نرمی استخوان چیست؟ دلایل و درمان راشیتیسم

یکی از مهم‌ترین استرس‌هایی که پدر و مادرها در شهرهای شمالی دنیا با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، به دنیا آمدن فرزندی است که راشیتیسم یا نرمی استخوان داشته‌باشد. آیا می‌دانید که نرمی استخوان چیست؟ از روی نام آن می‌توانیم حدس بزنیم به معنی بیماری است که فرد استخوان‌های نرم دارد. اگر استخوان‌های ما نرم باشد چه مشکلاتی برایمان پیش می‌آید؟

می‌دانیم که استخوان‌ها برای حفظ استحکام بدن هستند. اگر این استخوان‌ها مشکلی داشته‌باشند و یا نرم باشند، نمی‌توانند استحکام بدن را حفظ کنند. اما راشیتیسم چرا ایجاد می‌شوند؟ علت نرمی استخوان چیست و چه علائمی دارد؟ درمان نرمی استخوان چیست و چگونه این بیماری را تشخیص می‌دهند؟ برای یافتن پاسخ همه‌ این سولات می‌توانید این مطلب دکترتو را تا انتها بخوانید.

نرمی استخوان یا راشیتیسم چیست؟

راشیتیسم به انگلیسی rickets، نوعی بیماری ارتوپدی است که باعث نرم و ضعیف‌شدن استخوان‌ها در کودکان می‌شود. ایم بیماری معمولاً به دلیل کمبود شدید و طولانی‌مدت ویتامین D ایجاد می‌شود. مشکلات نادر وراثتی نیز می‌تواند باعث ایجاد راشیتیسم شود. ویتامین D به جذب کلسیم و فسفر از مواد غذایی کمک می‌کند؛ بنابراین کمبود ویتامین D، حفظ مقادیر مناسب کلسیم و فسفر در استخوان‌ها را دشوار می‌کند و این می‌تواند باعث ایجاد راشیتیسم شود.

به‌طور کلی اضافه‌کردن ویتامین D یا آمپول کلسیم به رژیم غذایی مشکلات استخوانی مرتبط با نرمی استخوان را اصلاح می‌کند. اگر نرمی استخوان به دلایل دیگری ایجاد شده‌باشد، ممکن است داروها و روش درمان کودک تغییر کند. برخی تغییرات ساختاری استخوان‌ها برای اصلاح ممکن است به جراحی نیاز داشته‌باشند. برخی مشکلات نادر ارثی مرتبط با کاهش فسفر یا سایر مواد معدنی، به داروهای دیگری برای اصلاح نیاز دارند.

نرمی استخوان چگونه تشکیل میشود؟

بیماری نرمی استخوان در اثر چیست یا نرمی استخوان‌ها در اثر چه چیزی ایجاد می‌شود؟

راشیتیسم پای پرانتزی

علائم نرمی استخوان چیست؟

علائم بیماری نرمی استخوان چیست؟ شامل موارد زیر است:

• تاخیر در رشد
• تاخیر در مهارت‌های حرکتی
• درد در ستون فقرات، لگن و پاها
• ضعف عضلانی و دلیل درد مفاصل

از آنجا که نرمی استخوان بافت نواحی در حال رشد در انتهای استخوان کودکان (صفحات رشد) را تحت تاثیر قرار می‌دهد، می‌تواند باعث ناهنجاری‌های اسکلتی زیر شود:

• پرانتزی پا و زانو
• ضخیم‌شدن مچ دست و مچ پا
• سینه کبوتری و برجسته

عدم درمان بیماری نرمی استخوان می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

• عدم رشد
• ستون فقرات خمیده و غیرطبیعی یا استخوان نرم
• ناهنجاری‌های استخوانی
• نقایص دندانی
• تشنج.

آیا شما هم علائم نرمی استخوان را دارید؟

برای تشخیص دقیق همین الان نوبت بگیر.

