز شامل عفونت قارچی، پسوریازیس، ضربه و آسیب مکرر (مثلاً در اثر تایپ کردن زیاد یا استفاده از ناخن‌ها به عنوان ابزار)، واکنش به مواد شیمیایی یا مواد آرایشی ناخن، برخی داروها، و بیماری‌های تیروئید است.

سایر ضایعات و بیماری‌های ناخن شامل پتریژیوم (ناخنک) که در آن چین پوستی ناخن به ماتریکس یا بستر ناخن جوش می‌خورد و اغلب در بیماری لیکن پلان دیده می‌شود؛ سندرم ناخن زرد که با ضخیم شدن و تغییر رنگ ناخن‌ها به زرد یا زرد مایل به سبز، همراه با رشد بسیار کند ناخن‌ها، و اغلب با مشکلات تنفسی (مانند پلورال افیوژن یا برونشکتازی) و ورم لنفاوی (لنف‌ادم) همراه است؛ و خونریزی‌های رگه‌ای (Splinter hemorrhages) که به صورت خطوط نازک عمودی به رنگ قرمز تیره یا قهوه‌ای در زیر صفحه ناخن ظاهر می‌شوند و می‌توانند ناشی از ضربه‌های خفیف، اندوکاردیت (عفونت دریچه‌های قلب)، واسکولیت (التهاب عروق خونی)، کمبود ویتامین C، یا سیروز کبدی باشند. بیماری‌های نادرتری مانند سندرم ناخن-کشکک (Nail-Patella Syndrome) که یک اختلال ژنتیکی است و با بدشکلی ناخن‌ها و مشکلات اسکلتی همراه است، دولیکونیشیا (ناخن‌های بسیار دراز نسبت به عرض)، براکیونیشیا (ناخن‌های بسیار کوتاه نسبت به عرض)، ماکرونیشیا (ناخن‌های بسیار بزرگ)، و میکرونیکیا (ناخن‌های بسیار کوچک) نیز وجود دارند. تلانژکتازی بستر ناخن (مشاهده عروق خونی متسع و برجسته در بستر ناخن) می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های بافت همبند مانند اسکلرودرمی، لوپوس، و درماتومیوزیت باشد. قرمزی هلال ناخن (Red lunula) نیز می‌تواند در برخی بیماری‌های سیستمیک مشاهده شود. پوسته‌های اطراف ناخن نیز معمولاً در اثر خشکی پوست یا شستشوی زیاد ایجاد می‌شوند و با استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده بهبود می‌یابند. 

برای کشیدن ناخن به چه دکتری مراجعه کنیم

کشیدن ناخن، که در اصطلاح پزشکی اولِسیون ناخن نامیده می‌شود، یک اقدام درمانی است که تنها در موارد خاص و با تشخیص پزشک متخصص انجام می‌گیرد. کلینیک‌های تخصصی درمان ناخن و پاپزشک‌ها (Podiatrists) به عنوان گزینه‌های ارجح و تخصصی برای این عمل، به‌ویژه برای ناخن پا، در نظر گرفته می‌شوند. این مراکز و متخصصین معمولاً بر حفظ حداکثری سلامت بستر ناخن و هدایت رشد صحیح ناخن جدید پس از عمل تمرکز دارند و تلاش می‌کنند از روش‌های کمتر تهاجمی و با عوارض جانبی کمتر استفاده کنند. برخی از این کلینیک‌ها، کشیدن کامل ناخن را به عنوان یک روش منسوخ شده با پتانسیل عوارض بالا، تنها در صورت ضرورت قطعی انجام می‌دهند.

متخصص ارتوپدی یا فوق تخصص پا نیز می‌تواند عمل کشیدن ناخن، خصوصاً ناخن پا را انجام دهد. با این حال، تمرکز اصلی این متخصصین ممکن است بیشتر بر جنبه‌های ساختاری و استخوانی باشد تا بر نتیجه زیبایی‌شناختی و سلامت کامل ناخن پس از جراحی. جراح عمومی در شرایطی که دسترسی به متخصصین فوق محدود باشد، قادر به کشیدن ناخن است، اما ممکن است بیمار را برای مراقبت‌های تخصصی پس از عمل و مدیریت صحیح رشد ناخن جدید، به کلینیک تخصصی ناخن ارجاع دهد. متخصص پوست (درماتولوژیست) نیز در موارد خاصی ممکن است اقدام به کشیدن ناخن نماید، اما برخی منابع اشاره دارند که این کار، اگر توسط متخصص پوستی که تجربه کافی در جراحی ناخن ندارد انجام شود، ممکن است با آسیب بیشتری به زیبایی و شکل ظاهری ناخن همراه باشد.

