ارتودنسی ثابت از رایج‌ترین انواع روش‌های ارتودنسی است. این روش برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالان کاربرد داشته و بسیاری از مشکلات دندان و فک را برطرف می‌کند. اگر قصد انجام ارتودنسی را دارید، احتمالا پزشک این روش را برای شما توصیه می‌کند. در این مطلب همراه ما باشید تا توضیح دهیم ارتودنسی ثابت چیست؟ چه تفاوتی با ارتودنسی متحرک دارد؟ چند نوع بریس ثابت وجود دارد؟ در کدام مشکلات دندان و فک از آنها استفاده می‌شود؟ برای چه افرادی مناسب بوده و چه افرادی نباید از آن استفاده کنند؟ مزایا و معایب این روش چیست؟ دندانپزشک چگونه براکت‌ها را وصل می‌کند و چه نکاتی را باید قبل و بعد آن رعایت کرد؟
ارتودنسی ثابت چیست؟
ابتدا باید بگوییم ارتودنسی چیست؟ ارتودنسی یک روش زیبایی دهان و دندان است که کمک می‌کند دندان‌ها تراز و صاف شوند و بسیاری از مشکلات فک را برطرف می‌کند. یکی از انواع رایج آن ارتودنسی ثابت است. در ارتودنسی ثابت همان‌طور که از نام آن پیداست، براکت‌ها به دندان می‌چسبند و نمی‌توان آنها را جدا کرد. در بیشتر بیماران ارتودنسی ثابت بخش اصلی درمان است. این روش انواع مختلفی داشته و ممکن است دندانپزشک برای شما براکت‌های فلزی، سرامیکی یا ارتودنسی پشت دندانی را پیشنهاد دهد.
چند روز بعد از قراردادن بریس‌های ثابت به آن عادت می‌کنید و می‌توانید راحت غذا بخورید. البته در طول دوره درمان ممنوعیت‌هایی خواهید داشت. شاید در ابتدا تصور کنید که ارتودنسی متحرک گزینه بهتری بوده و بهتر است آن روش را انتخاب کنید. اما اگر مشکلات دندان پیچیده باشد، تنها راه استفاده از بریس‌های ثابت است. براکت‌ها توسط دندانپزشک نصب و برداشته می‌شوند. سیمی که روی براکت‌ها قرار می‌گیرد، دندان‌ها را به موقعیت مناسب هدایت می‌کند.
انواع ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت انواع مختلفی دارد. دندانپزشک باتوجه‌به شرایط و نوع مشکلات شما یکی از انواع بریس‌ها را انتخاب می‌کند. انواع مختلف آن عبارتند از:
- براکت‌های فلزی ثابت: این براکت‌های فلزی از فولاد ضدزنگ ساخته شده‌اند. براکت‌ها روی دندان‌ها چسبیده و با سیم ارتودنسی به هم وصل شده‌اند. سیم توسط حلقه‌های الاستیک به براکت‌ها وصل شده است. این حلقه‌ها هر چند وقت یک‌بار توسط دندانپزشک تعویض می‌شوند.
- بریس‌های خودتنظیم شونده: در این نوع ارتودنسی نیازی به حلقه‌های الاستیکی نیست. براکت‌ها ممکن است فلزی یا سرامیکی باشند. براکت‌ها بدون نیاز به حلقه الاستیکی سیم را نگه داشته و به حرکت راحت سیم کمک می‌کنند.
- ارتودنسی پشت دندانی: ارتودنسی لینگوال یا پشت دندانی در پشت دندان‌ها قرار می‌گیرد. در این روش ممکن است صحبت‌کردن کمی مشکل شود. تمیز نگه‌داشتن براکت‌ها سخت‌تر بوده و گاهی شخص دچار درد زبان می‌شود.
- براکت‌های سرامیکی ثابت: براکت‌های سرامیکی همرنگ دندان هستند و کمتر از براکت‌های فلزی دیده می‌شوند. البته نوشیدن چای و قهوه به‌مرور باعث تغییر رنگ آنها شده و زیبایی بریس‌ها از بین می‌رود. احتمال آسیب و شکستگی براکت‌های سرامیکی بالاتر بوده و مدت‌زمان درمان طولانی‌تر است.