مشاوره آنلاین دکتر متخصص ارتوپدپزشک ارتوپد

علائم نرمی استخوان در نوزاد چهار ماهه (نرمی استخوان در کودکان زیر دو سال)

بیماری راشیتیسم نرمی استخوان در کودکان معمولاً به دلیل یک بیماری زمینه‌ای ایجاد می‌شود. درمان آن نیز بستگی به علت ایجاد بیماری دارد، اما ممکن است شامل تغییرات رژیم غذایی، برنامه ورزشی تحت نظارت و درمان برای هر بیماری زمینه‌ای باشد.

علائم نرمی استخوان در زنان و مردان

نرمی استخوان در جوانی یا نرمی استخوان وضعیتی است که استخوان‌های شما را ضعیف می‌کند و احتمال شکستگی را بیشتر می‌کند. این بیماری در اواخر زندگی، به ویژه در زنان پس از یائسگی و مردان با سنین بالا، شایع‌تر است.

علائم نرمی استخوان در بزرگسالان

راشیتیسم ممکن است در بزرگسالان هم دیده‌شود. علائمی که در بزرگسالان می‌بینیم شامل موارد زیر هستند:

• اگر بزرگسالی به نرمی استخوان مبتلا باشد، درد استخوانی را تجربه می‌کند.
• یکی دیگر از علائم شایع نرمی استخوان در بالغین، درد ماهیچه‌ای است.
• استخوان‌های کسی که به نرمی استخوان مبتلا است، در معرض خطر شکستن قرار دارد. بنابراین شکستگی‌ها در آنها بیشتر دیده می‌شود.

علائم راشیتیسم شدید

راشیتیسم شدید وضعیتی است که بر رشد استخوان در کودکان و بزرگسالان تأثیر می‌گذارد. بزرگسالان ممکن است شرایط مشابهی را تجربه کنند که به نام استئومالاسی یا استخوان‌های نرم شناخته می‌شود و ممکن است باعث راشیتیسم مقاوم به ویتامین دی هم شود. علایم آن شامل موارد زیر است:

• بدشکلی های اسکلتی
• ضخیم شدن مچ پا، مچ دست و زانو
• پاهای خمیده
• استخوان های نرم جمجمه
• به ندرت خم شدن ستون فقرات
• مشکلات دندانی از جمله ضعیف شدن مینای دندان
• تاخیر در بیرون آمدن دندان و افزایش خطر پوسیدگی.

دلایل ایجاد نرمی استخوان چیست؟

علت نرمی استخوان چیست؟ بدن کودک برای جذب کلسیم و فسفر از مواد غذایی به ویتامین D احتیاج دارد، بنابراین در‌صورتی‌که ویتامین D به میزان کافی در دسترس بدن کودک وجود نداشته‌باشد و یا بدن فرد قادر به استفاده مناسب از ویتامین D موجود نباشد، کودک دچار راشیتیسم می‌شود.

گاهی اوقات، کمبود یا عدم دریافت کافی کلسیم و ویتامین D می‌تواند باعث ایجاد نرمی استخوان شود. البته باید توجه داشت که مصرف زیاد ویتامین دی، باعث ابتلا به عوارض مصرف زیاد ویتامین دی مانند استفراغ و یبوست خواهد شد.

۱. کمبود ویتامین D

کودکانی که به اندازه‌ی کافی ویتامین D از این دو منبع دریافت نمی‌کنند، می‌توانند دچار کمبود شوند:

• نور خورشید: پوست کودک در هنگام قرار‌گرفتن در مقابل نور خورشید به تولید ویتامین D می‌پردازد. در کشورهای توسعه‌یافته، کودکان زمان کمتری در خارج خانه می‌گذرانند و همچنین به احتمال زیاد از کرم‌های ضد‌آفتاب استفاده می‌کنند که این امر باعث عدم دریافت نور خورشید توسط پوست و عدم تولید ویتامین D می‌شود.
• مواد غذایی: روغن ماهی، زرده تخم مرغ و ماهی‌های چرب مانند سالمون و ماهی خال مخالی یا قباد سرشار از ویتامین D هستند. علاوه بر آن ویتامین D به برخی غذاها و نوشیدنی‌ها مانند شیر، غلات و برخی از آب میوه‌ها اضافه شده‌است.