باید توجه داشت که روش سنتی کشیدن کامل ناخن از ریشه، می‌تواند با عوارضی چون درد قابل توجه، خونریزی طولانی‌مدت، افزایش خطر عفونت، آسیب به بستر حساس ناخن و در نتیجه، رشد مجدد ناخن به صورت بیمار، ناقص، بدشکل (ایجاد ناخنک یا ناهنجاری‌های دیگر) و حتی نیاز به جراحی مجدد همراه باشد. به همین دلیل، بسیاری از منابع پزشکی جدید، این روش را منسوخ دانسته و روش‌های محافظه‌کارانه‌تر یا برداشتن هدفمند و جزئی ناخن را، در صورت امکان، ترجیح می‌دهند. انتخاب یک متخصص باتجربه و ماهر در جراحی ناخن، نقش بسیار مهمی در کاهش عوارض پس از عمل و حصول نتیجه درمانی مطلوب دارد.

ناخن فرورفته در گوشت، که در پزشکی با اصطلاح اونیکوکریپتوز یا اونیکوکریپتوزیس نیز شناخته می‌شود، یکی از شایع‌ترین و دردناک‌ترین مشکلات ناخن، به‌ویژه در انگشت شست پا است. علائم این عارضه شامل درد، قرمزی، تورم و حساسیت شدید به لمس در یک یا هر دو کناره ناخن است. در صورت عدم درمان به‌موقع، این وضعیت می‌تواند منجر به عفونت شده و با ترشحات چرکی، خونریزی و حتی ایجاد بافت گرانوله (که به صورت عامیانه گوشت اضافه نامیده می‌شود) در محل فرورفتگی همراه باشد.

علل متعددی در ایجاد ناخن فرورفته در گوشت نقش دارند. از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به روش نادرست کوتاه کردن ناخن‌ها (به‌ویژه کوتاه کردن بیش از حد گوشه‌ها یا گرد کردن لبه‌های ناخن پا)، پوشیدن کفش‌های تنگ، نوک‌تیز یا پاشنه‌بلند که فشار زیادی به انگشتان و ناخن‌ها وارد می‌کنند، اشاره کرد. ضربه‌های مکرر به انگشتان پا، که اغلب در ورزشکاران رشته‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال و تنیس دیده می‌شود، فرم طبیعی خمیده یا بیش از حد پهن ناخن‌ها، تعریق زیاد پا، استعداد ژنتیکی، چاقی، برخی ناهنجاری‌های ساختاری پا مانند انگشت چکشی یا کف پای صاف، و رعایت نکردن بهداشت پا نیز از دیگر عوامل خطرآفرین هستند.

برای درمان ناخن فرورفته در گوشت، انتخاب متخصص مناسب اهمیت زیادی دارد. متخصص ارتوپدی، به‌ویژه فوق تخصص جراحی پا و مچ پا، به دلیل آشنایی کامل با آناتومی و بیومکانیک پا، یکی از اولین گزینه‌ها برای درمان جراحی این عارضه است. کلینیک‌های تخصصی درمان ناخن و پاپزشک‌ها (پودیاتریست‌ها) نیز به دلیل تمرکز بر مشکلات پا و استفاده از رویکردهای جامع و نوین، انتخاب‌های بسیار مناسبی هستند. این مراکز و متخصصین اغلب روش‌های کمتر تهاجمی را ترجیح داده و بر حفظ سلامت ناخن و جلوگیری از عود مجدد تأکید دارند. متخصص پوست و مو (درماتولوژیست) نیز می‌تواند در تشخیص و درمان موارد خفیف‌تر یا مدیریت عفونت همراه با ناخن فرورفته نقش داشته باشد. در شرایط عدم دسترسی به متخصصین فوق، جراح عمومی نیز ممکن است اقدام به درمان جراحی نماید.