- ارتودنسی ثابت نامرئی: این روش شامل ارتودنسی لینگوال، ارتودنسی با پلاک‌های شفاف و براکت‌های همرنگ دندان می‌شود. افرادی که دوست ندارند، ارتودنسی آنها دیده شود، می‌توانند از این روش‌ها استفاده کنند.
براکت‌های سرامیکی همرنگ دندان هستند و کمتر از براکت‌های فلزی دیده می‌شوند. البته نوشیدن چای و قهوه به‌مرور باعث تغییر رنگ آنها می‌شود.
کدام نوع براکت در ارتودنسی ثابت بهتر است؟
در جدول زیر می‌توانید مزایا و معایب هر یک از انواع بریس ثابت را مشاهده کنید.
| انواع ارتودنسی ثابت | مزایا | معایب |
| براکت فلزی ثابت | هزینه کمترطول مدت درمان کوتاه‌تر بوده و روش کارآمدی است. بیماران زیر ۱۸ سال به دلیل استفاده از نوارهای لاستیکی رنگی طرف‌دار آن هستند. برندهای متنوعی دارد.در انواع موارد ارتودنسی کاربرد دارد. | کاملا قابل‌مشاهده است و روی زیبایی تاثیر دارد. مراقبت از آن بسیار مهم است و بیمار باید راه‌های مسواک‌زدن و نخ دندان کشیدن براکت‌ها را یاد بگیرد. |
| براکت سرامیکی ثابت | کمتر از براکت فلزی قابل‌مشاهده است. بزرگسالان بیشتر از این روش استفاده می‌کنند. | هزینه بیشتری دارد.مدت‌زمان درمان طولانی‌تر می‌شود. احتمال شکستگی براکت بیشتر است. برخی نوشیدنی‌ها مانند نوشابه، چای و قهوه باعث تغییر رنگ آن می‌شوند. |
| ارتودنسی لینگوال | قابل‌مشاهده نیست. افرادی که به دنبال زیبایی در طول درمان هستند، این روش را انتخاب می‌کنند. اگر تغییر رنگ دهد، مشکلی ایجاد نشده و دیده نمی‌شود. | فضای مانور پزشک کمتر بوده و نیاز به مهارت بالایی دارد. هزینه خیلی بالاتر است. نیرو کمتر بوده و مدت‌زمان درمان بیشتر می‌شود. ممکن است در گفتار مشکل ایجاد کند. احتمال درد زبان وجود دارد. مشکلات محدودی را می‌توان با این روش برطرف کرد. برای بیمارانی که تاج دندان آنها کوتاه است، مناسب نیست. تمیزکردن آن سخت‌تر است. |
کاربرد ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت جز پرکاربردترین روش‌های ارتودنسی است. انواع مشکلات ساده و پیچیده دندان را می‌توان از این طریق درمان کرد. از جمله:
- موقعیت نامناسب دندان‌ها
- وجود فاصله بین دندان‌ها
- شلوغی دندان‌ها به دلیل فضای کم در فک
- قرارگرفتن دندان‌های فک بالا عقب‌تر از دندان‌های فک پایین (کراس بایت)
- فاصله بین دندان‌های فک بالا و فک پایین و ایجاد فضای زیاد بین آنها (اپن بایت)
- پوشاندن دندان‌های فک پایین به‌وسیله دندان‌های فک بالا (اوربایت)
- منطبق نبودن خط وسط دندان‌های بالا با دندان‌های پایین (افست میدلاین)
- مشکلات آپنه خواب به دلیل قرارگیری نامناسب دندان‌ها
ارتودنسی ثابت برای چه افرادی مناسب است؟
این روش ارتودنسی برای افراد در سنین مختلف مناسب است. کودکان، نوجوانان و بزرگسالان می‌توانند ارتودنسی ثابت انجام دهند. همچنین بریس‌های ثابت انواع مشکلات دندان و فک را درمان کرده و برای مشکلات پیچیده می‌توان از این روش استفاده کرد.
اگر می‌خواهید بدانید این روش برای شما مناسب است یا نه، می‌توانید از طریق سایت دکترتو با دکتر دندانپزشک یا دکتر ارتودنسی در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی و آنلاین وجود دارد.