۲. اختلال در جذب ویتامین D

برخی از کودکان با اختلالات مادرزادی در جذب ویتامین D به دنیا می‌آیند. برخی از این اختلالات شامل بیماری سلیاک، بیماری التهابی روده، فیبروز کیستیک و مشکلات کلیوی هستند. سایر عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به راشیتیسم را افزایش دهند، عبارت‌اند از:

انواع اختلالات کمبود ویتامین دی	مشخصات آن‌ها
کمبود ویتامین D مادر در دوران بارداری	کودک متولد‌شده از مادر با کمبود شدید ویتامین D می‌تواند با علائم نرمی استخوان به دنیا بیاید یا در طی چند ماه پس از تولد علائم آن تظاهر پیدا کند.
پوست تیره	توانایی پوست تیره به دلیل دارا بودن مقادیر بالای ملانین در تولید ویتامین D از نور خورشید کاهش می‌یابد.
زندگی در عرض‌های جغرافیایی شمالی	کودکانی که در مکان‌های جغرافیایی که نور خورشید به آن کمتر تابیده می‌شود زندگی می‌کنند، بیشتر از معرض ابتلا به راشیتیسم هستند.
تولد زودرس	نوزادانی که قبل از موعد مقرر متولد می‌شوند، دارای سطح ویتامین D کمتری هستند، زیرا مدت زمان حضور آنها در رحم جهت دریافت ویتامین از مادران کمتر است.
برخی از داروها	به نظر می‌رسد برخی از داروهای ضدتشنج و داروهای ضد ویروسی، که برای درمان عفونت HIV استفاده می‌شوند، در توانایی بدن جهت استفاده از ویتامین D اختلال ایجاد می‌کنند.
شیردهی	ویتامین D موجود در شیر مادر به اندازه‌ای نیست که بتواند از ابتلا به نرمی استخوان جلوگیری کند، بنابراین کودکانی که به طور انحصاری از شیر مادر تغذیه می‌شوند، باید قطره ویتامین دی دریافت کنند.

نرمی استخوان چگونه تشخیص داده می شود؟

همیشه این را به خاطر داشته‌باشید که درمان یک بیماری زمانی انجام می‌شود که تشخیص به درستی صورت گیرد. پس یکی از اصلی‌ترین قدم‌های درمان یک بیماری این است که آن را تشخیص بدهیم. برای تشخیص راشیتیسم چه کارهایی باید انجام داد؟ در ادامه به تشخیص نرمی استخوان پرداخته‌ایم:

۱. معاینه فیزیکی

در طول معاینات بالینی، پزشک به آرامی روی استخوان‌های کودک فشار می‌آورد، ناهنجاری‌ها را بررسی کرده و در حین معاینه به موارد زیر توجه می‌کند:

• جمجمه: نوزادان مبتلا به نرمی استخوان دارای استخوان جمجمه‌ی نرمی هستند و در بسته شدن فونتانل یا ملاج دچار تاخیر هستند.
• پاها: در‌حالی‌که حتی پاهای کودکان نوپا سالم نیز کمی حالتی پرانتزی دارد، اما این کمان در کودکان مبتلا به راشیتیسم به صورت اغراق‌آمیزی دیده می‌شود.
• قفسه سینه: قفسه‌ی سینه در کودکان مبتلا به نرمی استخوان دچار ناهنجاری می‌شود. این ناهنجاری‌ها می‌تواند باعث صاف و تخت‌شدن قفسه‌ی سینه و دنده‌ها یا حتی برجستگی و حالت قفسه‌سینه کبوتر شود.
• مچ دست و مچ پا: مچ دست و پا در کودکان مبتلا بزرگ‌تر و ضخیم‌تر از حالت نرمال است.

