فهرست مطالب
سرطان ریه، که یکی از شایعترین و خطرناکترین انواع سرطان در جهان است، اغلب با علائم مبهمی مانند سرفه مزمن، تنگی نفس و خستگی شروع میشود که همین امر تشخیص آن را در مراحل اولیه دشوار میسازد. در گذشته، پیشبینیها و گزینههای درمانی محدود بودند، اما پیشرفتهای چشمگیر در علوم پزشکی و تکنولوژیهای درمانی باعث ایجاد امیدهایی تازه برای مبتلایان به این بیماری شده است. در این مقاله از دکترتو، به بررسی روشهای مختلف درمان سرطان ریه، چالشها و پیشرفتهای علمی آن خواهیم پرداخت تا بتوانیم تصویری دقیق و جامع از روند درمان این بیماری پیچیده ارائه دهیم.
درمان سرطان ریه چیست؟
درمان سرطان ریه بسته به نوع، مرحله بیماری و وضعیت عمومی بیمار متفاوت است. جراحی در مراحل اولیه، برای برداشتن تومور اولین اقدام است، در حالی که در مراحل پیشرفتهتر، شیمیدرمانی، پرتودرمانی، درمان هدفمند و ایمونوتراپی بهعنوان درمانهای اصلی مورد استفاده قرار میگیرند. برای هر بیمار، درمان میتواند ترکیبی از روشهای زیر باشد.
- جراحی
- درمان سرطان ریه با شیمی درمانی
- درمان سرطان ریه با قرص
- درمان سرطان ریه با طب سنتی
- پرتودرمانی (رادیوتراپی)
- درمان هدفمند
- ایمونوتراپی (درمان با تقویت سیستم ایمنی)
- سلول های بنیادی در درمان سرطان ریه
- پیوند ریه برای سرطان ریه
۱. جراحی
درمان سرطان ریه با جراحی یکی از گزینههای مؤثر در مراحل اولیه بیماری است. در این روش، هدف اصلی برداشتن کامل تومور سرطانی و بافتهای اطراف آن است تا از گسترش بیشتر بیماری جلوگیری شود. انواع مختلفی از جراحی برای درمان سرطان ریه وجود دارد که بسته به نوع و مرحله سرطان، وضعیت عمومی بیمار و عملکرد ریهها انتخاب میشوند. انواع جراحیهای سرطان ریه شامل موارد زیر است:
- لوبکتومی: در این روش، یک لوب از ریه که درگیر سرطان است، برداشته میشود. این جراحی معمولا برای سرطانهای سلول غیر کوچک در مراحل اولیه توصیه میشود و بیشترین میزان موفقیت را دارد.
- سگمنتکتومی و ریزکشن گوهای: این روشها برای برداشتن بخشهای کوچکتری از ریه به کار میروند و بیشتر در بیمارانی که عملکرد ریه ضعیفی دارند، استفاده میشوند.
- پنومونکتومی: در این جراحی، تمام یک ریه برداشته میشود. این روش زمانی انجام میشود که تومور در مرکز ریه قرار دارد و برداشتن تنها یک لوب کافی نیست.
- توراکوتومی: در این روش، یک برش بزرگ در قفسه سینه ایجاد میشود تا دسترسی به ریه فراهم گردد. این روش اغلب در جراحیهای باز استفاده میشود.
- توراکوسکوپی: این روش کمتهاجمی است که با استفاده از برشهای کوچک و با کمک دوربین، امکان مشاهده و جراحی دقیقتر را فراهم میکند. مزیت آن کاهش درد و زمان بستری کوتاهتر است.
متن انگلیسی:
mayoclinic
Treatment for lung cancer usually begins with surgery to remove the cancer
ترجمه متن:
درمان سرطان ریه معمولا با جراحی برای برداشتن تومور آغاز میشود.
۲. درمان سرطان ریه با شیمی درمانی (ایا شیمی درمانی برای سرطان ریه جواب می دهد؟)
شیمی درمانی یکی از روشهای اصلی درمان سرطان ریه است که بهویژه در نوع سرطان سلول کوچک ریه (SCLC) مؤثر است و میتواند در حدود ۶۰٪ از موارد بهخوبی پاسخ دهد. شیمیدرمانی در سرطان غیرسلول کوچک (NSCLC)، بهتنهایی یا همراه با ایمونوتراپی برای کاهش رشد تومور و بهبود کیفیت زندگی استفاده میشود. با این حال، این درمان معمولا درمان قطعی نیست و ممکن است عوارضی مانند تهوع، ریزش مو و ضعف سیستم ایمنی را به همراه داشته باشد.