ارتودنسی ثابت برای چه افرادی مناسب نیست؟
ارتودنسی ثابت برای بیشتر افراد مناسب است. اما گاهی مشکلات دندان و فک خیلی زیاد بوده و پزشک به‌جای ارتودنسی، جراحی فک را پیشنهاد می‌دهد. در این شرایط بریس ثابت نمی‌تواند تغییر زیادی ایجاد کند.
همچنین افرادی که دچار بیماری لثه (بیماری پریودنتال) هستند، نمی‌توانند از براکت‌های ثابت استفاده کنند. زیرا بافت لثه عفونی شده است و با نصب براکت‌ها وضعیت بدتر می‌شود.
مزایای ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت مزایای زیادی داشته و به همین دلیل در بیشتر مشکلات دندان و فک از این بریس‌ها استفاده می‌شود. از مهم‌ترین مزایای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- برای افراد در هر سنی مناسب است.
- هر نوع اصلاح دندانی که نیاز به قوس ایده‌آل داشته باشد، با این ارتودنسی انجام می‌شود.
- در موارد پیچیده و شدید هم دوره درمان نسبتا کوتاه است.
- ابزار و تجهیزات بریس‌های ثابت ازپیش‌ساخته هستند و مستقیما روی دندان‌ها نصب می‌شوند.
- در کودکان به دلیل ثابت‌بودن براکت‌ها نیازی به کنترل درمان نیست.
- برخلاف ارتودنسی متحرک، به دلیل استفاده نادرست بیمار، احتمال شکستن یا آسیب به براکت‌ها وجود ندارد.
هر نوع اصلاح دندانی که نیاز به قوس ایده‌آل داشته باشد، با این ارتودنسی انجام می‌شود.
معایب و مشکلات ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت در کنار مزایا، مشکلاتی هم دارد و به همین دلیل برخی افراد از انجام ارتودنسی منصرف می‌شوند. از مهم‌ترین مشکلات بریس‌های ثابت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- میزان نیروی وارد شده به دندان‌ها قابل‌مدیریت نیست.
- فشار به دندان‌ها بدون وقفه ادامه دارد.
- ظاهر بریس ثابت به‌خصوص برای افراد بزرگسال ناخوشایند است.
- تمیزکردن آن کمی دشوار بوده و به همین دلیل خطر پوسیدگی دندان‌ها بالا است.
- باید هر چند وقت یک‌بار وضعیت دندان‌ها با رادیوگرافی بررسی شود.
روش انجام ارتودنسی ثابت
در ارتودنسی ثابت دندانپزشک براکت‌ها را با چسب مخصوص چسبانده و از اشعه فرابنفش برای نصب براکت‌ها استفاده می‌کند. سپس سیم ارتودنسی به این براکت‌ها وصل شده تا به دندان‌ها فشار وارد کند. ممکن است براکت از نوع خودتنظیم شونده باشد. در غیر این صورت باید از حلقه‌های الاستیکی برای وصل کردن سیم به براکت‌ها استفاده کرد.
شما باید از ۶ یا ۸ هفته یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید تا سیم ارتودنسی سفت شود. به‌مرور با فشار بریس ثابت، دندان‌ها جابه‌جا شده و در موقعیت مناسب قرار می‌گیرند.
مدت زمان ارتودنسی ثابت چقدر است؟
معمولا درمان با ارتودنسی ثابت بین ۱۸ ماه تا دو سال طول می‌کشد. اگر درمان خیلی پیچیده باشد یا فک جراحی شده باشد، ممکن است طول مدت درمان به ۲٫۵ تا ۳ سال هم برسد.
آمادگی قبل از ارتودنسی ثابت
قبل از ارتودنسی ثابت باید به دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا وضعیت دندان‌ها بررسی شود. احتمالا پزشک یک عکس با اشعه ایکس تجویز کند. در عکس مشکلات دندان‌ها مشخص می‌شود و پزشک می‌تواند بهترین روش برای اصلاحات را پیدا کند.