۲. تصویربرداری

عکس رادیوگرافی ساده از استخوان‌های آسیب‌دیده می‌تواند ناهنجاری استخوان را نشان دهد. برخی دیگر از بررسی‌های تصویری شامل اسکن سنجش تراکم استخوانی و چکاپ سلامت استخوان است که می‌تواند نشان‌دنده‌ی تراکم استخوان باشد. یکی دیگر از مواردی که در تصویربرداری مورد استفاده قرار می‌گیرد و در تشخیص نرمی استخوان به ما کمک می‌کند، تصویربرداری با اشعه ایکس است.

۳. آزمایش خون راشیتیسم

آزمایش خون و ادرار می‌تواند تشخیص نرمی استخوان را تأیید کند و همچنین بر پیشرفت درمان نظارت داشته‌باشد. زمانی‌که کلسیم و ویتامین دی بدن شما کم باشد، می‌توان از آزمایش نرمی استخوان آن را دریافت.

تشخیص راشیتیسم در کودکان و نوزادان

در طول معاینه، پزشک به آرامی استخوان‌های کودک شما را فشار می‌دهد تا ناهنجاری را بررسی کند. او به جمجمه و پاهای کودک شما توجه ویژه‌ای خواهد کرد. نوزادانی که راشیتیسم دارند اغلب استخوان‌های جمجمه نرم‌تری دارند و ممکن است در بسته شدن لکه‌های نرم (فونتانل) تاخیر داشته باشند.

درمان نرمی استخوان (راشیتیسم درمان دارد؟)

بیشتر مبتلایان به نرمی استخوان را می‌توان با مکمل های ویتامین D و کلسیم درمان کرد. در مصرف ویتامین D دوز تجویز‌شده توسط پزشک را به دقت دنبال کنید، زیرا مصرف زیاد ویتامین D می‌تواند مضر باشد. پزشک با استفاده از عکس رادیوگرافی و آزمایش خون، پاسخ به درمان کودک را کنترل خواهدکرد و در صورت وجود هرگونه بیماری ارثی نادر که منجر به کمبود فسفر شود، ممکن است مکمل‌ها و داروهای دیگری تجویز کند.

در بعضی موارد از ناهنجاری‌های پاها یا ستون فقرات، پزشک ممکن است برای قرار دادن بدن در وضعیت مناسب در هنگام رشد استخوان‌ها، استفاده از بریس را پیشنهاد کند و ناهنجاری‌های اسکلتی شدیدتر ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته‌باشند.

متن انگلیسی: «Treatments for established osteoporosis may include exercise, vitamin and mineral supplements, and medications. Exercise and supplementation are often suggested to help you prevent osteoporosis. Weight-bearing, resistance and balance exercises are all important.»
ترجمه فارسی: «درمان‌های راشیتیسم ممکن است شامل ورزش، مکمل‌های ویتامین و مواد معدنی و داروها باشد. ورزش و مکمل‌ها اغلب برای کمک به پیشگیری از پوکی استخوان پیشنهاد می‌شوند. تمرینات تحمل وزن، مقاومتی و تعادلی همگی مهم هستند.»

به نقل از سایت my.clevelandclinic

۱. درمان نرمی استخوان در نوزادان

کم پیش می‌آید که نرمی استخوان را در سنین ۶ ماهگی تا ۲۴ ماهگی تشخیص بدهند. معمولا کمی که سن کودک بالاتر می‌رود، تشخیص نرمی استخوان داده می‌شود. از ۲ تا ۵ سالگی رشد کودک سرعت می‌گیرد و نیاز به فسفر و کلسیم زیادی دارد. هنگامی که این میزان کم شود، رشد کودک با مشکل مواجه می‌شود و خود را نشان می‌دهد. البته که در سنین پایین‌تر هم تشخیص داده می‌شود.

از آنجایی که اصلی‌ترین علت ایجاد نرمی استخوان این است که نوزاد کمبود ویتامین دی و یا کلسیم دارد، باید این کمبود از طریق مختلفی جبران شود. یکی از راه‌های درمانی قرار گرفتن در معرض آفتاب است زیرا اصلی‌ترین منابع ویتامین دی همراه با قرار گرفتن در نور آفتاب فعال می‌‌شود.