روش‌های درمانی برای ناخن فرورفته متنوع هستند. در مراحل اولیه و موارد خفیف، درمان‌های محافظه‌کارانه و خانگی مانند خیساندن پا در آب گرم حاوی نمک اپسوم و قرار دادن یک تکه پنبه یا نخ دندان استریل زیر لبه فرورفته ناخن برای بالا آوردن آن، می‌تواند مؤثر باشد. در صورت وجود عفونت، پزشک ممکن است پمادها یا قرص‌های آنتی‌بیوتیک (مانند موپیروسین، فوزیدیک اسید، آموکسی‌سیلین یا سفالکسین) تجویز کند. روش‌های پزشکی غیرجراحی دیگری مانند آتل‌گذاری مخصوص ناخن نیز وجود دارد. اما در موارد شدید، عفونی، دردناک یا مکرر، درمان جراحی ضروری است. جراحی می‌تواند شامل برداشتن بخشی از لبه فرورفته ناخن (اولسیون جزئی) یا در موارد نادر، برداشتن کامل ناخن باشد. یکی از مؤثرترین روش‌ها برای جلوگیری از رشد مجدد بخش فرورفته ناخن، تخریب ریشه (ماتریکس) آن قسمت با استفاده از مواد شیمیایی مانند فنول (فنولیزیشن) یا با استفاده از لیزر است. این روش‌ها معمولاً با بی‌حسی موضعی انجام شده و درصد موفقیت بالایی (حدود ۹۸٪) در پیشگیری از عود مجدد دارند. عدم درمان به‌موقع ناخن فرورفته در گوشت می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند گسترش عفونت به بافت‌های عمقی‌تر و حتی استخوان (استئومیلیت) شود که این خطر به‌ویژه در افراد مبتلا به دیابت یا مشکلات گردش خون بسیار جدی‌تر است. 

برای عفونت ناخن پا به چه دکتری مراجعه کنیم

عفونت‌های ناخن، چه باکتریایی و چه قارچی، از مشکلات شایعی هستند که می‌توانند ناخن‌های دست و پا را درگیر کنند. علائم این عفونت‌ها متنوع بوده و شامل قرمزی، تورم، درد و احساس گرما در اطراف ناخن، جدا شدن صفحه ناخن از بستر (اونیکولیز)، شکننده یا ضخیم شدن غیرطبیعی ناخن، خارش، و در موارد شدیدتر، ترشحات چرکی (به رنگ سفید، زرد یا سبز) از زیر یا کنار ناخن، تغییر رنگ ناخن (به زرد، سبز، سفید، قهوه‌ای یا حتی سیاه) و ایجاد بوی نامطبوع است.

دلایل متعددی می‌توانند زمینه را برای بروز عفونت ناخن فراهم کنند. اصلی‌ترین عامل، ورود باکتری‌ها (مانند استافیلوکوک یا سودوموناس که می‌تواند باعث ایجاد رنگ سبز تیره در ناخن شود) یا قارچ‌ها (مانند درماتوفیت‌ها یا کاندیدا) از طریق آسیب‌های کوچک به ناخن یا پوست اطراف آن است. عواملی مانند کوتاه کردن نامناسب ناخن، وجود ناخن فرورفته در گوشت، عادت به کندن پوست اطراف ناخن (ناخنک)، انجام ورزش‌های حرفه‌ای (که با ضربه و فشار مکرر به ناخن‌ها همراه است)، پوشیدن کفش‌های نامناسب و تنگ (که محیطی گرم و مرطوب ایجاد می‌کند)، استفاده از ابزار آرایشی آلوده در سالن‌های زیبایی، تعریق بیش از حد، قرار گرفتن طولانی‌مدت ناخن‌ها در معرض رطوبت، ضعف سیستم ایمنی بدن (ناشی از بیماری‌ها یا داروها)، ابتلا به دیابت، افزایش سن، سابقه قبلی عفونت‌های ناخن، استفاده از استخرهای عمومی و تماس با مواد شیمیایی یا پوشیدن طولانی‌مدت دستکش‌های لاتکس نیز از جمله عوامل خطرآفرین محسوب می‌شوند.

برای درمان عفونت ناخن، مراجعه به متخصص پوست و مو (درماتولوژیست) معمولاً اولین و بهترین اقدام است. کلینیک‌های تخصصی درمان ناخن نیز با ارائه رویکردهای نوین و تخصصی، گزینه‌های درمانی مؤثری را ارائه می‌دهند. در موارد عفونت‌های شدید، مقاوم به درمان‌های معمول، یا عفونت‌هایی که احتمال گسترش سیستمیک دارند، مشاوره با متخصص بیماری‌های عفونی ضروری است. برای عفونت‌های ناخن پا، پاپزشک (پودیاتریست) یا متخصص ارتوپد با تخصص پا نیز می‌توانند در روند درمان نقش داشته باشند.