متن انگلیسی:
urmc
Chemotherapy is often used after surgery to kill any cancer cells that may remain
ترجمه متن:
شیمیدرمانی اغلب پس از جراحی برای از بین بردن هرگونه سلول سرطانی باقیمانده استفاده میشود.
۳. درمان سرطان ریه با قرص
داروهای خوراکی بهعنوان گزینهای مؤثر و راحت برای بیمارانی که نمیتوانند از روشهای تزریقی استفاده کنند، در نظر گرفته میشود. یکی از این داروها، لوتیوا (نام تجاری ارلوتینیب) است که برای درمان سرطان ریه با جهشهای خاص ژنتیکی (مانند EGFR) کاربرد دارد. این دارو بهصورت قرص و روزانه مصرف میشود و نسبت به شیمیدرمانی، عوارض جانبی کمتری دارد. مطالعات نشان دادهاند که لوتیوا میتواند پیشرفت بیماری را برای مدت طولانیتری مهار کند. همچنین، داروهایی مانند تاگریسو (اوزیمرتینیب) نیز در درمان سرطان ریه با جهشهای خاص مؤثر است. این داروهای سرطان ریه بهویژه در مراحل پیشرفته بیماری و در بیمارانی که درمانهای قبلی مؤثر نبودهاند، کاربرد دارند.
۴. درمان سرطان ریه با طب سنتی
طب سنتی بهویژه طب سنتی چینی، در درمان سرطان ریه بهعنوان یک رویکرد مکمل در کنار درمانهای مدرن مانند شیمیدرمانی و جراحی مورد توجه قرار گرفته است. مطالعات بالینی نشان دادهاند که استفاده از داروهای گیاهی چینی میتواند عوارض جانبی شیمیدرمانی را کاهش دهد، پاسخ تومور را بهبود بخشد و کیفیت زندگی بیماران را افزایش دهد. این داروها از طریق مکانیزمهایی مانند القای آپوپتوز، مهار متاستاز، تقویت سیستم ایمنی و مقابله با مقاومت دارویی عمل میکنند. بهعنوان مثال، ترکیباتی مانند Honokiol و Salvia miltiorrhiza در مطالعات آزمایشگاهی خواص ضد توموری نشان دادهاند. با این حال، برای تایید اثربخشی و ایمنی این درمانها، نیاز به مطالعات بالینی گستردهتر و کنترلشده وجود دارد.
۵. پرتودرمانی (رادیوتراپی)
پرتو درمانی از اشعههای پرانرژی برای تخریب سلولهای سرطانی استفاده میکند و میتواند در درمان سرطان ریه کمککننده باشد. این روش برای زمانی که جراحی ممکن نیست یا پس از جراحی برای از بین بردن سلولهای باقیمانده، بهکار میرود. در مراحل پیشرفته، پرتودرمانی میتواند به تسکین علائمی مانند درد و تنگی نفس کمک کند. روشهای آن شامل پرتودرمانی خارجی و داخلی است. عوارض جانبی معمولا موقتی هستند و شامل خستگی، التهاب پوست و مشکلات تنفسی میشوند. در موارد نادر، ممکن است نیاز به مراقبتهای ویژه برای التهاب ریه یا فیبروز ریوی باشد.
۶. درمان هدفمند
در این روش بهجای حمله به تمام سلولهای بدن، بهطور خاص به سلولهای سرطانی با ویژگیهای ژنتیکی خاص حمله میشود. این روش با شناسایی جهشهای ژنی مانند EGFR، ALK،ROS1 و KRAS در سلولهای سرطانی، داروهایی را طراحی میکند که بهطور مستقیم این تغییرات را هدف قرار دهند و از رشد و تکثیر تومور جلوگیری کنند. برای مثال، داروی اوسیمرتینیب برای بیماران با جهش EGFR مؤثر است و میتواند زمان بقا بدون پیشرفت بیماری را افزایش دهد. این درمانها معمولا بهصورت قرص مصرف میشوند و نسبت به شیمیدرمانی عوارض جانبی کمتری دارند.
۷. ایمونوتراپی (درمان با تقویت سیستم ایمنی)
ایمونوتراپی سرطان ریه با تقویت سیستم ایمنی، بهعنوان یک روش نوین در درمان سرطان ریه، بهویژه نوع غیرسلول کوچک (NSCLC)، توجه زیادی را در سالهای اخیر جلب کرده است. این درمان با استفاده از داروهایی مانند پمبرولیزوماب و نیمولاب، سیستم ایمنی بدن را قادر میسازد تا سلولهای سرطانی را شناسایی و نابود کند. مطالعات نشان دادهاند که این روش میتواند در برخی بیماران، بهویژه آنهایی که تومورهایشان پروتئین PD-L1 را بیان میکنند، به بهبود بقا و کاهش عود بیماری کمک کند. با این حال، پاسخ به درمان در افراد مختلف متفاوت است و ممکن است با عوارضی مانند خستگی، تب یا مشکلات پوستی همراه باشد.