مراقبت های بعد از ارتودنسی ثابت
بعد از قراردادن براکت‌های ثابت روی دندان‌ها باید مواردی را رعایت کنید. در غیر این صورت احتمال آسیب به دندان‌ها یا براکت‌ها وجود دارد. از جمله:
- مهم‌ترین نکته مسواک‌زدن و نخ دندان است. احتمال جمع‌شدن غذا اطراف براکت‌ها و سیم ارتودنسی وجود دارد. این وضعیت باعث ایجاد لکه، بوی نامطبوع و پوسیدگی دندان می‌شود. بعد از هر وعده غذا باید مسواک بزنید.
- از خوردن غذاهای سفت خودداری کنید. زیرا ممکن است باعث شکستن براکت‌ها شوند.
- از خوردن غذاهای چسبنده خودداری کنید. زیرا اطراف براکت‌ها و سیم می‌چسبند.
بعد از ارتودنسی ثابت خوردن کدام غذاها ممنوع است؟
همان‌طور که گفتیم در طول مدت درمان نباید غذاهای سفت و چسبناک بخورید. برخی از این غذاها عبارتند از:
- لبه‌های سفت پیتزا
- جویدن و خردکردن یخ با دندان
- سیب‌زمینی سرخ‌کرده ترد
- چیپس
- گردو، بادام‌زمینی و ذرت بوداده
- آب‌نبات سفت
- تافی و آدامس
- مکیدن لیمو یا پرتقال
به نقل از dorrclinic دررابطه‌با نکات مراقبتی بعد از نصب ارتودنسی ثابت:
برخی از میوه‌ها و سبزیجات مانند سیب و هویج را باید به قطعات کوچک برش دهید. از مکیدن لیمو یا لیموترش خودداری کنید. زیرا به مینای دندان شما آسیب می‌رساند. اشیایی مانند مداد و ناخن را از دهان خود دور نگه دارید، زیرا به براکت‌ها آسیب می‌زنند.
عوارض و خطرات ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت خطرات و عوارض زیادی ندارد. اگر نکات مراقبتی را رعایت کنید، هیچ عارضه‌ای ایجاد نمی‌شود. در غیر این صورت احتمال بروز عوارض زیر وجود دارد.
- پوسیدگی دندان
- آسیب بافتی؛ مانند تحلیل ریشه و کوتاه شدن برجستگی‌های آلوئولی
- عفونت لثه
- ایجاد لک روی دندان‌ها
- شکستن براکت‌ها
برای ارتودنسی ثابت باید به کدام تیم پزشکی مراجعه کنیم؟
اگر دچار مشکلات دندان هستید و تصمیم دارید، ارتودنسی ثابت انجام دهید، باید به متخصص ارتودنسی یا دندانپزشک مراجعه کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی با دندانپزشک وجود دارد.
تفاوت ارتودنسی ثابت و متحرک
ارتودنسی ثابت و متحرک انواع مختلفی دارند. اگر نمی‌دانید ارتودنسی متحرک برای شما مناسب است یا ثابت، می‌توانید در جدول زیر آنها را با هم مقایسه کنید.
| ارتودنسی ثابت | ارتودنسی متحرک |
| بیشتر انواع آن قابل‌مشاهده هستند. | بیشتر انواع آن نامرئی هستند یا کمتر دیده می‌شوند. |
| نیاز به مراقبت‌های بهداشتی زیادی دارد. | مراقبت‌های بهداشتی نسبت به قبل تغییری نمی‌کند. |
| برای مشکلات پیچیده دندان مناسب است. | فقط مشکلات سطحی را می‌توان با آن درمان کرد. |
| ثابت بوده و نیازی به کنترل درمان نیست. | برای رسیدن به نتیجه باید بیمار همکاری کند. |
| زمان درمان کوتاه‌تر است. | زمان درمان طولانی‌تر است. |
| نیروی بیشتری به دندان‌ها وارد می‌کند. | نیروی وارده به دندان‌ها کمتر است. |
بهترین زمان برای ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت را می‌توان در هر سنی انجام داد. اما دندانپزشکان معمولا توصیه می‌کنند، در سنین ۸ تا ۱۴ سال این درمان انجام شود. زیرا دندان‌های دائمی درآمده و استخوان و فک هنوز درحال‌رشد هستند و بهتر تغییر می‌کنند.