درمان عفونت ناخن بستگی به نوع عامل عفونی (باکتری یا قارچ) و شدت آن دارد و معمولاً شامل تجویز داروهای موضعی (مانند کرم‌ها، پمادها، یا لاک‌های درمانی حاوی مواد ضدقارچ یا آنتی‌بیوتیک مانند سیکلوپیروکس، تتراسایکلین، پلی‌میکسین، موپیروسین، یا نئومایسین) یا داروهای خوراکی ضدقارچ و آنتی‌بیوتیک است. در برخی موارد عفونت‌های حاد باکتریایی که با تجمع چرک همراه هستند، ممکن است نیاز به انجام یک برش کوچک و درناژ (تخلیه) چرک توسط پزشک باشد. کلینیک‌های تخصصی ناخن اغلب از روش‌های درمانی پیشرفته‌تر و کمتر تهاجمی، مانند لیزر درمانی برای برخی انواع عفونت‌های قارچی، استفاده می‌کنند. اهمیت دارد که بدانیم عفونت ناخن انگشت دست معمولاً سریع‌تر از عفونت مشابه در ناخن پا به درمان پاسخ می‌دهد و افراد دیابتی یا با سیستم ایمنی ضعیف باید برای درمان هرگونه عفونت ناخن، هرچند جزئی، به سرعت اقدام کنند تا از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری شود.

برای کبودی ناخن به چه دکتری مراجعه کنیم

هرگونه تغییر رنگ ناگهانی، مداوم، یا بدون علت مشخص در ناخن‌ها، از جمله سیاهی، کبودی، آبی شدن، سفیدی یا زردی، نیازمند توجه و بررسی پزشکی است. متخصص پوست (درماتولوژیست) برای تشخیص علت این تغییرات رنگ، اولین و مهم‌ترین مرجع تشخیصی به شمار می‌رود. این متخصص با استفاده از معاینه بالینی دقیق و ابزارهایی مانند درموسکوپ، می‌تواند علت زمینه‌ای را شناسایی کرده و به‌ویژه، احتمال وجود شرایط جدی‌تری مانند ملانوما (نوعی سرطان پوست که گاهی به شکل لکه یا خط تیره در زیر ناخن ظاهر می‌شود) را رد یا تأیید کند.

در مواردی که سیاهی یا کبودی ناخن ناشی از ضربه (هماتوم زیرناخنی) باشد، اگر ضربه شدید بوده، درد غیرقابل تحمل است، یا خون زیادی زیر ناخن تجمع یافته، مراجعه به پزشک (شامل پزشک عمومی، متخصص ارتوپد، متخصص پوست یا کلینیک ناخن) ظرف ۴۸ ساعت اول پس از آسیب توصیه می‌شود. در این شرایط، پزشک ممکن است با ایجاد یک سوراخ کوچک در سطح ناخن (روشی موسوم به ترفیناسیون)، خون محبوس شده را تخلیه کرده و فشار و درد را کاهش دهد. اما اگر ضربه خفیف بوده و درد و کبودی محدود باشد، این وضعیت معمولاً به خودی خود و با رشد ناخن بهبود می‌یابد. درمان‌های خانگی مانند استفاده از کمپرس یخ در ساعات اولیه پس از ضربه حاد، استراحت دادن به عضو آسیب‌دیده، بالا نگه داشتن آن و مصرف مسکن‌های بدون نسخه می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. پس از گذشت چند ساعت از ضربه حاد یا در موارد ضربه‌های مزمن، استفاده از کمپرس گرم نیز ممکن است مفید باشد.

آبی شدن ناخن‌ها (سیانوز)، به‌ویژه اگر تمام ناخن‌ها را به‌طور ناگهانی درگیر کند و با علائم هشداردهنده‌ای مانند تنگی نفس، درد قفسه سینه، تعریق شدید و گیجی همراه باشد، یک وضعیت اورژانسی پزشکی تلقی شده و نیازمند تماس فوری با اورژانس (۱۱۵) یا مراجعه به نزدیک‌ترین مرکز درمانی است. این حالت می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات جدی قلبی یا ریوی باشد. برای سیانوز مزمن یا بررسی علت دقیق آن، پس از ارزیابی اولیه توسط پزشک عمومی، مراجعه به متخصص داخلی، متخصص قلب، یا متخصص ریه ضروری است.

 اگر سیاهی ناخن ناشی از عفونت قارچی یا باکتریایی باشد، متخصص پوست یا کلینیک تخصصی ناخن مرجع مناسب برای درمان خواهد بود. همچنین، اگر تغییر رنگ ناخن با یک بیماری زمینه‌ای مانند دیابت مرتبط باشد، علاوه بر پیگیری توسط متخصص پوست، مدیریت بیماری اصلی توسط متخصص مربوطه (مانند متخصص غدد) برای کنترل کامل علائم، از جمله تغییرات ناخن، حیاتی است. هر نوع تغییر رنگ در ناخن که با رشد ناخن برطرف نشود، یا دچار تغییر شکل شده و گسترش یابد، باید بدون تأخیر توسط متخصص پوست بررسی شود.