۸. سلول های بنیادی در درمان سرطان ریه
در حال حاضر، استفاده از سلولهای بنیادی در درمان سرطان ریه در مراحل تحقیقاتی قرار دارد و بهعنوان یک گزینه درمانی استاندارد تایید نشده است. برخی از مطالعات نشان دادهاند که سلولهای بنیادی میتوانند با ترشح مولکولهای خاص، بهطور مستقیم سلولهای سرطانی را هدف قرار دهند و منجر به مرگ آنها شوند. بهعنوان مثال، در یک مطالعه، سلولهای بنیادی برای ترشح یک مولکول دو عملکردی، دو گیرنده در تومورهای ریه را هدف قرار دادند و منجر به مرگ سلولهای سرطانی شدند. با این حال، باید توجه داشت که تحقیقات بیشتری برای اثبات اثربخشی و ایمنی این روشها در درمان سرطان ریه مورد نیاز است.
۹. پیوند ریه برای سرطان ریه
پیوند ریه در درمان سرطان ریه یک گزینه نادر و پیچیده است که تنها در شرایط خاص و با دقت فراوان در نظر گرفته میشود. این روش عمدتا برای بیمارانی کاربرد دارد که سرطان آنها محدود به ریهها بوده و به سایر اندامها گسترش نیافته است. در این موارد، پیوند ریه میتواند به عنوان یک درمان نجاتبخش در نظر گرفته شود. به طور کلی میتوان گفت پیوند ریه برای سرطان ریه در عمل پذیرفته نیست و این گزینه درمانی در موارد خاص در نظر گرفته میشود.
مراحل درمان سرطان ریه
متخصصان ریه برای بررسی وضعیت بیماری و تنظیم رویه درمانی اقدام به انجام مراحل خاصی میکنند. مراحل درمان سرطان ریه بهطور کلی به شرح زیر است:
- تشخیص و ارزیابی مرحله بیماری: پس از تشخیص قطعی سرطان ریه، پزشک با استفاده از آزمایشهای تصویربرداری مانند سیتیاسکن، امآرآی و اسکن PET و همچنین نمونهبرداری از بافت (بیوپسی)، مرحلهبندی بیماری را انجام میدهد تا میزان گسترش سرطان به سایر قسمتهای بدن مشخص شود.
- انتخاب روش درمانی مناسب: با توجه به نوع سرطان (سلول کوچک یا غیرسلول کوچک)، مرحله بیماری، وضعیت عمومی بیمار و سایر عوامل، روشهای درمانی مختلفی مانند جراحی، شیمیدرمانی، پرتودرمانی، درمان هدفمند، ایمونوتراپی، یا ترکیبی از این روشها انتخاب میشود.
- اجرای درمان: در این مرحله، درمانهای انتخابی آغاز میشود. برای مثال، در مراحل اولیه ممکن است جراحی برای برداشتن تومور انجام شود، در حالی که در مراحل پیشرفتهتر، شیمیدرمانی یا پرتودرمانی برای کنترل و کاهش اندازه تومورها بهکار میروند.
- پیگیری و ارزیابی پاسخ به درمان: پس از اتمام درمان، بیمار تحت نظر قرار میگیرد و با استفاده از آزمایشهای تصویربرداری و بالینی، پاسخ به درمان ارزیابی میشود. در صورت نیاز، درمانهای تکمیلی یا تغییر در روش درمانی انجام میشود.
- مراقبتهای حمایتی و تسکینی: در مراحل پیشرفته یا در صورت بروز عوارض، مراقبتهای حمایتی برای بهبود کیفیت زندگی بیمار ارائه میشود. این مراقبتها شامل مدیریت درد، تسکین علائم تنفسی و حمایت روانی است.