۲. درمان نرمی استخوان در کودکان و نوجوانان

شایع‌ترین گروه سنی که به راشیتیسم یا نرمی استخوان مبتلا هستند، کودکان هستند. از طرفی دیگر این مسئله را می‌دانیم که شایع‌ترین دلیل نرمی استخوان کمبود ویتامین دی و کلسیم است. پس اولین درمانی که برای این گروه سنی در نظر گرفته می‌شود، بالابردن میزان دریافت کلسیم و افزایش موارد مصرف ویتامین دی کودک است. باید این کمبود جبران شود تا استخوان‌سازی بتواند به صورت طبیعی انجام شود و کمبود مواد معدنی در بدن وجود نداشته‌باشد. نکات زیر اهمیت زیادی دارند:

• خوردن غذای غنی از کلسیم و ویتامین دی
• قرار گرفتن در معرض آفتاب در ساعات صبح
• خوردن مکمل‌های ویتامین دی و کلسیم

۳. درمان نرمی استخوان در بزرگسالان

در بزرگسالان هم درمان مشابه کودکان است. هرچند در کودکان معمولا از برخی از بریس‌ها برای جلوگیری از بدشکلی و بدفورمی استخوان استفاده می‌شود و برای بزرگسالان چون استخوان‌ها شکل گرفته‌اند، دیگر فایده‌ای ندارد. اما برای بزرگسالان مصرف مکمل‌های ویتامین دی و کلسیم می‌تواند بسیار مفید باشد.

از طرفی به یاد داشته‌باشید که ممکن است بعد از مدتی با استفاده از مکمل‌ها درد استخوان‌ها و ماهیچه‌های شما کاهش پیدا کند. به همین دلیل مصرف مکلمل‌ها و ویتامین‌ها را کنار بگذارید. این کار اشتباه است. باید مصرف داروها را ادامه دهید.

۴. بهترین دارو برای درمان نرمی استخوان چیست؟ (درمان قطعی راشیتیسم)

Fosamax یا داروی فوزاماکس یک داروی انتخابی برای نرمی استخوان است، اما گاهی اوقات Prolia ممکن است گزینه بهتری باشد. بیس فسفونات‌ها (مانند Boniva و Fosamax) معمولا از گزینه‌های انتخابی پزشکان هستند. بسیاری از آن‌ها را می‌توان به صورت خوراکی مصرف کرد.

۵. درمان نرمی استخوان با طب سنتی و داروی گیاهی

اگرچه این بیماری بهتر است با تشخیص پزشک درمان شود، اما در طب سنتی، لیستی از گیاهان وجود دارد که ممکن است سلامت استخوان را بهبود بخشد و به عنوان یک درمان جایگزین برای راشیتیسم عمل کند:

• مریم قرمز
• شبدر قرمز
• دم اسب
• آویشن
• زردچوبه

پرطرفدارترین راه برای درمان نرمی استخوان چیست؟ همین الان مشاوره بگیر

دکتر نرمی استخوان

انواع راشیتیسم چیست؟

راشیتیسم یک بیماری شایع استخوان در سراسر جهان است که با اختلال در هموستاز کلسیم و فسفات همراه است و می‌تواند منجر به کوتاهی قد و بدشکلی مفاصل شود. انواع دیگری از راشیتیسم وجود دارد که شامل موارد زیر هستند:

• راشیتیسم نوع ۱ وابسته به ویتامین D
• راشیتیسم نوع ۲ وابسته به ویتامین D (به دلیل نقص در متابولیسم ویتامین D)
• راشیتیسم کلیوی (به دلیل عملکرد ضعیف کلیه)
• راشیتیسم هیپوفسفاتمیک
• راشیتیسم مقاوم به هدر رفتن فسفات کلیه

چگونه از نرمی استخوان پیشگیری کنیم؟

قرار‌گرفتن در معرض نور خورشید بهترین منبع تامین ویتامین D است، در اکثر فصول سال، ۱۰ تا ۱۵ دقیقه قرار‌گرفتن در معرض آفتاب ظهر کافی است. با‌این‌حال اگر پوست تیره دارید، اگر زمستان است یا در عرض‌های جغرافیایی شمالی زندگی می‌کنید، ممکن است نتوانید ویتامین D کافی را از قرارگرفتن در معرض آفتاب دریافت کنید.

