برخی غذاها برای دستگاه گوارش آسیب پذیر و حساس مناسب‌ترند و از طرف دکتر گوارش و دکتر طب سنتی توصیه میشوند. غذاهای مناسب برای دستگاه گوارش آسیب پذیر شامل زنجبیل، نعناع، بابونه، پروتئین بدون چربی و سبزیجات هستند.
ازوفاژیت یا التهاب مری، بیماری شایعی است که با تحریک و ورم دیواره‌های مری همراه است و می‌تواند به بافت مری آسیب بزند. این بیماری با مشکلاتی مانند بلع دردناک، دیسفاژی، سوزش سر دل و درد در قفسه سینه بروز می‌کند. شایع‌ترین علل آن شامل رفلاکس اسید معده، آلرژی‌ها، عفونت‌ها و عوارض ناشی از داروها است. عواملی مانند چاقی، مصرف سیگار، الکل و بیماری‌های عفونی خطر ابتلا را افزایش می‌دهند و اگر به‌موقع درمان نشوند، ممکن است زخم مری، اسکار مری یا اختلالات بلع ایجاد شود. پزشکان معمولا داروهای ضد اسید یا درمان‌های ضدعفونی را برای التهاب مری تجویز می‌کنند.
ورم معده التهاب پوشش داخلی معده است که به دلایلی مانند عفونت هلیکوباکتر پیلوری، استرس و مصرف داروهای ضدالتهابی ایجاد می‌شود. علائم آن شامل درد شکم، نفخ و تهوع است و درمان با داروهای کاهش‌دهنده اسید و تغییر سبک زندگی انجام می‌شود.
یرقان یا زردی حالتی است که در اثر تجمع بیلی‌روبین در خون ایجاد شده و با زردی پوست و چشم‌ها شناخته می‌شود. این بیماری می‌تواند ناشی از مشکلات کبدی، صفراوی یا خونی باشد و در بزرگسالان اغلب نشانه یک اختلال جدی است. علائم آن شامل خستگی، خارش پوست، تیره شدن ادرار و روشن شدن مدفوع است. درمان بسته به علت متفاوت است و می‌تواند شامل دارو، جراحی، تغییر سبک زندگی یا در موارد شدید پیوند کبد باشد.
اسهال چرب یا استئاتوره وضعیتی است که در آن مدفوع حجیم، چرب، چسبنده و بدبو دفع می‌شود و معمولاً به دلیل جذب ناقص چربی‌ها در روده رخ می‌دهد. این مشکل می‌تواند ناشی از بیماری‌های پانکراس، کبد، سلیاک یا سندرم روده کوتاه باشد. علائم آن شامل نفخ، کاهش وزن و کمبود ویتامین‌های محلول در چربی است. درمان اسهال چرب بستگی به رفع علت زمینه‌ای و اصلاح رژیم غذایی دارد و در برخی موارد، مکمل‌های آنزیمی تجویز می‌شود.
بیماری کولیت نیز همچون بسیاری از دیگر بیماری‌ها قابل تشخیص است و با شناخت درست نوع آن می‌توان به روش درمان مناسبی دست یافت.
رفلاکس معده یا بیماری بازگشت اسید معده به مری (GERD) یکی از شایع‌ترین اختلالات گوارشی است که در آن اسید و محتویات معده به مری بازمی‌گردند و موجب سوزش سر دل، درد قفسه سینه یا احساس طعم ترش در دهان میشوند. این بیماری بر اثر ضعف در عملکرد اسفنکتر پایینی مری یا افزایش فشار شکمی بروز می‌کند. عواملی مانند پرخوری، چاقی، مصرف غذاهای تند و نوشیدنی‌های گازدار از مهم‌ترین محرک‌های آن هستند. در موارد شدید، رفلاکس معده می‌تواند به التهاب یا زخم مری منجر شود و نیاز به درمان دارویی یا جراحی دارد.
سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS) یکی از شایع‌ترین اختلالات عملکردی روده است که بدون آسیب ساختاری، باعث درد شکمی، نفخ، اسهال یا یبوست می‌شود. علت دقیق آن هنوز مشخص نشده است اما عوامل روانی، تغییرات حرکتی روده، تغذیه و حساسیت به برخی غذاها در آن نقش دارند. حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد جمعیت جهان به آی بی اس دچار هستند و درمان آن شامل اصلاح تغذیه، دارو، مدیریت استرس و گاهی مصرف مکمل‌های پروبیوتیکی می‌شود.
یبوست یکی از مشکلات شایع گوارشی است که در آن حرکات روده سخت‌تر و کمتر می‌شود. همین عارضه می‌تواند باعث مشکلات جدی‌تر مانند بواسیر یا عفونت‌های گوارشی شود. بیماری‌های مختلفی ممکن است باعث بروز یبوست شوند. اگر یبوست بیش از ۲ هفته طول بکشد بسیار خطرناک است.
بواسیر یا هموروئید یکی از بیماری‌های شایع مقعدی است که بر اثر تورم و گشاد شدن رگ‌های خونی ناحیه راست‌روده یا مقعد ایجاد می‌شود. این عارضه می‌تواند داخلی یا خارجی باشد و معمولاً با علائمی مانند خون‌ریزی، خارش، درد یا احساس برآمدگی همراه است. عوامل مؤثری چون یبوست مزمن، بارداری، چاقی، افزایش سن و نشستن طولانی‌مدت در بروز آن نقش دارند. با وجود ظاهر ناخوشایند، بواسیر معمولاً خوش‌خیم است و با درمان‌های دارویی یا جراحی قابل‌بهبود می‌باشد. تشخیص به‌موقع، از بروز عوارض و مزمن‌شدن بیماری پیشگیری می‌کند.
نفخ شکم یا نفخ معده حالتی است که در آن احساس سنگینی، پری یا ورم در ناحیه شکم داریم. علت اصلی نفخ، تجمع گاز در دستگاه گوارش است. این گاز ممکن است در اثر بلعیدن هوا، مصرف غذاهای گازدار، عدم تحمل برخی مواد غذایی (مثل لاکتوز یا گلوتن) یا بیماری‌هایی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) ایجاد شود. درمان نفخ شامل تغییر در رژیم غذایی، کاهش مصرف غذاهای گازدار و مصرف داروهای ضدنفخ (مثل سایمتیکون) یا پروبیوتیک‌ها است.
افزایش آنزیم های کبدی می‌تواند نشانه التهاب یا تخریب سلول‌ها در کبد باشد. در نتیجه، این سلول‌های کبدی مقدار بیشتری آنزیم کبدی را وارد خون می‌کنند.