درمان سرطان ریه در مراحل مختلف
درمان سرطان ریه به شدت به نوع سرطان (سلول غیر کوچک یا سلول کوچک) و مرحله پیشرفت آن بستگی دارد. در مراحل اولیه، درمانهای موضعی مانند جراحی یا پرتودرمانی میتوانند مؤثر باشند. در مراحل پیشرفتهتر، درمانهای سیستمیک مانند شیمیدرمانی، درمان هدفمند، ایمونوتراپی و در برخی موارد پیوند ریه ممکن است مورد استفاده قرار گیرند. درمانهای ترکیبی بر اساس ویژگیهای تومور و وضعیت عمومی بیمار میتوانند به بهبود نتایج درمانی کمک کنند. درمان سرطان ریه در مراحل مختلف به شکل زیر است:
مرحله | درمان |
---|---|
مرحله ۰ (کارسینوم درجا) | – جراحی |
مرحله I (مرحله اولیه) | – جراحی – پرتودرمانی |
مرحله II و III (محلی پیشرفته) | – جراحی – شیمیدرمانی – پرتودرمانی |
مرحله IV (متاستاتیک) | – شیمیدرمانی – ایمونوتراپی – درمانهای هدفمند (داروهای مانند Osimertinib و Amivantamab) |
سرطان ریه سلول کوچک (SCLC) | – مرحله محدود: شیمیدرمانی و پرتودرمانی همزمان – مرحله وسیع: شیمیدرمانی و ایمونوتراپی |
سرطان ریه سلول غیر کوچک (NSCLC) | – مرحله I : جراحی برای برداشتن تومور – مرحله II : جراحی همراه با شیمیدرمانی کمکی – مرحله III : ترکیب جراحی، شیمیدرمانی و پرتودرمانی – مرحله IV : درمانهای سیستمیک شامل شیمیدرمانی، ایمونوتراپی و درمانهای هدفمند ایمونوتراپی: استفاده از داروهایی مانند Durvalumab برای تقویت سیستم ایمنی در برابر سرطان ریه درمانهای هدفمند: داروهایی که بر روی جهشهای خاص ژنتیکی مانند EGFR و ALK متمرکز هستند و میتوانند در درمان سرطان ریه مؤثر باشند. |
۱. درمان سرطان ریه خوش خیم
سرطان ریه خوشخیم معمولا نیازی به مداخله پزشکی ندارد. در اغلب موارد، تومورهای خوشخیم ریه بدون علامت هستند و بهطور تصادفی در تصاویر رادیولوژی مشاهده میشوند. در صورتی که تومور علائمی مانند سرفه مزمن، تنگی نفس یا عفونتهای مکرر ایجاد کند، پزشک ممکن است انجام بیوپسی یا جراحی برای برداشتن آن را توصیه کند. اگر تومور خوشخیم باشد و علائمی ایجاد نکند، معمولا تنها نظارت با استفاده از سیتیاسکنهای دورهای کافی است تا از عدم تغییر اندازه یا ویژگیهای آن اطمینان حاصل شود.
۲. درمان سرطان ریه بدخیم (درمان سرطان ریه پیشرفته)
درمان سرطان ریه بدخیم (پیشرفته) بهطور معمول شامل ترکیبی از روشهای مختلف است که بسته به نوع، مرحله و وضعیت عمومی بیمار انتخاب میشوند. در مراحل اولیه، جراحی برای برداشتن تومور ممکن است گزینهای مناسب باشد. در مراحل پیشرفتهتر، شیمیدرمانی، پرتودرمانی، درمان هدفمند و ایمونوتراپی بهعنوان گزینههای اصلی درمان مطرح میشوند. در مواردی که سرطان به سایر اندامها متاستاز شده باشد، درمانهای کمکی مانند لیزر درمانی، انجماد تومور و استنتگذاری نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرند. هدف از این درمانها، کنترل رشد سرطان، کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار است.
بهترین روش برای درمان سرطان ریه
بهترین روش درمان سرطان ریه بستگی به نوع (سلول کوچک یا غیر کوچک)، مرحله بیماری، وضعیت سلامت عمومی بیمار و ویژگیهای ژنتیکی تومور دارد. در مراحل اولیه، جراحی برای برداشتن تومور اصلی معمولا مؤثر است. در مراحل پیشرفته، ترکیبی از شیمیدرمانی، پرتودرمانی، درمان هدفمند، ایمونوتراپی و داروهای خوراکی جدید مانند Ibtrozi برای سرطانهای با جهش ROS1 میتواند نتایج بهتری به همراه داشته باشد. درمانهای هدفمند مانند osimertinib برای جهش EGFR و ترکیب داروهای amivantamab و lazertinib برای جهشهای EGFR G12C نیز در حال حاضر در دسترس هستند و در بهبود طول عمر بیماران مؤثر بودهاند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
همانطور که گفته شد درمان سرطان ریه به عوامل مختلفی مانند نوع و مرحله سرطان بستگی دارد. در مراحل اولیه، جراحی میتواند مؤثر باشد، اما در مراحل پیشرفتهتر، ترکیبی از شیمیدرمانی، پرتودرمانی، درمان هدفمند و ایمونوتراپی استفاده میشود. برای تشخیص زودهنگام و انتخاب بهترین روش درمانی، مشاوره با پزشک متخصص ریه یا انکولوژیست ضروری است. در صورت بروز علائم مشکوک، توصیه میشود فورا برای ارزیابی و درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!