علاوه‌بر این به دلیل جلوگیری از سرطان پوست، به‌ویژه در نوزادان و کودکان خردسال باید از قرار‌دادن آنها در نور آفتاب به صورت مستقیم خودداری و یا همیشه از ضد‌آفتاب و لباس‌های محافظ استفاده کرد.

برای جلوگیری از راشیتیسم، مطمئن شوید که کودک شما غذاهایی که به‌طور طبیعی حاوی ویتامین D هستند، مانند ماهی‌های چرب مانند ماهی سالمون و ماهی تن، روغن ماهی و زرده تخم مرغ، یا مواد غذایی غنی شده با ویتامین D را مصرف می‌کند. غذاهای غنی‌شده با ویتامین D عبارتند از:

• مکمل‌های غذایی در نوزادان
• غلات و نان
• شیر، اما شامل غذاهای تهیه‌شده از شیر مانند ماست و پنیر نمی‌شود
• آب پرتقال

نکات تغذیه‌ای مهم دیگری که باید در نظر داشته‌باشید شامل موارد زیر هستند:

• برچسب‌ها مواد غذایی را بررسی کنید تا میزان ویتامین D غذاهای غنی‌شده مشخص شود.
• اگر باردار هستید، در مورد مصرف مکمل‌های ویتامین D از پزشک خود سوال کنید.
• دستورالعمل‌ها توصیه می‌کنند که همه نوزادان باید روزانه ۴۰۰ IU ویتامین D دریافت کنند. به این دلیل که شیر انسان دارای ویتامین D کمی است، نوزادانی که به طور انحصاری از شیر مادر تغذیه می‌شوند باید روزانه مکمل ویتامین D دریافت کنند.
• در‌صورتی‌که نوزادانی که از شیر خشک تغذیه می‌کنند به مقدار کافی ویتامین D دریافت نکنند، ممکن است به مکمل‌های ویتامین D احتیاج داشته‌باشند.

بهترین ورزش برای نرمی استخوان چیست؟

تحقیقات نشان می‌دهد که ورزش منظم با تحمل وزن، مانند پیاده روی، بالا رفتن از پله، تنیس، بدمینتون، پینگ پنگ، ایروبیک اصلاحی و رقص می‌تواند از دست دادن استخوان را کاهش دهد.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

گفتیم که بیشترین میزان بروز راشیتیسم در کودکان است. بنابراین بهتر است که در مواجهه با این بیماری درست‌ترین تصمیم را بگیرید و مناسب‌ترین قدم را بردارید. در صورت مواجهه با هر یک از علائم زیر با دکتر کودکان و یا دکتر ارتوپد مشورت کنید:

• درد استخوانی
• ضعف عضلانی
• ناهنجاری‌های ظاهری اسکلتی در کودک

برای اینکار می‌توانید وارد سایت نوبت‌دهی آنلاین دکترتو شوید و با جستجوی تخصص کودکان یا دکتر نرمی استخوان (ارتوپد) در شهر مورد نظر خود به لیست بلند بالایی از دکترهای مورد نظر دسترسی داشته‌باشید و نوبت‌های موجود را بررسی کنید.

در دکترتو می‌توانید با بهترین دکتر ارتوپد در شهر خود آشنا شوید، با آن‌ها به صورت تلفنی مشورت کنید یا از مشاوره آنلاین دکتر متخصص ارتوپد استفاده کنید. همچنین می‌توانید برای دریافت نوبت فیزیوتراپی نرمی استخوان و ویزیت حضوری اقدام کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!