هزینه ارتودنسی ثابت
هزینه ارتودنسی ثابت به عوامل مختلفی بستگی داشته و مدام در حال تغییر است. نوع ارتودنسی و میزان مشکلات دندان در قیمت تاثیر می‌گذارد. به طور میانگین قیمت بریس‌های ثابت بین ۲۵٫۰۰۰٫۰۰۰ تا ۴۵٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان است. برای هر فک باید حدود ۱۰٫۰۰۰٫۰۰۰ تا ۲۵٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان هزینه کنید.
قیمت ارتودنسی ثابت دو فک
اگر پزشک تشخیص داده است که هر دو فک نیاز به ارتودنسی ثابت دارند، باید حداقل ۲۵٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان برای آنها هزینه کنید. اگر بخواهید از براکت سرامیکی استفاده کنید یا ارتودنسی لینگوال را انتخاب کنید، هزینه شما خیلی بیشتر می‌شود.
عکس ارتودنسی ثابت
در عکس زیر می‌توانید ارتودنسی ثابت و تغییرات دندان را مشاهده کنید.
سوالات متداول شما
اگر قصد انجام ارتودنسی ثابت را دارید، احتمالا با سوالاتی در مورد این روش زیبایی دندان روبرو شده‌اید. به همین دلیل در ادامه تعدادی از سوالات پرتکرار شما را مطرح کرده و پاسخ آنها را ارائه داده‌ایم.
نمی‌توان گفت کدام روش بهتر است. هر کدام از روش‌های ارتودنسی برای افراد مختلف مناسب است. اگر مشکلات دندان شما شدید باشد، پزشک بریس ثابت را توصیه می‌کند و ممکن است مدتی از ارتودنسی متحرک هم استفاده کنید.
شما باید بعد از هر وعده غذا مسواک بزنید. مسواک‌زدن باید حدود ۳ دقیقه طول می‌کشد. همچنین مسواک‌های بین‌دندانی وجود دارد که به تمیزکردن براکت‌ها کمک می‌کنند.
بعد از بیرون‌زدن دندان‌های دائمی از حدود سن ۸ سالگی می‌توان ارتودنسی ثابت را انجام داد.
خیر ابتدا باید ارتودنسی انجام شود. بعد از تراز شدن دندان‌ها و مشخص‌شدن میزان فضای خالی ایمپلنت ساخته می‌شود.
اگر به نکات مراقبتی دقت نداشته باشید، بهداشت را رعایت نکنید و غذاهای سفت بخورید، ممکن است دندان‌های شما آسیب جدی ببینند.
بعد از هر بار سفت کردن سیم ارتودنسی ممکن است کمی درد و ناراحتی احساس کنید. با مصرف داروی مسکن بدون نسخه این درد از بین می‌رود.
ارتودنسی لنگوال یا پشت دندانی کمتر دیده شده و ظاهر زیباتری دارد. اما برای همه افراد مناسب نیست.
شما بعد از چند روز به براکت‌ها عادت می‌کنید و در گفتار مشکلی نخواهید داشت. البته در ارتودنسی پشت دندانی ممکن است کمی صحبت‌کردن مشکل شود.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
ارتودنسی ثابت از پرکاربردترین روش‌های ارتودنسی است. همان‌طور که از نام آن مشخص است، به دندان‌ها چسبیده و نمی‌توان آن را جدا کرد. برای انواع مشکلات دندان‌ها و فک از اصلاحات ساده تا پیچیده می‌توان از بریس‌های ثابت استفاده کرد. البته برخی مشکلات فک تنها با جراحی فک برطرف می‌شوند و این ارتودنسی کاربردی ندارد.
ارتودنسی ثابت انواع مختلفی دارد. براکت‌های فلزی ثابت از انواع رایج این روش هستند. براکت‌های سرامیکی به دلیل همرنگ بودن با دندان‌ها مورد استقبال قرار گرفته‌اند. ارتودنسی لینگوال یا پشت دندانی هم در برخی مشکلات دندان قابل‌استفاده است. معمولا از بریس ثابت به مدت ۱۸ ماه تا ۲ سال استفاده می‌شود. در مشکلات خیلی پیچیده ممکن است طول درمان به ۳ سال برسد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ارتودنسی ثابت بهتر است با دکتر دندانپزشک یا دکتر ارتودنسی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین متخصصان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
دکترتو مراقب زیبایی شماست!
